فعالیت های صنف میوه و تره بار

مقدمه:‌

رشد جمعيت، كمبود منابع توليد و افزايش تقاضا براي محصولات كشاورزي و مواد غذايي از يكطرف و سؤاستفاده واسطه گران در بخش توزيع از طرف ديگر از عوامل نوسان قيمتهاست. از اينروست كه دستگاههاي متولي نظارت برفعاليتهاي تجاري از جمله ادارات بازرگاني همواره درصدد شناخت و ريشه يابي و ارائه راه حلهاي مناسب بمنظورسامان بخشيدن به روند توزيع و عرضه كالا ميباشند. از اين رهگذر ميادين ميوه وتره بار بعنوان يكي از دست اندر كاران توزيع محصولات كشاورزي نفش بسزا و مؤثري در عرصه توزيع اين محصولات داشته و ميتواند با عملكرد صحيح و مناسب موجبات تثبيت قيمت، كاهش قيمتهاي كاذب و توزيع مناسب و عادلانه را فراهم آورند.
براي اين منظور در بررسيهاي مكرر معمول شده از ميدان بار فروشان سنندج كه به مناسبتهاي مختلف از جمله اجراي طرحهاي متعدد، مانند طرح نظارتي ويژه ايام نوروز- اعياد اسلامي و ملی – بازرسيهاي نوبه اي و غيره انجام گرفته است اطلاعات زير در رابطه با عملكرد و نحوه فروش بار توسط بار فروشان مستقر در ميدان بار سنندج بدست آمده است كه تشريح ميگردد.
علير رغم سوابق فعاليت بارفروشان بنا به دلائل مختلف چه از ديدگاه مردمي و چه از منظر دولت مطلوب بنظر نرسيده است. حال آنكه اتحاديه صنف مربوطه نيز به انحاء مختلف در اين نابساماني دخيل ميباشد. زيرا اتحاديه كه از بطن صنف بوجود آمده و بعنوان خبره كار ميتوانسته نقش مثمر ثمري در ايجاديك روند سالم در صنف ايفا نمايد، نه تنها هيچ اقدام مؤثري را در صحنه سامان بخشيدن به اوضاع نابهنجار فعاليت بار فروشان معمول نداشته است، بلكه در اكثر موارد عامل اخفاء تخلفات بوده است.
بنابراين پس از گذشت ساليان متمادي از فعاليت بارفروشان سنندج و با بررسي از عملكرد اتحاديه، نشاني ازر سامان بخشي كل سيستم و نحوه فعاليت بارفروشان كه حاكي از سياست حمايتي از توليد كننده و مصرف كننده باشد وجود ندارد.
لذا با ايجاد برنامه دقيق در مسير فعاليت صنف مذكور و يكپارچه نمودن نحوه فعاليت ايشان بمنظور سامان بخشي از يكسو وهمچنين تنظيم طرح نظارتي بطور مستمر واجراي قاطعانه بمنظور حذف سودجويان و حمايت از كسبه منصف از سوي ديگر، امري لازم- ضروري و اجتناب ناپذير ميباشد.
قابل به ذکر است، در حال حاضر تعداد 90 واحد صنفی در رسته عمده فروش بعنوان بار فروش در میدان بار سنندج فعال می باشند که از این تعداد، 73 واحد دارای پروانه کسب میباشند. توضیحاً اینکه از تعداد فوق 11 واحد فاقد پروانه کسب و مابقی در حال انجام مراحل قانونی جهت اخذ پروانه کسب هستند

با بررسيهايي كه در حين انجام بازرسي از بنگاههاي بارفروشي مستقر در ميدان بار سنندج معمول شده است، نحوه تهيه وفروش انواع ميوه وتره بار ( فعاليت بار فروشان) بشرح ذيل بوده است.

الف- خريد و تأمين از مبادي خريد وفروش معتبرو مشخص كه بلحاظ قانوني شناخته شده ميباشند:
برخي از انواع ميوه و سبزيجات كه محل توليد آن در ساير استانهاست به طرق مختلف كه معمولاً از عوامل رسمي ، نظير بنكدارها و بنگاههاي بارفروش كه داراي اسناد خريد و فروش رسمي هستند خريداري ميگردد.

ب- خريد و تأمين بصورت غير رسمي:
تهيه اينگونه خريد خود به 3 روش عمده ذيل معمول ميگردد.
1-خريد بصورت مستقيم در مراحل قبل از برداشت محصول ( سلف خري ):
در اين روش خريدار قبل از مرحله برداشت محصول و در هنگام كاشت يا داشت محصول به مزرعه دار يا باغدار مراجعه و اقدام به پيش خريد محصولات باغي يا جاليزي مي نمايد. اين روش مستلزم خواب سرمايه خريدار بوده و از طرفي محصول خريداري شده به قيمت پائين تر از قيمت واقعي از كشاورز خريداري ميشود.
( توضيحاً اينكه اين نوع روش در ميدان بار فروشان ميوه و تره بار سنندج بندرت صورت ميگيرد)
2- خريد بصورت مستقيم ( در برداشت محصول ) :
مراجعه بنگاه بارفروشي به مزارع و باغات توليد كننده محصولات بمنظور خريد مستقيم كالا مورد نظر و تأمين ميوه و تره بار مورد نياز.
هر چند مزرعه و يا باغ بعنوان محل توليد داراي مكان مشخص ميباشد، ليكن از لحاظ قانوني و شرايطي كه بعنوان واحد رسمي عرضه كننده مطابق ضوابط قانوني تعريف شده باشد، تلقي نميگردد، لذا مزرعه يا باغ صرفاً بعنوان توليد كننده جزو مبادي تهيه غير رسمي محسوب ميشوند. و فاقد اسناد و مدارك معتبر فروش ميباشند.

