مقاله اعتياد

خانه بر اندازي به نام اعتياد به مواد مخدر

مقاله كامل در خصوص اعتياد ، پيشگيري،درمان،مخدرات،قوانين و اثرات اعتياد در ايران

((جوان آبي آسمان ها ، نيلي درياهاو شرشر آبشارهاست. پس بياييد نگذاريم جوان ما تباه شود.))

گياه خشخاش

گياه ماري جوانا

اي جوان تـــو پاكي آبهايي تو همان آبي آســـمان هايي

به پا خيز اي درياهاي مواج تو داري مادام بر سرت تاج

........ادامه متن كليك كنيد ....

نقش خانواده در پيشگيري از اعتياد

اگر باشيم اي جوانان در كنار هم زما رود در اين دنيا كنيه و غم

به ياريش آسان اعمال مشكل اگر باشد انجام آن كار از ته دل

مواد مخدر انزجارگر،انفجارگر،انهدام گر و استعمارگر جهاني است كه روزگار امروزي آن را به خود وصله زده است و تاكنون نتوانسته اين وصله را پاره كند ،زيراكه اين وصله ازآنهايي است كه به تن اين روزگار و جوامع داخلي اش چسبيده است و ننگ وخاري همچون قطرات باران گسيل مي شوند و به سر هر كه برخورد كنند روزگارش راسياه مي كنند و تيرگي همراه با پستي تمام وجودش را اشغال مي سازند.مواد مخدر يكي از عوامل عمده اي است كه جوامع بسياري را همچون قطار به دنبال خود كشانده و ياري و مساعدت همــــه مردم و عزم
ملي مي طلبد تا ريشه كن شود .هم چنين عامل فساد جواناني است كه هزاران اميد و آرزو براي خود دارند و براي رسيدن آنها چه نقشه ها كه نكشيده اند .

چند نكته كه خانواده در پيشگيري از اعتيادبه آنها عمل كند، در مطالب زير بيان شده است.
1-خانواده بايد جوانان و نوجوانان خود را در ارتباط با معضلات فردي و اجتماعي مصرف مواد مخدر آگاه كند.

2-اوقات فراغت نوجوانان خود را مورد بازبيني قرار داده،آنها را به مطالعه و سرگرمي هاي سالم مانند ورزش تشويق نمايند.

3-ارتباط ميان فردي خود را با فرزندان بهبود بخشيده و حتي الامكان به آنها استقلال راي داده و در تصميم گيري هاي درون خانواده آنها را مشاركت دهند.
4-در موقعيت هاي دشوار تحصيلي ،شغلي و?در كنار فرزندان خود بوده و به عنوان حامي ،پشتوانه اي مادي و معنوي براي آنها باشند.

5-به جاي تاكيد به نقطه ضعف ها و ناتواني هاي آنها ،بر تواناييشان تاكيد كنند.

6-تبعيض بين فرزندان را از زندگي خود دور كنند.

7-دوستان فرزندان خود را شناخته و به چگونگي مصرف پول هايشان توجه بيشتر مبذول نمايند.

8-پياده كردن شيوه هاي انضباطي سالم به منظور كنترل رفت و آمدهاي فرزندان خود در طول شبانه روز.

9-تشويق فرزندان به انجام فرايض ديني به منظور استفاده از عامل قوي ايمان در جلوگيري از مفاسد اجتماعي وبزهكاري.

10-جلوگيري از بحثها و مجادله هاي بيهوده در منزل.

11-توجه به حضور پدر به عنوان سرپرست و الگوي رفتار براي نوجوانان و جوانان حايز اهميت بسياري است.

