چرا چمن

كاشت چمن به چند جهت جایگزین گیاهان پوششی ازجمله فرانكیا، انواع شبدر، سدوم پاكوتاه و... قرار گرفته است،

1)درخواست مردم است. مردم تمایل زیادی به كاشت چمن در فضاهای خالی دارند. زیرا چمن پاخور خوبی دارد و مردم قادرند روی آن بنشینند.

2( چمن زود جواب می دهد و مدت زمان كاشت تا به بار نشستن چمن بسیار سریعتر از گیاهان پوششی دیگر است.

3(این كه علف هرز چمن به نسبت كمتر و قابل كنترل تر می باشد.

4(در هنگام آبیاری، گیاهان پوششی كه در بالا ذكر شد جابه جا شده و بعد از رشد بذرها، ما شاهد فضاهایی هستیم كه خالی از گیاهان پوششی هستند اما بذر چمن در هنگام كشت و آبیاری جابه جایی كمتری دارند.

چمن

چمن در لغت به معنی سبزه زار، مرغ زار و زمین سبز و خرم می باشد. چمن بیشترین نقش را در تصفیه و كاهش آلودگی هوا در محیط های شهری برعهده دارد.

گياهي است تك لپه اي ( مونوكوتيلدون ) از تيره گرامينه ها و جزء نباتات دائمي يك يا چند ساله محسوب مي شود . اين گياه انتشار جهاني داشته و تحت شرايط آب و هوايي گوناگون از نواحي استوايي تا نواحي قطبي مي رويد. مركز رويش چمن در قسمت طوقه ، نزديك خاك است و اين مركز رويشي پايين به گونه اي است كه كار چمن زني را آسان مي كند و از اين رهگذر هيچگونه آسيبي به مريستم انتهايي گياه وارد نمي شود و نيز قدم زدن روي آن تقريباً‌ بدون عارضه بوده و حتي در مقابل پاخوري ولگد كوب شدن نيز مقاومت نشان داده و آنچنان آسيبي به چمن وارد نمي شود .
گياه چمن داراي سيستم ريشه اي از نوع افشان بوده و به طوري كه از ريشه هاي اصلي گياه ريشه هاي فرعي زياد منشعب مي گردند. چمن در ميان گياهان زينتي آسيب پذير ترين آنها نسبت به كمبود آب به شمار مي رود و اين به دليل حجم كم سيستم ريشه اي چمن مي باشد .به هر حال اين گياه به دليل داشتن بافت برگي متراكم و پوشاننده بهترين پوشش براي زمين هاي ورزشي بخصوص زمين فوتبال محسوب مي گردد.

چمن در طراحی و ایجاد فضای سبز در هر پارک، باغات گیاه شناسی نقش مهمی را ایفا می کند و همانند ایجاد زمینة مناسب در یک تابلوی نقاشی است که با انواع درختچه های زینتی یا حاشیه های گل به طور الوان خلق می شود ولی خلق این زمینة سبز، خود مشکلات و مسائلی را به همراه دارد که رعایت و حراست رشد و نمو آن ضروری می باشد. زیبایی و لطافت هر پارک هنگامی کامل خواهد شد که سبزی مطبوع چمن زمینه اصلی آن باشد و شاید گیاه دیگری نتوان یافت که جایگزین آن گردد. چمن به دليل داشتن بافت برگي متراكم و پوشاننده بهترين پوشش براي زمين هاي ورزشي بخصوص استادیوم های ورزشی و زمین های بازی محسوب مي گردد.

چمن جهت طراحی محوطه های مسکونی هم در نظر گرفته می شود.
Turf Grassیک اصطلاح کلی در چمن کاری ، به معنای فضای سبز پوشیده از گیاهان علفی می باشد که قابلیت چمن زنی و توانایی تحمل پاخوری را دارا می باشند. Lawn ها نیز در این دسته قرار می گیرند.

ويژگيها و شرايط چمن خوب
1)قابليت پا خوري و استقامت
2) سازگاري با شرايط آب و هوا و چهار فصل بودن
3)دوام ، طول عمر و قدرت تحمل چيده شدن در دفعات و رشد مناسب
4)ظرافت ، لطافت و سرسبزي برگها ، بافت و رنگ خوب در فصلهاي مختلف
5)دارا بودن ساقه كوتاه با قدرت پنجه زني زياد و سرعت جوانه زدن

6)عاري بودن از كچلي ،‌علفهاي هرز ، آفات و بيماريها

(7مقاوم به خشكي ، سرما و گرما و شوري خاك و سايه

مهمترین مشکلی که در توسعه چمن کاری موجود است، گرانی بذر چمن ، هزینه به نسبت بالای احداث ، هزینه بالای نگهداری و همچنین مشکل کم آبی است.

