آشنايي با اصول و تجهيزات توانبخشي
آشنايي با اصول و تجهيزات توانبخشي
توانبخشي عبارت است از مجموعه‌اي از خدمات و اقدامات هماهنگ پزشكي، آموزشي، حرفه‌اي و اجتماعي كه براي بازتواني فرد معلول و ارتقاي سطح كارايي او در بالاترين حد ممكن به منظور دستيابي به يك زندگي مستقل در جامعه عرضه مي شود.
اهدافي كه توانبخشي به طور اصولي تعقيب مي‌كند، عبارتند از:
1-پييشگيري از ايجاد با بروز معلوليت
2-جلوگيري از پيشرفت معلوليت
3-ارتقـاي سطـح آگـاهـي عمـومـي نسبـت بـه معلولان و معلوليت
4-ســعـــي در خـــودكــفـــايـــي فـــرد مــعــلـــول و قادرسازي وي در برخورد با مشكلات
5-تطابق زندگي معلولان با جامعه
6-ارائه تسهيلات و خدمات شهري مناسب جهت استفاده معلولان
7-افـــزايـــش آگـــاهـــي مـعـلـــولان نـسـبــت بــه تـوانـايـي‌هـاي جسمـي، روانـي خويش و تطبيق آنان با محيط
8-اهتمام به بازگشت فرد معلول به جامعه از طريق اشتغال و كسب استقلال مالي و تبديل وي به يك فرد مولد و مؤثر در جامعه
توانبخشي پزشكي
توانبخشي پزشكي مجموعه‌اي متشكل از نيروهاي توانپزشكي (پزشكان متخصص و پيراپزشك ) كه هدف آن ها ممانعت از وخامت وضع عمومي فرد معلول، حفظ حيات او و بهبود ضايعه تا حد ممكن از طريق روش‌هاي مختلف درماني، آموزش مهارت‌هاي ارتباطي و تحرك و در نهايت تثبيت وضع جسمي - رواني فرد در زندگي خود با حداكثر استقلال ممكن است.
تيم توانبخشي پزشكي شامل اعضاي پزشكي و پيراپزشكي است؛ در گروه پزشكي، پزشكان متخصص شامل ارتوپد، نورولوژيست (داخلي اعصاب) جراح مغز و اعصاب،
جراح ترميمي و سوختگي، روماتولوژيست، گوش و حلق و بيني )E.N.T(چشم پزشك و ساير متخصصان كه بر حسب نوع بيماري در تيم شركت مي‌كنند. در گروه پيـراپـزشكـي كـه از آن تحـت عنـوان <كـادر اختصـاصي توانبخشي> نام برده مي‌شود، درمـانگـران و كـارشنـاسـان شـامـل فيـزيـوتـراپيست، ارگوتراپيست (كار درمان)، گفتار درمــان، اپـتــومـتــريـســت (بـيـنــايــي سـنــج)، اوديــومـتــريـســت (شـنــوايـي سنـج)، تكنسيـن فني - ارتوپدي و پرستار توانبخشي است.
روش‌ها و تكنيك‌هاي مورد استفاده در كادر اختصاصي توانبخشي عبارتند از:
1-فيزيوتراپي
2-كار درماني
3-گفتار درماني
4-فني - ارتوپدي
5-شنوايي شناسي (اوديولوژي)
6-بينايي سنجي (اپتومتري)
7-پرستاري در توانبخشي
توانبخشي بيماري هاي سيستم حركتي
با توجه به آمار روز افزون تصادفات به ويژه در كشـور هـاي در حـال توسعه و آمار سازمان جهاني بهداشت كه در آن 4/17 در صد از كل معلوليت ها مربوط به حوادث و سوانح بوده كه اعظم آن هم منجر به ناتواني و معلوليت حركتي است.
نقش پرستار در توانبخشي
پـــرسـتــاران بــه عـنــوان يـكــي از اعـضــاء تـيــم توانبخشي در اين تيم داراي نقش محوري بوده و نقش هاي نگهداري از بيمار ، نقش مشاوره اي ، نقش محافظه كارانه و انجام فعاليت هاي سنتي و نقش تفسيري براي بيمار دارد. پرستار در تيم توانبخشي نقش محوري دارد به طوري كه بدون پرستار كار ها به نحو احسن انجام نمي گيرد و هـمـيـشــه نـقــش پـرستـار حتـي در خـدمـات غيـر پرستاري حائز اهميت است.
اصول توانبخشي
تـوانـبـخشي بر پايه اصولي استوار است كه عبارتند از:
1-بيمار محور بودن
2-اداره عوارض بيماري(مديريت اختلال)
3-ارتقاء كيفيت زندگي با توجه به استقلال فردي
اهداف توانبخشي
1-ارتقاء بهبودي روحي
2-همكاري و ياري بيمار در فرايند تطابق با بيماري
3-پيشگيري از عوارض
4-به حد اقل رساندن معلوليت
در زمينه تطابق با مشكل موجود در سيستم حركتي اهدافي وجود دارند كه از اين قرارند :
1-راه رفتن با چوب دست
2-عدم وابستگي به ويلچر
3-استفاده از كامپيوتر و وسائل نوشتاري
4-رانندگي كردن
5-تطابق با فعاليت هاي خانه
6-دسترسي به كار و انجام آن بدون خستگي و با آسايش كامل
توانبخشي قلبي
بيماري عروق كرونر (رگ هاي تغذيه كننده ساختمان قلب) يكي از بيماري هاي شايع دركشورهاي پيشرفته و حتي كشورهاي در حال رشد است. آمار مرگ و مير ناشي از عروق كرونر درايران نيز قابل توجه است يكي از تدابير جراحي در اين قبيل بيماران، عمل جراحي پيوند عروق كرونر است كه در بيست سال اخير به صورت شايع ترين عمل جراحي بزرگ در كشورهاي صنعتي در آمده است. از عوارض حين عمل جراحي و پس از آن را مي‌توان ناتواني، درد و در برخي موارد عدم توانائي و بـازگشـت بـه كـار و فعـاليـت روزانـه يـا لـزوم تغييـر شغـل، نام برد. انجام برنامه‌هاي توانبخشي قلبي، براي كليه بيماراني كه تحت عمل جراحي پيوند عروق كرونر قرار مي‌گيرند، سهم موثري در كاهش مرگ و مير و تشديد علائم خواهند داشت.
