چگونه می‌توان یک سیستم بازیافت خانگی ساخت؟ ورمی کمپوستی شیوه ای برای بازیافت سبز

بله جوابتان درست است؛ بازیافت. با واژه‌ی بازیافت مدتهاست که آشنا شده‌ایم. آن را بارها از رسانه‌ها شنیده ایم و در گوشه و کنار شهرهایمان نشانه هایی شاید اندک از آن را دیده‌ایم. بیایید خوشبین باشیم و تصور کنیم که تمام زباله‌های تولید شده توسط ما راهی کارخانه‌های بازیافت می‌شوند! باز هم می‌بینیم که حتی بازیافت کردن زباله‌های ما بدون آلودگی محیط زیست امکان‌پذیر نیست. از تردد ماشین‌های حمل زباله تا سیستم‌های مکانیزهِ جداسازی و بازیافت و صنایع وابسته؛ همچنین در بدبینانه ترین حالت یعنی استفاده از روش سنتی معدوم کردن زباله در کوره‌های زباله سوز (روش سوزاندن) ، و یا دفن زباله‌ها در مکان‌هایی به نام لندفیل (Landfill)، این فرآیندها میزان زیادی آلودگی را به همراه خواهند داشت. به همین خاطر محققان همواره در تلاشند تا با بهینه کردن روش‌های بازیافت از آلودگی بیشتر کره زمین بکاهند.

اما راه حل ساده‌ای در طبیعت وجود دارد. در طبیعت معدود ارگانیسم‌هایی (میکرو و ماکرو) وجود دارد که توانایی تبدیل پسماندهای آلی را به منابع با ارزش مغذی و معدنی برای گیاهان دارد. باکتری‌ و کرم خاکی از این دست ارگانیسم‌های زیستی هستند. این منابع برای بهره‌وری و حاصلخیزی خاک ضروری‌اند. چنانکه طبق تحقیقات، جمعیت کرم‌های خاکی در زمین‌های دست نخورده 8 تا 10 برابر بیشتر از این جمعیت در خاک‌های تخریب شده است. بنابراین جمعیت کرم خاکی معیار سنجش قابل اعتمادی از تنزل درجه و فرسایش خاک محسوب می شود.
روش بیوتکنولوژیکی که امروزه برای حل مسئله‌ی بازیافت و افزایش کیفیت خاک به طور همزمان به کار گرفته شده است "ورمی کمپوستی" نام دارد.
Vermicomposting از دو واژه‌ی vermis ،لاتین؛ به معنی کرم و compost به معنی زباله‌ی آلی تشکیل شده است و به معنی استفاده از کرم خاکی برای تهیه‌ی کود آلی از پسماندهای ارگانیک است.
مزیت های این روش بازیافت :
در این فرایند گونه‌های خاصی از کرم خاکی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا بازیافت را تسهیل و محصول نهایی بهتری تولید کند.
این فرایند از روش تولید کمپوست معمولی بسیار سریع تر است. و طی عبور مواد از دستگاه گوارش کرم، ماده‌ی حاصل که در واقع فضولات کرم خاکی محسوب می شود دارای فعالیت بالای میکروبی (میکروب های مفید خاک مانند اکتینومیست ها) ،و حاوی آنزیم های افزایش دهنده رشد گیاهان و موادی است که خصوصیت دفع آفت های گیاهی ،پاتوژن هایی نظیر Salmonella , E-coli و تخم کرم های پارازیتی دیگر را دارد. در واقع یک آفت کش طبیعی است.
با افزودن کرم به توده پسماند آلی نیازی به جابجایی توده برای عمل هوادهی نمی باشد. چون کرم خاکی با حرکت در توده‌ی زباله موجب جابجایی مکانیکی خاک خواهد شد، ودر نتیجه تهویه توده و تسریع هوازدگی و تجزیه شیمیایی توده را به همراه خواهد داشت.
فعالیت کرم در خاک و تهویه توده، سهم بسیار زیادی در کاهش بوی بد توده زباله دارد.
هر کرم خاکی با وزنی حدود 5/0 تا 6/0 گرم می تواند نیم تا یک برابر وزن خود در روز غذا مصرف کند و تقریبا هر نوع ماده‌ی آلی را به عنوان غذا میل می‌کند. برای مثال 1 کیلوگرم کرم می تواند در روز حدود 5/0تا 1کیلوگرم پسماند آلی بخورد. این کرم ها هرگز از خوردن خسته نمی شوند! در یک کلمه این موجودات توانایی تبدیل زباله به طلا رادارند!

پارامترهای موجود در ورمی کپوست و کمپوست معمولی در جدول مقایسه شده اند.

