تکنيک تصميم گيري برمبناي روش دلفي

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اساس و پايه روش یا تکنيک دلفی بر اين است که نظر متخصصان هر حوزه علمی در مورد پيش بينی آينده صائب ترين نظرست. بنابراين برخلاف روشهای تحقيق پيمايشی، اعتبار روش دلفي نه به تعداد شرکت کنندگان در تحقيق که به اعتبار علمی متخصصان شرکت کننده در پژوهش بستگی دارد. شرکت کنندگان در تحقيق دلفی از ۵ تا ۲۰ نفر را شامل می‌شوند. حداقل تعداد شرکت کنندگان بستگی به چگونگی طراحی روش تحقیق دارد.

در این روش هیات (پنل) هایی از متخصصان تشکیل می شود که تعامل بین اعضاء، توسط رییس یا ناظر هیات انجام می شود.

ارتباطات داخلی شرکت کنندگان بصورت ناشناس بوده و نظرات، پیش بینی ها و تمایلات به ارایه دهندگان آنها منتسب نمی شود. انتشار این اطلاعات بدون اعلام هویت ارائه دهندگان صورت می گیرد.

عناصر اصلی در روش های اولیهٔ دلفی عبارت‌اند از :

ساختار سازی جریان اطلاعات
ارائهٔ باز خورد به شرکت کنندگان
عدم افشای هویت شرکت کنندگان

عليرغم تفاوتهای قابل توجهی که در کاربرد تکنيک دلفی وجود دارد، معمولاً تحقيق دلفی با يک پرسشنامه که توسط يک تيم کوچک طراحی شده و به گروه بزرگ‌تری از متخصصان فرستاده می‌شود آغاز می‌شود. پرسشنامه ها به طریقی تنظیم می شوند که این امکان به وجود آید تا مخاطبین ضمن استنباط کردن و فهمیدن مساله مطرح شده، واکنش های فردی خود را بروز دهند. وقتی پرسشنامه ها برگشت، طيف پاسخها و دلايلی که متخصصان برای پاسخهايشان بيان کرده‌اند مورد بررسی قرار گرفته و خلاصه نويسی می شوند. در این مرحله مواردی که مرتبط با اهداف زمینهٔ تحقیق نباشد حذف و از این طریق از مسایل منفی رایج در تعاملات داخل گروهی (مرتبط با حوزه روانشناسی اجتماعی) اجتناب می‌شود. پس از آن، گزارش خلاصه برای متخصصان فرستاده می‌شود. متخصصان اجازه دارند که پاسخهايشان را بر اساس نتايج تغيير دهند و اين نتايج دور دوم مجدداً مورد ارزيابی محققان قرار ميگيرد.

بدین طریق در طول زمان و با پیشرفت کار، دیدگاه های مخاطبین با موضوع مطروحه تطابق خواهد یافت. اين فرايند ادامه می‌‌يابد تا اينکه اجماعی در مورد نظرات حاصل شود يا مشخص شود که متخصصان به توافق نرسيده اند.

دلفی يک روش آماری برای مسائلی باارزش است که نيازی به تکنيکهای تحليلی دقيق ندارند: مثلاً زمانی که داده ها ناکافی يا فاقد قطعيتند يا وقتی نمونه‌های واقعی موجود نيست و يا وقتی که جمع کردن افراد و بحث کردن در مورد مساله‌ای مشکل است. از آنجا که تکنيک دلفی بر ناشناس بودن، بازخوردهاي کنترل شده و پاسخ گروهی آماری تکيه دارد و بنابراين از نفوذ افراد برجسته در گروهای بحث يا فشار گروه برای همنوايی اجتناب می‌کند، با استفاده از اين تکنيک اجماعی معتبر از متخصصان می‌تواند بدست آيد.

فاول (Fawle 1978) مراحل زیر را پیشنهاد کرده است :

1. تشکیل تیم اجرا و نظارت بر انجام دلفی
2. انتخاب یک یا چند هیات (پنل) جهت شرکت در فعالیت ها. اعضاء این هیات ها معمولاً متخصصان و خبرگان حوزهٔ تحقیق هستند.
3. راه اندازی فعالیتهای تنظیم پرسش نامهٔ برای دور اول
4. بررسی پرسش نامه از نظر نوشتاری (رفع ابهامات استنباطی و...)
5. ارسال اولین پرسش نامه به اعضاء هیات ها
6. تجزیه و تحلیل پاسخ های رسیده در دور اول
7. آماده کردن پرسش نامهٔ دور دوم (با بازنگری های مورد نیاز)
8. ارسال پرسش نامهٔ دور دوم برای اعضاء هیات ها
9. تجزیه و تحلیل پاسخ های رسیده در دور دوم (مراحل ۷ الی ۹ تاحصول پایداری در پاسخ های در یافتی ادامه می یابد)
10. آماده سازی گزارش توسط تیم تحلیلگر مهم ترین نکته در این فرایند، درک هدف های بکارگیری روش دلفی از طرف شرکت کنندگان است. در صورت عدم درک صحیح، با پاسخ هایی نا مرتبط از سوی شرکت کنندگان مواجه خواهیم بود. پاسخ دهندگان باید از معلومات کافی در حوزهٔ مربوطه برخوردار بوده و با ادبیات موضوعی مقولهٔ مورد بحث آشنایی داشته باشند. ولی در عین حال شاید لزوماً به تخصص بسیار بسیار بالا در زمینهٔ مورد نظر نیازی نباشد.

تکنيک تصميم گيري برمبناي روش دلفي

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مطالب مشابه :

تاریخچه علم حسابداری در ایران و جهان

تاریخچه علم حسابداری در ایران و جهان

نرم افزار حسابداری هلو

هلو و رافع و ب ت

تکنيک تصميم گيري برمبناي روش دلفي