مجموعه‌اي ازفعاليت هائي كه به بيمار امكان مي‌دهد به بهترين شرايط جسمي، ذهني و اجتماعي برسد و با استفاده از توانايي‌هاي خود، به جايگاه طبيعي‌اش در جامعه و زندگي فعال خود بازگردد توانبخشي قلبي گفته مي شود. اين برنامه‌ها به منظـورمحـدود سـاختـن اثـرات فيـزيولوژيك و رواني بيماري هاي قلبي و عروقي، كـاهـش ريسـك مـرگ نـاگهـانـي و سكته‌هاي مجدد، كنترل علائم قلبي و تثبيت يا معكـوس كـردن رونـد تصلـب شـراييـن (آتـرواسكلـروز) و بهبـود مـوقعيـت روحـي - اجتماعي و شغلي بيماران طراحي شده است.
كاربردهاي توانبخشي قلبي
تقريبا انجام توانبخشي قلبي براي تمامي بيماران قلبي قابل اجرا است. در حالي كه اغـلـب بـيـمـاران قـلـبـي را گروه افراد مسن، خانم‌ها و بيماران قلبي پرخطر تشكيل مي‌دهند، متاسفانه تحقيقات كمي در مورد تأثيرات توانبخشي قلبي روي اين بيماران انجام شده است.
بـرخـي از بـيـمـاري هاي قلبي كه به طور رايج در معرض توانبخشي قلبي قرار مـي‌گـيرند عبارتنداز: سكته قلبي، جراحي قلب باز و آنژيوپلاستي، آنژين صدري پايدار، نارسائي‌مزمن قلبي، افراد مسن، خانم‌ها، پيوند قلب، تعويض دريچه و بيماران مبتلا به گرفتگي قلبي.
مراحل انجام توانبخشي قلبي
در گذشته براي توانبخشي قلبي، 3 دوره را تعريف مي‌كردند: مرحله اول در داخل بيمارستان و زمان بستري، مرحله دوم شش تا هشت هفته پس از ترخيص بيمار از بيمارستان و در داخل يك مركز مجهز به تجهيزات خاص و مرحله سوم بعد از اتمام اين دوره و جهت رساندن بيمار به‌حداكثر ظرفيت عملكردي خويش است.
البته در اين نوع تقسيم‌بندي به اندازه كافي به مرحله بين ترخيص تا شروع ورزش درمركز توجه نمي‌شد، به همين منظور اخيرا براي يك دوره كامل توانبخشي قلبي، 3 مرحله درماني مد نظر قرار مي گيرد:
مـرحلـه اول (inpatient phase): دستـه‌اي از مـداخـلات تـوانبخشـي، درمـاني و آموزشي كه بسته به نوع مشكل قلبي بيمار از شروع زمان بستري آغاز و به مرور با تغيير موقعيت بيمار در بخش هاي مختلف و تا پايان بستري شدن تغيير و ادامه مي‌يابند.
بــه لـحــاظ حـســاسـيــت زيــاد بـيـمـاران قلبـي، لازم اسـت فيـزيـوتـراپيسـت از ابتـدا بـر فعاليت‌‌هاي مختلف بيمار مانند اجراي تمرينات، قدم زدن و بالا رفتن از پله‌ها نظارت دائم داشته باشد و بروز هرگونه علائم، نشانه‌ها، عكس‌العمل و محدوديت هاي بيمار را بررسي و ثبت كند. در مورد سطح فعاليت ها و فشار وارده به قلب، بايد به بيمار توضيح داده و وي را با جداول مخصوص كه بيانگر سطح توانائي عملكردي هستند، آشنا كرد.
مرحله دوم: بلافاصله پس از ترخيص بيمار از بيمارستان آغاز مي‌شود و اين زماني است كه بيمار درمنزل استراحت مي‌كند و احساس تنهائي و اضطراب دارد و لازم اسـت كـه بـا كـمـك جـزوات‌راهـنـمـا، نـوار، مـشـاوره هـاي تـلفني يا حضوري، روند توانبخشي جامع را ادامه داد . لذا ضمن اينكه بيمار را براي مرحلهِ ورزش (مرحله 3) آماده مي‌كنيم، از بروز اضطراب و افسردگي نيز جلوگيري مي‌شود. بيماران سكته نــاقــص و جـراحـي قلـب بـا انجـام دستـورات، ورزش ها و ادامه فعاليت ها در منزل خواهند توانست خود را به سطح مطلوب براي شركت درمرحله 3 برسانند و از فوايد ورزش درماني در مرحله بعد، حداكثر استفاده را ببرد.
مرحله سوم: اين مرحله اختصاصا مرحله ورزش نــامـيــده شـده اسـت، بـيـمـار بـا حـضـور دربيمارستان يا مراكز مجهز توانبخشي قلبي، با وجود امكانات خاصي، مرحله ورزش درماني را آغــاز مــي‌كـنــد. لــذا ضـمـن ايـن‌كـه همچنـان آمـوزش، مـشـاوره‌هـاي روانـشـنـاسـي و كـنترل عــوامــل خـطــر آفـريـن تـحـت نـظـارت پـزشـك مـتـخصـص ادامـه دارد، آمـوزش تخصصـي در جـهـت اصـلاح تـصـورات ذهـنـي غـلـط بـيـمـار خـصــوصــا در مــورد نــاتــوانــي‌هـاي حـاصلـه از بيماري قلبي و دادن اطلاعات صحيح راجع به اين مرحله از توانبخشي قلبي به بيمار كمك قـابـل تـوجـهـي خـواهـد كـرد. در ايـن مـرحله از درمان در صورت رعايت اصول درمان و وجود امكانات لازم، امنيت سلامت بسيار بالا است و تـقـريـبـا هيچ خطري بيمار را تهديد نمي‌كند و بيمار مي‌تواند با گذراندن اين مرحله به زندگي عادي قبل از بيماري برگردد.
