پروانه ی مینوز گوجه فرنگی

پروانه ی مینوز گوجه فرنگی

نام علمی :‌ Tuta absoluta meyrick

این پروانه آفت جدید گوجه فرنگی و سیب زمینی می باشد .

منشاء‌: آمریکای جنوبی

اخیرا در منطقه ی خاورمیانه گسترش یافته و حالت طغیانی دارد.

در سال 1389 این آفت در مناطق غرب و جنوبی کشور نیز یافت شده است.

شب پره مینوز گوجه فرنگی

Tuta absoluta

این افت در اغلب کشورها ی جهان از مهمترین و خطرناک ترین افات گوجه فرنگی محسوب

می شود ، آفت مذکور برای اولین بار در کشور در آبان ماه سال 89 از استان آذربایجان غربی

گزارش شد و متعاقب آن در سایر استانها ی غربی و مرکزی از جمله استان اصفهان نیز

مشاهده گردید .

زندگی آفت :

این آفت بین 10 -12 نسل در سال دارد حشرات ماده تا 260 عدد تخم روی برگها میزبان قرار می دهند .

زیست شناسی :

تا زمانیکه شرایط محیطی اجازه دهد و غذا در اختیار داشته باشند به زندگی خود ادامه می دهند و دیاپوز ندارد. دوره ی زندگی آنها در شرایط عادی 28 تا 39 روز طول می کشد و می تواند از 5 تا 12 نسل در سال ایجاد نماید.

دوره ی زندگی آن در دمای 14 درجه 76 روز و در دمای 20 درجه 40 روز و در دمای 27 درجه 24 روز تعیین شده است. فعالیت آن زیر 9 درجه سانتیگراد متوقف می شود .

هر حشره می تواند تا 260 عدد تخم تولید کند و زمستان را ممکن است بصورا لارو و شفیره و یا پروانه بگذراند.

تخم:

تخم ها سفید شیری با حالت استوانه ای بطول 0/36 و عرض 0/22 میلیمتر که غالباً در زیر برگ ها گذاشته می شود و پس از 45 روز باز می شود.

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

لارو:

برنگ کرم با سر سیاهرنگ که از سن دوم تا چهارم بدن برنگ سبز مایل به خاکستری تا صورتی می گراید. طول لارو در سن اول 0/9 و در سن آخر 7/5 میلیمتر است. دوره ی زندگی لاروها 15-13 روز کامل می شود.

شفیره:

برنگ قهوه ای – دوره ی شفیرگی 9 تا 11 روز است. شفیره ممکن است در خاک یا روی برگ و یا درون تونل تغذیه در ساقه تشکیل شود.

پروانه:

حشره ی بالغ پروانه ایست بطول 5 تا 7 میلیمتر برنگ خاکستری با گرایش به قهوه ای با نقش سیاهرنگ بروی بالهای جلویی باشاخک های نخی شکل .

میزبانهای افت :

گوجه فرنگی ، سیب زمینی ، تنباکو، و علف هرز تاجریزی

خسارت :

لاروها پس از خروج از تخم از پارانشیم برگ تغذیه کرده و بداخل بافت برگ و میوه و یا ساقه می رود و کانال ها و دالان های مشخصی را بوجود می آورند. میوه ها در اوایل تشکیل می تواند مورد حمله ی آفت قرار گیرد و کانال های ایجاد شده محلی برای آلودگی های ثانوی توسط قارچ ها خواهد بود که منجر به پوسیدگی میوه می شود.

لاروها فقط از پارانشیم برگ تغذیه کرده و غشاء آنرا نمی خورند . تغذیه لارو از ساقه باعث رشد ناهنجار ساقه میشود. آفت بیشتر قسمت های جوان برگ را مورد حمله قرار می دهد و براحتی قابل دیدن و پی بردن است.

سیب زمینی را هم مورد حمله قرار می دهد ولی به غده های سیب زمینی آسیب نمی زند .

علائم خسارت :

بوته های گوجه فرنگی از مرحله گیاهچه تا گیاه کامل مورد حمله آفت قرار می گیرند . لاروهای آفت از جوانه های انتهایی ، ساقه ، برگ گل و میوه تغذیه می نماید . لاروها در برگهای گوجه فرنگی از پارانشیم برگ ( بین لایه های بالایی و پایینی برگ ) تغذیه کرده و در آن دالانهای طولانی و لکه تاولی ایجاد می کند و می توان درون آنها فضولات تیره رنگ لاروی را مشاهده نمود .