اين نوع خريد داراي معايبی بوده و بدنبال آن نیز امتیازاتی که باعث افزایش سطح انگیزش بارفروشان شده است، بشرح ذيل بدان اشاره ميگردد:
معايب:
الف- بدليل آنكه مزرعه دار يا باغدار فاقد اسناد معتبر قانوني ( فاكتور فروش ) در خصوص فروش محصول ميباشد، لذا در زمان معامله هيچگونه سندي در رابطه با نحوه و چگونگي فروش محصول وجونداشته است. و اين وضعيت موجبات باز گذاشتن دست فرصت طلبان و سؤاستفاده سودجويان را فراهم مي آورد.
ب- با توجه به عدم وجود سند خريد، و همچنين از آنجا كه خريد بر اساس توافق بين بنگاه دار و مزرعه دار( يا باغدار) بوده است، نرخ واقعي كالا مورد معامله قابل احراز نميباشد. و اين مورد نيز موجب فراهم آوردن فضای مناسب برای سؤاستفاده سودجويان خواهد بود.

- با توجه به موارد الف و ب ذكر شده خود نيز داراي معايبي جداگانه از قرار زير است:
1) عدم وجود بارنامه و ساير اسناد مربوطه امكان تشخيص محل خريد براي بسياري از اقلام نبوده و بنگاه دار با ارائه اطلاعات غلط و غیر واقعی امكان بررسي دقيق و احراز قيمت واقعي را سلب نموده و مانع از قیمت گذاری مناسب برای آن خواهد شد. كه اين مورد نيز ميتواند به سود سودجويان واقع و شرايط و وضعيت بازار را به نفع خود هدايت نمايند.
2) عدم وجود اسناد مورد ا شاره شده در بالا ميزان دقيق جذب محصول بمنظور تحليل و بررسي و همچنين ساير اقدامات لازم مشخص نبوده و صرفاً به اطلاعات داده شده بصورت لفظي از سوي متصديان اكتفا ميشود. و همين موضوع، عدم كفايت اطلاعات در بررسي دقيق بازار ميوه و برنامه ريزي لازم توسط مبادي ذيصلاح را موجب ميگردد.
3) عدم وجود اسناد مذكور در زمان عرضه محصولات در ميدان بارفروشان قابل كنترل نبوده و اقلام ورودي و جذب شده قابل سنجش نميباشد. و اين مورد نيز بدليل عدم تشخيص ميزان جذب و توزيع محصول توسط واحد صنفي، امكان كنترل بنگاه بارفروشي را ميسر نمي نمايد.
-علل انگیزشی بارفروشان در گرايش به خريد و فروش ميوه و تره بار با اين روش بشرح ذيل است :
الف- بدليل عدم وجود واسطه ميان خريدار و توليد كننده نرخ خريد نيز پائين تراز قيمت خريد با واسطه ودلال و يا ساير بنكدارهاست است وهر چند ممكنست بدلائل گفته شده در بالا نرخ واقعي مورد اعمال واقع نشود. ليكن در مجموع داراي نرخ مناسبتري خواهد بود، زيرا نرخ مناسب موجب افزايش فروش و در غايت موجب فزوني سود براي بنكدار خواهد گرديد، كه اين عاملي ميتواند براي ترغيب بنگاه دار در خريد مستقيم باشد.
ب- خريد به اين روش سهل الوصول تر بوده و امكان جذب و تأمين محصول مورد نياز به آساني و سريعتر را فراهم مياورد.
ج- بدليل خريد مستقيم بنگاه دار، با توجه به تخصص وي در زمينه بررسي وضعيت و كيفيت محصول، در رؤيت مستقيم ميوه و تره بار عامل مهمي ميتواند در جذب و تأمين محصول مناسب و مطلوب درخور بازار باشد.
و- خريد مستقيم، موجب تقليل سؤاستفاده سودجويان و كوتاه شدن دست واسطه گران در نابسامان نمودن بازار خواهد گرديد. زيرا وجود واسطه گران در بازار قابل شناسائي براي بازاريان و دستگاههاي ذيصلاح و متولي امر نمي باشد.
د- خريد مستقيم، موجب افزايش فعاليت بيشتر بازار گرديده، و از آنجا كه توليد كننده و بنكدار مستقيماً معامله مينمايند. موجبات اعتماد و اطمينان کاری را براي طرفين فراهم نموده همچنين تبادل اطلاعات كاري در زمينه بهينه تر نمودن فعاليت طرفين ميتواند مثمر ثمر واقع شود.
3- خريد غير مستقيم:
خريد به طرق مختلف و بشرح زير ميتواند انجام شود.
الف) خريد از طريق نمايندگان بنگاه:
اين روش ممكنست حسب ضرورت و يا اقدام عاجل در تأمين كالاي مورد نياز با مراجعه نماي نده بنگاه به محل خريد صورت گيرد. بدين طريق كه نماينده با مراجعه به محل توليد و يا محل مستقيم فروش، مبادرت به خريد ميوه ويا ساير محصولات زراعي از جمله صيفي جات مي نمايد.
اين روش معمولاً در مقاطع خاص بازار و افزايش تقاضا انجام ميگردد.
ب) خريد بصورت غير حضوري:
در اين روش كه نه خود بنگاهدار و نه نماينده آن بمنظور خريد به محل توليد ويا محل فروش مستقيم شخصاً حاضر نميباشند، لذا از طريق ارتباطات تلفني مبادرت به خريد مينمايند.
ج) خريد از طريق افراد غيرمسئول:
اين روش خريد معمولاً بصورت مراجعه افراد غير مسئول و شناخته شده و عرضه كالاي از پيش خريداري شده به بنگاه بارفروشي انجام ميگردد. اين افراد غالباً سيار و داراي وسيله حمل و نقل بوده و با خريد كالا كه اعم از صيفي جات و يا ساير محصولات باغي است، را از محل توليد و يا محل فروش مستقيم، به بنگاه بار فروشي تحويل مينمايند.
توضيحاً اينكه در برخي موارد خريد ممكنست بصورت عرضه كالا توسط توليد كننده به بنگاه انجام گردد، لذا با توجه به اينكه معامله انجام شده واسناد مربوط به خريد وجود ندارد. بنابراين از لحاظ قانوني فروشنده قابل شناسائي نمي باشد.

