همه چیز درباره انشا

انشا

متاسقانه این درس یکی از دروسی است که معمولا ما معلمان به آن بهای چندانی نمی دهیم و گذار از کنار آن می گذریم.متاسفانه واقعیت تلخی که در اینجا وجود دارد این است که انشای فراگیران در مدارس ما ضعیف است و باید دست در دست همدیگر ساعی باشیم تا این ضعف برطرف گردد.

ابتدا باید قبل از هر مطلبی باید این را بدانیم که هدف انشا زبان آموزی است و این مقوله تنها نوشتن چند سطر مطلب نیست بلکه انواع داستان گویی،بازی های نمایشی،دکلمه،داستان نویسی،مکالمات روزانه و ... را شامل می شود.

دلایل ضعف انشا: در این مطلب چندی از مشکلات انشا نویسی را به اختصار توضیح می دهیم و البته بر این نکته واقف و موءکد هستیم که شما عزیزان به این موارد آگاهی کامل دارید و انشاءالله در جهت رفع آنها اقداماتی را انجام داده و می دهید.

1) اولین و ریشه ای ترین عاملی که موجبات ضعف در درس انشا را فراهم می کند عدم توجه به میزان دقت در جمله نویسی و جمله سازی پایه ی دوم ابتدایی است.متاسفانه شاهد این هستیم که با کم توجهی برخی آموزگاران محترم به ترکیب بندی درست،استفاده از لغات مناسب و زیبا نویسی در درس جمله سازی یا جمله نویسی پایه ی دوم فراگیران در مقاطع بالاتر جملاتی خارج از استاندارد زبان فارسی و کلماتی کاملا ابتدایی در متون و جملات خود مورد استفاده قرار می دهند.

2) مشکل دیگری که معمولا اکثر مسائل از آن ناشی می شود کم سوادی،بی سوادی و ناآگاهی کامل برخی از والدین است.والدین گرامی معومولا انشا را بعنوان درسی نمره آور تلقی می نمایند و بعضا انشای فراگیران را خوشان می نویسند که این کار صدمات جبران ناپذیری را به فراگیران وارد می آورد.سوالی که مطرح است:والدین گرامی تا کجا می توانید به جای فرزند خود بنویسید؟

3) نهادینه نشدن فرهنگ مطالعه ی کتب آزاد در میان فراگیران.هر چند با اجرای طرح یار مهربان قدم مهم و بزرگی برای این مهم برداشته شده است ولی هنوز تا رسیدن به نقطه ی مطلوب راه بسیار طولانی را پیش رو داریم.

4) متاسفانه شاهد هستیم که معلمان در مناطق دوزبانه برای راحتی کار فراگیران و از روی دلسوزی به زبان محلی با فراگیران صحبت می کنند که همین امر در عدم پیشرفت زبان ملی(فارسی) تاثیر چشم گیری دارد و فراگیران نمی توانند با ساختار و کلمات جدید زبان فارسی آشنا شوند.از معلمان عزیز خواهشمندیم که برای پیشرفت زبان فراگیران حتما در کلاس از زبان فارسی استفاده نمایند و فراگیران را تشویق کنند تا با معلمان همسو شوند.

5) یکی از دلایل ضعف و دلسردی فراگیران از درس انشا عدم پیگیری معلمان در پاره ای از اوقات به دلایلی از قبیل کمبود وقت و گاهی سهل انگاری معلمان است.سوال:فراگیران تا کی می توانند با اشتیاق بنویسند و ما معلمان بی توجه باشیم؟

6) تکراری بودن موضوعات انشا:سوال:تا به کی می توان از فراگیران پرسید علم بهتر است یا ثروت؟بهار را توصیف کنید؟تابستان را چگونه گذراندید؟ ... و تا به کی فراگیران همان نشایی را به کلاس بیاورند که برادر و خواهر بزرگترش چند سال پیش نوشته اند،یا همان اشایی که بعضا پدر و مادر ها دردوران تحصیل خود نوشته اند و 20 گرفته اند!!!!

7) نبود معیار مناسب و تعریف شده برای ارزشیابی درس انشا: متاسفانه در اکثر اوقات ما برای سوال فراگیران در مورد اینکه چرا مریم 18 و من 17 گرفته ام جواب قاطع و قانع کننده ای نداریم!! و همین امر سردی و زدگی فراگیران از درس انشا را موجب می شود.