عتياد، فحشاء و مشكلات اجتماعي در ايران

مرتضي بختياري رئيس سازمان زندانهاي ايران كه براي افتتاح هشتاد طرح عمراني سازمان زندانهاي استان لرستان به اين استان سفر كرده، روز چهارشنبه در ديدار از مركز بازپروري معتادان شهر خرم آباد در جمع برخي از مسئولان اين استان گفته است دو سوم زندانيان در ايران به خاطر جرائم مربوط به مواد مخدر در زندان هستند. تعداد زندانيان در ايران 168464 نفر اعلام شده كه حدود يكصد هزار تن از آنان، محكوميتهايي در ارتباط با مواد مخدر دارند. بنابر آمار اعلام شده از سوي نيروي انتظامي، در شش ماه اول سال جاري خورشيدي، هيجده هزار نفر به دليل ارتكاب جرمهاي مختلف در ايران دستگير شده اند كه بخش عمده آن در ارتباط با مواد مخدر بوده است. به گفته آقاي بختياري، جامعه ايراني بشدت به دليل گسترش روزافزون اعتياد آسيب پذير شده است، به گونه اي كه بسياري از جرايم مستقيم و غيرمستقيم ريشه در اعتياد دارد تا آنجا كه حتي 25 درصد تصادفات در ايران به دليل اعتياد راننده است و بخش عمده اي از آمار طلاق در كشور نيز ريشه در اعتياد دارد. بنابر آمارهاي رسمي، بيش از سه ميليون نفر از مردم ايران معتاد به مواد مخدرند كه دست كم 350 هزار نفر از آنان به هروئين اعتياد دارند. دولت ايران تلاشهاي گسترده اي در مبارزه با مواد مخدر انجام داده و با اينكه در سالهاي پس از انقلاب مبارزه با مواد مخدر در ايران شدت گرفته و مجازات حمل و مصرف شدت چشمگيري يافته است. دولت ايران ساليانه هشتصد ميليون دلار صرف مبارزه با مواد مخدر مي كند و طي سالهاي پس از انقلاب، حدود سه هزار نفر از افراد نيروهاي انتظامي و امنيتي ايران در اين مبارزه جان خود را از دست داده اند. طي اين مدت 2.5 ميليون نفر در ارتباط با مواد مخدر دستگير شده اند و 2.2 ميليون كيلوگرم مواد مخدر كشف و ضبط شده، اما اعتياد و قاچاق مواد مخدر همچنان در رديف مشكلات عمده كشور باقي مانده است. از سوي ديگر، برنامه هاي دولت ايران در بازپروري معتادان نيز نتوانسته است كارساز باشد تا آنجا كه حتي نگهداري معتادان در مراكز بازپروري و زندانها نيز تضميني بر ترك اعتياد آنان نيست. اعتياد در ايران جرم است و معتادان به مواد مخدر علاوه بر اينكه به مراكز بازپروري معتادان اعزام مي شوند بخشي از دوران محكوميت خود را در زندانها به سر مي برند اما موضوع توزيع مواد مخدر در زندانها يكي از عوامل عمده اي است كه برنامه هاي بازپروري معتادان را ناكام مي گذارد. رئيس سازمان زندانهاي ايران رسما به اينكه مواد مخدر در زندانها توزيع و مصرف مي شود اعتراف كرده و گفته است در دو سال گذشته مبارزه با مواد مخدر در زندانها آغاز شده و در اين مدت با استفاده از سگهاي يابنده مواد مخدر، زندانهاي دوازده استان كشور بازسازي شده است. او آماري ارائه داده است مبني بر اينكه ظرف سه سال گذشته هشتاد كيلوگرم هروئين در زندانهاي كشور كشف شده است و طي همين مدت دوازده هزار پرونده در ارتباط با كشف مواد مخدر در زندانها در مراجع قضايي تشكيل شده است. موضوع فراهم بودن مواد مخدر در زندانها همواره مورد اعتراض مردم ايران بوده و افكار عمومي بيش از هر چيز انگشت اتهام خود را به سوي زندانبانان نشانه رفته اند چون با توجه به مراقبتهاي شديد امنيتي كه از زندانها به عمل مي آيد انتقال مواد مخدر به درون زندانها از روشهاي ديگر بعيد به نظر مي رسد اما آقاي بختياري عمده ترين راه ورود به مواد مخدر به زندانها را خانواده زندانيان دانسته كه به گفته او با روشهايي همچون بلعيدن مواد مخدر اقدام به اين كار مي كنند. وي تخلفات نيروي انتظامي در زمينه توزيع مواد مخدر در زندانها را تنها كمتر از پنج درصد كل اين گونه تخلفات اعلام كرده است. آمارها در ايران حكايت از اين دارد كه در سال جاري مشكل مواد مخدر در ايران و جرائم ناشي از آن گسترش يافته است. ميزان كشفيات مواد مخدر در سال جاري در ايران نسبت به سال گذشته 130 در صد افزايش داشته كه مقامهاي امنيتي ايراني اين موضوع را به بالا رفتن توليد مواد مخدر در افغانستان نسبت مي دهند كه تأمين كننده اصلي مواد مخدري است كه به ايران وارد مي شود. سازمانهاي بين المللي در آمارهاي خود خبر داده اند كه توليد مواد مخدر در افغانستان نسبت به سال گذشته كه طالبان در آن كشور سر كار بوده چهارده برابر شده است و طي دو هفته گذشته بيش از نود هزار هكتار زمين زراعي در افغانستان زير كشت خشخاش رفته است. به گفته مقامهاي امنيتي ايران، اين موضوع باعث شده است قيمت ترياك در ايران كاهش يابد.برخي مقامهاي امنيتي ايران عمده ترين مشكل مبارزه با مواد مخدر را حضور بيش از سه ميليون افعاني در ايران دانسته اند كه شبكه گسترده اي از مواد مخدر ايجاد كرده اند كه از افغانستان تا مناطق كويري ايران امتداد دارد و نفوذ اطلاعاتي در آن را با مشكلاتي مواجه ساخته است. دولت ايران با اينكه نسبت به ساير كشورهايي كه در وضعيت مشابه آن قرار دارند تلاش فراواني در مبارزه با مواد مخدر كرده است از حمايت كافي سازمان ملل متحد در اين زمينه برخوردار نيست. سازمان ملل تنها 2.5 درصد از بودجه خود در مبارزه با مواد مخدر را در اختيار ايران قرار مي دهد در حالي كه ايران يكي از پرترددترين نقاط جهان در زمينه ترانزيت مواد مخدر است و 88.5 درصد ترياك و 95 درصد مورفيني كه در سراسر جهان كشف و ضبط مي شود راه ايران را طي كرده است. با توجه به اينكه نود در صد ترياك جهان در افغانستان توليد مي شود، سهم ايران در انتقال ترياك افغانستان به بازارهاي جهاني بيش از 98.3 در صد است و كشورهاي آسياي ميانه و پاكستان كه مسيرهاي ديگر ترانزيت مواد مخدر توليد شده در افغانستان هستند تنها يك شصتم ترياك توليد شده در افغانستان را به ساير نقاط جهان انتقال مي دهند. ناكام ماندن روشهاي پليسي در مبارزه با مواد مخدر باعث شده است مقامهاي امنيتي ايران سرانجام به اين نتيجه برسند كه براي مبارزه با گسترش مواد مخدر در ايران بايد به آسيب شناسي اجتماعي و راهكارهاي علمي مبارزه با مواد مخدر پرداخت. سردار مرتضي طلايي فرمانده نيروي انتظامي تهران بزرگ روز چهارشنبه در مصاحبه اي گفته است كه استراتژي اي كه پليس و نيروي انتظامي ايران در ايجاد نظم و امنيت اجتماعي دنبال مي كنند شناسايي زمينه هاي ايجاد آسيبهاي اجتماعي و راهكارهاي مقابله با آن از طريق تحقيقات علمي و پژوهشي است.