- علل انگیزشی بارفروشان در گرايش به خريد و فروش ميوه و تره بار با اين روش بشرح ذيل است:
الف) اين روش بدليل انجام فعاليت در تأمين محصولات امكان بررسي محصولات مشابه در ساير محلهاي فروش از لحاظ قيمت و كيفيت را فراهم آورده و ميتواند در ايجاد رقابت در بين توليد كنندگان مثمر ثمر واقع گردد. زيرا كه نمايندگان بنگاهها با تبيين وضعيت محصولات، نقش قابل ملاحظه را در كيفيت توليد ميتواند ايفا نمايد.
ب) نمايندگان بنگاه بدليل داشتن فرصت كافي براي خريد، ميتوانند از محلهاي متعددي بازديد و محصول مورد نظر خود را تأمين نمايند. كه معمولاً محصولات خريداري شده از لحاظ كيفي و قيمتي ميتواند در حد مطلوبتري انجام شود.
ج) با توجه به مراجعه نماينده بنگاه به محلهاي توليد و يا محلهاي مستقيم خريد، ميتواند انواع محصول را بنا به بنيه مالي و قدرت خريد از يكسو وسلائق متقاضيان از سوي ديگر تأمين نمايد.
د) عرضه انواع محصولات توسط افراد غير مسئول موجب افزايش حجم محصولات اعم از زراعي و باغي شده كه خود ميتواند نقش بسزائي را در زمينه تعادل عرضه و تقاضا داشته باشد.
و) بدليل ارتباط نمايندگان با محلهايي كه مبادرت به عرضه مستقيم محصولات منطقه اي مينمايند، نمايندگان بنگاه ميتوانند به نوعي نقش مهمي در معرفي محصولات منطقه اي خود داشته باشند و با استفاده از حسن اعتبار خود و بنگاه بمنظورفروش و صدور در انجام معاملات مؤثر باشند.

- معايب:
الف) در صورتيكه نماينده بنگاه داراي تجربه كافي و وافي در تشخيص محصولات مورد نياز از يكسو و طريقه انجام معاملات بنحوي كه مورد نياز بازار، را نداشته باشند، مشكلات عديده اي براي بنگاه فراهم آورده و همچنين موجب ايجاد اختلال در تناسب قيمت همراه با كيفيت حتي در سطح بازار شود.
ب) بدليل عرضه انواع محصول اعم از مزروعي و باغي به بنگاه كه بدلائل ذيل موجب اختلاف قيمت ميشود، باعث ايجاد اختلاف فابل ملاحظه در قيمت ميوه و تره بار موجود در بازار ميگردد. از اينرو مقدمات سؤاستفاده فرصت طلبان را فراهم مي آورد.
با توجه به موارد مشروحه فوق معايب ديگري نيز به شرح ذيل وجود خواهد داشت:
1- نوع معامله بلحاظ پرداخت نقدي و يا مدت دار باشد، متفاوت بوده است.بدين طريق كه در نوع پرداخت نقدي مبلغ خريد پائين، و در مقابل پرداخت بصورت مدت دار بنا به توافق طرفين و نيز به تناسب مدت زمان پرداخت، قيمت خريد بالاتر خواهد بود. كه اين موضوع موجب اختلاف قیمت فاحش ( بنحوي كه در حال حاضر بر روند بازار حاكم است) ميگردد.
2- بُعد مسافت و فاصله محل خريد و فروش و تعلق هزينه حمل و نقل نيز عامل مهمي در افزايش و يا اختلاف قيمت ميباشد. و از آنجاكه نرخ حمل و نقل نيز توافقي بوده و هيچ معياري براي سنجش و يا تعيين هزينه واقعي و يا حداقل تعريف شده باشد وجود ندارد. از اينرو مشكلات عديده اي كه همانا اختلاف قيمت و همچنين افزايش غير متعارف نرخ محصولات در سطح بازار ميباشد را موجب ميگردد.
3- با توجه به عرضه ميزان متنابهي از محصولات از ساير نقاط به اين روش و متعاقباً عدم توجه خريدار به مسائل و نكات به زراعي و همچنين نكات بهداشتي توليد در انجام مراحل توليد از جمله بكارگيري امكانات سالم از جمله تجهيزات سالم – استفاده از منابع آبي سالم – بكارگيري افراد ماهر و كارآمد و مناسب در زمان برداشت و جمع آوري محصول و غيره كه در مجموع سلامت محصول را در پي داشته باشد موجب مي گردد محصولات عرضه شده در بازار از كيفيت و سلامت لازم برخوردار نباشند.

