جهت یابی:
طرز کار قطب نما :
در زمان‌های قدیم انسان‌ها متوجه شدند که بعضی از سنگ‌ها (که بعدا به آنها سنگ‌های مغناطیسی گفتند) وقتی از یک نخ آویزان می‌شوند، در یک راستای مشخص قرار می‌گیرند. این نکته، سرآغاز کشف قطب‌نما شد، چون می‌دیدند، راستایی که آن سنگ می‌ایستد، در راستای شمال و جنوب جغرافیایی است. از آن به بعد از این روش، یعنی آویزان کردن سنگ‌های مغناطیسی (که بعداً این سنگ‌ها را بصورت کوچکتر و میله‌ای در آوردند) برای یافتن جهت شمال و جنوب استفاده شد.
قطب نما دستگاهی ساده برای نمایش جهت است. این دستگاه که از اختراعات چینی ها محسوب می شود، عقربه مغناطیسی ای است که بر اثر میدان مغناطیسی کره زمین همواره همسو با خط نصف النهار مغناطیسی زمین قرار می گیرد. به دلیل آنکه قطب شمال عقربه، همواره به سمت قطب جنوب زمین است، با استفاده از این خاصیت می توان جهت جنوب را تشخیص داد.
چینی ها مخترع دستگاه قطب نما شناخته می شوند.
آنها پس از کشف سنگ مغناطیسی، ابتدا با خاصیت مغناطیسی اش، یعنی خاصیت جذب آهن آشنا شده و سپس به تدریج، خاصیت جهت نمایی آن را کشف کرده و پس از انجام آزمایش ها و مطالعات فراوان، دستگاه قطب نمای اولیه را که به زبان چینی «عقربه نمایش سمت جنوب» نامیده می شود، اختراع کردند.اما لازم به ذکر است، نخستین فردی که خاصیت جهت نمایی عقربه قطب نما را توضیح داد، گیلبرت، دانشمند بزرگ انگلیسی بود.
همانطور که گفتیم، کره‌ی زمین یک آهنربای بزرگ است که دارای دو قطب شمال و جنوب است. محل قرار گرفتن قطب شمال مغناطیسی در قطب جنوب زمین و محل قرار گرفتن قطب جنوب مغناطیسی در قطب شمال زمین (از نظر جغرافیایی) است. سنگ آهنربا اگرچه در ابعاد کوچکتری نسبت به کره‌ی زمین است اما مثل آن، آهنرباست. این آهنرباها یکدیگر را جذب و دفع می‌کنند.
طرز کار قطب نما هم بر همین منوال است. در اصل قطب نما یک میله مغناطیسی (آهنربایی) است که به شکل یک عقربه در آمده و در داخل یک محفظه‌ی محافظ، از مرکزش آویزان است. دور تا دور این محفظه، دارای عددهایی هست که هر کدام بخشی از ۳۶۰ درجه‌ی یک دایره‌ی کامل را نشان می‌دهد. نوع قرار گرفتن عقربه‌ی قطب نما، زاویه‌های اصلی و سمت و سوی جهت‌ها در دور تا دور، محل قرار گرفتن قطب نما را نشان می‌دهد. این عقربه چون آهنرباست، همیشه در راستای شمال و جنوب جغرافیایی قرار می‌گیرد. قطب‌های ناهمنام این عقربه و زمین (که هر دو از جنس آهنربا هستند) به سمت هم قرار می‌گیرند ولی چون قطب‌های مغناطیسی زمین در دو سمت جنوب و شمال خود بی‌حرکت هستند، پس عقربه بعد از ثابت ماندن، دقیقاً در راستای شمال و جنوب می‌ایستد و به این دلیل جهت عقربه، جهت شمال جغرافیایی را نشان می‌دهد.
این اصل در همه جای کره‌ی زمین و در هر لحظه از شبانه روز صادق است. به این دلیل است که قطب‌نما وسیله‌ای لازم برای تمام افرادی است که به جهت یابی نیاز دارند؛ افرادی مثل دریانوردان، گردشگران و کوهنوردان.