8) عدم فعالیت و برنامه ریزی معلم در کلاس انشا:متاسفانه برخی از معلمان ما چهارچوب کاری برای تقویت قوه ی تخیل،افزایش ذخیره لغانی،برطرف کردن اشکالات انشایی و ... را ندارند و در کلاس انشا تنها یک موضوع را در تابلو مشخص می کنند و فراگیران مکلّف می شوند تا در مورد آن مطلبی را نوشته و در کلاس ارایه دهند.

9) متناسب نبودن موضوع انشا با خصوصیات ذهنی،عاطفی و شناختی فراگیران:به یاد دارم روزی یکی از همکاران با من در مورد ضعف شدید انشا در کلاس سوم صحبت می کردند.در ابتدای امر در مورد موضوع انشایی که به فراگیران ارایه شده بودم.جالب بود (موضوع انشا:خدا چه کسی است؟)دانش آموز کلاس سوم ابتدایی دارای تفکر عینی است و به هیچ وجه نمی تواند در مورد مسایا و موضوعات انتزاعی مطلبی را ارایه دهد.با صحبت هایی که بعمل آمد همکار ارجمند متوجه شدند که ایراد از موضوع انشا بود نه فرگیران!

10) عدم آگاهی فراگیران از طرز ساخت:فردی که از شنا کردن چیزی نمی داند مدام با ارزشیابی و تشویق ما چیزی نمی آموزد و تنها دو نتیجه در پی دارد:1. دلزدگی از شنا 2. غرق شدن.به دانش آموزان شنا کردن در بحر تخیل را بیاموزید.آنها نمی دانند که چگونه از کجا آغاز کنند،چطور ادامه دهند و در کجا به اتمام رسانند.

11) با تمام این اوصاف شما همکار محترم حتما دلایل دیگری برای ضعف انشای فراگیران در ذهن دارید.خوشحال می شویم اگر ما را از تجربیات پربار و غنی خود آگاه سازید.

پیشنهادی برای تقویت و پربار سازی زنگ انشا:

نکته ی مسلّم این است که هر کدام از شما معلمان عزیز می توانید با اتخاذ روشی ضعف هایی را که ذکر شد برطرف سازید.ولی بنده نیز راهکارهایی را که به تجربه یافته ام و نکاتی را که از همکاران و اساتید به یاد داردم ذکر می نمایم.به امید کاربردی و ثمر بخش بودن روش ها.

دانش آموزان ابتدایی و در کل نوع بشر عاشق بازی و داستان هستند.پس چه بهتر که از همین دو اهرم برای ثمر بخشی امر آموزش و پرورش استفاده کنیم.

داستان:

الف) کلمات مرتبط: شخصا در کلاس درس بهترین انشا ها را زمانی شاهد بودم که از این روش استفاده کردم.تعدادی کلمه که به نوعی به هممرتبط بودند و گاهی هم کلمات منتخب تصادفی را در تابلو می نوشتم و از فراگیران می خواستم تا داستانی بنویسند که آن کلمات در داستان وجود داشته باشند.اولین باری که این کار را در کلاس انجام دادم با مطالعه ی داستان ها باور نداشتم که این نوشته ها به قلم دانش آموزان دبستانی است.(این کار را فقط در کلاس انجام دهید و به خانه ارحاع ندهید)آن روز متوجه شده تخیل فراگیر واقعا بال های پرواز او در ذهن نا محدود خودش است.

ب) یکی از تمارین بسیار مفید کتاب بنویسیم،نوشتن ادامه ی متن است.در این روش یک تا دو خط مطلب داستانی را روی تابلو می نویسیم و از فراگیران درخواست می کنیم آن مطلب را به دلخواه ادامه دهند.نتیجه ی این نوع انشا نویسی هم درست مثل انشای نوع اول بود.فوق العاده و باور نکردند.

پ) نوشتن داستان یک تصویر.

ت) جایگزینی کلمات: در این روش یک متن ساده به فراگیران ارایه می دهیم و از آنها می خواهیم تا به جای کلمات متن،کلمات هم معنی قرار دهند ومتن را دوباره بنویسند.این روش کمک بسیار موثری به افزایش ذخیره ی لغات فراگیر می کند.

ج‌) برای تقویت انشا فراگیران را به تقویت سه کار دعوت کنید:مطالعه،مطالعه و مطالعه.

