پرسشنامه هوش هیجانی شات 33

لطفاً عبارات زیر را به دقت بخوانید و بر اساس این که هر جمله تا چه حد در مورد شما درست است ، گزینه مناسب را علامت بزنید.

کاملا نادرست، نادرست، تاحدی درست، درست، کاملا درست

وقتی که با دیگران صحبت می کنم ، نسبت به مشکلات شخصی ام هشیار هستم.

2. وقتی که با موانعی بر سر راهم مواجه می شوم ، زمان هایی را به خودم یادآوری می کنم که با موانع مشابهی مواجه شده بودم و در نهایت بر آنها غلبه کرده بودم.

3. انتظار و امید دارم که بیشتر کارهایی را که سعی در انجام آنها دارم به خوبی انجام دهم.

4. برای افراد دیگر آسان است که به من اطمینان کرده و رازهای خود را با من در میان بگذارند.

5. برای من دشوار است که معنای پیامهای غیر گفتاری (مانند تن صدا، لحن کلام، حرکات چهره و....) را بفهمم.

6. یک سری از حوادث مهم در زندگی من باعث شده اند درباره چیزهایی که در زندگی مهم هستند و چیزهایی که مهم نیستند مجدداً ارزیابی کنم.

7. هنگامی که خلق و خو یا حالت احساسی ام تغییر می کند ، می توانم به راهکارهای جدیدی در ارتباط با مسائلم دست پیدا کنم.

8. عواطف و احساسات یکی از چیزهایی است که زندگی را برای من با ارزش می کند.

9. از هیجانات و احساس هایی که تجربه می کنم ، آگاهی دارم .

10. منتظر وقوع حوادث خوب هستم.

11. دوست دارم که احساسات و هیجاناتم را با دیگران در میان بگذارم.

12. وقتی که احساس و هیجان مثبتی به من دست می دهد ، می دانم چه کار کنم تا مدت زمان بیشتری آن احساس را داشته باشم.

13. شرایط را طوری ترتیب می دهم که باعث لذت دیگران شود.

14. به دنبال فعالیت هایی که باعث خوشحالی من می شوند می گردم.

15. از پیام های غیر گفتاری (مانند تن صدا، لحن کلام، حرکات چهره و....) و معنای آن پیام ها که به دیگران می فرستم ، آگاهی دارم.

16. در حضور دیگران به نحوی رفتار می کنم که باعث می شود تأثیر خوبی بر دیگران بگذارم.

17. وقتی که حالت احساسی و خلق و خوی من مثبت است ، پیدا کردن راه حل مسائل برایم آسان است.

18. هنگامی که دیگران سعی در مخفی کردن حالت احساسی صورتشان دارند، می توانم بفهمم که چه احساسی را تجربه می کنند.

19. وقتی که احساساتم تغییر می کنند، می دانم که چرا چنین تغییری رخ داد.

20. وقتی که احساسات مثبتی را تجربه می کنم، قادر هستم که ایده ها و نظرات جدیدی ارائه کنم.

21. بر هیجاناتم کنترل دارم

22. می توانم به آسانی تشخیص دهم که در یک زمان خاص چه احساس و هیجانی را تجربه دارم.

23. خودم را از طریق تصور کردن نتیجه مثبت برای انجام فعالیت هایی که به عهده می گیرم تحریک می کنم تا آن فعالیت ها را انجام دهد.

24. هنگامی که دیگران کاری را به خوبی انحام می دهند، آن ها را تحسین می کنم.

25. از پیام های غیر گفتاری (مانند تن صدا، لحن کلام، حالات چهره و . . .) دیگران و معنای آن ها آگاه هستم

26. وقتی که شخص دیگری یک حادثه مهم در زندگی شخصی اش را برای من تعریف می کند، احساس می کنم من خودم آن حادثه را تجربه کرده ام.

27. وقتی که تغییری در حالت احساسی و هیچانی خودم احساس می کنم، ایده ها و نظرات جدیدی به ذهن من می آید.

28. هنگامی که با یک مانع یا دشواری بر سر راه انجام کارهایم مواجه می شوم کار را می کنم چون معتقدم که شکست خواهم خورد.

29. از طریق نگاه کردن به افراد دیگر می توانم بفهمم که در آن لحظه چه احساسی دارند.

30. هنگامی که دیگران احساس سرخوردگی و ناراحتی می کنند، به آن ها کمک می کنم تا از آن احساس رها شوند.