3- خريد بصورت حق العمل كاري.
دراين نوع فعاليت كه ميتوان به آن امانت فروشي گفت، بدين صورت انجام ميگيرد كه صاحب محصول با به امانت گذاشتن محصول خود نزد بنگاه بارفروشي، و ابلاغ قيمت فروش محصول تحويلي به بنگاه در واقع بنگاه و عوامل فروش را بمنظور فروش محصول يا محصولات بعنوان نماينده خود تعيين مينمايد. كه در ازاي فروش مبلغ و يا احتساب درصدي از فروش ( كه معمولا بين پنج تا هشت درصد ميباشد ) بعنوان حق الزحمه يا حق العمل به ايشان پرداخت مينمايد. توضيحاًاينكه اعتماد و اطمينان لازمه انجام اين نوع فعاليت ميباشد.

- فعاليت بنگاه بارفروشي به روش حق العمل كاري نيز بر دو قسم است، كه بشرح ذيل انجام مي گيرد.
الف) تأمين محصول بصورت مستقيم- كه خود به دو روش انجام ميشود:
1- مراجعه مستقيم بنكدار به مزارع و يا باغ ( محل توليد) ويا مراجعه به محل فروش مستقيم
2- مراجعه مستقيم توليد كننده و يا فروشنده كه به نوعي نماينده توليد كننده است و يا اينكه خود مستقيماً از توليد كننده محصول را خريداري، و مستقيماً و بدون واسطه با مراجعه به بنگاه مبادرت به انجام معامله به بشرح ذيل مينمايد.
با توجه به مفاد گفته شده در بالا بنگاه و توليد كننده و يا نماينده فروش اقدام به جذب محصول مورد نظر نموده و با توافق طرفين در خصوص ميزان قيمت و نيز زمان و چگونگي پرداخت ( كه عمدتاً داراي فاصله زماني و مدت دار، ميباشد) معمول ميگردد.
ب) تأمين محصول بصورت غير مستقيم: در اين نوع روش با عرضه محصولات به بنگاه توسط عوامل غير رسمي و غير مسئول و به طرق مختلف تهيه و به بنگاه بمنظور فروش تحويل ميگردد، ( گفتني است شرايطي كه قبلاً در خصوص نحوه معامله بنكدار با توليد كننده ، يا فروشنده محصول كه در واقع صاحب كالا است) در يك سطح و شبيه به هم باشد، زيرا كه بنكدار صرفاً مبادرت به اخذ مبلغ و يا درصد حق الزحمه خود مينمايد.

- دلايل انگيزشي بار فروشان در گرايش به خريد و فروش ميوه و تره بار با اين روش بشرح ذيل است:
1- با توجه به اينكه صاحب كالا ( كه اصطلاحاً صاحب بار نام دارد) با به امانت گذاردن محصول يا محصولات نزد بنگاه، موجب عدم بكار گيري امكانات مالي و نقدي بنگاه در تهيه محصول نموده و بنگاههاي با توان مالي ضعيف نيز ميتوانند ضمن انجام فعاليت روز مره خود، درآمدي بابت انجام فعاليت بدست آورند. بعبارت ديگر از اين طريق بنگاه از سرمايه صاحب محصول استفاده مينمايد.
2- با توجه به اينكه بنگاه از سرمايه صاحب كالا استفاده برده است، بنابر اين امكان جذب و تأمين محصول مورد نياز بازار را فراهم آورده و از سوي ديگر از امكانات مالي خود ميتواند در جذب ساير محصولات و يا جبران ضعف بنيه مالي بنگاه ميشود.
3- در صورتيكه در اين نوع معاملات انگيزه سود جوئي و كسب درآمد بيشتر وجود نداشته باشد بنگاه حسب انجام فروش كالا مبادرت به اخذ مبلغ و يا درصدي از فروش محصول مينمايد، لذا ميتواند موجب عدم افزايش بي رويه نرخ محصول شده و محصول با حداقل قيمت وارد بازار ميگردد، و در عوض ميزان فروش بالاتر خواهد رفت.

