ویژگی های مدیر از دیدگاه قرآن و حدیث

ایمان به خدا

در تمام امور ایمان شرط اساسی و مهم است چه بحث مدیریت باشد چه بحث های فردی و شخصی همچون ازدواج و انتخاب دوست باشد.

خدا می فرماید:افمن کان مومنا کمن کان فا سقا لا یستوون (سوره سجده آیه 18)

پیامبر اکرم (ص) سمبل و نمونه بارز مدیر شایسته ومومن است.

از لوازم مهم و حیاتی برای مدیران در سطح نیروهای مسلح ضرورت وجود ایمان است،زیرا سر انجام بی ایمانی در نیروهای مسلح نابودی و فنا و ضربه پذیری است.

فرمانده ی بی ایمان به درد فرماندهی نمی خورد. هر چه سطح کارایی بالاتر می آید بایستی ایمان بیشتر باشد.

دلسوزی و عشق به کار:

زمانی یک مدیر کارایی خواهد داشت و در مدیریت خود موفق خواهد بود که عاشق کار خود باشد و به آن عشق بورزد. مدیریت تحمیلی کارایی ندارد.هر کس ارزش کار خود را بداند و به آن عشق بورزد آن کار را به نحو احسن انجام خواهد داد و بدون هیچ نقص و عیب و کم کاری.

پیامبر اکرم (ص) عاشق کارش بود. عشق می ورزید به این کارش تمام مرارت ها و سختی های را نیز با جان و دل قبل می کرد و لب به شکایت نگشاد.او عاشق هدایت بود .فرمود اگر آفتاب را دست راست من و ماه را دست چپ من قرار دهید از این کار دست بر نمی دارم.حتی دست به قتل او زدند باز کوتاه نیامد.آنچنان عاشق کارش بود که بعضی از مواقع بخاطر عدم پذیرش دیگران آنچنان متاثر می شد که احتمال می رفت جانش را از دست دهد چنانکه قرآن می فرماید:لعلک باخع نفسک علی آثارهم ان لم یومنوا بهذا الحدیث (گویی تو می خواهی جان خود را بر باد دهی و خویشتن را از شدت اندوه هلاک کنی که چرا آنها به این کتاب آسمانی ایمان نمی آورند؟)

این آیه خصوصا واژه اسف گویای عشق و سوز پیامبر به هدایت مردم است.

آیه 128 سوره توبه اوج سوز و عشق پیامبر را می رساند :لقد جاء کم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتّم حریص علیهم بالمومنین رئوف رحیم.پیامبری از خود شما به سوی شما آمد که رنج های شما بر او سخت است او اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مومنان رئوف و مهربان است.

نصح و خیر خواهی :

مدیر باید نسبت به به زیر دستانش ناصح باشد.انبیاء که برترین مدیران عالم هستند این چنین بودند:

ابلغکم رسالات ربی و انا لکم ناصح امین(اعراف 68)

اما علامت ناصح بودن 4 چیز است .1. به حق حکم می کند 2. نسبت به خود هم به حق قضاوت می کند 3. هر آنچه برای خود می پسندد برای مردم هم می پسندد 4. بر کسی ستم نمی کند.

نسبت به خودش ناصح است یعنی وجدان کاری داشته باشد محکم و متین کار را انجام می دهد یعنی اتقان عمل دارد.

نسبت به دیگران ناصح باشد یعنی مانند برادران خود بداند آنها را و با آنان رفتاری انسانی داشته باشد.

امانت داری:

یکی از لوازم اصلی مدیریت امانت داری است یعنی مسئولیت را امانت خویش بداند که عبارت است از اینکه قانونی و منضبط عمل کند.

چنانکه قرآن از سوره قصص آیه 26 امانت را یکی از لوازم مدیریت می داند .انّ خیر من استاجرت القوی الامین

حضرت علی (ع) نیز می فرماید:و ان عملک لیس لک بطعمه و لکنه فی عنقک امانه (نهج البلاغه نامه 5)

مسئولیت برای تو وسیله آب و نان نیست بلکه امانتی است بر گردن تو.

(شیوه های مدیریت از دیدگاه قرآن)

سعه صدر: به معنی ظرفیت و تحمل در ابعاد مختلف.

مدیریت بدون شرح صدر سامان نمی یابد و به آخر نمی رسد،چنانکه حضرت موسی (ع) در آغاز رسالت از خداوند درخواست شرح صدر کرد(قال رب اشرح لی صدری).

یا خدا به پیامبرش خطاب می کند الم نشرح لک صدر.

حضرت علی (ع) می فرماید: آله الریاسته سعه الصدر(نهج البلاغه حکمت 176)

هر کس از نعمت صدر در مدیریت برخوردار است مسئولیت را مایه تکبر نمی سازد،تحمل رنجها و سختی ها را در مسیر مسئولیت دارد،انتقاد پذیر است، قدرت عصیان علیه باطل و توان تسلیم در برابر حق را دارد.

مدیر موفق مدیری است که با سعه صدر همه آرا و نظرات را بشنود و آنگاه تصمیم بگیرد.زیرا در این صورت است که حق بصورت شفاف روشن می شود.

نظارت بر مجموعه تحت امر

یکی دیگر از شیوه های مدیریت نظارت بر مجموعه تحت امر است، این را قرآن می پسندد، چنانکه حضرت سلیمان (ع)بر تمام ابعاد مدیریتش اشراف داشت حتی غیبت هدهد را مدّ نظر داشت، سخنان گنجشک ها و مورچه ها را مد نظر داشت، اعتقادات پیرامون حکومتش را مد نظر داشت، شرک ملکه صبا و قومش را مورد بررسی قرار داد.

تغافل پسندیده

یکی دیگر از چیزهایی که در مدیریت قرآنی باید مد نظر قرار بگیرد تغافل پسندیده است.

یعنی اهانت ها و بی مهری ها را نادیده بگیرد و با اینگونه رفتارها کریمانه برخورد کند.

حضرت علی (ع) در این مورد می فرماید: من لم یتغافل و لا یغض عن کثیر من الامور تنغّصت کسی از بسیاری از امور تفاعل نکند زندگی اش مکدر و بی صفا خواهد شد.

تغافل یعنی تو آگاهی داری اما تظاهر به غفلت و نا آگاهی می کنی که در بعضی از مواقع لازم است و حکم آب حیات را در جهت توفیق مدیریت دارد.به اینکه از لغزش های جزئی و کمبودها و کاستی های مجموعه تحت مدیریت بگذری که هم وقت مدیر را می گیرد و هم ضربه بر موفقیت مدیر می زند.

ویژگی های مدیر از دیدگاه قرآن و حدیث

مطالب مشابه :

ماوقع جلسه 3/6/1393 با مدیر عامل محترم شركت مخابرات ایران

تکذیب خبر درگیری فرماندار صحنه با همکار شبکه بهداشت این شهرستان

معماري همساز با اقليم (گردآورنده :صمد وحدتی )

فشار خون ونحوه گرفتن آن

دکتر سیدهاشمی :حوزه ثابت مخابرات ایران باید با مدیریت یکپارچه اداره شود

۳۸ کاندیدای انتخابات اتاق بازرگانی کرمانشاه تایید صلاحیت شدند

ویژگی های مدیر از دیدگاه قرآن و حدیث