اكوسيستم مرتع

اكوسيستم مرتع:

مراتع اكوسيستم هاي نيمه طبيعي هستند كه مشخنصه اصلي آنها پوشش گياهي بومي مي باشد گياهان غالب در مراتع عموما مشتمل بر گندميان . شبه گندميان . پهن برگان علفي و بوته ها مي باشد كه براي انواع دامها مناسبند مراتع شامل علفزارها و بوته زارهاي طبيعي . جوامع گياهي بيابانهاي خشك . ساوان . توندرا . ارتفاعات كوهستاني . مردابهاي ساحلي و چمنزارها ي كف دره ها مي گردد

بشر استفاده هاي فراواني از مراتع مي كند كه اهم آن عبارت است از فرآورده هاي دامي . حيات وحش . مناطق تفرجي و فرآورده هاي فرعي . مراتع همانند توليدات و منافع حاصل از آنها از تنوع و پيچيدگي خاصي برخوردارند در نتيجه مرتعداري عبارت است از اداره يك منبع قابل تجديد بمنظور دستيابي به تركيب بهينه اي از توليدات فوق ( مصداقي . 1374)

ü ماهيت اكوسيستم هاي مرتعي :

تغييرپذيري بارندگي نيروي غالبي است كه در مراتع خشك جهان حاكم است . اين در حالي اسنت كه رژييم دما و خصوصيات خاك عمدتا ثابت مي ماند تغييرات رژيم بارندگي . مقدار بارش . فصل بارش . تعداد روزهاي باراني در يك دوره معين .شدت بارش توپوگرافي . رژيم دما و چراي دام تواما كنشي متقابل بوجود مي آورند كه حاصل آن ايجاد پوشش گياهي ويژه اي هر اكوسيستم است كه تمامي موارد فوق از طريق تاثير رطوبت خاك بر روي دو فرآيند مستقل رشد ( گياهان مستقر ) و تجديد حيات ( گياهان از طريق بذرها ) ميسر مي گردد هرگونه گياهي در برابر فرآيندهاي فوق داراي احتياجات منحصر بفردي مي باشد . (بدين ترتيب مفهوم اكوسيستم بعنوان مجموعه اي از گياهان و جانوراني كه با يكديگر و با محيط فيزيكي اطراف در كنش متقابلند معرفي و مورد شناسائي قرار مي گيرد . اگر در عنصري از اكوسيستم تغييري بوجود آيد احتمالا عناصر ديگر نيز به درجاتي تحت تاثير قرار خواهند گرفت )

لازم بذكر است اگرچه مراتع مورد استفاده عشاير در ييلاق و قشلاق بعنوان دو اكوسيستم مجزا و دور از يكديگر قرار گرفته اند اگر هدف صرفا بررسي مسائل اقتتصادي و اجتمايي عشاير و اجراي برنامه هاي كوتاه مدت مرتع داري باشد بهتر است ييلاق و قشلاق همراه با مراتع ميان بند بعنوان يك اكوسيستم بررسي شوند . ( مصداقي 1374 )

در اكوسيستم هايي كه عدم قابليت اعتماد به بارندگي صفت غالب آنهاست تعادل بجاي عامل ثبات بر سازگاري بوجود مي آيد . در اكوسيستم ها عبور انرژي و رطوبت از اتمسفر به گياهان و نهايتا به جانوران از طريق خاك انجام مي شود

ü تقسيم بنديهاي انواع مراتع از ديدگاههاي مختلف ...

ü انواع مراتع بر اساس پوشش گياهي :

ü مراتع طبيعي

ü مراتع مصنوعي

ü انواع مراتع بر اساس فصل استفاده(سردسير وگرم سير بودن)

مراتع قشلاقي : در مناطق بالنسبه گرم وجود دارند چون هوا در زمستانها در اين مناطق زياد سرد نمي شود امكان نگهداري دام را فراهم مي سازد . از مراتع قشلاقي معروف ايران مراتع سرخس . تركمن صحرا . دشت گرگان . جلگه خوزستان و فارس و دشت مغان را مي توان نام برد .

مراتع ييلاقي .بهاره يا ميان بند : با روبه پايان رفتن فصل زمستان و گرم شدن هوا در مراتع قشلاقي سبز شدن گياهان در مناطق كوهستاني دامداران ييلاق رو دامهاي خود را معمولا در بهار از مراتع قشلاقي يا اقامتگاه زمستاني به ييلاق بهاره مي فرستند. ييلاق يا مراتع بهاره عموما پست تر از ييلاق يا مراتع تابستاني واقع شده است از اينرو در فصل بهار كه هوا در مراتع تابستاني هنوز سرد است هواي مراتع بهاره معتدل بوده و گياهان آن سبز هستند .

