تاریخچه راه اهن ایران
تاریخچه راه اهن ایران
ابتدا
از آغاز زندگی خانوادگی و تشکیل گروههای اجتماعی انسان به منظور ذخیره مواد غذایی برای ایامی که امکان شکار و یا تولید وجود نداشته است ضرورت حمل کالا و اجناس مورد نیاز خود را درک نموده،و با افزایش حجم و وزن این محصولات که از توان او خارج گردید به فکر استفاده از حیوانات می افتد.در همین حال سعی داشته که از کوتاهترین و بهترین مسیر استفاده نماید و در این زمینه از غریزهء حیوانات در راه یابی مسیرها بیشترین بهره را برده است و به همین دلیل مسیرهای اولیه را مسیرهای مالرو می نامند.همزمان با بهره گیری از حیوانات و بعضی از ابزار آلات صنعتی انسان به مهمترین اختراع خود یعنی چرخ، دست پیدا می کند.
که این اختراع تحول بزرگی را در زندگی بشر به وجود می آورد، از این زمان سرعت و همچنین حجم و وزن حمل و نقل کالا افزایش می یابد و سپس وسایلی مانند گاری، درشکه، کالسکه و ارابه ساخته می شود با ساخت این وسایل ضرورت جاده سازی احساس می شود و برای کوتاه کردن مسیرها و یا بهتر عبور کردن از رودخانه ها و دره ها بر روی انها پل ساخته می شود. پل اولین تغییر مهم در مسیرهای مالرو می باشد، که انسان در جاده ایجاد می نماید.از زمانیکه بشر برای بدست آوردن فلزات، معادن را مورد بهره برداری قرار داد برای حمل آسانتر مواد معدنی از داخل تونلها اقدام به ایجاد مسیرهای ریلی که از چوب ساخته شده بود می نماید که مواد معدنی را با واگنت هایی که روی انها قرار می گرفت حمل می کردند. با پیدایش نیروی بخار و توسعه کارخانجات و نیاز آنها به مواد اولیه بیشتر و همچنین رساندن تولیدات به نقاط مصرف، بعضی از کشورهای اروپائی که در آن زمان تحرکات گسترده ای در زمینه نفوذ به کشورها به جهت کسب مواد اولیه و بازار مصرف تولیدات خود آغاز کرده بودند درصدد اختراع نیروی حمل و نقل قوی تر نسبت به حیوانات افتاده و برای اولین بار فرانسویان واگن بخاری اختراع کردند، که با سرعت 5/3 کیلومتر در ساعت حرکت می کرد. و سپس اولین لکوموتیو در سال 1803 در انگلستان اختراع شد که توانست 25 تن بار را با سرعت 5/6 کیلومتر در ساعت روی ریلهای چدنی حمل نماید. بدین ترتیب اولین نیروی کشش که بر روی ریل حرکت می کرد وارد زندگی بشر شد و با این اختراع تحولات عظیمی در صنعت که نیاز مبرمی به دریافت مواد اولیه و سوخت و سپس رساندن تولیدات خود به بازارهای مصرف داشتند ایجاد گردید و توانست پاسخگوی رشد جمعیت و طولانی شدن مسیر مبادلات تجارتی و مسافرتی نیز باشد.
آشنایی با وسایل حمل و نقل و پیدایش راه آهن در دنیا
اولین وسیله حمل و نقل بشر حیوانات می باشند، دقیقا" مشخص نشده است که کدامیک از جوامع بشری برای اولین بار از حیوانات در امر حمل و نقل استفاده کرده اند. پس از قرنها که انسان به نیروی بخار دست پیدا کرد از این نیرو برای اولین بار در کشتی استفاده کرده، کشتیهای بادبانی کشتیهایی با نیروی بخار تبدیل شدند، به هر با توسعه همه جانبه صنعت حمل و نقل بشر در تمامی زمینه ها به پیشرفتهای شگرفی دست یافته و درحال حاضر حمل و نقل به سه طریق زمینی، هوائی و دریائی و یا ترکیبی از این سه مورد انجام می شود. حمل و نقل هوائی عمدتا" حمل و نقل مسافر و محمولات همراه آنها را پوشش می دهد و مقداری هم از توان خود را صرف حمل و نقل کالاهای تجاری کم حجم و پر ارزش می نماید، برای این منظور لازم است در نقاط مختلف جهان فرودگاه مجهز به سیستم ناوبری هواپیما ایجاد گردد.