يكي از اهداف ورزش در توانبخشي قلبي، رسيدن به يك ضربان قلب مناسب و ايده‌آل است كه در اين شكل از تمرين، قلب بايد به آستانه تطابق تمرين برسد. يعني در آن ضربان، بـيـمار نبايستي هيچگونه مشكلي اعم از درد، نـارسـائـي قـلـبي، تنگي نفس و ضربان نامنظم قلب در حين ورزش را داشته باشد.
وسايل كمكي در توانبخشي
وسيله‌اي كمكي كه gait plate نام دارد به بهبود وضعيت ايستادن و راه رفتن كودكان فلج مغزي كمك شاياني مي كند.
gait plate در تمامي كودكاني كه توانايي كنترل تنه وصاف نگه داشتن زانوها را داشته باشند (بتوانند كنار ديوار بايستند) قابل استفاده است.
مزاياي مهم استفاده از gait plat :
1- سهولت و سرعت در پوشيدن
2-سبك بودن
3-سادگي ظاهر
4- كنترل مچ پا و عدم محدوديت در حركت زانو
5-ارزان بــودن ايــن اسـپـيـلـنـت در مقـايسـه بـا بريس‌هاي موجود
6-عـدم ايـجـاد مـزاحـمـت و زدگي براي پاي كودكان
7- راه هاي تقويت تعادل در كودكان
روبات هاي كمك كننده به كودكان فلج مغزي
طي سال هاي گذشته بسياري از دانشمندان و متخصصان از صنعت روباتيك براي كمك به بيماراني كه پس از سكته فلج شده اند ، استفاده كرده تا به آن ها در كنترل دست و پايشان كمك كنند . اكنون اين محققان در تلاش براي ساخت روبات هايي هستند كه بتوانند كودكان مبتلا به فلج مغزي را نيز ياري رسانند.
به گفته يكي از متخصصان موسسه تحقيقاتي MIT، شيوه روبات درماني از سال 1980 آغاز شده و در ابتدا تلاش شده تا از اين شيوه براي كمك به بيماران سكته اي استفاده شود امـا اكنـون كمـك بـه ديگـر بيمـاران از جملـه كـودكان فلج مغزي و يا بيماران مبتلا به پاركينسون نيز در اين ليست قرار گرفته است.
در اين پروژه جديد محققان در تلاشند تا قابليت بيماران فلج مغزي را در رفتن به سوي يك شيء و برداشتن آن شيء بالا ببرند.
در نخستين مراحل دانشمندان موفق به ساخت دست هاي روباتيك شده اند كه به دست كودك فلج مغزي متصل مي شود و در هنگام انجام كارهاي كوچك همچون انجام يك بازي ويدئويي ، زماني كه كودك سعي مي كند به دنبال يك سوژه برود و آن را بگيرد چنانچه مسير را اشتباه برود دست روباتيك به او كمك مي كند. طبق بررسي ها 36 كودكي كه از اين طريق تحت درمان روباتيك قرار گرفته اند سرعتشان در گرفتن اشياء به طرز چشمگيري بالا رفته است.
دستگاه BLUEMYO SEMG
دسـتگـاه الكتـروميـوگـرافيـك كينـزيـولـوژيـك بلومايو دستگاهي است كه داراي 8كانال بوده، جهت ثبت سيگنال الكتريكي عضلات طراحي شده و شامل دو قطعه اصلي بزرگ و كوچك كه توسط كابلي به هم متصل شده اند است. قطعه كــوچـكـتـر شـامـل 8 سـوكـت بـراي كـانـال هـاي مختلف و يك سوكت جهت سيم گراند است. قطعه بزرگ‌تر شامل يك دكمه جهت روشن و خــامــوش كــردن دسـتـگــاه، يــك سـوكـت بـراي ورودي شارژر و دو چراغ سبز و قرمز رنگ كه ميزان شارژ دستگاه را نشان مي دهند هستند كه چراغ سبز نشانه شارژ بودن و چراغ قرمز نشانه كـم بـودن شـارژ بـاطري است. در هربار شارژ، دستگاه بايد به مدت 12ساعت در شارژ بماند و طي اين مدت دستگاه بايد خاموش باشد. باطري پس از شارژ حدود 14ساعت قابل استفاده است كه اين مدت بستگي به تعداد كانال ها و ميزان انتقال داده ها دارد.
انتقال اطلاعات به كامپيوتر
پــس از ثـبــت سـيـگـنـال، اطـلاعـات از طـريـق بلوتوث به كامپيوتر فرستاده مي شود. از اين رو دستگاه شامل يك قطعه سخت افزاري است كه بايد قبل از ثبت سيگنال به پشت كامپيوتر متصل شود و همچنين يك نرم افزار كه قبلا بر روي كـامپيـوتـر نصب شده است. جهت فعال كردن بلـوتـوث بـايد برروي آيكون بلوتوث كه روي دســك تــاپ قــراردارد كـلـيــك كــرد. بعـد از آن صـفـحـه‌اي را انـتـخـاب كـرده و مـنتظر بمانيد تا My Bluetooth باز شود كه داراي يك نوار ابزار اسـت كـه از بـيـن آن ها گزينه كامپيوتر دستگاه بلوتوث را شناسايي كند. در اين صورت بر روي هـمــان صـفـحــه يــك عــلامــت بـلــوتــوث ظـاهـر مي‌شود. حال صفحه را بسته و مي توان به سراغ ثبت سيگنال رفت.