قطعات تشکیل دهنده یک قطب نمای کامل
محفظه اصلی قطب نما
یک محفظه ای از جنس آلومینیوم می باشد که تمامی قعات را در خود جای داده است (آلومینیوم به جهت ضد مغناطیس بودن استفاده می شود.)
خط کش قطب نما
در کنار محفظه اصلی یک خط کش با مقیاسی مشخص برای کار با نقشه وجود دارد.
درب قطب نما
یک درب آلومینیومی می باشد که در مرکز آن یک شکاف وجود دارد و در مرکز شکاف یک تار سیمی نازک قرار گرفته است که برای گرا گرفتن و نشانه روی از آن استفاده می شود و همانند مگسک اسلحه می باشد. در زمان استفاده از قطب نما درب آن باید به حالت عمودی باشد.
تیغه نشانه روی
دارای یک شکاف کوچکی در قسمت بالا می باشد و دارای یک عدسی ذره بین در مرکز می باشد که از داخل عدسی می توانیم اعداد روی صفحه قطب نما را بخوانیم. این تیغه توسط یک پیم لغزنده به بدنه قطب نما متصل می باشد و زمانی که تیغه نشانه روی را روی قطب نما بخوابانیم صفحه لغزنده قطب نما قفل می شود. در زمان استفاده از قطب نما تیغه نشانه روی باید به حالت ۴۵ درجه قرار گیرد.
حلقه دستگیره
حلقه ای است که با یک پین متحرک به بدنه قطب نما متصل است و برای کار با قطب نما باید انگشت شصت داخل آن قرار گیرد.
صفحه لغزنده
یک صفحه لغزنده گرد که در قسمت مرکزی آن چهار جهت اصلی شمال، جنوب، شرق، غرب که شمال آن با فلش مشخص شده است، حک گردیده است. در محیط این صفحه دو نوع تقسیم بندی وجود دارد. یکی از تقسیم بند ی ها به ۳۶۰ درجه و یکی به ۶۴۰۰ میلیم می باشد.
تقسیم بندی ۳۶۰ درجه؛ درجه ها پنج درجه پنج درجه تقسیم بندی شده اند و هر ۲۰ درجه دارای عدد می باشد. تقسیم بندی دیگر به ۶۴۰۰ قسمت تقسیم بندی شده است (میلیم)، که هر بیست میلیم به بیست میلیم علامت گذاری شده و هر ۲۰۰ میلیم دارای عدد می باشد.
صفحه ثابت
یک صفحه شیشه ای ثابت که روی صفحه لغزنده قرار گرفته، که روی آن یک خط مشکی رنگ به نام شاخص وجود دارد که این خط دقیقا در امتداد شکاف تیغه نشانه روی قرار دارد که در زمان گرا گرفتن با قطب نما هر عددی که زیر این خط مشکی قرار داشته باشد، گرای مورد نظر ما می باشد.
طوقه کار در شب
یک صفحه شیشه ای متحرک که بدنه خارجی آن فلزی و دارای دندانه دندانه می باشد. این دندانه ها با یک زائده فلزی که در کنار بدنه اصلی قطب نما قرار دارد در تماس است و زمانی که طوقه کار حرکت دهیم، تق تق صدا می دهد که هر تق برابر ۳ درجه است و تعداد دندانه ها در هر قطب نما ۱۲۰ عدد می باشد. بر روی صفحه شیشه ای دو خط فسفری یکی کوتاه و یکی بلند قرار دارد که با زاویه ۴۵ درجه از هم قرار گرفته اند.
نحوه کار با قطب‌نما و گرا
اگر نحوه کار با قطب‌نما و گرا را بدانید در طبیعت ناشناخته هم گم نمی‌شوید. چون می‌دانید در کدام جهت چند متر حرکت کرده‌اید. همچنین اگر آسیبی دیدید می‌توانید موقعیت خود را به افراد دیگر اطلاع دهید.