در مقابل حمل و نقل دریائی عمده ترین واسطه حمل و نقل بین کشورهای جهان می باشد و سنگین ترین و پر حجم ترین حمل و نقلها توسط کشتی انجام می شود لیکن در مقایسه با حمل و نقل بار چندان قابل قیاس نمی باشد. در شرایط کنونی انواع کشتیهای باری وجود دارند که می توانند محصولات فله، مایع، گاز و کالاهای سنگین و حجیم را به اقصی نقاط جهان حمل نمایند، لازمه حمل و نقل دریائی ایجاد بندرگاههائی مجهز به اسکله ها و تجهیزات تخلیه و بارگیری مناسب با ظرفیت کشتیها می باشد.
حمل و نقل زمینی شاید اولین تجربه حمل کالا توسط بشر می باشد، و در شرایط کنونی از تحول بسیار گسترده ای برخوردار گردیده که شامل حمل و نقل جاده ایی و ریلی می باشد.
حمل و نقل جاده ای شامل حمل کالا و مسافر که در بخش مسافر علاوه بر اتوبوس و مینی بوس از اتومبیل های سواری نیز استفاده می شود،دربخش حمل کالا از انواع کامیونها شامل کامیونهای اطاق دار،تریلی،محوردار و غیره استفاده می شود.حمل و نقل جاده ای در بسیاری از کشورها از گستردگی فوق العاده ای برخوردار است و علاوه بر اینکه در کلیه کشورهای جهان سیر می نماید در تمامی شهرهای یک کشور گسترده شده از حمل و نقل فرعی گرفته تا حمل و نقلهای بسیار گسترده را انجام می دهد. کامیونها از لحاظ سرعت در حمل و سرعت در تخلیه و بارگیری و درب به درب بودن حمل و نقل شان از رقبای خود برتری داشته وازاین امتیازات بنحو شایسته ای استفاده می نماید.
دومین حمل و نقل زمینی حمل و نقل بر روی ریل می باشد، برای اولین بار حمل بر روی ریل در معادن مورد استفاده قرار گرفته است و سپس با اختراع لکوموتیو بخار حمل و نقل بر روی ریل چدنی انجام شد،این حمل و نقل ازویژگیها و مزیتهای خاصی برخوردار است که در بخشهای بعدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.راه آهن نیز مانند جاده در دو بخش مسافر و کالا فعالیت دارد و امروزه انواع نیروهای کشش در خدمت راه آهن می باشد، مانند لکوموتیوهای دیزلی، برقی وترنست.از طرفی انواع سالنهای مسافری وجود دارند که متناسب با توان اقتصادی افراد هر جامعه ای تولید و مورد استفاده قرار می گیرند،شامل سالنهای درجه یک و دو،سالنهای خواب و سالنهای صندلی دار(اتوبوسی) و انواع سالنهای دیگر و واگنهایی که خدمات جا بجائی مسافر را کامل می کند،مانند استیم(مولد بخار) واگن توشه، رستوران و غیره. سرعت قطارهای مسافری از اولین سرعت لکوموتیو ساخته شده یعنی 5/6 کیلومتر در ساعت به 500 الی 600 کیلومتر در ساعت افزایش یافته و در بعضی از کشورها این سرعت مورد آزمایش و بهره برداری قرار گرفته است.
حمل و نقل کالا توسط راه آهن از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است و با توجه به سیاستهای حمل و نقلی در کشورهای مختلف با سیستمهای خاصی اداره می شود. در بعضی ازکشورها مانند کشورهای اروپائی حمل و نقل کالا بر پایه قطارهای سبک و سرعتی و با طول کم و در بعضی از کشورها بر پایه قطارهای سنگین و طویل و با سرعت کمتر برنامه ریزی شده اند، واگنهای باری در انواع مختلف و با کاربردهای گوناگون طراحی و مورد استفاده قرار گرفته اند،و می توان گفت کلیه محمولات امکان حمل از طریق راه آهن را دارند که در بخش مزیتهای حمل و نقل کالا وجه تمایز حمل و نقل راه آهن را با حمل و نقل جاده ای مطرح می نماید.
