کارشناسی ارشد

دروس آزمون سراسری دام و طیور

فارغ‌التحصيلان رشته مهندسي كشاورزي دام و طيور براي تحصيل در مقطع کارشناسي ارشد مي بايست بر دروس زير تسلط کامل داشته باشند:

1ـ زبان عمومي و تخصصي

2ـ ژنتيك و اصلاح دام و طرح آزمايش‌هاي كشاورزي

3ـ بيوشيمي

4ـ تغذيه دام

5ـ پرورش دام و طيور 
6ـ آناتومي و فيزيولوژي دام

« زبان عمومي و تخصصي »

تعداد سؤالات اين درس در آزمون سراسري سال 92 شامل، 30 سؤال و ضريب آن 1 مي‌باشد. همان‌طور كه از نام درس پيداست، شماري از سؤالات اين درس زبان عمومي و تعدادي از آن‌ها نيز مربوط به اصطلاحات و متون تخصصي رشته مهندسي كشاورزي دام و طيور است. بدون ترديد اگر دانشجويان در درس زبان حداقل‌هايي را داشته باشند مطالعه و سرمايه‌گذاري در اين درس مي‌تواند منطقي باشد. معمولاً منبع درس زبان تخصصي در اكثر رشته‌ها در دانشگاه‌هاي مختلف متفاوت است و اساتيد اين درس به صورت سليقه‌اي منابع و يا جزوات مورد نظر خود را به دانشجويان معرفي مي‌كنند. خواندن كتاب‌هاي زبان عمومي و همچنين زبان تخصصي موسسه مدرسان شريف براي رسيدن به تسلط در اين درس كفايت مي‌كند. در كتاب زبان عمومي مطالب گرامري و يك سري لغات و اصطلاحات عمومي و همچنين تست‌هاي عمومي رشته‌هاي مختلف گنجانده شده و داوطلبان حتي در صورت فراموشي درس زبان مي‌توانند با استفاده از اين كتاب خود را به سطح مطلوبی برسانند. در كتاب زبان تخصصي موسسه مدرسان شريف افزون بر بررسي و ارايه پاسخ تشريحي و ترجمه تست‌هاي كنكورهاي كارشناسي ارشد سال‌هاي قبل (از سال 92 ـ 75) لغات، اصطلاحات و متون رايج در رشته مهندسي دام و طيور به همراه ترجمه آن‌ها گنجانده شده و ضمن آموزش و ترجمه متون مختلف، تست‌هاي چهارگزينه‌اي تأليفي براي آشنايي هرچه بيشتر داوطلبان آزمون كارشناسي ارشد با سؤالات درس زبان تخصصي اين رشته آورده شده است.

« ژنتيك و اصلاح دام و طرح آزمايش‌هاي كشاورزي »

یکی از 6 بخش امتحانی کنکور کارشناسی ارشد علوم دامی ژنتیک و اصلاح دام و طرح آزمایش‌های کشاورزی می‌باشد که دارای بالاترین ضریب نیز می‌باشد. این بخش که 30 تست این رشته در کنکور را در سال‌های گذشته به خود اختصاص داده شامل دروس متنوعی می‌باشد که مبنای همه آن‌ها بر علم ریاضی و آمار و احتمالات می‌باشد که فرمتی متفاوت با دروس دیگر این رشته که به صورت حفظ کردنی هستند دارد و این مورد بر پیچیدگی این دروس می‌افزاید.

« درس ژنتیک و اصلاح دام »

درس ژنتیک و اصلاح نژاد دام در رشته مهندسی کشاورزی، گرایش علوم دامی، دارای 20 سوال بوده و تعداد سوالات این درس در خلال سال­های مختلف برگزاری آزمون کارشناسی ارشد در دانشگاه سراسری و آزاد ثابت باقی مانده است. از آنجا که این درس دارای ضریب 2 در آزمون کارشناسی ارشد می­باشد دارای اهمیت فوق­ العاده­ ای در میان دانشجویان بوده و یکی از دروسی است که می­تواند بر نتیجه و رتبه داوطلب اثر زیادی داشته باشد.