مهمترین کارایی قطب‌نما این است که جهات را به شما نشان می‌دهد. قطب‌نما را باید کاملا صاف و در راستای افق در دست بگیرید. زیر بعضی از قطب‌نما‌های قلابی وجود دارد که شست دست راست شما باید در آن قرار گیرد و با دست دیگر باید آن را صاف بگیرید. با حرکت پا (و نه دست خود) آنقدر بچرخید که شاخص بر علامت شمال منطبق شود. در این حالت رو به شمال ایستاده‌اید. بدیهی است دست راست شما شرق، پشت سر شما جنوب و دست چپ شما غرب است. حرف W , N , S و E که روی صفخه قطب نما مشاهده می کنید به ترتیب به نشانه جنوب، شمال، غرب و شرق وجود دارد . حال جهت های فرعی ما بین این جهات اصلی ترکیبی از حروف بالا هستند . مثلا شمال غرب می شود NW و یا جنوب شرق می شود SE .
جال اگر همراه خود نقشه داشته باشید می توانید موقعیت خودتان در محیط را تشخیص دهید. برای این کار جهات نقشه خود را بر جهات واقعی منطبق کنید. این کار را می توانید با قرار دادن قطب‌نما روی نقشه و چرخاندن نقشه انجام دهید. سپس مسیر حرکت خود را با مشخص کردن حداقل دو نقطه و کشیدن یک خط مشخص کنید. حال اگر خط‌کش قطب‌نما را بر آن خط منطبق کنید عددی که شاخص به شما نشان می‌دهد گرایی است که مسیر شما دارد. با پیش گرفتن آن گرا و محاسبه متراژ می‌توانید راه را بدون اشتباه طی کنید.
مثلا اگر بخواهید ۱۰۰ متر با گرای ۱۵۰حرکت کنید باید طوری بایستید که عدد ۱۵۰ زیر خط شاخص (خط نازک بلند روی صفحه) قرار گیرد. در این حالت ذره‌بین قطب‌نما، شاخص و خط مویی باید بر هم منطبق باشند. از داخل خط مویی هدف مشخصی را انتخاب کنید. این هدف می‌تواند یک سنگ مشخص، یک درخت و اشیا ثابت دیگر باشد. موجوداتی را که حرکت می‌کنند به عنوان هدف نگیرید. حالا ۱۰۰ متر به سمت آن هدف حرکت کنید.
باید پیشتر طول قدم‌های خود را اندازه بگیرید. ۱۰۰ متر مشخص را با گام‌های عادی طی کنید. تعداد قدم‌های خود را در طول این ۱۰۰ متر به خاطر بسپارید تا دیگر احتیاجی به متر پیدا نکنید.
نحوه گرا گرفتن در شب متفاوت است. چون در شب شما صفحه قطب‌نما را نمی‌بینید. خط شاخص و پیکان‌های روی قطب‌نما اغلب فسفری هستند و می‌توانید با چراغ قوه آنها را شارژ کنید. اگر قطب‌نما را طوری بچرخانید که خط شاخص با علامت شمال یکی شود گرای صفر برای شما مشخص می‌شود. چون در شب شما تمام اعداد را نمی‌بینید، عدد گرای خود را تقسیم بر سه کنید و دور متحرک قطب‌نما را به همان تعداد در جهت عکس عقربه‌های ساعت حرکت دهید. (دقت کنید که منظور، چرخش یک دور کامل نیست). در اثر هر تکان کوچک دور متحرک قطب‌نما صدای «تق» می‌شنوید. با این نشانه می‌توانید به راحتی بشمارید. در اینجا مثال بالا را تکرار می‌کنیم. ۵۰ بار دور قطب‌نما را در جهت عکس حرکت عقربه‌های ساعت حرکت دهید. حالا قطب نما را آنقدر حرکت دهید که خط شاخص زیر مویی قرار گیرد. سمتی که رو به آن ایستاده‌اید گرای مورد نظر را نشان می‌دهد.