نخستین بار که در اسناد دولتی ایران سخن از راه آهن به میان آمده است،در نامه ای است که ناپلئون سوم امپراطور فرانسه در تاریخ 14 آوریل 1858 پس از بازگشت فرخ خان امین الملک از سفارت فرانسه به ناصرالدین نوشته است،در آن نامه به راه آهنی اشاره شده است که انگلیسی ها می خواستند از استامبول تا خلیج فارس بکشند و تا هندوستان امتداد دهند که در سال 1273 هجری قمری وارد مرحله عمل شد.
اولین امتیاز رویتر از ناصرالدین شاه کشیدن خط آهن از رشت به تهران و به خلیج فارس بود،که با مخالفت شدید روسها مواجه گردید و عملی نشد. در این دوران پیشنهادات و مذاکرات و حتی قراردادهای متعددی بین دولت ایران و شرکتها و دولتهای مختلف در زمینه احداث راه آهن ارائه و مطرح گردید،که به دلیل مخالفت روس و انگلیس که در کسب امتیاز از دولت ایران رقابت داشتند هیچ یک از انها به مرحله عمل نرسید،بطوریکه در سال 1882 میلادی(1261 هجری شمسی)فابیوس بواتال fabius boital متخصص کارخانه چراغ گاز تهران که امتیازاتی از قبیل تاسیس کارخانه برق و گاز در تهران را از دولت ایران گرفته بود،امتیاز ساختن راه آهن رشت به تهران را تحصیل نمود،طرح پیشنهادی او این بود که خط مزبور تا بوشهر امتداد یابد. این امتیاز به تدریج و به صورت خاص گرفته شد،بدین ترتیب که امتیاز استخراج زغال سنگ فشند را گرفت،پس از آن کشیدن خط آهن از فشند تا تهران را عنوان کرد و اختیار آن را نیز گرفت. در این امتیاز قید شده بود که امتیاز معادن دو طرف خط هم تا ده کیلومتر از هر طرف به بواتال تعلق دارد و قرار بود که این خط از راه آهن به رشت برسد. بواتال برای این کار پانصد هزار فرانک به عنوان ودیعه امتیاز در بانک پاریس گذاشت و با زحمت زیاد مشغول کار گردید.اما روسها حمل مال التجاره اروپا را از طریق قفقاز به ایران مانع شدند، و دیگر لوازم نتوانست به ایران وارد شود و از اینرو خط آهن بواتال هم دچار وقفه شد.
راه آهن حضرت عبدالعظیم
از میان طرحها و نقشه ها و امتیازات راه آهن در ایران نخست راه آهن حضرت عبد العظیم یعنی شهر ری به تهران بطول 8700متر ایجاد گردید ، و در سال 1305 هجری قمری افتتاح شد تا دی ماه 1339 هجری قمری فعالیت داشت این راه آهن دارای چهار لکوموتیو و 21 واگن بوده که توسط 5 نفر اروپایی و 60 نفر ایرانی اداره می شد.
این خط توسط یک شرکت بلژیکی بنام ( شرکت سهامی بلژیکی راه آهن و تراموای تهران ) احداث گردید همین شرکت تراموایی نیز در تهران احداث نمود که از میدان امام ( توپخانه ) بسمت شرق می رفته و از خیابان چراغ گاز و مقابل بازار پامنار می گذشته است این خط در سال 1307 افتتاح گردیده و دارای 12واگن بوده که برای جابجایی آنها از 50اسب استفاده می شده است .