آماده سازي پوست
جهت ثبت سيگنال ابتدا آماده سازي پوست جهت كاهش مقاومت آن لازم است. پوست بايد با آب و صابون شسته شود تا هرگونه چربي، اثرات كرم ها و مواد آرايشي از روي آن زدوده شود. پس از آن در صورت وجود مو در موضع مورد نظر بايد كاملا تراشيده و تميز شود. در ضمن اگر پوست ضخيم باشد جهت كاهش مقاومت آن با استفاده از سمباده نرم به آرامي آن را خراش مي دهند.
الكترودگذاري
پس از آن نوبت به الكترود گذاري مي رسد. الكترودها در اين دستگاه بر روي يك قطعه پلاستيكي نصب شده است. بنابراين فاصله بين دو الكترود كه حدودا 5/1 سانتيمتر است ثابت بوده و نيازي به تنظيم ندارد. الكترود گراند نيز داراي كابل جداگانه اي ا ست كـه در فـاصلـه اي دورتـر از محـل ثبـت بـر روي يـك زائـده استخـواني قرار مي گيرد. الكترودهاي ثبات، طوري روي پوست قرار مي گيرند كه خطي كه از دو الكترود مي گذرد در راستاي فيبرهاي عضله مورد نظر باشد. الكترود ثبات به دو صورت مي تواند بر روي پوست نصب شود يا با استفاده از استرپ يا با استفاده از چسب هاي دو طرفه. در استفاده از چسب دوطرفه بايد محل قرارگيري الكترود را روي چسب سوراخ كرد تا محل هاي ثبت با پوست در ارتباط باشند. همچنين جهت انتقال بهتر سيگنال از پوست به الكترود مقدار كمي ژل لوبريكانت به آن زده مي شود، اما مقدار آن اگر زياد باشد باعث ايجاد ارتباط بين دو محل ثبت شده و ثبت سيگنال را با مشكل مواجه مي كند.
كاهش نويز
كارهايي كه جهت به حداقل رساندن نويز مي توان انجام داد شامل جلوگيري از ايجاد ارتباط بين دو الكترود ثبات است كه مي تواند به خاطر تعريق زياد يا به خاطر ژل باشد، فيكس كردن الكترود بر روي پوست و جلوگيري از حركت آن بر روي پوست موقع انجام تست، فيكس كردن كابل بر روي پوست جهت جلوگيري از آرتيفكت حركتي و خارج كردن بقيه دستگاه هاي الكتريكي از پريز رابط است.
تنظيمات
بر روي دسك تاپ آيكون ديگري به نام بلومايو قراردارد كه قبل از ثبت سيگنال بايد آن را باز كرد. در صفحه اي كه باز مي شود دكمه اي به نام Display قرار دارد كه در آن نه تنها 8 كانال EMG قابل مشاهده است بلكه محل تنظيم نام كانال ها نيز است. طوري كه بايد مشخص كرد كه هر كانال مربوط به چه عضله اي است. براي اين كار در جلوي نام هر كانال نام عضله مورد نظر تايپ مي شود.
بر روي كانال ها قبل از انقباض هيچ سيگنالي نبايد وجود داشته باشد و فقط يك خط صاف بايد ديده شود. وجود موج يا به خاطر نويز در محيط است يا به خاطر ريلكس نبودن عضله است. بنابراين بيمار بايد در وضعيتي قرار داده شود تا قبل از انجام تست عضله مورد نظر كاملا ريلكس باشد.
پس از اطمينان از موارد مذكور، بر روي همان صفحه تنظيماتي قرار دارد كه قبل از ثبت سيگنال بايد بررسي شود. مهم‌ترين فاكتوري كه بايد تنظيم شود Gain دستگاه است معمولا بر روي 4 يا 5 ولت تنظيم مي شود و هرچه بالاتر باشد موج بزرگتري مشاهده مي‌شود. بنابراين جهت ثبت از يك عضله با سطح مقطع كوچك بايد Gainدستگاه را تا آن جا كه سيگنال به راحتي قابل مشاهده باشد بالا برد. فاكتورهاي قابل تنظيم ديگر شامل Biosاست كه با انتخاب آن ميزان نويز موجود در محيط به صورت سيگنال قابل مشـاهـده اسـت. فاكتور بعدي Scale است كه با تغيير آن سيگنال بزرگ و كوچك مي‌شود. همچنين فاكتور filter Notch جهت حذف نويز ناشي از برق شهر و FFTنيز قابل تنظيم است. در كنار آن دكمه MVCقرار دارد كه جهت ثبت بيشترين انقباض ارادي ايزومتريك به منظور نرمال سازي استفاده مي شود و در نهايت دكمه Info كه در آن نام بيمار و نام آزمونگر ثبت مي شود. بعد از اعمال تغييرات از منوي فايل گزينه Save settingرا انتخاب كرده تا در طول انجام تحقيق نيازي به تغيير تنظيمات نباشد.
ثبت سيگنال
حال نوبت به ثبت سيگنال مي رسد. در صفحه نرم افزار بلومايو يك دكمه Stop و Start وجود دارد. براي ثبت سيگنال دكمه شروع را زده و پس از انجام تست مورد نظر دكمه استاپ زده مي شود. حال براي Save كردن آنمي توان از منوي فايل گزينه Save را انتخاب كرد. با اين كار صفحه اي باز مي شود كه در آن آدرس محل Save شدن را مي‌پرسد. بعد از انتخاب محل Save شدن فايل در محل مورد نظر و به صورت Zipذخيره مي شود. حال بايد جهت استفاده از فايل ذخيره شده و انجام محاسبات آماري آن را به نرم افزار MATLAB فرستاد. پس از ارسال به نرم افزار MATLAB فايل مورد نظر با فرمت ASCI ذخيره شده و در آن جا مي توان با توجه به هدف تحقيق اطلاعاتي از قبيل فعاليت يا عدم فعاليت عضله، زمان شروع و زمان انتهاي فعاليت الكتريكي، سطح فعاليت الكتريكي، فركانس ميانه و مد و مدت زمان فعاليت عضلاني را استخراج و جهت تجزيه و تحليل آماري وارد نرم افزار Excel كرد. اطلاعات به دست آمده از نرم افزار اكسل آماده آناليز آماري هستند.
