الگوی کشت در کشاورزی پایدار
الگوی کشت چیست؟
با توجه به آن که یکی از اصلیترین نیازهای هر فعالیت پویا، برنامهریزی در چارچوب اهداف کلی آن فعالیت است؛ بخش کشاورزی نیز بهعنوان یکی از مهمترین فعالیتهای اقتصادی جوامع مختلف نیازمند برنامهریزیهای منسجمی در جهت رسیدن به توسعه و مقابله با بحرانهای موجود است.
الگوی بهینه کشت برنامهای است که با هدف مدیریت بهینهی ترکیب مکانی گیاهی تدوین میشود. این برنامه با توجه به فرصتها و تهدیدهای اکوفیزیولوژیکی، عوامل تولید، مسائل اقتصادی، عوامل فرهنگی و اجتماعی، تکنولوژیهای نوین و ... طراحی میشود.
طراحی و اجرای الگوی بهینه کشت سالهاست که در بسیاری از کشورهای جهان بهکار گرفته شده و به کمک آن بسیاری از مشکلات تولید محصولات زراعی، باغی و مرتعی نیز مرتفع شده است.
باید نسبت تخصیص زمینهای مزروعی یک منطقه به انواع گروههای محصولات زراعی (غلات، حبوبات، محصولات صنعتی، سبزیجات، محصولات جالیزی، نباتات علوفهای و سایر محصولات زراعی) و محصولات باغی ( هستهدارها، دانهدارها و ...) در یک فصل زراعی مشخص بر مبنای الگوی کشت منسجمی تعیین شود.
اگر چه سیاستهای کلی نظام در بخش کشاورزی به طور مشخص نسبت به تدوین الگوی بهینه کشت توصیه صریحی ندارد، اما تحقق بسیاری از بندهای طرح شده در این سیاستها بدون تدوین الگوی بهینه کشت امکان پذیر نیست:
▪ تامین امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی و نیل به خود کفایی در محصولات اساسی
▪ ارتقاء سطح سلامت مواد غذایی، اصلاح و بهینه کردن الگوی مصرف
▪ حمایت موثر از تولید و صادرات با توجه به مزیتهای نسبی و خلق مزیتهای جدید
▪ ارتقاء ضریب بهرهوری از آب در تولید محصولات کشاورزی و استفادهی علمی و بهرهبرداری بهینه از سایر نهادههای تولید
▪ حمایت موثر از ساماندهی فرآیند تولید و اصلاح نظام بازار محصولات کشاورزی با هدف بهبود رابطهی مبادلهی بخش با سایر بخشها
از سوی دیگر در سیاستهای کلی نظام دربخش منابع طبیعی و منابع آب میخوانیم:
▪ اصلاح نظام بهرهبرداری از منابع طبیعی و مهار عوامل ناپایداری این منابع و تلاش برای حفظ و توسعهی آن.
▪ ارتقاء بهرهوری و توجه به ارزش اقتصادی و امنیت و سیاسی آب در استحصال وعرضه و نگهداری و مصرف آن.
▪ افزایش میزان استحصال آب، به حداقل رساندن ضایعات طبیعی و غیرطبیعی آب در کشور از هر طریق ممکن.
● الگوی کشت چیست؟
با توجه به گستردگی پهنهی مرزی کشور و تنوع اقلیمی مناطق گوناگون رسیدن به الگوی کشت مناسبی که از آن بتوان حداکثر بهرهبرداری را از عوامل و نهادهای تولید بهویژه عامل محدود کنندهی آب بهدست آورد ضرورتی انکار ناپذیر است.
گفتنیست از الگوی کشت تعاریف بسیار موجود است که به نظر میرسد جامعترین این تعاریف به شرح ذیل باشد:
«الکوی کشت عبارتست از تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاستهای کلان کشور، دانش بومی کشاورزان و بهرهگیری بهینه از پتانسیلهای منطقهای با رعایت اصول اکوفیزیولوژیک تولید محصولات کشاورزی در راستای حفظ محیط زیست»
تعریف درپیش گفته شده این نکته را نمایان میسازد که در بسیاری از مناطق کشور کشت محصولات زراعی، باغی و یا بهرهبرداری از مراتع و جنگلها متناسب با پتانسیلهای منطقهای و عوامل تولید باشد و با توجه به محدودیتهای اقلیمی موجود، بیلان منفی آب دشتها و نیاز به پایداری تولید محصولات، ما را ملزم میکند که درجهت روشهای کمک به بهبود سفرههای زیر زمینی آب و افزایش راندمان مصرف آب حرکت کنیم.