31. هنگام مواجه شدن با موانع و مشکلات از احساس های خوب استفاده می کنم تا به خودم کمک کنم که همچنان به تلاش ادامه دهم.

32. از طریق گوش کردن به تن صدای دیگران می توانم بگویم که افراد در آن زمان چه احساسی دارند.

33. فهم علت حالات هیجانی و احساسی افراد برای من مشکل است.

پرسشنامه ی هوش هیجانی[1] شات:

این پرسشنامه توسط شات و همکاران در سال 1998 براساس مدل نظری هوش هیجانی سالووی و مایر (1990) و برای سنجش هوش هیجانی نوجوانان ساخته شده است. شات و همکاران با استفاده از تحلیل عامل و تحلیل مولفه های اصلی پاسخ 316 آزمودنی به 62 ماده و مقیاسی که بر مبنای این مدل ساخته بودند چهار عامل به دست آوردند.

عامل اول(پرسشنامه حاضر) شامل 32 ماده و دارای ارزش ویژه[2] 79/10 بود و عامل دوم تا چهارم به ترتیب ارزش 58/3، 90/2، 53/2 را نشان دادند. 33 ماده ای که در عامل اول قرار گرفتند، نشان دهنده مدل مفهومی سالووی و مایر (1990) از هوش هیجانی بودند. در مجموع این 33 ماده، سه طبقه مشاهده شد: ارزیابی و ابراز هیجان دارای 13 ماده (مانند فکر می کنم درک پیام های غیرگفتاری دیگران مشکل است). تنظیم هیجان دارای 10 ماده (مثل من به دنبال فعالیت هایی هستم که مرا خوشحال می کنند).

بهره برداری از هیجان دارای 10 ماده (مانند زمانی که تغییری در حالت هیجانی خود احساس می کنم، دوست دارم به ایده های نو دست پیدا کنم).

علاوه بر این خرده مولفه های هر طبقه نیز مشخص گردید، مانند تنظیم هیجان در خود و دیگران طبقه بندی می شد. قدرت عامل اول و اصل صرفه جویی مفهومی مواد این عامل، منجر به انتخاب 33 ماده برای تهیه مقیاس نهایی شد. عواملی که در این آزمون می سنجد به شرح زیر است:

عامل اول: تنظیم هیجان[3] به معنای توانایی مواجهه سازگارانه با هیجانات مخالف یا منفی با استفاده از شیوه های خودتنظیمی که شدت یا طول مدت حالات چنین هیجاناتی را بهبود بخشیده و نیز قابلیت ایجاد شرایط لذت بخش برای سایر افراد و پنهان کردن هیجانات منفی خود به منظور اجتناب از آسیب رساندن به احساسات شخصی دیگران را در بر می گیرد.

عامل دوم: ارزیابی و ابزار هیجان[4] به مفهوم توانایی تشخیص و فهم هیجانات خویشتن و سایر افراد براساس سرنخ های موقعیتی و بیانی که معانی هیجانی آن ها با توافق فرهنگی همراه است.

عامل سوم: بهره برداری از هیجان[5] که شامل توانایی استفاده از اطلاعات هیجانی در تفکر، عمل و مسأله گشایی است (سالووی و مایر، 1990).

کلید پرسشنامه

نتایج پژوهش پتریدس و فورنهام (2000) بر روی این پرسشنامه، عوامل زیر عبارت مشخص شده را تعیین نمود (همبستگی هر کدام از این عبارات با عامل موردنظر بیش از 30/0 گزارش شد).

1- عامل خوش بینی/ تنظیم هیجان:

2، 3، 10، 14، 12، 16، 17، 20، 21، 22، 23،28، 31

2- عامل ارزیابی از هیجانات: 5، 9، 15، 18، 19، 22، 25، 29، 32

3- عامل مهارت های اجتماعی: 1، 4، 6، 8، 11، 13، 16، 24، 26، 30، 33

4- عامل کاربرد هیجانات: 27، 31، 6، 7، 17، 20

تعدادی از عبارات در بیش از یک زیر مقیاس یا عامل مشاهده می شوند که چنین چیزی در تحقیقات عاملی قابل انتظار است. به همین خاطر و بر این مبنا، نمره دهی این عبارات باید در هر دو زیرمقیاس انجام پذیرد.