- معايب:
الف- از آنجا كه انجام اينگونه فعاليت نيز مانند ساير فعاليتهاي بنگاه بدون استفاده از اسناد و مدارك مثبته خريد و فروش ميباشد. ضمن وارد شدن ايرادات گفته شده در مراحل قبلي فعاليت بنگاه مشكلاتي ازجمله عدم امكان بررسي دقيق از لحاظ قانوني و كنترل وضعيت را در بر خواهد داشت كه همين موضوع مورد علاقه فرصت طلبان نيز هست، زيرا كه وضعيت و شرايط مورد معامله مستتر خواهد بود.
ب- از آنجا كه بنگاه در اين شرايط نماينده صاحب محصول است، لذا صاحب بار نيز به نوعي ميتواند تعيين كننده قيمت محصول باشد، و هر قيمت مورد درخواست وي باشد، قيمت روز بازار را رقم خواهد زد. كه اين خود موجبات اختلاف قيمت را در بازار فراهم مي آورد.
ج- اين روش معامله امكان ايجاد تباني صاحب بار و بنكدار را فراهم مي آورد، و ميتواند باعث افزايش قيمت گردند. زيرا مدارك و اسناد خريد و فروش وجود ندارد.
- مشتريان و خريداران از بنگاههاي بار فروشي را ميتوان به سه دسته عمده تقسيم نمود:
1- واحدهاي صنفي خرده فروش: غالب مشتريان بنگاههاي بار فروشي واحدهاي خرده فروشي در بازار كه شامل فروشندگان صنف ميوه و سبزي – برخي از واحدهاي خوار و بار فروشي و دستفروشان ميباشند. با اين توضيح كه برخي از آنان مشتريان دائمي تعدادي از بنگاههاي بار فروشي هستند، و براي بنكداران مشتريان خاص محسوب ميشوند. كه در نوع خريدها و معاملات و حتي در پرداختها بگونه اي متفاوت تر از ساير مشتريان براي بنگاه ميباشند، و ميتواند عاملي براي سؤ استفاده قرار گيرند ( همانگونه كه با تباني با برخي از آنان و صدور فاكتور غير واقعي قيمتهايي كه براي طرفين نافع باشد) اعمال نمايند.
2- مصرف كنندگان: در اغلب اوقات برخي از مصرف كننده ها مستقيماً به بنگاه مراجعه و مبادرت به خريد مينمايد.
3- واحدهاي عمده فروشي: با توجه به اينكه در شهرستان سنندج هيچگونه عمده فروشي وجود ندارد، ليكن واحدهاي فعال در ساير شهرستان تابعه استان كه معمولاً از لحاظ مالي ضعيف بوده و يا در شهرستان خود ميدان بار فروشي ميوه و تره بار وجود نداشته باشد، مبادرت به خريد از بنكداران مينمايند.
4- در مواردي بنگاههاي بار فروشي خود با شرايط مشابهي كه در خصوص نحوه خريد و تهيه بار تشريح گرديد، در مقطعي از فصول كه محصولات خاص اين منطقه است را به ساير استانها صادر مينمايند.

- موانع و مشكلات در انجام كنترل و نظارت
با توجه به مباحث گفته شده در خصوص نحوه و شيوه فعاليت صنف بار فروشان كه هر يك از مراتب فعاليت ايشان، داراي معايب خاص بوده اند، با تأمل به مفاد آن، مشكلات موجود در انجام نظارت و كنترل دقيق و همچنين موانعي كه باعث جلوگيري در سامان بخشي اين صنف مينمايد بخوبي مشخص خواهد گرديد، كه مستقيماً خود بنگاهها در نابساماني صنف نقش بسزائي را دارند. اگرچه برخي از بنگاهها منصف با چنين وضعي موافق نيستند، ليكن نا خواسته در جريان اين مسير قرار گرفته اند. لذا با برنامه ريزي دقيق ميتوان با انجام كارهاي زير بنائي و همچنين تغيير روند نظارت و بازرسي و برخورد قاطع تر با متخلفين، امكان سؤ استفاده را از فرصت طلبان و كساني كه در نابسامان كردن روند فعاليت اين صنف نقش داشته اند، را سلب نمايند.
بنابراين موانعي كه در انجام يك نظارت دقيق و كنترل سالم، كه ميتواند نقش مؤثري را در سامان بخشي اين صنف، بمنظور حمايت از توليد كننده و مصرف كننده از يكسو و همچنين تقويت كسبه منصف و تضعيف و يا از ميان بر داشتن فرصت طلبان باشد، اعمال نمود.

1- عدم وجود فاكتور خريد ( عدم ارائه فاكتور خريد):
با توجه به آنچه كه قبلاً در زمينه نوع فعاليت صنف بارفروشان گفته شد، و با عنايت به اظهارات قريب به اتفاق بنگاههاي بار فروشي با اذعان اينكه اقلام مورد عرضه ايشان صرفاً بصورت حق العمل كاري ميباشد و بارهاي موجود متعلق به ديگري‌‌‌‌ ‌( كه شامل توليد كننده اعم از محلي و غير محلي است. و يا فروشنده در اغلب موارد نماينده توليد كننده و يا وارد كننده و واسطه ميباشد) است، از ارائه فاكتور خريد خودداري مي نمايد. كه با اين توضيح و توجيه توسط بنگاه موارد زير حادث ميگردد:
الف- مستتر شدن نرخ واقعي : كه قيمت واقعي مورد معامله با مبدأ خريد مشخص نخواهد گرديد.
ب- نامشخص بودن مقدار خريد . نا مشخص بودن ميزان خريد امكان بررسي موضوع در اقدامات بعدي از جمله تجزيه و تحليل وضعيت بازار- بررسي ميزان و توانائي فعاليت بنگاه محاسبه ميزان تخلفات احتمالي و ساير اقدامات قانوني مربوط به دستگاههاي ذيصلاح را با مشكل و دراكثر موارد غير ممكن مينمايد.
ج- نا مشخص شدن محل واقعي خريد. با توجه به شرايط خاص توليد محصول كه شامل شرايط آب و هوائي و نحوه توليد و غيره بر كيفيت و در نتيجه قيمت تأثير داشته است، امكان تشخيص محل توليد بسيارمشكل و بعضاً غير ممكن ميباشد . از اينرو امكان سؤاستفاده بوجود آمده و اقلام توليد شده در محل واقعي را بجاي محصول محل ديگري معرفي نمايد، و از اين طريق اقلام خود را سريعتر و با نرخ مطلوبتر عرضه نمايد.
د- چگونگي و نحوه معامله بنگاه با توليد كننده و يا مبدأ خريد مبهم و غير قابل تشخيص خواهد بود. از آنجا كه نحوه معامله بنگاه خاصه چگونگي خريد از لحاظ قيمتي ( كه خريد نقدي و يا مدت دار ) و يا حق العمل كار و پايه واساس ميزان نرخ مورد معامله امكان پذير نخواهد بود. بنابراين مسخص نبودن محل خريد از يكسو و همچنين نا معلوم بودن نرخ واقعي به فرصت طلبان امكان دخل و تصرف نسبت به قيمت را افزايش داده و بنگاه ميتواند با استفاده از موقعيت و شرايط بازار كه خود او طراح واقعي آنست اوضاع را بنفع خود هدايت نموده و قيمت هاي مورد نظرش را اعمال نمايد.