همچنین باید نسبت تخصیص زمینهای کشاورزی و برنامهی کشت یک منطقه به انواع گروه محصولات زراعی و باغی همان منطقه از سوی وزارت جهاد کشاورزی تعیین شده و ارائهی ترکیب از پیش تعیین شده کشت و آیش برای مجموعهای از گیاهان سازش یافته با محیط در یک منطقه معین ودورهی زمانی مشخص الزامیست بهنحویکه با سیاستهای دولت و اقتصادی – اجتماعی همسو باشد.
از سوی دیگر میزان کشت محصولات کشاورزی در یک منطقه باید با توجه به منابع موجود، قیمت محصولات، هزینههای تولید، عملکرد محصول، نیاز کشور و سیاستهای درست انجام شود و تصمیمگیری در انتخاب گیاهان زراعی یا باغی مناطق مختلف براساس زیر ساختهای موجود، مسائل اجتماعی – اقتصادی و سطح تکنولوژی با حفظ منابع پایه تولید در جهت تامین نیازهای اساسی کشور باشد.
● مزایای اجرای الگوی کشت
▪ اجرای الگوی کشت مناسب، امنیت غذایی و پایداری تولید را تضمین میکند.
▪ اجرای الگوی کشت مناسب برای حفاظت منابع پایه و افزایش بهرهوری عوامل تولید امری ضروری است.
▪ اجرای الگوی کشت مناسب، هماهنگی و همکاری وزارتخانههای نیرو، جهاد کشاورزی و بازرگانی را طلب میکند.
▪ در راستای اجرای الگوی کشت، بهینه سازی الگوی مصرف ضروری است.
▪ دسترسی به تولید پایدار در بخش کشاورزی، در ازاء بهرهبردرای و بهرهوری مناسب از منابع پایه است.
▪ اساسیترین رمز موفقیت در الگوی کشت، همدلی و همکاری کشاورزان است.
▪ با استفادهی اصولی از منابع پایه تولید، آب و خاک را برای آیندگان حفظ کنیم.
▪ همه با هم، با اجرای الگوی کشت مناسب، منابع تولید را حفظ کنیم.
▪ با اجرای الگوی کشت مناسب، پایداری تولید و امنیت غذایی را تضمین کنیم.
▪ آب را در راستای الگوی بهینه کشت مصرف کنیم.
▪ توجه به شریط اقلیم کشور اجرای الگوی کشت مناسب و پایداری تولید را تضمین میکند.
▪ توفیق در اجرای الگوی کشت مناسب اراده و عزم ملی را طلب میکند.
▪ با تدوین قوانین و مقررات مورد نیاز، زمینهی اجرای الگوی کشت مناسب فراهم میشود.
▪ منابع و عوامل و نهادههای بخش را در راستای الگوی کشت مناسب بهکار گیریم.
▪ کشاورزان وتولید کنندگان در تحقق الگوی کشت مناسب نقش اساسی دارند.
▪ با حمایت کمیسیون محترم کشاورزی مجلس شورای اسلامی در جهت تصویب قوانین مورد نیاز، زمینهی اجرای موفق الگوی کشت مهیا میشود.
▪ با بهینه سازی الگوی کشت بهره برداری متعادل از منابع پایه صورت میگیرد.
▪ اجرای الگوی کشت مناسب نیاز به برنامهریزی مشترک درون بخشی دارد.
▪ الگوی کشت مناسب با برنامهریزیهای مشترک تمام زیربخشها اتفاق میافتد.
▪ اجرای الگوی کشت بهینه سبب حفظ منابع طبیعی میشود.
▪ هدف از هم اندیشی الگوی کشت فرصت پرداختن به توسعهی پایدار و امنیت غذایی است.
▪ با اجرای الگوی کشت بهینه، اثرات سوء خشکسالی را کاهش دهیم.
▪ مشارکت فراگیر دانشمندان، اساتید و محققین، راه رسیدن به الگوی کشت بهینه را هموار میسازد.
● ترکیب کشت
نسبت تخصیص اراضی مزروعی یک منطقه به انواع محصولات زراعی و باغی در یک فصل زراعی را ترکیب کشت محصولات آن منطقه گفته میشود.
● شاخصهای مهم مورد نیاز در طراحی الگوی کشت
۱) شاخصهای اقتصادی
شاخصهای اقتصادی در الگوی کشت باید بهگونهای تعیین شوند تا با انتخاب نوع محصول همراه با افزایش بهرهوری از منابع موجود (آب و خاک و غیره)، حداکثر درآمد را برای کشاورزان و تولید کنندگان به همراه داشته باشد و کشاورزان بتوانند با افزایش درآمد و سود حاصل از فروش تولیدات، نسبت به سرمایهگذاری و توسعهی فعالیتهای خود اقدام کنند و بدین ترتیب رونق اقتصادی را در بخش کشاورزی شاهد باشیم.