شیوه نمره گذاری

برای نمره گذاری پرسشنامه باید از مقیاس لیکرت 5 درجه ای استفاده کنید. به گزینه های کاملاً نادرست= نمره1، نادرست=2، تاحدی درست=3، درست=4 و گزینه کاملاً درست=5 بدهید. سپس به جمع نمرات عبارت پرداخته و نمره های هر زیر مقیاس (عامل) را بطور جداگانه حساب کنید. مجموع نمرات فرد در هر چهار خرده مقیاس، نمره هوش هیجانی کل آزمودنی را تشکیل خواهد داد.

توجه: عبارات 5، 28 و 33 به صورت معکوس نمره گذاری می شود (کاملاً نادرست=5 تا کاملاً درست=1)

ویژگی های روان سنجی

بررسی سیاروچی و دین[6] (2000، به نقل از خسروجاوید، 1381) بر روی نوجوانان 13 تا 15 ساله پایایی کلی a=0/84 و برای خرده مقیاس های آن یعنی ارزیابی و ابراز هیجان، تنظیم هیجان و بهره برداری از هیجان به ترتیب a=0/55,a=0/66,a=0/76 را نشان داد.

در پژوهش شات و همکاران (1998) افرادی که نمره بالا در این مقیاس داشتند. گرایش به نمره پایین در عاطفه منفی و نمره بالا در هیجان مثبت (برونگرایی، گشاده خویی و همدلی) نشان دادند همچنین نمره بالا در مقیاس موردنظر با آلکسی تایمی پایین (یعنی حالتی که ارتباط آن با نقص در هوش هیجانی مکرراً مشاهده شده است) همبستگی نشان داد. این آزمون همچنین برای پیش بینی موفقیت تحصیلی مفید بوده است. (همان منبع). این نتایج به عنوان شواهدی مبنی بر اعتبار ملاکی این آزمون در نظر گرفته شدند.

در ایران هنجاریابی این آزمون به وسیله خسرو جاوید (1381) صورت گرفته است. خسرو جاوید پژوهش خود را بر روی 234 دانش آموز دختر و پسر مقطع راهنمایی شهر تهران و با اجرای فرم 33 ماده ای این مقیاس به انجام رسانید. پایایی مقیاس هوش هیجانی کل بر مبنای آلفای درونی 81/0 بدست آمد. تحلیل عامل مقیاس با استفاده از روش تحلیل مولفه های اصلی، سه عامل تنظیم هیجان (آلفای 81/0)، ارزیابی و ابراز هیجان(الفای 67/0) و بهره برداری از هیجان (آلفای 50/0) را نشان داد. هوش هیجانی کل در این پژوهش با سه مقیاس خود به ترتیب 80/، 74/0 و 69/0 همبستگی نشان داد که همگی در سطح (p<0/01) معنادار بودند.

همچنین نتایج این پژوهش بیانگر همبستگی منفی و معنادار هوش هیجانی با متغیرهای ملاک نظیر آلکسی تایمی، افسردگی و حالت اضطراب بود که در این مساله نشان دهنده اعتبار ملاکی این آزمون است.

لازم به یادآوری است که این آزمون فقط برای سنین نوجوانی (شات و همکاران، 1998) در مقاله خود طیف سنی خاصی را به طور دقیق مشخص نکرده و فقط کلمه نوجوانی را به کار برده اند، اما از آنجایی که در متون روان شناسی سنین نوجوانی معمولاً به سنین 11، 12 سالگی تا 19 سالگی گفته می شود، طیف سنی احتمالی کاربرد این آزمون در کشور ما دانش آموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان است) در نظر گرفته شده است، در حالی که فرم فعلی پرسشنامه مشهور بار – ان که ترجمه فارسی آن هم موجود است، فقط برای افراد 16 سال و بالاتر که 6 کلاس سواد دارند قابل استفاده است(دهشیری، 1382).

[1]- emotional Intelligence

[2]- povet

[3]- regulation of emotion

[4]- appraisal and expression of emotion

[5]- utilization of emotions

[6] - Ciarrochi&Dhin

پرسشنامه هوش هیجانی شات 33

مطالب مشابه :

پرسشنامه هوش هیجانی شات 33

هوش هیجانی، پرسشنامه هوش هیجانی

پرسشنامه هوش هیجانی

پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن (EQ-i)

بررسی رابطه میان هوش هیجانی وغیبت

بررسی رابطه هوش هيجانی با پيشرفت تحصيلی بخش 2