تفسير داده ها
سپـس نـوبـت بـه تفسيـر اطـلاعـات اسـت. به عنوان مثال مقايسه زمان شروع فعاليت عضله تراپز تحتاني قبل و بعد از تيپ طي يك الگوي فانكشنال مثل PNF انجام مي شود و در صورت كاهش زمان وارد عمل شدن آن با تيپينگ تفسير صورت گرفته تأثير مثبت تيپ بر عملكرد ريتم اسكـاپـولـوتـوراسيك خواهد بود. همچنين مي توان سطح فعاليت الكتريكي عضله تراپز مياني را قبـل و بعد از يك دوره تمرين هاي PNF در مفصل شانه در الگوي F1D كه مستلزم اداكسيون اسكاپولا است با هم مقايسه كرد. بنابراين نوع اطلاعاتي كه از سيگنال خام استخراج مي شود.
Gait Analysis
سيستم بسيار پيشرفته آناليز حركات انسان، كه امكان بررسي و آناليز راه رفتن را هم فراهم كرده است. اين سيستم با بهره گيري از پيشرفته تـريـن تكنولوژي نرم افزاري و سخت افزاري روز دنيـا ، زمينه انجام هر گونه تحقيقي از اين دست را فراهم آورده است.
Telemetry EMG
دستگاه ثبت فعاليت الكتريكي عضلات كه امـكــان ثـبــت فعـاليـت الكتـريكـي را بـه صـورت همزمان از 16 گروه عضلاني فراهم مي كند. اين دستگاه از قابليت همزمان شدن با سيستم آناليز حركات برخوردار است.
kistler force plate
اين force plate از نوع غير متحرك ( كاشتني) و داراي سـنسورهاي پيزوالكتريك است . اين دستگاه از قابليت همزمان شدن با سيستم آناليز حركات برخوردار است .
Gait Analysis System
دستگاه الكتروگونيامتر كه شامل سري كامل گونيامترهاي اندام تحتاني و foot switch است و به صورت بيسيم اطلاعات را به گيرنده انتقال مي دهد. گيرنده از طريق كارت AD سگينال هاي دريافتي را به كامپيوتر وارد مي كند.
Digital Multi-Myometer
دسـتـگـاهـي اسـت كـه قـدرت عضلات را به صورت عددي ثبت مي كند. اين دستگاه قابليت اتصال و ثبت اطلاعات را در كامپيوتر دارد و با اسـتـفــاده از ضـمــائــم آن مــي تــوان از عـضـلات اندام‌هاي مختلف ثبت اطلاعات كرد.
Oxycon Spirometer
اسپيرومتر كامپيوتري كه براي موارد تحقيقاتي و كلينيكي كاربرد دارد.
Sapphire II clinical EMG instrument
دستگاه ثبت فعاليت عضلاني و سرعت هدايت عصبي. اين دستگاه قابليت اتصال به اسيلوسكوپ و كامپيوتر را دارا است.
Neurowerk EEG
اين دستگاه جهت انجام تحقيقات در زمينه فعاليت الكتريكي مغز و سيتم اعصاب مركزي مورد استفاده قرار مي گيرد.
Neurowerk EMG
اين دستگاه جهت تشخيص نارسايي هاي عملكردي نورولوژيك در زمينه عصبي عضلاني و سيستم اعصاب مركزي و محيطي كاربرد دارد.
Neuro MS
ايـن دستگـاه تحريك كننده مغناطيسي براي تحريك تشخيصي و درماني مناطق حركتي كورتكس مغز و سيستم اعصاب محيطي است.
TekScan foot pressure measurement system
دستگاه اسكنر كف پا. اسكنر اين دستگاه به صورت يك mat است و فرد بايد با پاي برهنه بر روي آن راه برود.
Body Composition Analyzer
اين دستگاه با استفاده از چهار الكترود كه به كف دست، مچ دست، پا و پاشنه متصل مي شوند، مقاومت كلي بدن را اندازه گيري مي كند. به اين ترتيب با استفاده از اين روش غير تهاجمي، مي توان پارامترهايي نظير ميزان چربي بدن، ميزان آب بدن و غيره را به دست آورد.
Hydraulic pinch gauge
اين وسيله براي اندازه گيري قدرت دست با ارزيابي انواع حالت هاي (گرفتن با نوك انگشتان ،كف دست و كليد) استفاده مي شود.
Treadmill,work leisure
تردميل ورزشي با قابليت تغيير در شيب سطح و همچنين استفاده از 12 برنامه از پيش تعيين شده يا استفاده از برنامه انتخابي محقق.
Cervical reng of motion
اين وسيله جهت اندازه گيري حركت گردن در سه جهت lateral flx,flex/ext,rotation است.
Two point discrimination device
جهت ارزيابي قدرت حسي تشخيص دو نقطه فشار وارد بر سطح با فواصل مختلف است.
vigorimeter
دستگاه اندازه گيري قدرت مشت كردن بر اساس ميزان فشار
TekScan foot pressure measurement system
Mat scan شامل يك ورقه منعطف از گيرنده هاي حساس به نيروهاي وارد بر آن ها اسـت و در واقع يك وسيله اندازه گيري فشار اســت. مـاتـريكـس ايـن گيـرنـده هـا سبـب ايجـاد ماتريكسي از تغييرات ولتاژ است كه كامپيوتر آن را به صورت رنگ هاي مختلفي نشان مي دهد و اين رنگ ها نماينده مقادير متفاوت فشار وارد بر گيرنده ها است. دامنه اين رنگ ها شامل سبز، زرد، نارنجي و قرمز است. بنابراين مناطق كم فشار و پرفشار زير پا (foot) كه حين ايستادن از پاشنه به طرف پنجه پا حركت مي كند با چشم قـــابـــل مــشـــاهـــده مـــي شـــود. در ايـــن دســتـگــاه پارامترهاي مرتبط با فشار كف پايي در نواحي مختلف پا كه شامل كل پا، داخل و خارج پاشنه، قسمت مياني پا، متاتارسال هاي 1و 5 است قابل اندازه گيري است كه از جمله اين موارد مي توان به موارد زير اشاره كرد:
:Mean Contact pressure ميانگين فشار وارد بر گيرنده هاي تحمل كننده بار كه از طريق تقسيم نيرو بر ناحيه تماس به دست مي آيند.