به منظور اجتناب از حرکت در جهت مخالف , باید خورشید را دنبال کنید . وسط روز خورشید تقریبا در جنوب است (در نیمکره جنوبی در شمال). بنا بر این اگر ظاهرا به سمت شمال قرار گرفته اید و خورشید در صورت شما می تابد , بایستی قدری تجدید نظر کنید .
طرز کار با قبله نما :
ما مسلمان‌ها براي خواندن نمازهاي روزانه‌ي خود، نيازمند يافتن قبله‌ايم. خانه‌ي کعبه، در شهر مکه و در کشور عربستان است به همين دليل مسلمان‌هاي تمام کشورهاي دنيا مي‌بايست جهت قبله را بيابند. روش‌هاي مختلفي براي يافتن اين جهت وجود دارد؛ مثل استفاده از نور آفتاب و قبله نما.
قبله‌نما مانند همان قطب‌نما است. با اين تفاوت که به گونه‌اي درجه بندي و تنظيم شده است که علاوه بر نشان دادن جهت شمال، جهت قبله را هم نشان مي‌دهد. بايد گفت که يافتن قبله توسط قبله‌نما به سادگيِ يافتن شمال و جنوب جغرافيايي نيست. براي قبله، علاوه بر داشتن يک قبله‌نما، به يک جدول هم نياز داريم که داراي مشخصات شهري باشد که ما در آن هستيم، چون جهت قبله نسبت به جهت شمال، در نقطه‌هاي مختلف کره‌ي زمين، زاويه‌ي يکساني نمي‌سازد.
شما در فعاليت « رصد ماهواره‌ها از پشت‌بام خانه! » روش پيدا كردن طول و عرض جغرافيايي محل زندگي خود را ياد مي‌گيريد. طول و عرض محل زندگي خود را در فلش زير وارد كنيد. اين برنامه، زاويه‌ي قبله با جهت شمال را به شما نشان مي‌دهد. حالا با استفاده از يك قطب‌نما، مي‌توانيد جهت قبله را در محل زندگي خود پيدا كنيد
ادامه دارد
مطالب مشابه :
دانلود نرم افزار موبایل قطب نما و قبله نما فارسی – جاوا
دانلود نرم افزار موبایل قطب نما و قبله نما این برنامه با استفاده از روش خاصی با بهره
برنامه قطب نما برای گوشی های موبایل
نسخه فارسی نرم افزار قطب نما برای موبایل با قابلیت تعیین قبله در گوشی موبایل قابل نصب روي
آشنای با قطب نما
در دوران نخستین اسلامی، قبله‌نما توسط را روی قطب نما مشخص کنیم و سپس به برنامه شش
قطب نما و قبله نما
قطب نما و قبله نما، دو وسيله‌اي هستند که از اين برنامه، زاويه‌ي قبله با جهت شمال را به
دانلود قطب نما بافرمت جاوا
دانلود قطب نما جهت های جغرافیایی و قبله به راحتی برنامه در ابتدا کد فرودگاه
طرز کار قطب نما
عقربه قطب نما هنگام در صنایع مخابرات ، کارهای پژوهشی و ساختمان قبله دیدن برنامه
جهت یابی:
نحوه کار با قطب‌نما و اين برنامه، زاويه‌ي قبله با جهت شمال را به شما نشان مي‌دهد.
می دونی مخترع قطب نما کی بوده؟؟؟
از قطب نما دیگه خیلی علمی و سطح بالا بخواد باشه همون قبله نما یکی از برنامه های
نرم افزار موبايل جاوا قبله نما و [ compass ]
نرم افزار موبايل جاوا قبله نما و بياوريد و در عين حال يک قطب نما برنامه و
قطب نما و کاربرد آن را با هم مطالعه کنیم....
قطب نما و قبله نما، دو وسیله‌ای هستند که از این برنامه، زاویه‌ی قبله با جهت شمال را به
برچسب :
برنامه قبله نما و قطب نما