2- عدم صحت فاكتورهاي فروش صادره:
با بررسي هاي مكرري كه از اسناد فروش بنگاههاي بار فروشي ( كه صرفاً فاكتورهايي است كه بنگاه اقدام به چاپ نموده ) بعمل آمده است، موجب بروز مشكلاتي بمنظور بررسي دقيقتر گرديده. كه بشرح ذيل ميباشد:
الف- عدم درج مشخصات و نشاني خريدار:
از آنجا كه طبق مقررات جاري در قانون نظام صنفي كه بايستي فاكتور داراي مشخصات خريدار و فروشنده با نشاني واضح محل خريدار باشد، ليكن تنها مشخصات فروشنده ( بنكدار) اعم از نام و نشاني وجود داشته است، اما مشخصات خريدار كامل نبوده و فقط نام و يا شهرت خريدار در فاكتور قيد ميگردد. از اينرو امكان بررسي دقيق بمنظور صحت وسقم فاكتور صادر شده و غيره وجود نخواهد داشت.
ب- عدم درج نوع و كيفيت اقلام مورد عرضه:
در فاكتورهاي صادر شده درجه كيفيت و نوع اقلام درج نشده و نوع كالاي بفروش رفته قابل كنترل و بررسي نميباشد.
ج- خوانا نبودن مندرجات فاكتور:
از آنجا كه مشخص و خوانا بودن مندرجات از جمله درج مشخصات كامل كالاي عرضه شده از ضروريات است. بنكدار توجه ننموده و در توجيه آن نيز اذعان بر مشغله كاري و يا صدور فاكتور توسط ساير افراد فعال از جمله كارگر مي نمايند.
و- عدم درج و ثبت اقلام از لحظ نوع بار:
پر واضح است بلحاظ اينكه بارها با توجه باينكه جزو كدام نوع ( محلي و غير محلي است) و تفاوت قيمت هريك وجود دارد ميبايست كاملاً درج شود، ليكن غالباً بنكداران اين موضع را لحاظ ننموده و موجب اختلال سيستم نظارت بمنظور تشخيص و بررسي ميگردد.

3- عدم امكان نظارت بر ورودها و خروجها در ميدان بارفروشي:
يكي از الزامي ترين مباحث نظارت بر واردات و صادرات بر ميدان بارفروشي است، زيرا بمنظور بررسي ميزان ورود و خروج اعم از ميوه جات و تره بار كه مشخص كننده ميزان فعاليت و جذب واقعي اقلام توسط هر يك از بنگاهها ضروري بنظر ميرسد. ليكن هيچ امكاني براي بررسي اين مهم وجود ندارد.

- طرحهاي پيشنهادي بمنظور ساماندهي وضعيت موجود خريد و فروش ميوه و تره بار:
با توجه به آنچه كه قبلاً در خصوص مراحل و مراتب جذب ميوه و تره بار توسط عوامل وارد كننده اعم از رسمي و غير رسمي گفته شد، و با كنكاش و بررسي موضوعات و كشف موانع موجود در سامان دهي بنگاههاي بارفروشي كه عليرغم بازرسيهاي متعدد و تذكرات مداوم كه طي چند سال اخير به كليه واحدهاي مستقر در ميدان بار فروشي در زمينه نحوه صحيح انجام معاملات و رعايت كليه ضوابط قانوني و حتي عرفي، فعاليتي غير قابل قبول و خارج از چارچوب مشخص در حال انجام است، كه موجب ايجاد يك روند در انجام فعاليت اقتصادي نا سالم گرديده است كه باعث ايجاد نا رضايتي جمعي از كسبه منصف و به طبع مصرف كننده و حتي در بسياري موارد توليد كننده شده است.
لذا با توجه به شناخت چگونگي انجام مراحل تهيه و توزيع صنف مذكور و همچنين شناخت موانع و مشكلات موجود، خاصه موانعي كه موجب عدم بررسي مسائل مربوطه و همچنين موانعي كه باعث ايجاد عدم نظارت دقيق و روشن بر روند انجام معاملات صنف ميوه و تره بار از مرحله و توليد تا مصرف است. تنظيم يك برنامه جامع و كامل كه برطرف كننده موانع و نواقص نظارتي عاملي است كه ميتواند در ايجاد روند سالم تر واقع مثمر ثمر شود، كه بشرح ذيل قابل تأمل و اجراست.