: Peak force ناحيه اي با بالاترين ميزان تحمل نيرو
: Peak contact pressure بيشترين فشار وارد بر گيرنده هاي متحمل كننده بار
صندلي بالا بر پله اي مستقيم
اين دستگاه مناسب انتقال افراد كم توان مانند سالمندان، معلولان، بيماران ام اس، افراد مبتلا به كمردرد، پا درد و كليه افرادي است كه قادر به استفاده راحت از پله ها نيستند. اين نوع بالابر براي پله هاي صاف و بدون پيچ طراحي شده است.
مزايا
مناسب براي افراد سالمند ، بيمار ، معلول
كاركرد برق و باطري جهت استفاده حتي در زمان قطع برق
امـكـان نـصـب در سمت راست يا چپ با قابليت چرخش صندلي
قابليت جمع شدن در هنگام عدم استفاده جهت اشغال فضاي كمتر
قابليت نصب آسان و سريع بدون نياز به تخريب يا تغيير پله ها
مجهز به 5 سنسور تشخيص مانع
صداي بسيار كم
كنترل آسان توسط جوي استيك و كنترل از راه دور
قابل استفاده در منازل مسكوني ، دوبلكس ، ويــلايــي ، بيمـارستـان هـا ، كلينيـك هـا ، مـراكـز فيزيوتراپي ، هتل ها ، ادارات و ...
ويلچـربر پله اي مستقيم
ايـن وسـيـلـه جـهت انتقال افــــراد كم تــــوان و ناتوان مانند معلولان وسالمندان و اشخاصي كه از ويلچـــر استفـــاده مي كنند، در مكان هايي است كه امكان نصب آسانسور وجود ندارد. صفحه زيرين دستگاه به صورت خودكار جمع شده و در زماني كه از دستگاه استفاده نمي شود فضاي بسيار كمي اشغال خواهد كرد. انرژي مصرفي دسـتـگـاه تـوسط دو عدد باطري 12 ولت تأمين شده، در نتيجه در زمان قطع برق نيز دستگاه كار خــــواهــــد كـــرد. ايـــن مـــدل بـــراي اســتــفـــاده در راه‌پله‌هاي مستقيم بدون قوس يا پيچ و پاگرد است.
مـزايـاي ايـن دستگـاه مشـابـه صنـدلـي بـالا بـر پله‌اي مستقيم است.
آسانسور هيدروليك خانگي
بـراي نـصـب اين آسانسور نياز به تخريب و فـضـاي زيـاد نـيـسـت. در سـيـسـتـم جـابـجـايـي از جك‌هاي بالا رونده هيدروليك استفاده شده كه درون فضـاي خـود آسـانسور قرار مي گيرد در نتيجـه عـلاوه بـر اشغال كردن حداقل فضا (66 سانتي متر) نيازي به چاهك ، موتورخانه، سيم بكسل و وزنه نداشته و با برق تك فاز شهر كار مي‌كند، اين نوع آسانسور قابليت جابجايي 300 كيلـوگـرم را داشتـه و امكان نصب آن در مكان هايي با عدم امكان نصب آسانسورهاي معمولي مانند داخل راه پله ها، راهروها، فروشگاه ها، حياط ها يا پل هاي عابر پياده وجود دارد، از ديگر مزيت هاي اين آسانسورها به سيستم هاي مشابه، دارا بودن سيستم پشتيبان جهت فرود و خارج كردن افراد در زمان قطع برق است.
مزايا
قابل استفاده با برق تك فاز
قابليت نصب آسان و سريع
صداي بسيار كم
قابل استفاده در منازل مسكوني ، دوبلكس ، ويلايي ، بيمارستان ها ، كلينيك ها ، مراكز فيزيوتراپي ، هتل ها ، ادارات و ...
جابجا كننده بيمار يا سالمند
اين دستگاه با كمك نيروي محرك هيدروليك امكان جابه جايي افراد بيمار يا سالمند يا معلول را از سطوحي مانند تخت يا ويلچر فراهم مي كند. شخص كنترل كننده با استفاده از نيروي جك هيدروليك و چرخاندن و حركت دستگاه به سادگي مي تواند فرد را از روي زمين بلند كرده و به مكان مورد نظر انتقال دهد.
صندلي بالابر وان حمام
از اين دستگاه براي بالا آوردن افراد سالمند يا معلول از كف وان تا سطح بالاي وان و بر عكس استفاده مي شود. از اين دستگاه براي بلند شدن افراد تا ارتفاع مناسب براي نشستن بر روي ويلچر نيز استفاده مي شود.
دستگاه زمان سنج واكنش
(REACTION TIMER)
براي اندازه گيري زماني كه فرد صرف مي كند تا به طور ارادي و با يك حركت معين، در مقابل يك تحريك كم و بيش پيچيده واكنش نشان دهد، اندازه بسيار مهمي است كه براي مطالعه تعداد زيادي از فرايند هاي حسي يا ذهني مورد استفاده قرار مي گيرد. اين دستگاه داراي دو نوع آلارم صوتي با فركانس هاي مختلف و سه نوع آلارم نوري است.