درس اصلاح دام حدود 15-14 تست را به خود اختصاص می‌دهد و شامل ترکیبی از مباحث تحلیلی و محاسباتی می‌باشد که فهمیدن آن نیازمند تسلط به درس آمار و احتمالات می‌باشد. پیچیدگی‌های این درس و تنوع مطالب آن سبب به چالش کشیده شدن داوطلبان در این درس شده و اگر داوطلبی بتواند با مطالعه کامل منابع و استفاده از کتاب موجود به مطالب این درس مسلط شود به راحتی از دیگر داوطلبان پیشی می‌گیرد. مطالعه کتابهای مفاهیم ژنتیک تألیف دکتر سید احمد سادات نوری و مبانی و مسائل ژنتیک ترجمه دکتر پیله چیان برای درس ژنتیک مفید می‌باشد و مطالعه کتابهای ژنتیک و اصلاح دام تألیف لزلی و مفاهیم اصلاح نژاد تألیف ریچارد بوردون و کاربرد ژنتیک حیوانی در پرورش دام تألیف دکتر محمود مکاره چیان به داوطلبان توصیه می‌شود. به دليل پراكندگي و اهميت اين درس انتشارات مدرسان شريف اقدام به تأليف اين درس نموده است و پایه و اساس این درس در دوره کارشناسی دروس ژنتیک و آمار بوده و به همین سبب است که تست­های بخش ژنتیک با بخش اصلاح نژاد دام در یک گروه قرار دارند. از نکات مهم و مورد توجه در مورد این کتاب این است که تمام مباحث ژنتیک کشاورزی در ابتدای کتاب به صورت کامل ارائه شده و داوطلب می­تواند با مطالعه این بخش از کتاب که قسمت اول کتاب است، آماده استفاده از قسمت دوم کتاب که مربوط به بخش اصلاح نژاد دام است، شود. در مورد مباحث سخت و پیچیده­ ای همچون برآورد ضرایب خویشاوندی، همخونی و ... سعی شده است با باز کردن موضوع و ادبیات بسیار سلیس و روان موضوع را تا حد امکان ساده کرده تا فهم آن برای تمام داوطلبان میسر شود. همچنین با ذکر مثال­ها و تست­های ساده تا پیچیده میزان فهم خواننده از موضوع سنجش خواهد شد.

متأسفانه تاکنون منبع جامعی برای این درس موجود نبوده و اکثر سوالات این درس از جزوات اساتید دانشگاه­های معتبر استخراج ­شده است. لذا آماده ­سازی یک منبع اصلی و کامل درباره این موضوع که بتواند کلیه مباحث مهم و اساسی را پوشش داده و یا طرح سوالات تستی و مفهومی که در پایان هر مبحث میزان فراگیری داوطلب را بسنجد، ضروری بنظر می­رسد. در کتاب ژنتیک و اصلاح دام انتشارات مدرسان شریف سعی شده است با ذکر کلیه تست­های مرتبط با بحث ژنتیک و اصلاح نژاد دام با پاسخ­های تشریحی و راه ­حل­های چندگانه، امکان استفاده از این کتاب برای تمام داوطلبین فراهم شود.

با توجه به تنوع منابع این درس و محاسن و نقائصی که هر منبع دارد کتاب حاضر با جمع بندی تستهای 15 سال کنکور سراسری کارشناسی ارشد و حل تشریحی این تستها با توضیحات کامل می‌تواند منبع مناسبی برای آمادگی داوطلبان برای کنکور کارشناسی ارشد این رشته باشد.

« طرح آزمايش‌هاي كشاورزي »

10 سؤال از این درس در آزمون کارشناسی ارشد در نظر گرفته شده است. يكي از مباحث امتحاني در آزمون کارشناسی ارشد رشته‌هاي كشاورزي (زراعت، اصلاح نباتات، تكنولوژي بذر و علوم دامي) طرح و آزمايشات كشاورزي است و سرفصل‌هاي كليات طرح‌هاي آزمايشي، طرح كاملاً تصادفي (CRD)، طرح بلوك كامل تصادفي (RCBD)، طرح مربع لاتين (LS)، مقايسه ميانگين تيمارها و مقايسه گروهي تيمارها، آزمايشات فاكتوريل، طرح كرتهاي خرد شده، مقايسات كمي تيمارها و شرايط لازم براي اجراي طرح‌هاي آزمايشي را در بر مي‌گيرد كه به اين سرفصل‌ها در اين كتاب مقدمه آماري و طرح‌هاي آزمايشي با كاربردهاي خاص افزوده گرديده است. دو كتاب طرح و آزمايشات كشاورزي تأليف دكتر بهمن يزدي صمدي دكتر مصطفي ولي زاده و دكتر عبدالمجيد رضايي و دكتر مقدم منابع مهم اين درس مي‌باشند.