و اما محمد رضا راه چمني رئيس سازمان بهزيستي ايران در گفت و گويي با خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) گفته است كه مهمترين آسيب در جامعه كنوني ايران اعتياد است و مسائل ديگري همچون طلاق، كودكان خياباني، زنان ويژه (روسپيگري)، خودكشي، سرقت و فرار از خانه در رده هاي بعد از آن قرار مي گيرند. وي رشد آسيبهاي اجتماعي در ايران را با مسأله امنيت داخلي داراي رابطه مستقيم دانسته و برخي نقاط اين كشور را به دليل بافت جمعيتي، مهاجرپذيري، وضعيت اقتصادي، معيتشي و نوع ساكنانشان نسبت به مسائل اجتماعي آسيب پذيرتر از نقاط ديگر دانسته است. نتايج ناشي از تحقيقات رسمي كه روز يكشنبه در سميناري در ايران مطرح شد نشان مي دهد كه ساكنان شهر تهران مي توانند ظرف ده دقيقه به مواد مخدر دسترسي پيدا كنند و به گفته پژوهشگران سن اعتياد در ايران به شانزده سال كاهش پيدا كرده است. اعتياد در ايران عامل اصلي بسياري از بزهكاري هاست و در حالي كه پژوهشگران از پايين آمدن سن اعتياد در ايران سخن مي گويند، منابع امنيتي نيز از پايين آمدن سن وقوع جرم خبر مي دهند و نيروي انتظامي ايران اعلام كرده است كه 65 درصد ورودي ها به زندانهاي كشور كساني هستند كه براي نخستين بار وارد زندان شده اند. همچنين 8.5 درصد زندانيان را در ايران افراد كمتر از 21سال تشكيل مي دهند. پژوهشگران همچنين يكي از عوامل گرايش مردم به اعتياد را افسردگي مي دانند و آمارهايي ارائه مي دهند كه بنابر آنها 28 درصد جمعيت ايران مبتلا به افسردگي است. تعداد معتادان در ايران نيز دست كم سه ميليون نفر بر آورد مي شود و بنابر گفته هاي پژوهشگران اعتياد ضمن از بين بردن بخش مهمي از نيروي كار در ايران، ساليانه 1500 ميليارد تومان خسارت مادي به كشور وارد مي كند. اخبار و آمارهاي پي در پي كه از سوي رسانه ها منتشر مي شود از بالارفتن شديد ميزان كشفيات مواد مخدر در ايران طي سال جاري حكايت مي كند چنانچه براي نمونه دبير شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر استان كردستان اعلام كرده است كه آمار كشفيات مواد مخدر در شش ماهه نخست سال جاري خورشيدي در اين استان نسبت به سال گذشته 83 درصد افزايش يافته و استان كردستان در ميان نه استاني كه از نظر ميزان آلودگي به مواد مخدر همطراز آن هستند مقام نخست كشفيات مواد مخدر را به دست آورده است. اين در حالي است كه استان كردستان به دليل بافت فرهنگي و اجتماعي خاصي كه دارد همواره در ميان استانهايي جاي داشته كه پايين ترين ميزان آلودگي به مواد مخدر را داشته اند و از مرزهاي آن نيز معمولا براي ترانزيت مواد مخدر به خارج از ايران استفاده نمي شود. بنابر آمار رسمي نيروي انتظامي ايران، ميزان كشفيات مواد مخدر طي سال جاري در اين كشور نسبت به سال گذشته 32 درصد افزايش نشان مي دهد. در همين حال، بنابر گزارش هاي سازمانهاي بين المللي، ميزان توليد مواد مخدر در افغانستان كه تأمين كننده اصلي مواد مخدر مصرفي در ايران است نيز نسبت به سال گذشته چهارده برابر شده است. اين موضوع باعث شده است شماري از مقامات امنيتي ايران ريشه بالارفتن اعتياد در ايران را به آن سوي مرزهاي كشورشان نسبت دهند و عامل خارجي را مقصر اصلي شدت گرفتن جرائم ناشي از مواد مخدر بدانند. اما مقامهاي عاليرتبه ايراني هر از گاه در اظهارات خود عوامل ريشه دارتري براي اين معضل بزرگ اجتماعي برشمرده و عمدتا آن را به تحولات اجتماعي دو دهه اخير در ايران نسبت داده اند كه به بحران هويت، تضعيف باورهاي اعتقادي، ضعف نهادهاي ديني و آموزشي ، عدم توافق حاكمان نسبت به آسيبهاي اجتماعي، نداشتن برنامه در دوران پس از جنگ، كاهش اعتماد عمومي بين خود مردم و همچنين مردم و حكومت انجاميده است. به نظر مي رسد اين گونه اظهارات در واقع نوعي اعتراف به شكست و تأييد رسمي انتقادات آناني باشد كه معتقدند سياستهاي فرهنگي و اجتماعي كه دولت اسلامي ايران در سالهاي پس از انقلاب براي اخلاقي كردن جامعه ايران اتخاذ كرده بيش از آن كه موثر واقع شود به بروز ناهنجاريهاي اجتماعي انجاميده است. محمد علي زم معاون اجتماعي شهردار تهران روز شنبه طي سخناني در جمع خبرنگاران در تهران گفته است كه مسئولان به جاي پرداختن به حل مشكلات فرهنگي با ايجاد معضلات سياسي به مشكلات فرهنگي دامن مي زنند و تا زماني كه جامعه ايراني به فرهنگ و بنيادهاي فرهنگي اصيل خود بازنگردد مظاهر اجتماعي اش از آلودگي برخوردار خواهد بود.

اظهارات كمال خرازي وزير خارجه جمهوري اسلامي

كمال خرازي، وزير امور خارجه گفته است كه اگر شوراي امنيت سازمان ملل متحد استفاده از نيروي نظامي عليه عراق را تصويب كند، ايران با اين تصميم مخالفت نخواهد كرد. خرازي در گفتگو با خبرنگاران بي بي سي و خبرگزاري هاي ديگر در تهران، همچنين گفت كه به عقيده وي جرج بوش، رييس جمهور آمريكا كه در ماه فوريه گذشته، يعني حدود 9 ماه پيش، ايران را جزيي از محور شرارت خوانده بود، لحن خود را در مورد ايران تغيير داده است. اما به گفته خرازي، اين تغيير به آن اندازه نيست كه ايران حاضر به انجام دادن هيچ گونه گفتگويي با آمريكا باشد. به عقيده ناظران، همواره انتظار مي رفت كه ايران با يك راه حل نظامي براي عراق، در صورتيكه قانوني باشد مخالفت نكند. اكنون كمال خرازي مشخصا اين موضوع را تاييد كرده است. او به روزنامه نگاران بريتانيايي كه از ايران ديدن مي كنند گفت كه ايران هرگز فعالانه از عمليات نظامي دفاع نخواهد كرد ولي اگر سازمان ملل متحد آنرا تاييد كند، ايران نيز مانند ساير اعضاي اين سازمان آنرا خواهد پذيرفت. در مورد اينكه چه رژيمي جانشين حكومت صدام حسين خواهد شد، آقاي خرازي انديشه اداره نظامي آمريكايي را غير قابل قبول دانست. اما جالب ترين موضوع، اظهارات او درباره سياست آمريكا بود. خرازي گفت از ماه فوريه گذشته كه جرج دبليو بوش ايران را بخشي از محور شرارت خواند، اوضاع عوض شده است و به نظر مي رسد كه آمريكا به اين حقيقت پي برده است كه ايران با عراق كاملا تفاوت دارد و به همين دليل لحن آمريكا به وضوح تغيير كرده است. او گفت: "ما از اين تغيير لحن استقبال مي كنيم - مطمئنا يك چنين تغييري نشان مي دهد كه مشاوران اروپايي و سايرين در كمك به آمريكا براي تغيير موضعش در قبال ايران كاملا مفيد بوده اند." ولي خرازي افزود كه آنچه در سال گذشته به گفته او يك فرصت طلايي براي همكاري بوده، اكنون از بين رفته است و عدم اعتماد ايران اكنون به مراتب بيشتر شده است و به عهده آمريكاست كه در جهت بهتر شدن روابط گام روشني بردارد.