راه آهن محمود آباد
حاج محمد حسن امین الضرب که از تجار معروف زمان ناصر الدین شاه بود امتیاز کشیدن راه آهن از مازندران تا تهران را از شاه گرفت ، لیکن بدین دلیل عدم همکاری کمپانیهای اروپائی و عدم اعتماد به دولت آنزمان نتوانست خط محمود آباد تهران را دایر نماید فقط با سرمایه خود خط آهنی از بندر محمود آباد تا آمل کشید بطول 18 کیلومتر این خط آهن در سال 1308 هجری قمری ساخته شد. و دارای یک دستگاه لکوموتیو و 12 واگن بدون سقف بود.
راه آهن تبریز
در سال 1331 هجری قمری امتیاز خط آهن جلفا- تبریز با یک انشعاب از صوفیان تا گاو چشمه شرفخانه به بانک استقراضی روس داده شد ، و در سال 1334 افتتاح گردید. طول این خط آهن 147 کیلومتر از تبریز تا جلفا و 53 کیلومتر از صوفیان تا شرفخانه بود و دارای عرضی معادل 1524 بوده است .
راه آهن ماکو
در خلال جنگ بین الملل اول روسها خطی از شاه تختی به ماکو کشیده تا بایزید امتداد دادند و از بایزید مجددا بداخل خاک ایران از مسیری دیگر برگرداندند . جمعا در خاک ایران 150 کیلومتر خط کشیدند ، یکی از مهندسین این خط مهندس پرویز بهمن نواده بهمن میرزا پسر عباس میرزا می باشد که در روسیه زندگی می کرد وی بعدا بخدمت وزارت راه در آمد و در ساخت راه آهن سراسری شرکت جست .
راه آهن سیاه وزان
خطی بوده است که از کنار مرداب ( وزان) شروع می شده و 12 کیلومتر آن از جنگل می گذشت و به طالش دولاب می رسیده است برای حمل سنگ و ذغال و هیزم و برنج از آن استفاده می شد و در سال 1318 متروک گردید.
راه آهن رشت – پیر بازار
این راه آهن در سال 1294 شمسی بطول 9 کیلومتر و بعرض 5/1 سانتی متر ساخته شد و ششمین راه آهن ساخته شده در ایران است ، و تا سال 1311 شمسی دائر بوده است . این راه آهن را ( خوشتاریا ) ساخته و بدین طریق شهر رشت را به بندر انزلی وصل نموده است . گویا فقط 3 واگن و یک لکوموتیو داشته و هیچ گونه دو راهی در این خط وجود نداشته است .
راه آهن زاهدان
این راه آهن که هفتمین راه آهن ساخته شده در ایران است که در زمان جنگ بین المللی اول بواسطه انگلیسی ها ساخته شد، و تقریبا 15 فرسخ حدود 94 کیلومتر در خاک ایران امتداد دارد. پس از استفاده مجدد انگلیسی ها از این خط در جنگ جهانی دوم در تاریخ دوشنبه 15 اردیبهشت سال 1337 به ایران تحویل گردید.
راه آهن برازجان
در سال 1919 میلادی 1298 شمسی راه آهنی بطول 50کیلومتر از بوشهر تا برازجان توسط انگلیسی ها ساخته شد ، که تا مدتی هم کار می کرد و هر روز یک قطار مسافر بری به احمدی و برازجان حرکت می داد ، ولی بتدریج متروک شد و آنرا جمع کردند.
راه آهن شرکت نفت
در سال 1924 شرکت نفت انگلیس و ایران خط آهن کوچکی بین ( در خزینه ) و مسجد سلیمان ساخت . این راه آهن 52 کیلومتر طول داشت و از مسجد سلیمان تا کارگاههای چشمه علی خطی بطول 6/4 کیلومتر احداث گردید ، فاصله بین دو خط 76 سانتیمتر بود . در همین زمان نیز در آبادان حدود 21 کیلومتر راه آهن ساخته شد ، که سوخت لکوموتیو های آن نفت بود و فاصله ریلهای آن 91 سانتی متر بود.