دستگاه لابيرنت (ماز)
بررسي يادگيري از راه كوشش وخطا. يادگيري از راه كوشش و خطا يعني كورمال كورمال پيش رفتن، راه حل را به طور تصادفي پيدا كردن و با تمرين آموختن.
ماز يا لابيرنت بهترين وسيله اي است كه براي مطالعه يادگيري از راه كوشش و خطا به كار مي رود، زيرا يادگيري آن مستلزم كشف يك سري راه حل هايي است كه ابتدا به صورت كاملا تصادفي و بعد با تمرين انجام مي گيرد. از طرف ديگر، ماز معرف كليه يادگيري هاي حسي حركتي است كه همه آن ها از نوع يادگيري هاي كوشش و خطايي است. ماز در لغت به معناي چين و شكن و دالان هاي پر پيچ و خم است. با قابليت لمسي و حركت انگشت درون راهروها.
دستگاه ترسيم در آينه
اثبات اين واقعيت كه يادگيري در سطح ا هاي پاسخ دهنده (مثلا انگشتان) انجام نمي گيرد بلكه در سطح اتصال هايي كه بين اطلاعات حسي و فرمان هاي حركتي مراكز عصبي برقرار مي شود بـه وجـود مـي آيـد. اگـر يـادگـيـري قبلي موجب تــســهــيـــل يـــادگـيــري بـعــدي شــود، اصـطــلاحــا مـي‌گـويـنـد انـتقال صورت گرفته است. انتقال وقتي دو جانبه ناميده مي شود كه يادگيري يك كار با يك عضو (مثلا با دست راست) يادگيري همان كار با عضو قرينه (دست چپ) را تسهيل كـنـد. در ايـن دسـتـگاه، انتقال دوجانبه از طريق ترسيم در آينه، روشي كه معمولا براي مطالعهِ يـادگـيـري حـاصل از راه كوشش و خطا به كار مي‌رود، مورد مطالعه قرار مي گيرد.
سوزن هاي لامسه سنج
بـراي انـدازه گـيـري آسـتـانـه مـطـلـق احـساس تماس در ناحيه كوچكي از دست و آشنايي با روش ثـابـت بـه كار مي رود. وزن سوزن ها بر حـســب صـدم گـرم و بـه تـعـداد 20 عـدد اسـت. كـمـتــريــن وزن ســوزن يــك صــدم گــرم و وزن بيشترين آن ها يك گرم است.
سيستم آناليز حركت
بـا استفـاده از امكـانـات مـدرن آزمـايشگـاهـي مـانـنـد سيستم آناليز راه رفتن اين امكان فراهم مي‌شود تا با استفاده از دريافت داده هاي معين بتوان راه رفتن را تجزيه و تحليل كرد. اين سيستم بــه گــونـه اي طـراحـي شـده كـه حـركـت بـدن و بخش‌هاي مختلف آن و تغييرات اندام نسبت به انــدام سـمــت مـقــابـل در هنگـام راه رفتـن قـابـل انـدازه‌گـيـري اسـت. اين سيستم به متخصصان امكان مي دهد تا نيروهاي حاصل از اختلال در حركت يك اندام و تأثير آن بر ساير قسمت هاي بدن و به عبارتي حركت جبراني ناشي از اختلال در يك اندام مورد بررسي قرار گيرند. از سيستم آناليز حركت براي تصميم در خصوص انجام عـمــل هــاي جــراحــي بــراي اصـلاح حـركـات، بـررسـي نتـايـج عمـل هـاي جـراحـي اصـلاحـي، آموزش و ... استفاده مي شود.
در مـركز تحقيقات توانبخشي سيستم آناليز حـركـت Kinemetrix وجـود دارد كه اساس آن فـيـلـمـبـرداري از فـرايـنـد راه رفـتـن بـا استفاده از سيستم سه بعدي ويديويي است كه به دقت داده ها را آناليز و تحليل مي كند كه بيماري و فرايند درمان را مي توان با اين سيستم بررسي كرد.
پس از انجام تست، داده ها ممكن است به روش هاي مختلف مورد بررسي قرار گيرند. در اين حالت از حركت نقاط مرجع و ثبت مشخصاتي مانند موقعيت، سرعت و شتاب هر يك از اين نقاط در زمان تست استفاده مي شود. لذا لازم است تا علامت گذاري در بخش هاي مد نظر به دقت انجام شود.
دستگاه نمايش فعاليت مغز
از اين دستگاه در تحقيقات نوروفيزيولوژي استفاده مي شود. تقويت كننده چندكاناله داراي سطح ورودي بالا حدود 6/25 ميلي ولت است. وضوح تصوير بالا (22بيتي) و امكان انتخاب نرخ نمونه برداري سبب مي شود تا اين تقويت كننده براي ثبت امواج از طريق پوست سر، ثبت الكترود داخل جمجمه (استريو )EEG و كورتيكوگرافي مناسب باشد.
در مركز تحقيقات توانبخشي تكنولوژي فيبر نوري براي انتقال داده ها به كامپيوتر امنيت بالايي را براي بيمار به همراه مي آورد. فيبر نوري ممكن است مستقيما به كلاهك سيستم متصل شود يا از طريق يك كابل باريك 5 ميليمتري به كلاهك متصل شود تا به بيمار آزادي حركت بيشتري داده شود.
دستگاه سنجش تعادل Stabilometer Biodex Balance
سيستم تعادل بايودكس براي ارزيابي و بررسي تعادل مورد استفاده قرار مي گيرد. در ورزشكاران از اين سيستم براي آماده سازي و تمرينات آن ها استفاده مي شود تا حركات واكنشي سريع در آن ها تقويت شود. در بيماران با مشكلات تعادلي و خطر بالاي زمين خوردن از اين سيستم به عنوان بخشي از برنامه درماني و توانبخشي استفاده مي شود. از اين سيستم براي ارزيابي كنترل عصبي - ماهيچه اي از طريق تعيين توانايي حفظ ثبات ديناميك پاسچر بر روي سطوح بي ثبات استفاده مي شود.