در هفته نامه هاي ايران چه گذشت؟

هفته نامه يالثارات و روزنامه هاي حيات نو و همشهري در شماره آخر هفته خود زمزمه شكاف و انشعاب در درون جبهه دوم خرداد را كه مدتي است بر سر زبانهاست علني كرده و درباره آن مطالبي نوشته اند. نقطه حركت هر سه نشريه سخنان مهدي كروبي، رئيس مجلس و دبير مجمع روحانيون مبارز، است كه روز سه شنبه 16 مهرماه اعلام كرد كه در كنگره جبهه دوم خرداد شركت نمي كند. حيات نو جمعه اشاره مي كند كه زمينه اختلاف نظر در جبهه دوم خرداد به پس از انتخابات مجلس ششم و خصوصا پس از دومين دوره رياست جمهوري خاتمي، مي رسد و مي نويسد گروه‌هاي مختلف حاضر در جبهه دوم خرداد از آن زمان اختلاف نظرهاي مهمي با يكديگر پيدا كرده اند. يالثارات نوشته است كه علاوه بر مجمع روحانيون مبارز، حزب همبستگي و اعوان و انصار سياسي و مطبوعاتي آن نيز با عنوان جريان سوم و نسل ديجيتال بر آنچه كه هست چهارتكبير گفته و نويد آينده اي را مي دهند كه آن را جامعه موج سوم لقب داده اند. به نظر يا لثارات گروه‌هاي جبهه دوم خرداد به انحاء مختلف درصددند تا پاي خود را از عامليت در شرايط فعلي كشور بيرون كشند و انحصار طلبان مشاركتي را مسبب واقعي همه مسايل جلوه دهند. حيات نو جمعه پرسش اصلي را اين مي داند كه در صورت جدايي مجمع روحانيون از جبهه دوم خرداد آيا اين گروه توانايي به دست آوردن موقعيت مناسب سياسي را خواهد داشت؟ نويسنده حيات نو جمعه نگران است كه مبادا اين گروه از تحولات پرشتاب ايران عقب بماند. اما همشهري جمعه پاسخ عباس عبدي را به عدم شركت روحانيون مبارز در كنگره جبهه دوم خرداد اين گونه درج كرده است: "با فاصله گيري چنين گروه‌هايي كه منتسب به روحانيون است از مجادله هاي سياسي، جايگاه صحيح تري براي اين قشر فراهم مي شود؛ جايگاهي كه متناسب با شان روحانيت است." عباس عبدي تأكيد مي كند: "هرچه ورود روحانيون به مجادله هاي سياسي كم رنگ تر شود و از موضع و جايگاه صحيح تري به سياست نگاه كنند، بيشتر شايسته اين قشر است" و مي افزايد: "فكر مي كنم كه جناح راست هم بايد به اين سمت پيش برود." هفته نامه شما سخنان حبيب الله عسكر اولادي، جمعيت موتلفه، را در پايان نشست دبيران اين جمعيت انعكاس داده كه در بحث مربوط به لوايح دولت، خروج از حاكميت را افشاي چهره پنهان اپوزيسيون درون حاكميت و گامي به جانب دشمن تلقي كرده است. دبير كل جمعيت موتلفه اسلامي گفته است برخي كه پاسخي براي مردم ندارند مدتهاست بحث خروج از حاكميت را براي فرار از پاسخگويي مطرح مي كنند در حالي كه اينها در هر جاي كشور و در هر شرايطي باشند بايد پاسخگوي اعمال خود باشند. هفته نامه اميد جوان در گزارش هفتگي خود بحث لوايح دولت را دنبال كرده و نوشته است اينكه چرا دو لايحه تبيين اختيارات رييس جمهوري و اصلاح قانون انتخابات و حذف يا تقليل نظارت استصوابي به احياي ديكتاتوري و انحلال مجلس ترجمه و تفسير مي شود، ريشه در تخصص ويژه بخشي از طيف مقابل دارد كه با مهارت هر چه تمام تر مي توانند هر موضوعي را وارونه كنند. به نوشته اين هفته نامه ادعاي ديكتاتور شدن رييس جمهوري در صورت اعطاي اختيارات به وي به مثابه اين است كه بپذيريم قضات براي همه حكم اعدام و حبس مي دهند چون از اين حق و اختيار برخوردارند. حركت بعضي اعضاي حزب كارگزاران سازندگي در معرفي يا در واقع بر سر زبان انداختن كانديداهاي رياست جمهوري مورد نظر نيز در يكي دو هفته نامه با واكنش هايي رو به رو شده است. يالثارات اين حركت را آغاز رقابت جناح ها و احزاب در سلسله انتخاباتي دانسته كه قرار است از امسال تا سال 1384 برگزار شود. اما رضا سليمان نوري نويسنده هفته نامه سپيده آغاز اين رقابت ها را بيداري بي هنگام كارگزاران از خواب زمستاني خوانده كه به اشاره پدر معنوي آنان يعني هاشمي رفسنجاني صورت گرفته است. به نوشته يالثارات برخي عناصر مياني كارگزاران با اعلام اينكه مردم از چپ و راست خسته شده اند، كارگزاران را بهترين گزينه بعدي براي مردم و نظام عنوان مي كنند. اما به نظر "ارگان حزب الله"، اگر جرياني بخواهد خود را براي اعتماد ملت آماده كند، جريان اصولگراست كه طي سالهاي اخير تريبون خواسته واقعي مردم يعني رفع فقر و فساد و تبعيض بوده است