ح‌) گاهی کتاب هایی فراتر از ذهن و درک فراگیران در کلاس بخوانید و مفهوم آنها را برای فراگیران تشریح کنید.اجازه بدهید فراگیران چند کلمه ی نامانوس را بشنوند و معنی آن را درک کنند.

خ‌) هیچ ایرادی ندارد اگر گاهی اوقات شما داستان منظوم خسرو و شیرین،داستان منثور حسنک وزیر یا دستان های طنز جمال زاده و عبید را در کلاس برای فراگیران بخوانید.اجازه بدهید آنها نیز با سبک های آشنا شوند.شاید علاقمند شدند!!!

د‌) به فراگیران نامه نگاری را آموزش دهید.(البته نه حرفه ای) فقط به فراگیران بیاموزید که نامه نگاری اداری و رسمی با نامه نگاری دوستانه تفاوت دارد.

ذ‌) مکالمات را با فراگیران تمرین کنید.کارهایی که خودم شخصا انجام دادم و نتایج قابل قبولی را بدست دادند.

ü از دانش آموزان می خواستم تا موقعیت های مختلف را تصوّر کنند و در آن موقیعت ها با هم مکالمه کنند.مثلا:روز فردای عید و تبریک عید،ایام ماه مبارک رمضان و آرزوی قبولی طاعات و عبادات،روزی که یکی از دوستان در امری شکست را تجربه کرده است و بسیار ناراحت یا عصبی است،وقتی با بزرگترها صحبت می کنیم،وقتی به عیادت کسی می رویم و ....

ü شماره ی همراه خودم را به دانش آموزانم دادم و از آنها خواستم تا وقتی به خانه رفتنتد با من تماس بگیرند.با این کار مکالمه ی تلفنی را به آنها آموزش می دادم.

ü از فراگیران بخواهید در کلاس برای دیگران صحبت کنند.موضوع را به خود آنها واگذار کنید ولی نوع مکالمه را شما انتخاب کنید.عامیانه،ادبی یا طنز؟!

و ) معیارهای خود برای ارزشیابی را حتما برای فراگیران واضح و شفاف توضیح دهید.

تلفیق درس هنر و انشا.

شما می توانید به بهانه های مختلف دو مورد از علایق دانش آموزان را در جهت امر تربیت تلفیق کنید.نقاشی و داستان.

1. از فراگیران بخواهید به دلخواه یک نقاشی رسم کنند.(زنگ هنر)جلسه ای که انشا دارید از آنها بخواهید داستان نقاشی خود را بنویسند.شما می توانید برق خوشحالی و شوق را در چشمان فراگیران خود ببینید.

2. از فراگیران بخواهید متن یک نمایشنامه ی ساده را بنویسند.(گروهی) – زنگ انشا- و آن را پس از تمرین در کلاس ارایه دهند(زنگ هنر)

3. یک متن نمایشنامه به چند تن از فراگیران ارایه دهید و از آنها بخواهید آن را در کلاس ارایه دهند.(زنگ هنر)حالا از فراگیران بخواهید با بازسازی نمایش در ذهن،خود را جای کی از شخصیت های داستان قرار دهند و دلیل کارهایی که بازیگران انجام می دادند از منظر خود بنویسد.(پرواز پرنده ی خیال در ذهن)

هزاران راه دیگر در ذهن شما وجود دارد.معلمان عزیز به یاد داشته باشیم دانش اموزان خمیرهایی هستند که ما به آنها شکل می دهیم.تلاش و کوشش ما از آنها انسانهایی کامل یا .... می سازد.سخن گفتن ما نشان دهنده ی شخصیت ماست و صحبت کردن،نوشتن و خواندن دانش آموزان نشان دهنده ی شخصیت و پشتکار معلم او.به یاد داشته باشید که حتما شما هم با فراگیران بنویسید،برای آنها بخوانید و اجازه دهید آنها به انشای شما نمره بدهند.

همه چیز درباره انشا

مطالب مشابه :

نمونه سوالات انشا و نگارش پایه دوم راهنمایی

انشا چيست؟ نگارش كدام است؟

20 روش آموزش انشا نویسی در کلاس درس

موضوعات پیشنهادی انشا (توصیفی - توضیحی)

نمونه سوالات انشا دوم و سوم راهنمایی

موضوع انشا پیشنهادی برای استفاده همکاران دوره راهنمایی

انشا

همه چیز درباره انشا

حالا یه انشا درباره ی علم براتون آماده کردیم که ازاون استفاده کنید

انشا