مدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ

کتیبه رسانه ایران دختمدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ
مدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ آلبوم نمایشگاه سیر پوشش زنان ایرانی

این نمایشگاه به دو دوره ایران باستان و دوران پس از اسلام تقسیم می گردد.

دوره های ایران باستان شامل دوره مادها-دوره پارسیان(هخامنشیان)-دوره پارت ها(اشكانیان)-دوره ساسانیان – و بعد از اسلام كه شامل دوره استیلای مغول، دوره صفویه، دوره زندیه و افشار ،دوره قاجاریه و دوره پهلوی و جمهوری اسلامی است

زنان ماد

توضیح عکس: در میان تنوع وسیع اقوام ایرانی دو قوم ماد و پارس نام و نشان پر رنگی دارند چون توانستند قدرت و پادشاهی خود را گسترش دهند. مادها و پارس ها چنان قرابت و نزدیكی با هم داشتند كه گاه تمایز بین آنها مشكل می گردد.همین موضوع بر تحقیقات پژوهشگران در تفكیك پوشاك آنها تاثیر گذاشته است. آنچه مسلم است لباس مادها طرح و دوختی ساده داشته كه بعضی از پژوهشگران این ظاهر ساده و كم چین و چروك را به علت استفتده از چرم برای لباس میدانند و بعضی دیگر به دلیل شرایط آب و هوایی سرد و كوهستانی می دانند ولی تشابه لباس مردان و بانوان مادی بسیار زیاد بوده است. در برخی حجاریها می توان از پیراهن های بلند و آستین كوتاه نام برد كه دامن ریشه دار بوده. بعضی از نقش دیگر دو زن را پیراهن بلند تا پشت پا نشان می دهد كه سر اندازی چادر مانندكه كوتاه بود به سر داشته و نمونه دیگری كه نشان می دهد بانوان مادی جامه های بلند چین دار با آستین های گشاد می پوشیده اند.

زنان در دوره تیموریان

توضیح عکس: از دوره تیموریان كم كم سبك مغولی كاسته شد و سبك های ایرانی جای آن را گرفت . تن پوش های تنگ و چسبان جای رداهای گشاد پیشین را گرفتند . قبای رویی اغلب سرار باز می ماند و بلندی پیراهن زیرین نمایان بود .(كمر بند دوباره رواج یافت و عمامه جای كلاه سلجوقی را گرفت ) پیراهن ها آستین بلند بود و تن پوش های رویی آستین كوتاه یا بی آستین بود . دستارهای زنانه نیزدر این دوره ساده بود و گاه از پشت سر آویزان می شد . زنان در بیرون خانه چادر سفید بر سر داشتند كه صورتشان را در پشت توری سیاهی بافته شده از موی اسب (پیچه)مخفی بود.نوع دیگر روبنده نقابی كوچك و سفید بود كه تنها دهان و چانه را می پوشاند.

زنان در دوره اشكانیان

توضیح عکس: پس از دوران بسیار كوتاه سلوكی ها كه اندك تاثیری از فرهنگ یونانی در فرهنگ ایرانی دیده می شود دوران 470 ساله اشكانی فرا می رسد كه به دلیل دشمنی ساسانیان قسمت اعظم مظاهر فرهنگ و تمدنشان از بین رفته. با توجه به مدارك كمی كه در دست است لباس زنان اشكانی عبارت بوده از پیراهن بلند و چین دار با آستین بلند و كمربندی كه بر روی لباس بسته می شده (جنس لباس از پارچه های نقش دار و مزین به قلابدوزی بوده)و بر روی این لباس پیراهن دیگری پوشیده می شد كه بلندی كمتری داشته و یقه باز داشته است. استفاده از سر بند های گوناگون (شبیه عمامه) و كلاه های مخروطی بلند كه تور یا چادری از بالای آن آویخته می شد معمول بود.همچنین پارچه ای مانند شنل بر دوش خود می آویختند.

زنان در دوره زندیه و افشار

توضیح عکس: از اواخر دوران صفویه نفوذ سبك پوشاك غربی بر پوشاك ایرانیان آغاز میگردد كه علت آن ورود تجار و سیاستمداران بیگانه بود كه با پوشاك خود در انظار عمومی و حتی دربار میشدند. پیراهن زنانه زندیه كوتاه و بی یقه و با چاكی در جلوی سینه بود كه جواهری به آن می آویختند , نیم تنه ای آستردار به نام ار خالق می پوشیدند. شلوار آنها حجیم و پف دار بوده كه از نوعی دوخت به نام نقش دوزی استفاده می كردند كه پارچه شلوار را حجیم نگه می داشت . زنان در بیرون از خانه چادری سفید با روبنده كه توسط قیطان بر سرو گردن نگاه داشته می شد , به سر می كردند .

زنان در دوره قاجار

توضیح عکس: لباس زنان ایرانی تا پیش از مسافرت نا صر الدین شاه به فرنگ عبارت بود از : پیراهنی كوتاه و ارخالقی از آن كوتاه تر كه برای پوشاندن بالاتنه بكار می رفت و دامنی كه تا پشت پا را می پوشاند . سر پوش داخل منزل هم چارقدی بود كه سر و موهای بافته شده آنان را می پوشاند . برای بیرون از خانه چاغچوری كه زیر جامع در آن بگنجد برپا و چادر سیاهی بر سر و روبنده ی سفید با قلابه جواهر كه از پشت سر آنها می درخشید به صورت می زدند.

زنان در دوره ساسانیان

توضیح عکس: ساسانیان نیز مدت طولانی بر ایران حكومت كردند. لبای بانوان شامل پیراهن بلند و گشادی بوده با آستین های بلند یا كوتاه كه با بستن بندی زیر سینه چین های فراوانی پیدا می كرد معمولا در انتهای پیراهن پارچه ی پرچینی را می افزودند و آن را از پیراهن های ساده و بلند پارتی مجزا می ساخت. روی پیراهن پوششی استفاده می شد كه از روی شانه چپ رد می شد یا گره می خرد در تصاویر دیگری این پوشش از باسن به پایین آویزان است و لبه هایش دور بازوها پیچیده می شده. گاه این شال به عنوان سر پوش نیز استفاده می شده است .

زنان در دوره پارسیان

زنان در دوره پهلوی

توضیح عکس: در سالهای اولیه حكومت پهلوی پوشاك شبیه دوره قاجار بود پس از انقلاب مشروطه كه بسیاری از مردان به خارج سفر كرده بودند تغییراتی در لباس مردان به سبك فرنگی به وجود آمد . بعضی از اعضا دربار كه در خارج تحصیل كرده بودند با منسوخ كردن كامل حجاب موافق بودند یكی از این حامیان وزیر قدرت مند دربار عبدالحسین تیمور تاش بود كه در جلسه كابینه در سال 1312 واردات كلاههای زنانه از خارج از كشور را قانونی كرد سر انجام رضا شاه در مراسم فارغ التحصیلی مدرسه دولتی دانشسرای مقدماتی در 17 دی 1314 با همسر و دخترانش كه بدون حجاب بودند ظاهر شد و رسما دستور كشف حجاب را داد.

مدل های لباس زنان ایرانی در طول تاریخ

مطالب مشابه :

مروري بر تاريخچه لباس ايران در هزاره سوم پيش از ميلاد تا اواخر دوره قاجاريه :