درس طرح و آزمايش‌هاي كشاورزي از جمله دروس كليدي براي قبولي در آزمون كارشناسي ارشد بوده وليكن ديده مي‌شود بعضاً ناديده گرفته مي‌شود. از جمله دلايل ناديده گرفتن اين درس، عدم تسلط كافي دانشجويان به مباحث آماري است كه زير بناي درس طرح و آمار كشاورزي است همچنين منابع در اختيار دانشجويان نيز بيشتر به زبان آماري نوشته شده كه اين مسئله گردآوري مطالب و ارتباط آن‌ها با يكديگر را براي دانشجويان دشوار كرده است. در كتاب طرح و آزمايشات كشاورزي كه به همت انتشارات مدرسان شريف چاپ گرديده است سعي شده است تا بسياري از مشكلات موجود بر سر راه دانشجويان بر طرف گردد.

« بيوشيمي »

مفاهیم این درس در مقطع کارشناسی در درسی با عنوان بیوشیمی ارايه می‌گردد و از دروس نسبتاً دشوار رشته مهندسی کشاورزی علوم دامي می‌باشد. در آزمون ورودی تحصیلات تکمیلی دوره کارشناسی ارشد سازمان سنجش آموزش کشور رشته مهندسی کشاورزی ـ علوم دامي دارای ضریب 1 می‌باشد. این درس در آزمون سراسری سال 92 شامل 30 تست بوده است. مباحث اين درس شامل كربوهيدرات‌ها،‌ويتامين‌ها، پروتئين‌ها و اسيدهاي آمينه، ليپيدها، آنزيم‌ها، موادمعدني، اسيدنوكلئيك، راه‌هاي متابوليسم واسطه‌اي و بيوانرژتيك و اكسيداسيون بيولوژيك مي‌باشد. دانشجویی که قصد پاسخگویی به سوالات این درس در کنکور کارشناسی ارشد را دارد، باید به بهترین نحو به مفاهیم این سه درس، مسلط باشد. برای تسلط به مفاهیم این دروس مطالعه کتابهای ذیل ضروری است:

1ـ بیوشیمی عمومی برای دانشجویان پزشکی، دکتر پرویز شهبازی، دکتر ناصر ملک نیا

2ـ چکیده بیوشیمی دکتر پروین پاسالار

3ـ بیوشیمی هارپر

4ـ جزوه‌ي بيوشيمي باقري – دانشگاه شيراز

كتاب مدرسان شريف خلاصه مفيد از مباحث بيوشيمي مي‌باشد كه دانشجو با مطالعه دقيق اين كتاب مي‌تواند به درصد مناسبي دست يابد و همچنين مطالعه تست‌ها و مثال‌هايي كه در كتاب است مي‌تواند به فهم بهتر مطالب این درس کمک زیادی نماید.

« تغذيه دام »

درس تغذیه دام در برگیرنده تغذیه نشخوارکنندگان و طیور در کنکور سراسری سال 92 مشتمل بر 30 تست بوده و ضریب آن 1 می‌باشد.

سرفصل‌های این درس شامل مباحث مربوط به کربوهیدرات‌ها، لیپیدها، پروتئین‌ها و اسیدهای آمینه، مواد معدنی، هضم، ارزشیابی مواد خوراکی، خوراک‌های موجود در تغذیه دام، افزودنی‌های غیرخوراکی موجود در جیره، مواد ضد مغذی موجود در خوراک‌ها و آنالیز مواد غذایی می­باشد.

با توجه به اینکه دانشجویان کارشناسی رشته‌های علوم دام، تولیدات دامی، پرورش دام و طیور و پرورش گاو و گاومیش هر کدام به نحوی جداگانه مباحث مربوط به تغذیه دام را فرا می‌گیرند و همچنین گستردگی منابع موجود در بین اساتید برای تدریس این درس در دانشگاه‌های مختلف، در زمان آمادگی برای آزمون کارشناسی ارشد هر کدام از این دانشجویان در مواجه با سرفصل‌های این درس به مشکل بر می­ خورند زیرا چند مورد از مباحث آزمون را به دلیل عدم تدریس یا تدریس ناقص آن مبحث فرا نگرفته‌اند.