1- در زمينه كنترل بر ورود و خروج ميوه و تره بار به ميدان بار:
الف- استقرار واحد ثابت، بمنظور كنترل و بررسي اقلام وارده و همچنین خودروها و وسائط نقليه حامل اقلام به ميدان بار و بلعكس. كه ميتوان بشرح زير عمل نمود:
1- استقرار نماينده اتحاديه و يا ساير دستگاههاي ذيصلاح، در مدخل ورودي ميدان. با توجه باينكه ميدان بارفروشان داراي سه مدخل كه يكي با دارا بودن باسكول، بمنظور توزين بكار ميرود. و دو مدخل ديگر، كه يكي براي ورود و ديگري خروج ميتوان بهره برد.
2- ثبت ورود و خروج ميوه و تره بار در اسناد تنظيم شده توسط اتحاديه و يا ساير دستگاههاي ذيربط. كه ميتوان بشرح زير اعمال نمود:

- نحوه ثبت ورود بار بشرح ذيل قابل اعمال خواهد بود.
الف) ثبت اطلاعات فاكتورها و بارنامه هاي مربوطه. از جمله نام و مشخصات و نشاني فروشنده – نوع و مشخصات كالا – مقدار و تناژ- قيمت - تاريخ – نام خريدار( كه بنگاه بارفروشي است ) قيد گردد.
ب) ثبت بارنامه ها نيز بدين صورت قابل اعمال است. ثبت نام و مشخصات بنگاه باربري – نام و مشخصات راننده - شماره سريال بارنامه – تاريخ – تناژ – مبدأ – مبلغ هزينه حمل و نقل.
ج) توضيحاً اينكه در صورت عدم وجود هر يك از اسناد مذكور بدلائلي وجود نداشته است. ميتوان اقدامات ذيل را معمول داشت.
1) ثبت شماره خودرو 2) ثبت نوع خودرو 3) ثبت نام و مشخصات راننده 4) نوع كالا 5) تناژ 6) مبدأ 7) نام فرستنده 8) نام تحويل گيرنده در ميدان
د) ممهور شدن اسناد مربوطه اعم از فاكتورهاي خريد و بارنامه مهر اتحاديه.