چمن ها را به دو دسته چمن های گرمسیری و سردسیری طبقه بندی می كنند.

چمن های فصل سرد

ویژه مناطق سردسیری و یخبندان می باشد. در آب و هواي خنك خوب رشد مي كنند ، به گرماي زياد مقام نيستنددرجه حرارت مناسب آنها 15 تا 25 درجه سانتيگراد است.

چمن های سردسیری در دو زمان كاشته می شوند: اوایل بهار و اوایل پاییز.

چمن های متعلق به خانواده پووئیده اغلب به عنوان گندمیان فصل سرد موسومند،از نظر فیزیولوژیکی اینها به عنوان گندمیان C3طبقه بندی شده اند.

زیرا طی فتوسنتز، کربن از طریق چرخه کالوین تثبیت می شود. یشتر چمن های مناطق سرد و مرطوب جهان متعلق به جنسهای Festuca ،Lolium،Poa و Agrostis می باشند در عین حال در این مناطق سطوح محدودی ازجنسهای Agropiron وBromus هم کشت می شود.

چمن های فصل گرم

به درجه حرارت بالا مقاوم بوده و رشد بهينه آنها در نور كامل خورشيد و در هوای گرم (درجه حرارت 25 تا 35 درجه سانتيگراد) است .

از نظر فیزیولوژیکی اینها به عنوان گندمیان C4 طبقه بندی شده اند.

بیشتر چمن های مناطق گرم دنیا متعلق به جنسهای Cynodonzoysia، Axonopus،Eremochloa ،Paspalum ،Stenotaphrum می باشند.

در مورد چمن های گرمسیری به جز زمان های بسیار گرم یا بسیار سرد در هر موقعی از سال می توان اقدام به كشت نمود.
نقش چمن و اثرات آن در محیط زیست، آب و هوای شهر و منطقه

در مناطقی که منازل ، کارخانه ها ، مدارس وجود دارند به منظور تعدیل دما ، افزایش رطوبت محیط ، کاهش آلودگی هوا و... چمن کاری می شود.

1)وجود گیاه چمن در میزان اکسیژن محیط اطراف خود موثر بوده و نوعی تعادل را ایجاد می کند.

2)در تمیز شدن هوا و کاهش گرد و غبار محیط به نحو چشم گیری موثر می باشد.

3)از تبخیر شدید آب در سطح زمین جلوگیری می نماید.

4 )در میادین و خیابان هائی که سطح چمن همراه با درختان پهن برگ و سوزنی برگ باشد، سیستم آبیاری چمن و تکرار دفعات آن تا حد زیادی نیاز آبی درختان را برآورده می کند.

5)به عنوان زمینه در برنامه فضای سبز استفاده از رنگ سبز چمن که باعث بهتر دیده شدن سایر گیاهان می‌شود.

6)چمن مکان مناسبی برای بازی بچه‌ها می‌باشد.

(7چمن در زمین‌های ورزشی استفاده می‌شود.

(8چمن به عنوان یک جز از گیاهان زینتی فضاهای سبز محسوب می‌گردد.

تکثیر چمن

(1از طریق کاشت بذر در محل مورد نظر

(2از طریق جا به جا کردن قطعات چمن کشت شده در محلی دیگر

(3خرید از مؤسساتی که به کشت و پرورش چمن به منظور فروش می پردازند و قطعات چمن را با ریشه و چند سانتی متر خاک یک جا از زمین بریده و در اختیار خریداران قرار می دهند.

- عملیات کشت و کار چمن:

الف_آماده كردن زمین چمن

نرم کردن و تسطیح زمین:اگر زمین چمن پستی و بلندی داشته باشد، احتیاج به تسطیح دارد. زیرا در صورت عدم تسطیح در قسمت های گود، آب جمع شده كه موجب خفگی چمن و در قسمت های بلند نیز به علت نرسیدن آب، چمن كاملا خشك می شود. جهت کاشت چمن ابتدا خاک را بیل زده، بعد از چند روز کلوخ ها را خرد و سنگ ریزه ها و باقی مانده های گیاهی را از خاک خارج می کنیم تا سطح خاک کاملاً صاف شود. این کار را با کمک یک تخته و یا آسان تر با گرداندن یک بوم غلطان سبک روی خاک انجام می دهیم.