نتايج يك پژوهش نشان مي دهد كه افراد معتاد ،معمولا قادر به ارزيابي و حل مشكلات فردي و اجتماعي خود نيستند.علاوه بر اينها ،اين افراد به دليل مشكلات فرهنگي و اقتصادي محيط پرورشي خود ،اغلب از مهارت تصميم گيري در مواقع بحراني برخوردارنيستند.در همين رابطه يك كارشناس معتقد است :خشونت هاي خانوادگي و سركوب فرزندان و ندادن فرصت اظهارنظر به آنان باعث مي شود كه اين افراد فاقد اعتماد به نفس شوند و در بزرگسالي نيز نتوانند با مشكلات زندگي برخورد مناسب و منطقي داشته باشند و همين عامل ،مهمترين انگيزه گرايش به اعتياد از سوي اين دسته از شهروندان است .همچنين شيوه هاي مقابله با استرس در معتادين و نگرش ها ي آنها ارتباطي با سن و طول مدت مصرف نداشته است . اين امر شايد به اين علت باشد كه ساخت هاي شناختي و همچنين برخورد با استرس ،از زمان كودكي آموخته شده و بتدريج تا اواخر نوجواني در فرد شكل مي گيرند .بنابراين با سن فرد يا طول مدت مصرف مواد ارتباطي ندارد.اين بررسي نشان داد كه شناخت درماني و روش هاي آموزش سازگاري مي تواند در پيشگيري اوليه و ثانويه بيماران موثر باشد.

نتا يج يك تحقيق نشان مي دهد كه درصد اعتياد در سنين پايين در ايران رو به افزايش است
اين تحقيق توسط دكتر «عبدالرضا عزيزي» پزشك و درمانگر اعتياد، از بررسي شرح حال دوهزار فرد معتاد منتج شده و در آن رويكرد به اعتياد، به عنوان يك بيماري كه مستلزم درمان است، معرفي شده است.
محقق در اين پژوهش متوسط سن شروع اعتياد را ۲۴ سال ذكر كرده و افزوده است: از اين افراد بيش از ۵۱ درصد بين ۲۰ تا ۴۰ سال و ۴۵ درصد زير ۲۰ سال سن داشته اند.
به اعتقاد وي مهم ترين عامل اعتياد به مواد مخدر در ايران و به ويژه در بين جوانان، ريشه در اعتقادات و فرهنگ مردم دارد كه معضلات اقتصادي، بيكاري و نبود امنيت شغلي آن را تشديد مي كند.
در اين تحقيق همچنين به نقش خانواده به عنوان اصلي ترين مراكز كنترل رفتار فردي اشاره شده كه گاهي با آسيب پذير شدن خود، عاملي براي گرايش جوانان به اعتياد مي شود.
محقق معتقد است اين محيط در ايران طي چند سال اخير به علت اختلال در روابط والدين با فرزندان از جمله به سبب گرفتاري پدر، مادر و يا اعتياد آنها، متزلزل و ثبات آن با چالش روبه رو شده است.
دسترسي آسان به مواد مخدر در ايران (به خاطر همجواري با افغانستان و در مسير قاچاق بودن)، عدم يك برنامه مدون و پايدار براي پيشگيري از اعتياد، كمبود امكانات تفريحي، ورزشي و سركوب برخي از خواسته هاي طبيعي جوانان از جمله علل ذكر شده براي گرايش آنان به استعمال مواد مخدر است.

طبق نتايج اين پژوهش، دوستان و محيط نامناسب عامل روي آوري ۶۰ درصد افراد به مواد مخدر است و اين عامل خود در بازگشت به اعتياد همچنان پررنگ ترين عامل محسوب مي شود.
در اين پژوهش ۱۷ درصد معتادان درمان بيماري هاي بعضاً پيش پاافتاده مانند سرماخوردگي، دردهاي مفصلي، دردهاي عصبي و آرتروز را عامل استفاده از مواد مخدر ذكر كرده اند، كه به اعتقاد محقق اين نشانگر ميزان تاثير باورها و ضعف فرهنگي در خصوص مراجعه و اعتماد به پزشك است.
همچنين بسياري به اين علت كه در هنگام ترك اعتياد اذيت شده اند، به مصرف مجدد روي آورده اند كه اين مي تواند نتيجه خوددرماني و يا عدم درمان صحيح از سوي درمانگر باشد.
در اين پژوهش درخصوص نوع مواد مصرفي و ميزان آن توسط معتادان آمده است: سيگار، اولين ماده مصرفي در ۱۹/۷۳ درصد افراد است و اين معتادان قبل از اعتياد به مواد مخدر، سيگار مصرف مي كرده اند.
همچنين در اين تحقيق به بالا بودن مصرف «ترياك» در كشور اشاره شده است: نوع مصرف در ۳۴/۶۷ درصد بيماران ترياك، در ۳۸/۲۰ درصد افراد شيره ترياك و در ۱۲/۱۲ درصد معتادان هرويين است. نزديك به ۴۰ درصد افراد تجربه استعمال حشيش و ۵۰ درصد تجربه نوشيدن مشروبات الكلي را داشته اند.
از ديگر يافته هاي اين پژوهش، حصول يك رابطه معني دار و معكوس بين ميزان تحصيلات و اعتياد است. به اين معنا كه افراد تحصيلكرده كمتر دچار اعتيار به مواد مخدر مي شوند و بيش از ۹۰ درصد اين بيماران بي سواد بوده يا داراي تحصيلات ديپلم و زيرديپلم هستند.
در اين پژوهش در خصوص انگيزه هاي ترك اعتياد آمده است: بيش از ۶۰ درصد از معتادان با اعلام انزجار از ادامه اين روند و خسته شدن از وضعيت فعلي، براي ترك اعتياد اقدام مي كنند.
درمان نامناسب اعتياد توسط پزشكان ناوارد و ايجاد عوارض سوء براي فرد، ترس از اطلاع يافتن خانواده از اعتياد فرد در هنگام ترك اعتياد و ناتواني افراد در شناسايي پزشكان رازدار و معتمد، از جمله عواملي ذكر شده كه باعث مي شود فرد علي رغم ميلش به مصرف موادمخدر ادامه دهد