گستردگی منابع موجود در درس تغذیه دام باعث می‌شود که بسیاری از سوالات به صورت سلیقه‌ای در آزمون کارشناسی ارشد مطرح شوند، لذا به دانشجویان توصیه می‌شود برای آمادگی بیشتر، کتاب‌های مربوط به NRC و ARC را نیز مطالعه کنند.

با توجه به ایرادات مختلف هر یک از کتب مرجع و جدا بودن مباحث مربوط به تغذیه دام و طیور و همچنین پراکندگی بسیار زیاد منابع، انتشارات مدرسان شريف كتابي را در اين زمينه تأليف نموده و تلاش زیادی برای رفع ایرادات فوق صورت گرفته است. لذا از جمله ویژگی‌های بارز این کتاب می‌توان به توضیح کامل مباحث مهم مربوط به درس تغذیه دام‌های نشخوارکننده و تغذیه طیور و ارايه تست‌های مفهومی در بین مطالب و در انتهای هر فصل اشاره کرد. همچنین ارايه پاسخ تشریحی به سوالات کنکورهای سال‌های گذشته دولتی و آزاد تلاشی برای هرچه پربار تر کردن کتاب می‌باشد.

« پرورش دام و طيور »

درس پرورش دام و طیور در رشته مهندسی علوم دامی در کنکور سراسری سال 92 شامل 30 تست بوده و ضریب آن 1 می‌باشد. این درس شامل سه قسمت پرورش گاو، گوسفند و بز و طیور می‌باشد که هر سه این درس‌ها در قالب سوالات پرورش دام و طیور مطرح می‌شوند، اما در دوره کارشناسی هر کدام از این دروس جداگانه ارائه می‌شوند.

سرفصل‌های درس پرورش گاو عبارتند از: نژادهای گاو، انتخاب و قضاوت در گاوهای گوشتی و شیری، تغذیه و مدیریت، بیماری‌های غیر عفونی، مدیریت شیردوشی و تأسیسات و تجهیزات لازم در پرورش گاوهای شیری می‌باشد.

سرفصل‌های درس پرورش گوسفند عبارتند از: شناخت گوسفند و بز در رده بندی جانوری، ساختمان و تاسیسات پرورش گوسفند، مراتع و اهمیت آن در پرورش گوسفند، سیستم‌های پرورش گله‌، اصول تغذیه گوسفند و بز، تولید مثل در گوسفند و بز، انتخاب و ارزیابی گوسفند و بز، صفات اقتصادی و تولیدات عمده در گوسفند و بز و بیماری‌های متابولیک می باشد.

سرفصل‌های درس پرورش طیور شامل: تشریح و فیزیولوژی، مقدمه‌ای بر ژنتیک و اصلاح نژاد طیور، جوجه‌کشی، پرورش و نگهداری، اصول جایگاه طیور و تغذیه می‌باشد.

30 سوال طرح شده در قالب این درس به سه قسمت مربوط به هر کدام از دروس تقسیم می‌شوند و هر قسمت آن شامل 10 سوال می‌‌باشد.

منابع مورد استفاده برای پرورش طیور کتاب اصول علمی و عملی پرورش طیور دکتر پوررضا و پرورش کامل طیور دکتر فرخوی می‌باشد.

منابع مورد استفاده برای پرورش گوسفند کتاب اصول پرورش گوسفند دکتر سعادت نوری می‌باشد که کتاب خوبی در زمینه پرورش گوسفند است اما اطلاعات کمی در مورد پرورش بز دارد. در قسمت پرورش بز از کتاب اصول پرورش گوسفند و بز تالیف مجید خالداری استفاده مي‌شود.

با توجه به پراكندگي منابع موجود انتشارات مدرسان شريف سعي نموده در كتابي خلاصه اين سه درس را گرد‌آوري نمايد تا دانشجو قادر باشد سئوالات مربوط به هر سه قسمت را به خوبي پاسخ دهد.