کود دهی: پس از تسطیح اضافه كردن كود های حیوانی بسیار مناسب است. زمان كوددهی در مناطق سردسیر در اواسط پاییز و در مناطق گرمسیری در هر موقعی از سال به جز ماه های بسیار گرم صورت می پذیرد. چمن را در خاکی نه چندان سنگین و نه خیلی سبک کشت می کنند. یک خاک عمیق و حاصل خیز و عاری از بذر علف هرز برای چمن کاری مناسب است.

کاشت بذر چمن : یكی از عوامل مهم در كاشت و داشت موفق چمن استفاده از مقدار مناسب بذر در واحد سطح می باشد. میزان بذر در هر متر مربع بسته به نوع چمن متفاوت است. چمن های درشت مثل لولیوم را باید 50 گرم و چمن های ریز مثل پوآ را 20 تا 30 گرم برای هر متر مربع در نظر گرفت.

هنگام کاشت بذر باید توجه کرد که توزیع آن به صورت یکنواخت باشد تا چمن یکدست سبز شود. کاشت بذر نباید در روز طوفانی صورت گیرد. کاشت بذر به دو صورت می‌باشد. کاشت با دستگاه بذرپاش و کاشت دستی به صورت پاشش بذر. ابتدا زمین باید به چند قطعه مساوی تقسیم شود و بذر را نیز متناسب با قطعات تقسیم و هر قطعه بذرپاشی می‌شود. عمق کاشت بذر نیم تا یک سانتیمتر است و یا اینکه بذر را به دو قسمت تقسیم کرده ، نیمی از آن را در یک جهت و نیم دیگر را عمود بر جهت اول کشت می‌کنند. بعد از کاشت ، با شن کش کمی سطح خاک کشت شده را زیر و رو کنیم و بذر را به زیر خاک قرار می‌دهیم به طوری که فقط چند میلی متر خاک روی بذر ها را بپوشاند و بذر چمن با سطح خاک مخلوط شود، سپس روی بذر را حدود 1 تا 2 سانتی متر با کود دامی پوسیده می پوشانیم. اگر خاک یا کود زیادی روی بذر چمن بپاشیم، سبز شدن چمن به تأخیر خواهد افتاد و یا چمن اصلاً سبز نخواهد شد.

آبیاری:بحرانی ترین دوران چمن کاری بعد از کشت بذر و قبل از سبز شدن آن است. در این دوره باید چمن را هر روز آبیاری کنیم و در هنگام آبیاری مراقب باشیم تا خاک سفت نشود و بذر نیز شسته نشود. در مراحل بعدی نیز چون چمن به آبیاری منظم نیاز دارد آن را روزانه آبیاری می کنیم زیرا آبیاری روزانه چمن باعث می شود تا برگ ها طراوت بیشتری یابند. میزان آب مورد نیاز چمن بستگی به عوامل متعددی از قبیل: نوع خاک، میزان رطوبت هوا، میزان بارندگی، حرارت محیط، نوع چمن و ... دارد.
معمولاً چمن ها را در هنگامی که از شدت گرمای روز کاسته می شد و یا اوائل صبح آبیاری می نمودند.