ماده يك
در اجراي مواد 33 و 34 قانون اصلاح قانون مبارزه با موادمخدر و الحاق موادي به آن مصوب 17/8/1376 مجمع تشخيص مصلحت نظام و به منظور: 1_ پيشگيري از اعتياد به موادمخدر و داروهاي روان‌گردان‌، 2- درمان و بازپروري معتادان، 3- تمهيدات لازم پس از آزادي، 4- اتخاذ تدابير مناسب به منظور مصون‌سازي افراد در معرض خطر و انجام اقدامات فرهنگي، ارشادي، تبليغي، و معاضدتي جهت كاهش تقاضاي موادمخدر، اعضاي ستاد مبارزه با موادمخدر و ساير وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات دولتي و غيردولتي ضمن جلب حمايت مردمي موظفند به شرح موارد آتي اقدام نمايند.
ماده دو
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است با هماهنگي دبيرخانه ستاد مبارزه با موادمخدر نسبت به انجام موارد ذيل‌الذكر اقدام نمايد:
1- توسعه و تجهيز مراكز تخصصي براي درمان معتادان خود معرف و ارائه تسهيلات ويژه درماني به منظور ترغيب بخش خصوصي به ايجاد مراكز ترك اعتياد.
2- فراهم آوردن تسهيلات و امكانات لازم (از جمله داروهاي مورد نياز) براي فعال كردن شبكه بهداشتي و درماني كشور به منظور ترك اعتياد معتادين؛
3- تأمين و تربيت كادر تخصصي مراكز درماني و بازپروري و ايجاد واحدهاي درسي تخصصي ويژه در چارچوب آموزش‌هاي دانشگاهي براي پزشكان، روانپزشكان، روانشناسان و مددكاران اجتماعي در زمينه آسيب‌شناسي رواني و بهبود وضعيت معتادان؛
4- ادغام برنامه‌هاي پيشگيري و درمان اعتياد در نظام بهداشتي و درماني كشور؛
5- طراحي و اجراي منطقه‌اي برنامه‌هاي جامع پيشگيري از اعتياد؛
6- انجام تمهيدات لازم براي نهاديه كردن آموزش دانشجويان رشته‌هاي پزشكي و پيراپزشكي و بازآموزي مداوم روانپزشكان، پزشكان و كادر پيراپزشكي؛
7- برقراري دوره‌هاي آموزش تكميلي و روانپزشكي اعتياد و رشته‌هاي تخصصي با گرايش اعتياد براي رشته‌هاي مربوطه پيراپزشكي، روانشناسي و جامعه‌شناسي؛
8- توليد مجموعه‌هاي آموزشي و برگزاري دوره‌هاي آموزشي براي گروه‌هاي مختلف هدف شامل: كودكان و نوجوانان، كادر آموزش و پرورش، والدين، مربيان و رابطين بهداشت؛
9- طراحي و اجراي برنامه‌هاي مبارزه با مصرف سيگار؛
10- گسترش كمي و كيفي مراكز مشاوره‌اي و حمايتي براي گروه‌هاي در معرض خطر و خطوط تلفني مداخله در بحران براي اعتياد؛
11- طراحي برنامه‌هاي آزمايش تصادفي اعتياد براي مراكز دولتي و كارگاه‌هاي تابع قانون كار؛
12- تمهيدات اقدامات لازم براي گسترش مشاركتهاي مردمي در امر پيشگيري و درمان اعتياد به ويژه گروه‌هاي خودياري معتادان با هماهنگي وزارت كشور؛
13- انجام اقدامات لازم براي اجراي كنواسيون 1961، 1971، 1988 در خصوص نظارت بر موادمخدر و داروهاي اعتيادآور؛
14- فراهم نمودن امكان درمان معتادان در كليه درمانگاههاي عمومي و امكان بستري نمودن معتادان نيازمند به درمان به شيوه بستري، گسترش مراكز خاص درمان و بازتواني معتادان و تمهيد تسهيلات لازم براي راه‌‌اندازي كلينيك‌هاي خصوصي ترك اعتياد، تأمين داروها و كيت‌هاي تشخيصي مورد نياز؛
15- فراهم نمودن امكانات لازم براي كاهش آسيب‌هاي بهداشتي ناشي از اعتياد؛
16- ايجاد بانك اطلاعات اعتياد و اجراي برنامه‌هاي سالانه همه‌گيرشناسي اعتياد؛
17- ارتباط با سازمان‌هاي بين‌المللي مرتبط با كاهش تقاضاي موادمخدر و تمهيد دريافت امكانات و كمك‌هاي مربوطه از آنان با هماهنگي ستاد؛
تبصره 1: وزارت بهداشت موظف است در فاصله زماني يكسال با هماهنگي سازمان امور استخدامي نسبت به ايجاد تشكيلات مناسب به نحوي كه بتواند مرجعيت و تمركز اقدامات كاهش تقاضا در كشور و اهداف پيش‌بيني شده در اين آئين‌نامه را تأمين نمايد، اقدام و به تصويب هيات وزيران برساند.
تبصره 2: دستورالعمل اجرائي ماده 2 و تبصره‌هاي مربوطه طبق جدول زمانبندي توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تدوين و پس از تصويب وزير متبوع جهت اجراء ابلاغ خواهد شد.
ماده سه
كميته امداد امام خميني(ره) در بودجه سالانه خود اعتبار لازم جهت اعطاي پوشش مناسب مالي و حمايتي، براي خانواده‌هاي معدومين (كودكان، همسران و افراد تحت تكفل) با كمك مؤسسات خيريه، عام‌المنفعه و افراد نيكوكار پيش‌بيني مي‌نمايد.
 تبصره: آئين‌نامه مربوط به طرز تأمين بودجه و نحوه اختصاص آن به خانواده‌هاي تحت پوشش و نيز افراد مشمول اين ماده توسط كميته امداد امام خميني‌‌‌‌‌‌«ره» با هماهنگي دبيرخانه ستاد تدوين و به تصويب ستاد مبارزه با موادمخدر خواهد رسيد.
ماده چهار
دبيرخانه ستاد مبارزه با موادمخدر موظف است با كمك وزارت امورخارجه نسبت به جذب كمكهاي آموزشي و مالي از سازمان‌هاي بين‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللي، منطقه‌اي و ساير كشورها جهت پيشگيري، درمان و آموزش عمومي اقدام نمايد.