یکی دیگر از مزایای این کتاب ارائه سوالات و پاسخ‌های تشریحی تمامی تست‌های 15 سال اخیر دانشگاه دولتی و 10 سال اخیر دانشگاه آزاد به صورت تشریحی می‌باشد که در کمک به آماده‌سازی دانشجو برای آزمون سراسری و یادگیری مفید بوده و همچنین همراه با هر قسمت و سرفصل سوال‌های جداگانه‌ای همراه با جواب کوتاه برای توجه بیشتر دانشجو به مسائل و مطالب مهم آورده شده است. در آخر هر فصل تعدادی سوال چهارگزینه‌ای برای این‌که دانشجو خود را مورد سنجش قرار دهد آورده شده است.

« آناتومي و فيزيولوژي دام »

درس آناتومی و فیزیولوژی دام مرکب از دو درس "تشریح و فیزیولوژی دام" و "فیزیولوژی تولید مثل دام" که هرکدام 3 واحد می‌باشد. سؤالات این درس در کنکور سراسری سال 92، 30 تست بوده است و ضريب آن 1 مي‌باشد.

سرفصل‌های اين درس شامل: آشنایی با استخوان‌بندی و فیزیولوژی استخوان، آشنایی با نورون و نوروگلیا، فیزیولوژی ایمپالس عصبی، فیزیولوژی دستگاه عصبی خودمختار، آشنایی با انواع بافت‌های ماهیچه‌ای، ماهیچه‌های بدن و فیزیولوژی انقباض ماهیچه صاف و راه راه، تفاوت‌های ساختمانی دستگاه گوارش بین گونه‌های مختلف دامی، فیزیولوژی گوارش، ساختمان دستگاه گردش خون، ترکیب خون و فیزیولوژی گردش خون، دستگاه ادراری و فیزیولوژی دفع ادرار، دستگاه تنفس و تعادل مایعات و الکترولیت‌ها، هورمون‌شناسی می‌باشد.

با توجه به این‌که تأکید بیشتر کنکور سراسری بر مطالب تولید مثل و به ویژه هورمون‌شناسی می‌باشد به همین دلیل بر خواندن و آشنایی با این دو بخش تأکید ویژه‌ای می‌شود اما به هر حال از هر یک از دستگاه‌ها در کنکورهای مختلف به طور متوسط یک تا دو سئوال می‌آید که نباید از اهمیت آنها غافل شد.

برای تفهیم بیشتر مطالب خواندن منابع مهم این درس از جمله ترجمه تولید مثل در گاو و فیزیولوژی دام دکتر محمد جواد ضمیری و فیزیولوژی دام دکتر زارع به داوطلبان توصیه می‌شود. اما به هر حال همه ساله با سئوالات جدیدی مواجه می‌شویم که در این منابع موجود نمی‌باشند و در جزوات دانشگاه‌های مختلف به طرح این قبیل سئوالات پرداخته شده است.

با توجه به اینکه این کتب و سایر کتاب‌های مرجع به طور پراکنده به این مطالب اشاره کرده‌اند و از این نظر دارای ایراداتی می‌باشند به همین دلیل در کتاب تشریح و فیزیولوژی دام انتشارات مدرسان شریف سعی شده است ایرادات فوق رفع شود لذا از جمله ویژگی‌های بارز این کتاب می‌توان به توضیح کامل تمامی مباحث چالش برانگیز دستگاه‌های مختلف بدن دام بر طبق سرفصل دروس اشاره کرد که در کنار این توضیحات سئوالات کنکوری یا تستهای جدید طراحی شده برای تفهیم بیشتر مطلب به داوطلبان آورده شده‌اند از طرفی با توجه به اینکه در سیستم تدریس اساتید از یک دانشگاه به دانشگاه دیگر (به ویژه دانشگاه‌های مهم و طراحان سوالات کنکوری) متفاوت است در این کتاب سعی شده است تا سلایق اساتید متفاوت در کنار هم آورده شود تا دغدغه نداشتن جزوات دانشگاه‌های مختلف برای داوطلبین رفع شود.

علاوه بر ویژگی‌های فوق ارايه پاسخ‌های تشریحی به تمامی سئوالات دانشگاه‌های دولتی و آزاد گذشته این کتاب را در بین کتب دیگر در این زمینه متمایز کرده است. ضمناً با توجه به اشتراکات بالای این درس با درس تشریح و فیزیولوژی رشته‌های دامپزشکی، مطالعه این کتاب را می‌توان به دانشجویان دامپزشکی و رشته‌های وابسته به آن هم توصیه کرد.

ضرایب دانشگاه سراسری کارشناسی ارشد دام و طیور