لاروها در میوه های سبز و قرمز گوجه فرنگی نیز دالانهای طولانی و عمیق ایجاد مینماید ،

ولی فقط دالانهای سطحی قابل رویت هستند ، این افت می تواند حتی تا 100 درصد به محصول خسارت وارد نماید .

آثار خسارت لارو مینوز برگ گوجه فرنگی روی میوه گوجه فرنگی

آثار خسارت لارو (تونل لاروی در داخل مزوفیل برگ)

لارو مینوز برگ گوجه فرنگی در حال خروج از دالان لاروی

سمت راست: علایم خسارت لارو مینوز برگ گوجه فرنگی در داخل ساقه گوجه فرنگی-سمت چپ: بوته گوجه فرنگی خسارت دیده در اثر مینوز گوجه فرنگی در نمای کلی

علایم خسارت مینوز برگ گوجه فرنگی در گلخانه

علایم خسارت لارو شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی در برگهای گوجه فرنگی

روشهای کنترل آفت :

روش های فیزیکی و زراعی شامل:
- رعایت تناوب زراعی
- استفاده از نشاء های عاری از آفت
- کاربرد تله های زرد چسبنده پیش از نشاء
- پایش آفت با استفاده از تله های فرمونی دلتا
- شخم عمیق خاک در فاصله دو فصل کاشت و پوشاندن خاک با مالچ پلاستیکی یا انجام سولاریزیشن
- رعایت فاصله زمانی 6 هفته ای برای نشاء مجدد در زمین آلوده به آفت
- درزبندی گلخانه با توری های با کیفیت بالا (9× 6 سانتی متر مربع)
- بازرسی منظم محصول برای شناسایی نخستین علایم خسارت
- استفاده از تله آب و روغن (به تعداد 20-40 تله/هکتار)برای تله گذاری به طور انبوه
- جمع آوری و نابودی محصولات و زواید گیاهان آلوده به آفت
- کنترل علف های هرز (به ویژه علف های هرز خانواده بادمجانیان) برای پیشگیری از ازدیاد جمعیت آفت روی میزبان های گیاهی جایگزین
روشهای کنترل بیولوژیک آفت شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی شامل:
-استقرار جمعیت های عوامل کنترل بیولوژیک مانند سن شکارگر Nesidiocoris tenuis، Pseudapanteles dignus ، Trichogramma pretiosumدر مناطق انتشار آفت
-استفاده از قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae و باکتری Bacillus thuringiensis

زنبور پارازیتوئید لارو مینوز برگ گوجه فرنگیP. dignus

زنیور پارازیتوئید تخم مینوز برگ گوجه فرنگیT. pretiosum - مبارزه شیمیایی :

در صورت لزوم می توان از حشرکشهای زیر نیز جهت کنترل آفت استفاده نمود :

آوانت 250 سی سی در هکتار

اسینوزاد 4/1 لیتر در هکتار

سومی پلوئو 250 سی سی در هکتار

ترکیبات مهم قابل مصرف :

مچ : 5 درصد امولسیون شونده به نسبت 1 در هزار یا 1 لیتر در هکتار

ایندوکساکارب : 15درصد سوسپانسیون – 0/6 لیتر در هزار یا 0/3 لیتر در هکتار

اسپینوزاد : 24درصد سوسپانسیون – 0/4 در هزار یا 0/2 لیتر در هکتار

سومی پلئو : 40درصد امولسیون شونده – 0/4 در هزار

دیمیلین : 0/6 لیتر در هزار از فرم 48 درصد

آبامکتین بنزوات : 0/5 لیتر در هکتار از فرمولاسیون 2 درصد

باسیلوس ( BT ) : بر اساس توصیه

فرمون :