راه آهن دولتی ایران
پس از انقراض قاجاریه و از بین رفتن نفوذ روسها قدرت مرکزی فزونی گرفت در اول اسفند 1305 شمسی حاج مخبر السلطنه هدایت رئیس الوزرای وقت پیشنهاد احداث راه آهن را به مجلس شورای ملی برد ، و در چهارم اسفند ماه 1305 به تصویب رسید البته بخشی از مواد قانونی در مورد احداث راه آهن با سرمایه داخلی در تاریخ 9 خرداد 1304 قانون انحصار قند و شکر وضع گردید. مطابق با این قانون مقرر شده بود ، که از هر سه کیلو قند و شکر که به ایران وارد می شود با در داخل تولید می گردد ، دو ریال و از هر سه کیلو چای شش ریال مالیات برای مصرف راه آهن دریافت و بقیه مصارف راه اهن از بودجه عمومی کشور تامین گردد . از طرفی در تاریخ20 بهمن 1304 نقشه برداری و ساختمان راه آهن به تصویب مجلس رسید ، و برای اجرای این کار ( پولند ) polnd مهندس این گروه 12 نفره اداره ای بنام اداره راه آهن در وزارت فواید عامه آن روز تاسیس گردید ، و این اولین سازمان راه اهنی می باشد که پس از نقشه برداری و تعیین قسمتی از نقشه ها بطور قطعی در شمال و جنوب در روز یکشنبه 23 مهر ماه سال 1306 نخستین کلنگ راه آهن دولتی ایران در بیرون دروازه محمدیه که فعلا ایستگاه تهران است بزمین زده شد ، و اجازه داده شد که در جنوب و شمال عملیات زیر سازی خط آغاز گردد.
پس از آنکه مقدمات اجرایی ساختمان راه آهن بوسیله اداره راه آهن انجام شد و به مراحل اساسی رسید ، معلوم شد این اداره بدلیل نداشتن امکانات و مقدمات لازم از عهده کار بر نمی آید ، لذا در آخر خرداد 1305 اداره راه آهن منحل گردید و بجای آن هیاتی به اسم هیات تفتیش و نظارت به ریاست مرحوم عزت ا... هدایت مرکب از سه نفر خارجی و چهار ایرانی ابقاء گردید ، و کارهای راه اهن بطور کلی تحت نظر سندیکای مهندسین و متخصصین خارجی قرار گرفت .
کامپاکس مشاور فنی وزارت طرق و شوارع
در اوایل سال 1312 شمسی راه آهن در شمال و جنوب وارد منطقه کوهستانی شد و در واقع دشوارترین و پر خرج ترین قسمتهای راه آهن آغاز گردید ، از اینرو ساختمان آن مستلزم سازمان فنی مهندسی بسیار منظم و وسیع بود لذا مناقصه های مجدد برگزار گردید ، پس از بررسی پیشنهادات چند شرکت ، این شرکت دانمارکی بنام ( کامپاکس ) بود که برنده مناقصه گردید ، که در اول خرداد سال 1312 قرار داد بین دولت ایران و این شرکت منعقد گردید و بموجب این قرارداد کنسرسیوم کامپاکس با سمت مشاور فنی و نماینده وزارت طرق و شوارع برای ساختن بقیه خط سراسری ایران شروع بکار نمود.
تاسیس اداره نظارت ساختمان راه آهن
بعد از ایجاد راه آهن در وازرات فواید عامه و سپس هیات تفتیش و نظارت اداره نظارت ساختمان راه آهن بمنظور نظارت بر اجرای قرار داد کنسرسیوم و رسیدگی به طرحها و نقشه های کامپاکس این اداره در ورازت طرق و شوارع ایجاد گردیده ، این سومین سازمانی است که در ارتباط با راه آهن بوجود آمده است.
اتصال راه آهن سراسری
گرچه بهره برداری از راه آهن بطور غیر رسمی از اول خرداد 1316 و بهره برداری رسمی از پانزده روز بعد آغاز گردید لیکن افتتاح کامل خط با اتصال راه آهن شمال و جنوب در تاریخ چهارم شهریور 1317 در ایستگاه سفیدچشمه که بعدا فوزیه نامیده شد ، و هم اکنون سمیه نام دارد انجام شد. در این تاریخ بهای بلیط درجه یک هر کیلومتر 40دینار ، درجه دو 25 دینار و درجه سوم 15 دینار تعیین گشت .
