آرامگاه پانتئون پاريس"سبک نئوکلاسیک"

پانتئون یا معبدخدایان

آرامگاه پانتئون پاريس یك اثر معماری ماندگار به سبك نئوكلاسیك است كه در پاریس پنجم در قلب منطقه كارتیه لاتن قرار دارد . در اطراف آرامگاه مشاهیر فرانسه ، دانشگاه پاریس 1 ( پانتئون – سوربون ) دانشگاه پاریس 2 ( پانتئون – اَسَس ) ، كلیسای سن اتین دو مون ، كتابخانه سنت ژنویو ، شهرداری منطقه 5 پاریس و دبیرستان هانری چهار واقع شده است و از سمت خیابان سوفلُ (rue Soufflot ) به پارك معروف لوكزامبورگ منتهی می شود .

از معابد مشهور عصر آگوست که در قرن دوم میلادی مرمت گردید و هنوز موجود است. معبد پانتئون رم به عنوان یکی از بزرگترین گنبدهای جهان جزو شگفتی‌های دنیای معماری است

یکی از پرآوزه‌ترین و پر نفوذترین بناها در تاریخ معماری، معبد پانتئون است .این معبد در حدود ۱۲۵ میلادی ساخته شد. پانتئون معبدی گرد و گنبد دار است، در جلویش رواقی مستطیلی دارد که به نظر می‌رسد آنچنان که باید و شاید با ساخت گردوار اولیه آن تناسبی ندارد و احتمالاً بعدها برآن افزوده شده‌است.

تأثیر اولیه حاصل از مشاهده این بنا احتمالاً با تأثیر امروزیش متفاوت بوده‌است، زیرا پانتئون در آغاز یک بنای مستقل نبود بلکه به یک باسیلیکای قدیمی تر متصل بود و امتداد آن یالهای جانبی پانتئون را می‌پوشانده‌است. گذشته از این، در جلوی رواق معبد یک حیاط ستون بندی شده قرار داشت که بخشی از رواق نیز جزو آن بود و در آغاز تنها بخش قابل رؤیت ساختمان از روبرو بود. این حیاط که در دوره هادریانوس ساخته شد، احتمالاً از طرحهای همین امپراتور تنوع طلب بوده‌است. بنای پانتئون از گونه‌ای سادگی پرهیبت در مقیاس بزرگ برخوردار است. برفراز اندرون مدورش گنبدی نیمکره وار به قطر ۴۳ متر زده‌اند که فاصله نوک گنبد از کف پانتئون نیز ۴۳ متر است.

بدین ترتیب، طرح پانتئون بر تقاطع دو دایره – یکی عمودی، دیگری افقی – قابل تصور به صورت مقاطعی از یک کره «فضا» که در درون بنا محاط شده‌اند استوار گشته‌است .

گنبد پانتئون، پوسته‌ای بتونی دارد که تدریجاً در سمت قاعده بر ضخامتش افزوده می‌شود تا در جای لازم بر قدرت آن بیفزاید. در مرکز گنبد، سوراخی گرد (به نام «چشمه نور» یا «نورگیر») به قطر ۹ متر تعبیه شده که شیشه‌ای ندارد، رو به آسمان باز شده و تنها منبع نور برای تأمین روشنایی اندرون بنا است

دیوارهای نگه دارنده گنبد بسیار ضخیمند و در سطحشان فرونشستگیهای مستطیل و نیمدایره یک در میان ایجاد شده‌است، که بر بالای هر کدام طاقی هلالی زده شده تا فشار حاصل از گنبد را به جرزهای عظیم سنگی منتقل کنند. گنبد پانتئون از درون قاب بندی شده تا آنکه هم جلوه هندسی زیبایی از مربعهای کوچک در درون دایره‌ای عظیم را پیدا کند هم از فشار و سنگینی کل گنبد بکاهد بی آنکه صدمه‌ای به قدرتش زده باشد.

کف پانتئون، مختصر تحدبی دارد و زهکشهایش به صورت خطوطی کم عمق در مرکز (مستقیماً در زیر نورگیر) ایجاد شده‌اند تا هر آبی را که از آن بالا می‌ریزد به سوی خود سرازیر گرداند

دیوارها و احجام در معماری مصر و بین النهرین به قدری اهمیت دارند که آنچه دیده می‌شود همینها هستند، فضا فقط به شکل «منفی» وجود دارد یعنی تصادفاً بین احجام ظاهر می‌شود. این گونه معماری را معماری احجام می‌نامند. معماری یونانی نیز مخصوصاً به احجام، نسبتهای میان احجام و شکل دادن به عناصر حجمی توجه داشت، با صفت معماری استخوان بندی یا ساختاری متمایز شده‌است.