ماده پنج
وزارت آموزش و پرورش موظف است با اتخاذ تدابير لازم نسبت به اجراي موارد ذيل در وزارتخانه و ادارات تابعه اقدام نمايد.
1- ارائه و اجراي طرحهايي به منظور پيشگيري از اعتياد و آلودگي به موادمخدر و افزايش آگاهيهاي پرسنل (اداري و آموزشي)، دانش‌آموزان و انجمن اولياء و مربيان.
2- شناسايي دانش‌آموزان در معرض آسيب (دانش‌آموزاني كه سرپرست يا والدين آنها قاچاقچي، معتاد، زنداني يا فراري هستند) و اتخاذ تدابير مقتضي نسبت به معرفي آنان به مراجع پيشگيري و حمايتي و در صورت لزوم انجام مشاوره و آموزش‌هاي لازم براي اين نوع دانش‌آموزان.
3- شناسايي دانش‌آموزان معتاد، مصرف‌كننده يا توزيع‌كننده موادمخدر و اتخاذ تدابير لازم جهت اقدامات درماني، حمايتي، تأميني و قانوني براي آنها.
 تبصره: انجام موارد مذكور بايد به نحوي صورت پذيرد تا آسيب رواني و اجتماعي به اينگونه دانش‌آموزان وارد نياورد.
4- فراهم‌آوردن زمينه اجراي برنامه‌‌هاي آموزشي، فرهنگي، تبليغاتي از طريق مقتضي.
5- اجراي برنامه‌هاي فرهنگي و تجهيز كتابخانه‌هاي مدارس و نيز گسترش مراكز مشاوره براي اوقات فراغت دانش‌آموزان.
6- تهيه و انتشار بروشورهاي تبليغي به منظور آگاهي دانش‌آموزان و خانواده‌ آنها از اثرات و مضرات اعتياد.
ماده شش
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي موظف است نسبت به موارد ذيل اقدام نمايد:
1- اتخاذ تدابير لازم براي آموزش عمومي (از جمله درج آگهي‌هاي آموزشي با تخفيف ويژه) از طريق رسانه‌هاي نوشتاري (مجلات / روزنامه‌ها / كتب و...) و ايجاد زمينه‌ مناسب جهت تسهيل انتشار كتب آموزشي مربوطه.
2- فراهم آوردن زمينة مناسب جهت ساخت فيلم‌هاي كوتاه و بلند مدت سينمايي، آموزشي يا هشدار دهنده و كمك به اجراي تئاترهاي مختلف و انجام برنامه‌هاي هنري و تشويق هنرمندان متعهد و مجرب كشور جهت شركت در برنامه‌هاي پيشگيرانه.
3- تخصيص بخشي از اقلام فرهنگي با يارانه به متقاضيان بخش خصوصي و دولتي فعال در امر پيشگيري با هماهنگي دبيرخانه ستاد مبارزه با موادمخدر.
ماده هفت
سازمان صدا و سيما مكلف است با هماهنگي ستاد مبارزه با موادمخدر درصدي از برنامه‌هاي خود را در قالب فيلم، سريال، پيامهاي آموزشي و هشداردهنده و آموزش‌هاي تخصصي از شبكه سراسري و شبكه‌هاي استاني در زمينه پيشگيري و درمان اعتياد اختصاص دهد.
ماده هشت
سازمان تبليغات اسلامي موظف است با توجيه مبلغين اعزامي به اقصي نقاط كشور تمهيدات لازم را براي فراگير كردن امر پيشگيري از اعتياد و... فراهم آورد.
ماده نه
بكارگيري و استخدام معتادين اصلاح شده در صورتي كه منع قانوني ديگري براي اشتغال نداشته باشند بلامانع است. وزارت كار و امور اجتماعي، سازمان امور اداري و استخدامي، هيأتهاي گزينش و هيأتهاي رسيدگي به تخلفات اداري مكلف هستند تدابير لازم را در اين خصوص اتخاذ نمايند.
ماده ده
از آنجا كه عمده فعاليت‌هاي عمراني شهرداري‌ها تأثير مستقيمي در پيشگيري از وقوع بزه و بويژه اعتياد دارد، لذا به منظور جهت‌دهي اين اقدامات براي پيشبرد امر پيشگيري از اعتياد، شهرداران سراسر كشور به عنوان اعضاي شوراهاي هماهنگي استانها و شهرستان‌ها در جلسات مذكور شركت خواهند نمود.
ماده يازده
ستاد كل نيروهاي مسلح و كليه وزارتخانه‌ها، ارگان‌ها، مؤسسات و شركت‌هاي دولتي موظفند با هماهنگي ستاد مبارزه با موادمخدر ضمن تخصيص بخشي از فعاليت‌هاي تبليغي و فرهنگي خود با برگزاري جلسات آموزشي درون سازماني، پرسنل ذيربط و خانواده‌ آنها را از لحاظ اقدامات كاهش تقاضا تحت پوشش قرار داده و تسهيلات لازم را نيز جهت ترك اعتياد پرسنل معتاد فراهم نمايند.
ماده دوازده
سازمان زندانها و اقدامات تأميني و تربيتي با هماهنگي و همكاري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان تربيت بدني موظف است با انجام فعاليت‌هاي فرهنگي، تبليغي، آموزشي و ورزشي و ارائه خدمات مشاوره‌اي، درماني و مددكاري در زندان‌ها و ساير مراكز مربوط نسبت به بهبود وضعيت جسمي و روحي معتادان زنداني اقدامات لازم را به عمل آورد.
ماده سيزده
وزارتخانه‌هاي كار و امور اجتماعي، كشاورزي، جهاد سازندگي و نيرو مكلفند با همكاري سازمان‌ زندانها نسبت به گسترش امكانات لازم جهت كارآموزي در داخل و خارج از زندان براي معتادان فاقد تخصص يا شغل معين اقدام نمايند.
ماده چهارده
اين آئين‌نامه در 14 ماده و چهار تبصره در جلسه مورخ 77/11/20 به تصويب ستاد مبارزه با موادمخدر رسيده و كليه آئين‌نامه‌‌ها مغاير با آن ملغي اعلام مي‌گردد