پارامتر کمپوست معمولی ورمی کمپوست PH 7.80 6.80 بار الکتریکی 3.60 11.70نیتروژن کل ماده 0.80 1.61-0.51 نیترات نیتروژن 0.00156 0.00902 فسفر 0.35 1.02-0.19 پتاسیم 0.48 0.73-0.15 کلسیم 2.27 7.61-1.18 سدیم 0.01> 0.158-0.058 منیزیم 0.57 0.568-0.093 آهن 1.1690 1.3313-0.2050 روی 0.0012 0.0110-0.0042 منگنز 0.0414 0.2038-0.0105 مس 0.0017 0.0048-0.0026 بور 0.0025 0.0034 آلومینیم 0.00738 0.07012 کربن آلی 12.2 13.4-9.8

انواع کرم های خاکی مناسب

از بین 4400 گونه شناخته شده تنها چند گونه برای کمپوستینگ مناسبند. از این میان گونه‌های Eisenia foetida و Eisenia hortensis, Lumbricus rebellus که گونه‌هایی ترموتولرنت هستند و توانایی تحمل درجه حرارت و PH بالاتری دارند مناسب اند.
توجه: کرم های خاکی که برای کمپوستینگ مناسب اندآنهایی که به طور معمول در خاک پیدا می شوند و در هنگام بارندگی روی سطح خاک مشاهده می شوند ( Allolobophora caliginosa) نیستند. این کرم‌ها به صورت تجاری به فروش می رسند یا آنها را می توان از فروشگاه‌های شکار به عنوان طعمه‌ی ماهیگیری خریداری نمود.

بیشتر بدانیم یا آنچه باید درباره‌ی کرم های خاکی بدانیم!!!

کرم های خاکی دارای بدنی کشیده، فاقد پای حقیقی و فاقد اسکلت سخت هستند. توسط حلقه‌های ماهیچه‌ای مخطط که در امتداد بدن وجود دارد و ماده‌ای مخاطی و لغزنده که سراسر سطح بدن را می پوشاند در خاک می‌خزند و حرکت رو به جلو و عقب دارند.

کرم‌ها از طریق پوست خود تنفس می‌کنند و وجود ماده‌ی مخاطی با خاصیت کشش سطحی این امر را تسهیل می‌کند. به همین خاطر پوست آنها همیشه مرطوب است.

غذا از طریق دهان وارد معده (چینه دان) و سپس وارد سنگدان می‌شود و به همراه سنگریزه هایی که بلعیده شده کاملا خرد و در طول روده جذب می‌شود و آنچه که باقی می‌ماند دفع می شود.
کرم‌های خاکی هرمافرودیت هستند. اما برای تولیدمثل وجود دو کرم ضروری است. حاصل تولید مثل تعداد زیادی ساختار پیله‌ای است که دو تا چند نوزاد کرم را درون خود دارد. کرم‌های نوزاد در هفته ی سوم از پیله‌ها خارج می‌شوند و در طی 4 تا 6 هفته بالغ می‌شوند.

چگونه یک سیستم بازیافت خانگی بسازیم؟

برای این کار نیاز به مواد زیر داریم:
1. یک مخزن پلاستیکی به ابعاد 50* 45 و عمق 30 سانتی متر
2. مخلوط مقوای نازک، کاغذ روزنامه ریز شده، برگ خشک و مواد فیبری دیگر به عنوان بستر
3. کمپوست یا خاک معمولی همراه با مقداری شن ریزه
4. مته برای ایجاد سوراخ در مخزن
5. کرم خاکی
6. زباله خانگی

مخزن‌های بازیافت می‌تواند از چوب یا پلاستیک تهیه شود. از آنجایی که این گونه‌ی کرم‌ تمایل به تغذیه در سطح دارد مخزن نباید بیشتر از 20 تا 30 cm عمق داشته باشد. برای هر 500 گرم زباله‌ی تر در حدود 30 سانتیمتر مربع سطح لازم است. بنابراین اگر برای مثال در هفته 3 کیلوگرم زباله خانگی‌‌ِ تر داشته باشید شما نیاز به مخزنی با 180 سانتیمتر مربع مساحت دارید. به این ترتیب با در نظر گرفتن مقدار تولید زباله خانگی‌تان می‌توانید مخزنی با ابعاد مطلوب پیش بینی کنید.

به منظور تهویه، در سرپوش و لبه های بالایی دیواره‌ی مخزن پلاستیکی با مته سوراخ ایجاد کنید. تعدادی سوراخ هم درکف مخزن برای خروج آب اضافی ایجاد کنید. می‌توانید در زیر مخزن سینی پلاستیکی جهت جمع آوری این عصاره کمپوست در نظر بگیرید.

توضیح: به این عصاره مایع در اصطلاح Compost tea می‌گویند که در باغبانی به عنوان کود و آفت‌کش برای گیاهان استفاده می‌شود.

روزنامه‌ی ریز شده و سایر مواد بستر را کاملا با آب مرطوب کنید. فراموش نکنید که رطوبت بستر برای زنده ماندن کرم‌ها مهم است و این رطوبت باید همواره حفظ شود.