- نحوه ثبت صادرات بشرح زير قابل اجراء خواهد بود.
الف) الزام به داشتن فاكتور. كه شامل اطلاعات زير باشد.
نام ومشخصات فروشنده – شماره – تاريخ – نام و نام خانوادگي خريدار – نام كامل اقلام عرضه شده – قيمت – مقدار.
ب) ممهور شدن كليه فاكتورها.
- كليه عمليات فوق چنانچه از طريق نصب بانك اطلاعاتي در محلهاي استقرار واحدهاي ثابت در مدخلهاي ورودي و خروجي، اعمال گردد. ميتوان ضمن صرفه جوئي در وقت بمنظور جمع آوري اطلاعات لازم از يكسو و همچنين جلوگيري از اتلاف وقت مراجعين از سوي ديگر بسيار مثمر ثمر باشد.
4- بكار گيري نيروها و امكانات مشخص بمنظور نظارت مستمر بر واحدهاي عمده و خرده فروش.
5- از آنجا كه در حال حاضر با توجه به جو و وضعيت موجود در بازار بار فروشان با بهانه اينكه اقلام خود را از كشاورزان تهيه مينمايند و همچنين فعاليت ايشان بصورت حق العمل كاري است از ارائه اسناد خريد و يا ارائه اطلاعات درست در زمينه مبلغ واقعي خريد – محل و نشاني دقيق خريد – مقدار خريد و غيره... ازيكسو و چنانچه مبادرت به انجام امانت فروشي يا همان حق العمل كاري بنمايند از ارائه اطلاعات مشابه بصورت واقعي خودداري كرده و يا با ديد خوشبينانه تر صحت اطلاعات قابل احراز نخواهد بود.
لذا نياز به داشتن قيمت ( حد اقل قيمت پايه ) و يا اطلاعات مربوط به مبادي توليد ميتواند در احراز قيمت هاي واقعي تر مؤثر باشد، و از راههاي زير قابل اجراء خواهد بود.
با توضيح اينكه بطور كلي اقلام موجود در بازار به دو دسته تقسيم ميشوند. كه عبارتند از محصولات محلي و محصولات غير محلي .
محصولات محلي: به محصولاتي گفته ميشوند كه محل توليدآنها (كه شامل محصولات باغي و جاليزي و يا زراعي است) در داخل استان بوده ميباشد.
محصولات غير محلي: به محصولاتي گفته ميشوند كه محل توليد آنها ( اعم از محصولات باغي و زراعي است) در مناطق مختلف كشور و ساير استانهاست. توضيحاً اينكه كيفيت و نوع و قيمت هر يك نيز بلحاظ شرايط توليد- فاصله و بعد مسافت – نحوه معامله و همچنين ميزان عرضه و تقاضا متفاوت ميباشند.
الف) با مراجعه به مبادي توليد منطقه ( بصورت نمونه گيري ) اعم از زراعي و باغي، در مقاطع خاص و از طريق ايجاد برنامه زمانبندي در فصول مختلف قيمت پايه محصولات محلي قابل احراز خواهد بود.
ب) با ايجاد ارتباط منظم با مبادي توليد و يا فروش ( كه ميتواند ميادين بار ساير استانها باشد) و يا سازمان ناظر ( سازمانهاي بازرگاني استانها) نرخ پايه فروش و يا اطلاعات لازم اقلام مورد نظر قابل احراز خواهد بود.
ج) با ايجاد ارتباط منظم با ساير استانهاي همجوار نيز ميتوان اطلاعات گفته شده در بند (ب) را بدست آورد.
د) با توجه به بررسي از اطلاعات جمع آوري و ثبت شده از واحدهاي مستقر در مدخلهاي وردي و خروجي ميدان بار فروشان، و مراجعه به قيمت هاي پايه ميتوان به سهولت اقدام به كنترل وضعيت بازار و يا برخورد با متخلفين نمود.
* * *
قابل توضيح است، با توجه به احراز قيمت هاي پايه از راههاي گفته شده ضمن تشكيل كميته نرخ گذاري، قيمت كليه اقلام موجود ضمن بررسي تعيين ( بصورت مقطع زماني مشخص) و پس از تصويب به مبادي مربوطه بمنظور اجراء آن ابلاغ نموده و از طريق رسانه هاي جمعي استاني اعلام شود.
* * *
6- با مراجعه هاي مكرر از ميدان بارفروشان ضمن انجام بازرسيهاي معمول از ترازوهاي موجود كه مخصوص توزين بار ميباشد و اغلب آنها با ظرفيت يك تني است، بعضاً داراي اشكال بوده كه برخي از واحدها مبادرت به انجام اعمالي در ترازوها بمنظور فروش غير واقعي از لحاظ مقدار توزين كه با اين عمل اقدام به كم فروشي مينمايند. و از آنجا كه ترازوها داراي پيچ تنظيم از يكسو وهمچنين وزنه هاي مخصوص توزين قابل دسترسي ميباشد. امكان سؤاستفاده را براي سؤاستفاده فراهم ميآورد. از اينرو ميبايست برنامه بازديد و بررسي ترازوها در فواصل زماني نزديك توسط اداره كل استاندارد و تحقيقات صنعتي بمنظور كاليبره كردن باسكولها انجام شود.
7- با توجه به اينكه بسيار از اقلام و محصولات اعم از باغي و زراعي ميبايست در ظرفهاي لازم بسته بندي و عرضه شوند ، ليكن با توجه به آنچه كه در حال حاضر اعمال ميشود. بسته بندي در جعبه هاي غير استاندارد با حجم هاي متفاوت و با اوزان نا هماهنگ كه موجب نگراني و نارضايتي بسياري از مشتريان گرديده كه در زمان توزين و احتساب وزن جعبه كه بصورت تخميني محاسبه ميشوند و غالباً غير واقعي و وزني سبك تر از آنچه ميبايست محاسبه شود ارزيابي ميگردد. لذا موجبات سؤ استفاده متخلفين را براي اجحاف در حقوق مشتريان را فراهم ميآورد. و در زمان رسيدگي نيز موضوع واقعي حاصل نخواهد گرديد.
لذا با ايجاد برنامه مناسب ميتوان ظرف متعارفي را با حجم هاي مشخص ( حتي جعبه هاي پلاستيكي مشخصي ) را تعريف و با الزام بار فروشان نسبت به تهيه و استفاده از آن وضعيت نا بهنجار فعلي را تا حد قابل ملاحظه اي كاهش داد. و يا بارفروشان ملزم به برآورد و احتساب ظروف و جعبه ها در زمان فروش به مشتريان نموده و وزن محاسبه شده در فاكتورهاي صادره قيد گردند.
- ايجاد مراكز متعدد عرضه ميوه و تره بار در قالب بازار روز ميوه و تره بار در نقاط پر جمعيت شهري و متعاقباً ايجاد بازار رقابتي سالم در جهت تعديل قيمتها و تأمين كالا مورد نياز مصرف كننده و از بين بردن انحصار عرضه محصولات كشاورزي موجود در ميدان ميوه تره بار از ديگر اقدامات اصلاحي ساختار عرضه محصولات خواهد بود.
8- تنظیم قراردادنامه حق العمل کاری بمنظور تعیین محل تولید ( یا مبدأ تهیه کالا) و چگونگی انجام معامله. که از طریق بار فروشان در زمان معامله تکمیل شود. که به پیوست یک برگ بعنوان نمونه بصورت پیشنهادی ضمیمه میباشد. تهیه و تنظیم- غلام جنتی

فعالیت های صنف میوه و تره بار

مطالب مشابه :

اطلاعات مشاغل خانگي-بوجاري و بسته بندي بذر ، تخم و پياز انواع گلها ، گياهان و محصولات جاليزي و ...

نمنه سوالات مطالعات اجتماعی

قصه تولد هندوانه‌ و خيار

الگوي كاشت مناسب در اراضي شور

فعالیت های صنف میوه و تره بار

خواص درماني جينسنگ (jingseng)

تعريف گلخانه و تقسيم بندي گلخانه ها

كارآفريني در منزل (نگاهي اجمالي به كسب و كارهاي خانگي)

تعريف گلخانه

معرفي اجمالي برخي از حوزه‌هاي كمتر توجه ‌شدة بيوتكنولوژي