راه آهن ایران و متفقین
حدود سه سال از بهره برداری کامل این خط نگذشته بود ( شهریور 1320) که نیروهای متفقین پس از اشغال ایران بر تمامی راه آهن ایران مسلط شدند ، و آنرا کاملا در اختیار گرفتند . در پایان جنگ قسمت جنوب کشور در سال 1324 و در قسمت شمال و آذربایجان در سال 1325 مجددا به ایران تحویل داده شد. این راه آهن بسیار فرسوده و مخروبه شده بود.
تربیت متخصصان راه آهن
ایران وقتی شروع به احداث ساختمان راه آهن کرد. از همه حیث به دیگران محتاج بود. بناچار در همه قسمتها از متخصصین خارجی استفاده نمود ، ولی از همان آغاز کار بفکر تربیت متخصصین و یا لااقل کسانی که از عهده اداراه امور جاری بر آیند افتاد .
در شهریور 1308 بنگاه راه آهن عده ای از فارغ التحصیلان مدرسه صنعتی ایران- آلمان و هم چنین عده ای از دیپلمه های دبیرستان را به آلمان فرستاد و در همان سال عده ای را هم به بلژیک اعزام نمود، در سال 1317 نیز مجددا عده ای از طرف راه آهن برای فراگرفتن رشته های تخصصی مربوط به مکانیک لکوموتیو به آلمان اعزام شدند. در سال 1325 هم عده ای برای مطالعه به اروپا و آمریکا اعزام شدند. این کار بموجب تصویب نامه ای بود که از هیات وزیران گذشته و مقرر داشته هر ساله پنج نفر به خرج راه اهن آمریکا اعزام شوند و تصویب نامه دیگری مقرر نمود هرساله پانزده نفر به اروپا اعزام شوند ، چند تن هم به خرج کارخانه فورد آمریکا و کمپانی فروشتال آلمان در این دو کشور به تحصیل پرداختند .
آموزشگاههای راه آهن
اولین آموزشگاهی که راه آهن ایجاد نمود آموزشگاه حرکت بود، که در آذر ماه سال 1315 تاسیس شد که 30 هنرجو داشت. دومین آموزشگاه در دیماه 1315 بنام آموزشگاه خط و ابنیه تاسیس شد ، و برای تربیت روسای قطعه که بایستی فارغ التحصیل دوره اول متوسطه ( پایان راهنمایی فعلی ) بوده و مدت آموزش آنها شش ماهه که چهارماه نظری و دوماه عملی بود .
سومین اموزشگاه راه آهن بنام هنرستان رانندگی و تعمیرات لکوموتیو ) بود ، که در تیرماه 1316 تشکیل شد. و دوره آن یکسال بود چهارمین آموزشگاه ، آموزشگاه برق بود که در سال 1317 و به همین ترتیب اموزشگاههای حسابداری و آموزشگاه دیگ سازی در همین سال تشکیل گردید.
هنرستان راه آهن
در سال 1319 طبق تصویب وزارت راه و ترابری جهت تربیت یک دوره تکنسین در امور جریه و خط و ابنیه و حرکت ، هنرستانی در راه آهن تاسیس شد. شرط ورود به این هنرستان داشتن گواهی متوسطه ( پایان دوره راهنمایی فعلی ) و سن بین 16تا25 سال بود. اساسنامه و برنامه آن در چهارصد و نهمین جلسه شورای عالی فرهنگ بتصویب رسید، دوره هنرستان دو سال بود که از سال دوم به سه رشته فوق تقسیم می شد و گواهی هنرستان به امضاء مدیر کل بنگاه راه آهن و وزیر راه و وزیر فرهنگ می رسید ، و ارزش آن برابر دوره متوسطه کامل فنی بود.