مراتع ييلاقي تابستاني يا مراتع سردسيري : اتين مراتع معمولا در مناطق كچوهستاني واقع شده اند كمه اغلب پوشيده از برف و داغراي زمينهاي سرد مي باشد و نيز داراي تتابستانهاي خنكي مي باش.د اين نوع مراتع بيشتر در فصل گرما و غالبا از اول تابستان تا اوائل پائيز مورد استفاده قرار مي گيرد بهترين مراتع ييلاقي تابستانه كشور در شمال خراسان . قسمتهاي مركزي البرز . در كوههاي سهند و سبلان . اروميه و كوههاي زاگروس و ... واقع شده اند .

ü انواع مراتع براساس عوارض وشكل زمين:

مراتع كوهستاني

مراتع دشتي

ü انواع مراتع براساس چراي دام :

مراتع اسبي

مراتع گاوي

مراتع گوسفندي

مراتع بزي

مراتع گاو ميش

مراتع شتري

ü انواع مراتع براساس نوع گياه :

مراتع مشجر

مراتع غير مشجر

ü عوامل موثر بر رشد و نمو گياهان مرتعي :

مرتع اكوسيستمي است كه از رابطة متقابل عواملي چون گياه .خاك . آب . هوا . جانوران و ... در شرايط حاكم بر آنها در منطقه پديد آمده است .

مصرف كنندگان اكوسيستم مرتعي وتوليدات انها:

برگ . ساقه . ميوه و حتي ريشة گياهان موجود در مراتع . جنگلها و آبگيرها اغلب مورد استفادة جانوران قرار مي گيرد . اين جانوران شامل انواع پستانداران . پرند گان و آبزيان مي باشد در ميان حشرات زنبور عسل و حشراتي كه در گرده افشاني گياهان و يا مبارزه با آفات موثرند مفيد هستند و ديگر حشرات يا بصورت آفت و يا بصورت حشرات بي زيان در مراتع بسر مي برند.

توليدات جانوران اكوسيستم مرتع:

مواد پروتئيني شامل انواع گوشت( سفيد .قرمز. سياه) - شير -پشم-پوست ازتوليدات مربوط به پرندگان تخم مرغ و...

نتيجه گيري:

در برنامه ريزيهاي ارائه شده توسط دولت بايد به مراتع بعنوان پشتوانة ‌اقتصادي كه نيازهاي پروتئيني جامعه را مهيا مي سازد توجهي خاص داشت . زيرا اگر كمبود گوشت قرمز با يك دورة خشكسالي مواجه شود حاصلي جز قحطي نخواهد داشت. توليد دام و نظام شباني كشور همواره بايد بعنوان بخشي از اكوسيستم باقي بماند. مديريت اكوسيستم ها ايجاب مي كند كه بر روي برنامه ريزيهاي صنعتي مخرب محيط زيست دقت كافي شود در غير اينصورت با نابودي اكوسيستم هاي مرتعي و جنگلي كشور از لحاظ منابع طبيعي تجديد شونده در ورطة اضمحلال قرار خواهد گرفت .

منابع:

ü كردواني – پرويز – مراتع مسائل و راه حل هاي آن در ايران – دانشگاه تهران – 1381

ü پازوكي – منوچهر – مرتع – مركز نشر دانشگاهي – 1380

ü مصداقي – منصور – مرتعداري در ايران – دانشگاه امام رضا – 1374

ü جان اف والنتاين – مديريت چرا در مرتع - ترجمة آقايان كوچكي .نصيري محلاتي. بنايان اول. كلاهي اهري – نشر مشهد

ü اينترنت موتورهاي جستجوگر yahoo و Google

اكوسيستم مرتع

مطالب مشابه :

اكوسيستم مرتع

روش نگهداري بن ساي

ترجمه متن آهنگ YOU ARE EVERYTHING

سخنان بزرگان - سخنان پند آموز - سخنان حکیمانه - 6

سخنان حکیمانه پند بزرگان سخنان حکیمانه پند های بزرگان سخنان مشاهیر پند حکیمانه نصایح بزرگان 9

مروري بر زندگي و آثار هنري رنوار/دست هاي شوخ

رمان الهه شرقی 3

احداث نهالستان مرکبات

آنچه که از 206 نمی دانستید