ميزان بي ثباتي سطح با استفاده از سيستم ميكروپردازشگر كنترل مي شود. در اين حالت در ابتدا فرد روي يك سطح محكم و با ثبات مي ايستد و سپس با استفاده از برنامه داده شده به سيستم پاسخ فرد به برهم خوردن تعادل در جهت هاي قدامي - خلفي و داخلي - خارجي اندازه گيري مي شود.
اندازه‌گيري شاخص‌هاي ثباتي در جهات قدامي، خلفي، داخلي و خارجي
اندازه‌گيري محدوده ثبات به صورت‌هاي كلي، قدامي، خلفي، داخلي، خارجي و تركيبي از جهات مختلف
نرم افزار كارا
نرم افزار كارا با هدف اندازه گيري و بررسي كمي تصاوير راديوگرافي ستون مهره ها طراحي شده است. از اين نرم افزار براي ارزيابي كلينكي تصاوير راديوگرافي، ارزيابي بيومكانيك حركت مهره ها، جراحي ارتوپدي ستون فقرات و فيزيوتراپي ستون فقرات استفاده مي شود. اين نرم افزار جايگزين دقيق نگاتوسكوپ است كه محاسبات دقيقي را انجام مي دهد. نسخه فعلي آن براي آناليز تصاوير جانبي ستون فقرات طراحي شده است و آناليز پارامترهاي اسكوليوز از تصاوير قدامي - خلفي در آينده ارائه مي شود.
كاربردها
ارزيابي كلينيكي تصاوير راديوگرافي
ارزيابي بيومكانيكي حركت مهره ها
جراحي ارتوپدي ستون فقرات
فيزيوتراپي ستون فقرات
جايگزين دقيق نگاتوسكوپ به همراه محاسبات
مشخصات
محاسبه دقيق زواياي بين مهره اي و جابجايي ها
محاسبه مركز آني دوران مهره ها بين چند تصوير متوالي
محاسبه ضريب ناپايداري
ثبت و ذخيره اطلاعات و بازيابي آن ها
جلوگيري از خطاي تفسير بين متخصصان مختلف
امكان بزرگ نمائي و كاليبراسيون تصوير به ابعاد واقعي ميلي متر
ژاكت تنه
هدف استفاده از ژاكت تنه كمك به پايداري ستون فقرات پشتي است. ژاكت تنه از حركات رو به جلو،عقب و چرخشي ممانعت به عمل مي‌آورد. با استفاده از اين وسيله فرد مي‌تواند زودتر از تخت بيرون آمده و حركت را شروع كند و از عوارض بي حركتي و ماندن در بيمارستان پيشگيري مي‌كند.
استفاده از ژاكت تنه مانند گچ گرفتن دست و پا پس از شكستگي آن ها است. ژاكت تنه از دو قسمت تشكيل شده كه توسط چسبك <ولكرو>به هم متصل مي‌شوند. جنس ژاكت پلاستيكي است و داخل آن از اسفنج پوشيده شده و براي تبادل هوا بين پوست و محيط خارج به صورت سوراخ دار ساخته مي‌شود. ژاكت تنه بايد به طور محكم به لگن، قفسه سينه و پشت اتصال پيدا كند.
ژاكـت تنـه بـايـد هـر روز پوست از لحاظ وجود قرمزي و نقاط فشار كنترل شود. همچنين چسبك ها از لحاظ مناسب بودن و بسته شدن به طور مناسب كنترل شوند. بخش پلاستيكي و اسفنج داخل آن بايد سالم و به خوبي به بدن متصل شود.
استفاده از اسپلينت ها در افراد داراي آسيب نخاعي
چنانچه طناب نخاعي در محل اعصاب نخاعي1T يا بالاتر آسيب ديده باشد، امكان دارد باعث بروز اختلال در عملكرد يا قدرت اندام فوقاني شود.
استفاده از اسپلينت ها در دست و پاها مي‌تواند :
باعث افزايش توان عملي آ ن ها شود.
از تغيير شكل طبيعي آن ها جلوگيري كند.
موجب تقويت نيروي كاهش يافته عضله و مفاصل شود.
اسپلينت ها مي توانند ثابت يا متحرك ( براي اجازه به حركت اندام ) باشند.
برخي از اسپلينت ها نيز به طور اختصاصي به وسيله متخصصان كاردرماني تجويز يا طراحي و ساخته مي شوند.
اسـتـفــاده از اسـپـلينـت هـاي دسـت، اغلـب بـا روش هاي درماني ديگري از جمله روش هاي كششي و تقويتي تركيب مي شوند، تا حداكثر راندمان را فراهم آورند. امكان دارد اسپلينت ها جهت استفاده در تمام طول روز، يا در طول شب يا به منظور فعاليت هاي خاص روزانه جهت كمك به عملكرد دست تجويز شوند.
بـعـضـي از عـوارض احـتمالي و توصيه هاي مورد نياز در جدول 1 نشان داده شده است.
انواع اسپلينت ها
بـعـضـي از انواع اسپلينت كه رايج تر بوده و تـــوســـط مـتـخـصـصــان كــار درمــانــي در مــراكــز ضـايعات نخاعي طراحي ساخته مي شوند، بر اساس هدف ساخت در جدول2 ذكر شده اند. همچنين گاهي اوقات متخصصان بر اساس نياز شــخـــص، انـــواع ديــگـــري از اســپــلــيـنــت هــا را مي‌سازند.
مطالب مشابه :
فشار شديد بر ستون فقرات و ديسک کمر
فشار شديد بر ستون فقرات و متخصص طب علوم پزشکي مشهد استفاده از درمانهاي
آشنايي با اصول و تجهيزات توانبخشي
پزشکی آزاد مشهد. (پزشكان متخصص و مهره ها، جراحي ارتوپدي ستون فقرات و فيزيوتراپي
برچسب :
ليست پزشكان متخصص ستون فقرات مشهد