روزنامه‌ها را در کف مخزن قرار دهید و خاک کمپوست به همراه مقداری شن به مخزن اضافه کنید و سپس کرم‌ها را به مخزن اضافه کنید.

هنگام قرار‌ دادن پسماندها دقت کنید که آن را کاملا درون بستر پنهان کنید و روی آن را با بستر بپوشانید تا موجب جلب مگس و پشه نشود. پسماندها را در چند نقطه مختلف از مخزن قرار دهید تا از انباشته شدن مواد غذایی در یک نقطه جلوگیری شود. خردکردن غذا به تکه‌های ریزتر به روند بازیافت سرعت می‌بخشد.
پسماند غذا را طبق زمان بندی خودتان به مخزن اضافه کنید. مثلا یک تا دوبار در هفته. اما از اضافه کردن حجم زیاد غذا بپرهیزید.

مکان مناسبی برای مخزن انتخاب کنید تا از نور مستقیم خورشید، باران، سرما و یخبندان در امان باشد. با اینکه گونه های ذکر شده توانایی تحمل دمای 0 تا40 درجه سانتیگراد را دارند اما بهترین دما برای فعالیت مفید و تولید مثل بین 25 تا 30 درجه سانتیگراد است. باید در زمستان هم این دما ثابت نگه داشته شود.

روش برداشت کمپوست روش برداشت کمپوست

اضافه کردن پسماند به مخزن را می توان برای 2 تا 3 ماه ادامه داد یا تا زمانی که ببینید مواد بستر کاملا محو شده است. در این زمان شما می توانید کمپوست را برداشت کنید. کمپوست ایجاد شده را در یک گوشه از مخزن جمع کنید و فضای خالی را با بستر جدید کاملا تر شده بپوشانید و غذای کرم ها را در این بستر جدید پنهان کنید. به تدریج کرم ها از داخل کمپوست به سمت دیگر رفته و شما می توانید کمپوست برجای مانده را برداشت کنید.

روش دوم: اگر مشکلی با کثیف شدن ندارید این روش مخصوص شماست! محتویات داخل مخزن را طبق تصویر مقابل بر روی یک پوشش پلاستیکی خالی کنید. آنها را به چندین توده تقسیم کنید. از آنجایی که کرم‌ها از نور می گریزند، کم کم به قسمت های زیرین توده حرکت خواهند کرد. سپس به آرامی قسمت‌های رویی توده کمپوست را برداشت کنید. کرم‌های باقی مانده را برای ادامه‌ی فعالیت به مخزن بازیافت باز گردانید.
از کمپوست تولید شده می‌توانید به عنوان کود در خاک گلدان و باغچه استفاده کنید.

مشکلات رایج مشکلات رایج
. بوی نامطبوع: مخزن بیش از حد مرطوب است. مقداری بستر خشک اضافه کنید.
مقدار زیاد زباله در بستر. برای یک تا دو هفته زباله ی بیشتری اضافه نکنید و اجازه دهید کرم‌ها زباله‌ها را هضم کنند.
تهویه کافی وجود ندارد. سوراخ های تهویه را بیشتر کنید.
 مخزن بیش از اندازه خشک است. زباله های آبدار مانند پوست هندوانه به مخزن اضافه کنید.
 مردن کرم‌ها که تولید بویی شبیه بوی ماهی در مخزن می‌کند. دقت کنید که کرم‌ها غذای کافی و رطوبت مناسب داشته باشند.
________________________________________

کلید- واژه ها
Landfill: زمینی که برای امحاء و دفن پسماندهای شهری در نظر گرفته می شود.
Compost: کود آلی؛ توده ای سیاهرنگ که ترکیبی از مواد تجزیه شده گیاهی، جانوری و مواد معدنی است و به طور عمده توسط فرآیند تجزیه هوازی به وجود می آید.
Vermicomposting: تولید کمپوست با استفاده از کرم خاکی
Actinobacteria , Actinomycete: باکتری های گرم مثبت که در آب و خاک وجود دارند. این باکتری ها نقش اساسی در تجزیه مواد آلی مانند سلولز و کیتین دارند و به همین خاطر در بازیافت مواد آلی و بخصوص چرخه ی کربن ضروری هستند.
Hermaphrodites: دوجنسی، دارای ارگان های جنسی نر و ماده
Thermotolerent: قادر به تحمل حرارت
Worm farm : مزرعه ی کرم

چگونه می‌توان یک سیستم بازیافت خانگی ساخت؟ ورمی کمپوستی شیوه ای برای بازیافت سبز

مطالب مشابه :

روش و زمان نامناسب در جمع آوری زباله در جهرم

چگونه می‌توان یک سیستم بازیافت خانگی ساخت؟ ورمی کمپوستی شیوه ای برای بازیافت سبز

شوتینگ زباله

بوی بد اشپز خانه

عکس های جدید از زباله دانی کلاردشت

چه کسی مسئول است ؟

مطالبی در مورد زباله ها

قدر زباله‌هایتان را بدانید

شوتینگ زباله