گيـــــاه خشخاش از ناحيــــــه آسياي صغير به يونان منتقـــــل شده، اگـــــر چه در بعضـــي منــــابع آمــــده است كه در اروپـــــا مجـــــارها اولين ملتي هستند كه با گياه خشخاش آشنا شده اند و گياه شناسان اين كشور، اين آشنايي را از هزار و دويست سال قبل از ميلاد به بعد مي دانند. ولي هومر شاعر نابينا و حماسه سراي يوناني كه احتمالا 600 سال قبل از ميلاد مي زيسته در آثار خود از گل خشخاش ياد مي كند كه در باغهاي شهر روم كشت مي شده و چون يونانيان زمان سقراط يعني حدود چهار صد سال قبل از ميلاد از تاثيرات طبي ترياك سخن گفته اند، مي توان گفت كه حداقل آشنايي يونانيان با تاثيرات طبي مخدرها به چند صد سال قبل از ميلاد مسيح بر مي گردد.

درباره مركز تخصصي پيشگيري از اعتياد روزبه

امروزه سوءمصرف مواد و وابستگي به مواد مخدر و يا به بيان ساده تر اعتياد يكي از موانع اساسي توسعه انساني پايدار در كشورها تلقي مي گردد. از سوي ديگر اكثر كشورهاي جهان نا خواسته با عوارض فردي، اجتماعي، خانوادگي و اقتصادي و بهداشتي اين پديده مخرب دست به گريبان هستند.واقعيت اين است كه مصرف مواد مخدر ابعاد زيستي، رواني و اجتماعي و معنوي انسان را به شدت دستخوش تغييرات نا خوشايند نموده و انسان را به موجودي بيمار، وابسته و غير فعال و در نهايت مخرب تبديل و سرمايه هاي اجتماعي را نابود مي سازد.

در دنياي كنوني ديدگاه كشورهاي توسعه يافتــــــه به اعتياد به عنــــــوان يك مشكل اجتماعي ديدگاهي وحشت آفرين ، غير قابل گريز و حاكي از درماندگي نيست بلكه به اعتياد به عنوان پديــــــده اي نگريسته مي شود كه مي توان با اتخاذ برنامه ها و سياستهاي خاص بروز و شيوع آن را در جامعه كاهش داد.

تجربيات موفق ساير كشورها در زمينه كاهش تقاضاي مواد مخدر بيانگر اين مطلب است كه در كنار مبارزه با كشت، توليد، قاچاق و توزيع مواد مخدر بايستي سرمايه گذاري اساسي در حوزه پيشگيري از گرايش اعضاي جامعه بويژه نوجوانان و جوانان به سوء مصرف مواد را اعمال نمود و براي تمام سنين و مراحل رشد و تحول انسانها برنامه هاي پيشگيرانه را به اجرا در آورد.

مركز تخصصي پيشگيري از اعتياد روزبه به عنوان اولين مركز تخصصي در سطح استان اصفهان با اخذ مجوز رسمي از سازمان بهزيستي استان اصفهان با هدف مشاركت در عرصه ي سلامت اجتماعي و بهره گيري از تجربيات متخصصين و اساتيد مجرب حوزه هاي گوناگون علوم مرتبط با پيشگيري از اعتياد در سطح كشور افتتاح گرديده است تا در حد توان به شعار جهاني فكر كنيم، منطقه اي برنامه ريزي كنيم و محلي عمل كنيم جامه عمل بپوشاند و به توليد دانش پيشگيري از اعتياد مبتني بر ويژگيهاي اقليمي، فرهنگي و اجتماعي استان و استفاده از اين دانش براي ارتقاي سطح سلامت جامعه همت گمارد. بديهي است بر اين اساس گروه مخاطب ما فقط و فقط معتادين نيستند بلكه تمامي آحاد جامعه مخاطبين و خدمت گيرندگـــان اين مركز مي باشند.

اين مركز در حال حاضر در سه بخش اطلاع رساني،آموزشي و پژوهشي آماده ارائه خدمت به نهاد ها، سازمانها، شخصيتهاي حقيقي و حقوقي و كليه شهر وندان در اقصي نقاط استان مي باشد:

اطلاع رساني :

تهيه محتوا و تدوين و طراحي و چاپ بروشور ، پمفلت، پوسترو ديگر ابزار اطلاع رساني با عناوين مرتبط و براي مخاطبين خاص نظير والدين، دانش آموزان در مقاطع سني و تحصيلي مختلف، معلمين، كارگران و پرسنل ادارات و ورزشكاران و ....

آموزشي :

تهيه ، ترجمه و تدوين و انتشار جزوات آموزشي، كتاب ، بولتن هاي آموزشي،لوح فشرده،

طراحي ، برنامه ريزي و اجراي همايشها و سمپوزيومهاي تخصصي در باره اعتياد و آسيبهاي اجتماعي،

برگزاري كارگاههاي آموزشي خاص اعتياد و ديگر مباحث مرتبط جهت مديران، پزشكان، كارشناسان و كاركنان صنايع و ادارات و مراكز آموزشي و نظامي و...

برگزاري كار گاههاي ويژه آموزش مهارتهاي زندگي با تاكيد بر پيشگيري از اعتياد و آسيبهاي رواني _ اجتماعي آن جهت مخاطبين مستقيم نظير نوجوانان و جوانان و مخاطبين غير مستقيم نظير معلمين و والدين،

توانمند سازي و ظرفيت سازي تشكلهاي غير دولتي فعال در حيطه اعتياد به صورت خاص وسلامت به صورت عام

پژوهشي :

تهيه و تدوين و ارائه و اجراي طرحهاي پژوهشي و تحقيقاتي درزمينه اعتياد و آسيبهاي اجتماعي نظير پژوهشهاي كيفي و كمي،

تهيه و ترجمه متون و كتب تخصصي مورد نياز نهادها و اداره هاي مجري طرحهاي پيشگيري از اعتياد،

نياز سنجي و تحليل وضعيت در حيطه هاي مختلف ،

ارزيابي و ارزشيابي برنامه هاي مختلف پيشگيرانه و درماني اعتياد،

ارزيابي و ارزشيابي برنامه هاي آماده پخش يا پخش شده از رسانه هاي جمعـــي نظير صدا و سيما،

مشاوره و ارائه خدمات راهبردي در خصوص تدوين و ارائه برنامه هاي پيشگيرانه و درماني جهت افراد سالم، معتادين و خانواده هاي آنان به سفارش شخصيتهاي حقيقي و يا حقوق

منبع : www.samanghan.blogfa.com

مقاله اعتياد

مطالب مشابه :

مقاله اعتياد

مجوز مراكز درمان اعتياد براي پرستاران، روانشناسان و مددكاران صادر مي‌شود

پمفلت سیگار مرگ خاموش

منابع خدماتي-دانلود پمفلت گرداننده ومنشی- کتاب پایه و چگونگی عملکرد

بهداشت روان و اعتياد به مواد مخدر

شيوه هاي موفق براي ترك سيگار

دانلود فايل صوتي جلسات NA در قدم سوم

ایدز در زندانهای ایران

معرفی پم فلت ها(جزوه ها ) به همراه عکس