پس از چند روز که چمن ها سبز شدند و ارتفاع آن ها به سه الی چهار سانتی متر رسید بار دیگر غلطک سبکی روی آن می زنیم تا ریشه گیاه جوان کاملاً با خاک تماس پیدا کرده و تولید ریشه های زیاد تری نماید. پس از این که چمن تا اندازه ای رشد کرد و ارتفاع آن به 5 الی 6 سانتی متر رسید، چمن را کوتاه می کنیم. چیدن چمن ها به منظور جلوگیری از به گل رفتن و یکنواخت و پر پشت شدن آن ها صورت می گیرد. چمن ها را با قیچی یا ماشین چمن زنی به کرات کوتاه می نمایند. ماشین های چمن زنی که در منطقه استفاده می شدند از نوع موتوری بودند. آن چه که در چمن کاری حائز اهمیت است جلوگیری از تراکم خاک می باشدکه نفوذپذیری آن در چمن کاری مسطح، در شیب ملایم و شیب تند متفاوت می باشد.در فصل پائیز یا در فصل بهار، چمن را کود پاشی می نمایند. میزان ازت مورد نیاز سالیانة چمن حدود 30 گرم در متر مربع، میزان فسفر و پتاسیم به میزان هر یک 15 گرم در متر مربع می باشد. از آن جایی که کود های مختلف از نظر در صد عناصر کودی با هم دیگر متفاوت می باشند، با در نظر گرفتن درصد این عناصر در کود ها مقادیر آن ها حساب شده و به زمین چمن کاری داده می شوند. برای کاشت قطعات چمن بریده شده، قبل از کاشت، زمین مورد نظر را همانند زمینی که برای بذر کاری آماده می کنیم، تهیه می نماییم. برای آن که ریشه ها بتوانند در آغاز با خاک تماس بیشتری یافته و در خاک نفوذ کنند یک لایه از سطح فوقانی خاک را به وسیله شن کش یا هر وسیلة دیگر نرم و آماده می کنیم. سپس قطعات چمن آماده را در کنار یکدیگر قرار می دهیم، به گونه ای که بین قطعات فاصله ای وجود نداشته باشد و یا به عبارت دیگر همانند آجر چینی در یک ساختمان که آجر ها در یکدیگر قفل و بست می شوند انجام می دهیم. نحوة قرار دادن قطعات در کنار هم را به گونه ای در نظر می گیریم که ارتفاع آن ها در همه سطوح یکسان، و از شیب معین و مشخصی بر خوردار باشند. برای این که قطعات کاملاً به هم بچسبند به کمک لبة بیل آن ها را کمی فشار داده به هم نزدیک تر می کنیم.هنگامی که قسمتی از سطح زمین پوشیده از چمن شد به وسیله یک غلطک سبک، کمی آن ها را کوبیده و آبیاری می کنیم. روز بعد، پس از کاهش رطوبت، مقداری خاک غربال شده و نرم روی چمن می پاشیم تا اگر شکاف هایی وجود داشته باشد آن ها را پر نماید.

چمن علاوه بر ایجاد پوشش سبز، در انواع تزئینات داخل پارک ها و فضاهای سبز منطقه به صورت قسمتی از طرح های تزئیناتی به کار می رود. لذا متخصصین بر حسب نوع طرح، سلیقه و همچنین وضع درختان یا سطح چمن کاری شده، از سنگ ها یا تخته سنگ هایی برای ایجاد محل عبور درفضای چمن استفاده کرده اند.

مبارزه با علف های هرز چمن: از زمان تهیة زمین آغاز می شود، بدین معنی که در موقع تهیة زمین، کلیة ریشه های گیاهان هرز را هنگام شخم یا بیل زدن و سایر عملیات تهیة زمین از خاک خارج می نمایند و پس از سبز شدن چمن، دو تا سه مرتبه علف های هرز را وجین می نموایند. به طور کلی بذور علف های هرز و خودرو، توسط آب، کودهای دامی، باد و آلوده بودن بذر چمن انتشار میابند و پس از مدت کوتاهی گاهی هم زمان با رشد بذور چمن موجب تخریب و نابودی چمن می شوند.

بیماریهادر چمن:

زنگ: نوعی قارچ است که معمولاً در روزهای گرم تابستان و هنگامی که رطوبت خاک زیاد است بروز می نماید،موجب می شود چمن قطعه قطعه به رنگ زرد در آمده و سوخته جلوه نماید.

برخی از بیماری های قارچی خاکزی در اثر رطوبت زیاد خاک، آبیاری بیش از حد، یا فقدان زه کشی موجب پوسیدگی و زردی و خشکیدگی چمن می گردند. برای مبارزه با زنگ چمن از علف کش زینب استفاده می شود.

زردی چمن: زردی چمن ممکن است در اثر کمبود ازت باشد.

آفات چمن

تغذيه حشرات بويژه زماني كه چمن قبلاً دچار تنش بوده است ممكن است باعث زرد يا قهوه اي شدنويا خشك شدن چمن شود.لارو حشرات خاکزی از ریشه ها و بن ساقه گیاه تغذیه نموده، باعث ایجا دلکه های بی شکل کوچک تا بزرگ و پژمرده و خشکیده درچمن می گردد

دریافت فایل PDF مطلب

چرا چمن

مطالب مشابه :

آموزش سبز کردن سبزه عید

آموزش ساده سبزه سفره هفت سین +بهترین طرحهای سبزه ویژه نوروز94

انواع ژله

چرا چمن

نکته مهم در پرورش سبزه نوروزی

روش کاشت و نگهداري تربچه