تله قیفی تله دلتایی

استفاده از فرمونها برای اختلال در جفت یابی پروانه ها

شکار انبوه توسط تله های چسبناک

استفاده از مخلوط جلب کننده ها و سموم برای کشتن پروانه ها

- مدیریت مقاومت

همان طور که اشاره شد، مقاومت نسبت به حشره کش های مختلف در جمعیت های شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی با شدت زیادی دیده می شود. در امریکای لاتین مقاومت شدید و گسترده ای در جمعیت های مزرعه ای این آفت نسبت به ارگانوفسفره ها (از گروه 1B)، پایرتروئیدهای مصنوعی (از گروه 3)، بنزوئیل اوره (از گروه 15) گزارش شده است. اگرچه، احتمالا مقاومت نسبت به گروه های جدید آفت کش نیز گسترش پیدا کرده است، زیرا جمعیت های مقاوم امریکای لاتین به سوی اروپا، شمال افریقا و خاورمیانه مهاجرت کرده اند. بنابراین انچه در درجه اول اهمیت قرار دارد، تهیه پروفایل (نقشه) حساسیت جمعیت های مختلف آفت T. absoluta از سوی کارشناسان محلی می باشد، تا امکان توصیه محلی و بومی برای مصرف سموم در مبارزه با این آفت عملی گردد.
به طور کلی بهترین توصیه برای کارآیی آفت کش های موجود، بر تلفیق تمامی ابزارهای ممکن در مدیریت این آفت تاکید دارد و کاربرد حشره کش ها تنها در صورت لزوم بر اساس آستانه تحمل و با رعایت تناوب در مصرف انواع مختلف سموم شیمیایی (بر اساس نحوه تاثیر) مجاز می باشد.
در توضیح رعایت تناوب در مصرف حشره کش ها باید گفت، در این رویکرد از تکرار سمپاشی با یک گروه از حشره کش ها علیه جمعیت های متوالی یک آفت خودداری می شود. نمایه ای برای این منظور موسوم به پنجره های تیمار حشره کش A treatment windows Mo مورد استفاده قرار می گیرد.
در زیر یک پنجره تیمار که برای یک دوره 30 روزه، بر اساس حداقل دوره زندگی یک نسل از T. absoluta تعریف شده، نشان داده شده است.
پس از آنکه اولین پنجره گروه بندی 30 روزه تکمیل شد، چنانچه کاربرد مجدد حشره کش براساس آستانه تحمل مورد نیاز باشد، یک گروه متفاوت و موثر می بایست برای کاربرد در 30 روز بعدی انتخاب شود (پنجره گروه بندی دوم). به همین ترتیب، یک پنجره گروه بندی سوم بر اساس گروه متفاوت دیگری به کار می رود و...
برنامه پیشنهادی در جستجوی کاهش بروز مقاومت نسبت به یک گروه سم از طریق اطمینان نسبت به عدم کاربرد مجدد حشره کش های مربوط به آن گروه شیمیایی به مدت حداقل 60 روز پس از اتمام پنجره حاصل می آید. این دوره زمانی براساس احتمال دوره زندگی طولانی تر آفت در طول فصل زراعی پیش بینی می شود.
این استراتژی به حداقل سه گروه شیمیایی از حشره کش ها نیاز دارد، اما به طور تئوری گروه های شیمیایی بیشتری هم که به طور محلی و ثبت شده علیه T. absoluta موثر هستند، به این جدول قابل اضافه شدن هستند.

120-150 روز	90-120 روز	60-90 روز	30-60 روز	0-30 روز
عدم کاربرد حشره کش گروه آ	حشره کش گروه آ	عدم کاربرد حشره کش گروه آ	حشره کش گروه آ
حشره کش گروه ب	عدم کاربرد حشره کش گروه ب	حشره کش گروه ب	عدم کاربرد حشره کش گروه ب
عدم کاربرد حشره کش گروه پ	حشره کش گروه پ	عدم کاربرد حشره کش گروه پ

توالی پنجره های کاربرد حشره کش های گروه های مختلف در طول یک فصل زراعی 150 روزه

پروانه ی مینوز گوجه فرنگی

مطالب مشابه :

مینوز گوجه فرنگی

Tuta absoluta پروانه مینوز گوجه فرنگی

سم مینوز گوجه فرنگی

زیست شناسی شب پره مینوز گوجه فرنگی

پروانه ی مینوز گوجه فرنگی