در معبد پانتئون پاریس، آرامگاه بزرگان و اندیشمندان فرانسه، مابین تمام قبرهای خوابیده، دو قبر سر پا وجود دارد؛ این دو قبر رو در روی هم ایستاده‌اند، چشم در چشم هم. یکی از این‌ها متعلق به ولتر است، آن‌یکی از آنِ ژان- ژاک روسو. هنوز هم که هنوز، می‌شود از دهان سنگی این دو فیلسوف آن دشنام و پرخاش و ناسزاهای معروف رد و بدل شده بین‌شان را شنید. واقعیت امر اینکه اگر این دو اهل قلم و امثال آن‌ها نمی‌بودند تا این‌چنین دوستانه با هم درشتی کنند، زبان و فرهنگ فرانسه شاید تا به حال هفت کفن پوسانده بود

عکس: آرامگاه هوگو در عمارت پانتئون

در کنار روسو، ماری کوری و ولتر

لوئی پانزدهم که به شدت مریض شده بود نذر نمود که اگر از بستر بیماری به سلامت برخاست کلیسایی را به نام سنت ژنویو (Sainte-Geneviève ) بسازد . در سال 1758 بنای آن را آغاز نمود ودر سال 1789 پایان یافت . اما از بد حادثه در این هنگام انقلاب کبیر فرانسه با ایده های لائیسیته اوج گرفت و این مکان که نذر کلیسا شده بود و به معبد خدایان مشهور گشته و مکان کلیسای سن ژنویو بوده است ، در پی گسترش موج ضد مذهبی و لائیک انقلاب فرانسه ، تبدیل به مقبره بزرگان گردید . مدتی بعد ( سال 1806 ) ناپلئون این مکان را به کلیسا بازگردانید ولی بعدها ( سال 1885 ) مجددا تبدیل به مکانی لائیک جهت دفن بزرگان گردید .

ابعاد این کلیسای سابق ، متفاوت از سایر ساختمانهای مشابه بوده و 110 متر طول و 83 متر ارتفاع دارد . 425 پله بازدید کنندگان را به راس هرم گنبدی شکل این بنا می رساند . داخل آن به شکل معابد یونانی ساخته شده و چهار ستون بزرگ در زیر گنبد آن قرار دارد که در کنار یکی از آنها فیلسوف مشهور ژان ژاک روسو مدفون است .

خاکستر بسیاری از بزرگان علم وسیاست فرانسه در زیر زمین قدیمی این مکان مدفون هستند که برخی از آنها عبارتند از : ویکتور هوگو ( نویسنده و شاعر قرن نوزدهم ) ، ولتر ( فیلسوف و نویسنده ) ، امیل زولا ( نویسنده ) ، میرابو ( از رهبران انقلاب ) ، ژان مولن ( قهرمان نهضت مقاومت فرانسه که در جنگ جهانی دوم زیر شکنجه آلمانها در گذشت ) ، پی یر و ماری کوری ( دانشمند و برندگان جایزه نوبل ) ، ژان ژورس ( پایه گذار حزب سوسیالیست فرانسه که در آغاز جنگ جهانی دوم به دلیل افکار صلح طلبانه خود در سوئ قصدی کشته شد و اولین مراسم فرانسوا میتران پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1981 تعظیم در مقابل مقبره ی ژان ژورس در پانتئون بود ) . به دستور ژاك شیراك رئیس جمهور وقت فرانسه، خاكستر «الكساندر دوما» یكی از بزرگترین نویسندگان فرانسه در نوامبر 2002 درآرامگاه «پانتئون» پاریس درکنارسایرمشاهیر فرانسه جای گرفت و رئیس جمهمور نیز به عنوان عالی ترین مقام دولتی فرانسه درادای احترام به این نویسنده بزرگ شرکت کرد.

گفتنی است آقای خاتمی به هنگام ریاست جمهوری در سفر به فرانسه ( 6 آبان 1378 برابر با 28 اکتبر 1999 ) در این مکان حضور یافت و دسته گلی بر مزار ماری و پی یرکوری و ویکتور هوگو اهدا نمود.

آرامگاه پانتئون پاريس"سبک نئوکلاسیک"

مطالب مشابه :

معبد پانتئون رم

آرامگاه پانتئون پاريس"سبک نئوکلاسیک"

ایتالیا- رم

شهر رم

رم باستان با طعمی از باران و نور