در سال 1321 دوره اول متوسطه نیز به هنرستان راه آهن اضافه شد ، و کسانی که دارای گواهی نامه ششم ابتدائی بودند در این دوره پذیرفته می شوند و دوره اول متوسطه را در کلاسهای هنرستان که علاوه بر دروس دبیرستانی دروس مخصوص راه آهن و عملیات یدی کارخانه ای هم داشت می گذراندند و برای رفتن به دوره دوم هنرستان آماده می شوند. از سال 1324 تصمیم گرفته شد ، که دو سال چهارم و پنچم هنرستان مشترک باشد و دروس تخصصی جریه و خط و حرکت طی دو سال به همه دانشجویان کلاس تدریس شود.
در سال 1335 هنرستان عالی تکنسین راه آهن تاسیس شده و زیر نظر اداره آموزش و امور اجتماعی راه آهن دولتی ایران اداره می شد ، و داوطلبان باید دارای دیپلم ریاضی بوده و مدت دوره 2سال و فارغ التحصیلان مدرک فوق دیپلم در رشته های فنی راه اهن دریافت می نمودند.
ارتباط راه آهن با دانشگاه
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی راه آهن با دانشگاه جامع علمی کاربردی قراردادهایی بر مبنای تربیت نیروی انسانی منعقد نمود، و از تاریخ دوره های فوق دیپلم رشته های تخصصی تحت نظر آن دانشگاه برگزار میشود ، و سپس همین فارغ التحصیلان بعد از مدتی کار عملی می توانند در مقطع کارشناسی ادامه تحصیل دهند.
دانشگاه علم و صنعت با همکاری وزارت راه و ترابری و راه آهن جمهوری اسلامی ایران دانشکده راه اهن را دایر نموده ، و دررشته های بهره برداری ، جریه و خط و ابنیه و سایر رشته های تخصصی از طریق کنکور سراسری دانشجو می پذیرد . از طرفی وزارت راه و ترابری جهت تقویت کادر علمی این دانشکده با هزینه خود تعداد ی کارشناس ارشد را جهت اخذ درجه تحصیلی دکترا در رشته های تخصصی راه آهن به کشور چین اعزام نمود.
ضمنا شاغلین زیر دیپلم با شرکت در کلاسهای کار و دانش و کسب تخصص در یکی از رشته های تخصصی راه آهن با دریافت مدرک دیپلم در آن رشته فارغ التحصیل می شوند
مطالب مشابه :
برنامه پروازهای پگاسوس از استانبول به تهران
برنامه پروازهای پگاسوس از استانبول به تهران وخارجی اخذ ویزا و فروش بلیط قطار
نرخ جدید پرواز تبریز -استانبول
سیستم خرید بلیط اینترنتی قطار. بانک نرخ بلیط اتوبوس خارجی
تقویم مناسبتهای راه اهن جمهوری اسلامی ایران
دمشق و تهران – استامبول . 10 . راه اندازي قطار تهران - سیستم فروش اینترنتی بلیط قطار
پهنه های کلانشهری : استانبول
بخش قدیمی که به استامبول فوق لیسانس حسابداری دانشگاه تهران خرید بلیط قطار آنلاین در
اعلام اسامي برندگان جشنواره فيلم استانبول
به گزارش ايراس ، سی و سومین جشنواره فیلم استامبول با فوق لیسانس حسابداری دانشگاه تهران
گفت وگويي با «مهيار شادروان» خواننده و مدرس آواز به بهانه انتشار آلبومش در تركيه
يعني شرط لازم براي خواننده شدن نت دانستن نيست، كما اينكه بزرگ ترين استادان آواز ما هيچ كدام
خاطرات مستر همفر
مستر همفر (جاسوس انگلیسی در کشورهای اسلامی): دولت بریتانیای کبیر از مدتها پیش در این فکر بود
تاریخچه راه اهن ایران
اولین امتیاز رویتر از ناصرالدین شاه کشیدن خط آهن از رشت به تهران قطار مسافر بری بلیط
حق ، تکليف در دولت مهدوی:
رزرو بلیط قطار; انتشارات اسلاميه ، تهران المعجم الوسيط، دار الدعوة، استامبول
راه آهن حمل و نقل
اولین امتیاز رویتر از ناصرالدین شاه کشیدن خط آهن از رشت به تهران قطار مسافر بری بلیط
برچسب :
بلیط قطار تهران استامبول