۲) جایگاه محصولات اساسی در الگوی کشت
در طراحی الگوی کشت باید محصولات اساسی و استراتژیک از جمله گندم، برنج، دانههای روغنی و ذرت به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرند تا امنیت غذایی کشور به شکل مطلوب و اطمینان بخش تامین شود و خودکفایی در محصولات مهم و مورد نیاز کشور حاصل شود.
۳) مزیت نسبی
آن گروه از محصولات کشاورزی همانند پسته، زعفران و تولیدات گلخانهای که از مزیت نسبی بالاتر و مطلوبیت اقتصادی بیشتری برخوردارند میبایست پس از محصولات اساسی با اولویت در الگوی کشت قرار گیرند.
۴) حفاظت از منابع پایه و محیط زیست
به منظور پایداری در تولید محصولات کشاورزی، حفاظت ازمنابع پایه (آب و خاک و ...) و محیط زیست بایستی به صورت ویژه در طراحی الگوی کشت مورد نظر باشد.
۵) مصرف بهینهی آب
با توجه به قرار گرفتن کشورما در کمربند خشک و نیمه خشک دنیا، الگوی کشت بایستی با محوریت بهرهوری بهینه از منابع آب تدوین شود.
● حوزههای آبریز در کشور
کشورما به ۶ حوزهی آبریز به شرح ذیل تقسیم میشود:
۱) حوزهی آبریز دریای مازندران با وسعت ۸/۱۰ درصد کل کشور و ۵/۱۹ درصد از کل منابع آب تجدید شونده کشور.
۲) حوزهی آبریز خلیج فارس و دریای عمان با وسعت ۲/۲۶ درصد از کل کشور و ۵۰ درصد کل منابع آب تجدید شونده کشور.
۳) حوزهی آبریز دریاچهی ارومیه با وسعت ۲/۳ درصد از کل کشور و ۶ درصد از کل منابع آب تجدید شوندهی کشور.
۴) حوزهی آبریز فلات مرکزی با مساحت ۸/۵۰ درصد از کل کشور و ۴/۲۲ درصد از کل منابع آب تجدید شوندهی کشور.
۵) حوزهی آبریز مرزی شرق با وسعت ۴/۶ درصد از مساحت کل کشور و ۳/۱ درصد از کل منابع آب تجدید شوندهی کشور.
۶) حوزهی آبریز قره قوم با ۷/۲ درصد از مساحت کل کشور و ۲ درصد از کل منابع آب تجدید شونده کشور.
اگر حوزههای آبریز کشور را مدنظر قراردهیم از جهت منابع آبی و میزان بارندگی میتوانیم کشور را به عرصههای عمومی متفاوت تقسیم کنیم که درهر یک از این عرصهها، سیاستهای کلی رسیدن به الگوی کشت متناسب با محوریت منابع آبی با یکدیگر مشابه باشند( حتی در اقلیمهای متفاوت)، این عرصهها عبارتند از:
الف) عرصههای دارای محدودیت شدید منابع آب
درحال حاضر در این عرصهها سیاستهای مبتنی بر استفادهی بیرویه از منابع آب زیر زمینی حاکم است؛ بنابراین لازم است، سیاستهای تولید در این عرصهها تا حد امکان درجهت مصرف بهینه آب و بهرهوری بالا و عدم کاهش تولید باشد برای اجرای این سیاست روشهای زیر باید مورد توجه قرار گیرد، بدین منظور راهکارهای زیر توصیه میشود:
۱) اولویتدهی به گیاهان پاییزه بهمنظور استفاده از بارندگیهای پاییز، زمستان و بهار سالانه
۲) افزایش سطح کشت در محیطهای کنترل شده همانند گلخانهها، کشتهای زیر پلاستیک و ...
۳) در کشت بهاره استفاده از گیاهانی که دورهی رشد آن کوتاه و تطابق بیشتری با پراکنش بارندگی منطقه داشته باشند.
۴) استقرار سیستمهای خاکورزی حفاظتی
۵) استقرار تسطیح لیزری در اراضی آبیاری سطحی
۶) استقرار اراضی آبیاری تحت فشار به ویژه قطرهای در اراضی زراعی و باغی
۷) کاهش مصرف آب و افزایش بهرهوری اقتصادی و حفظ منابع پایه
۸) کشت گیاهان کم توقع و ارقام گیاهان زودرس پرمحصول
ب) عرصههای بدون محدودیت منابع آبی
در این عرصهها میبایست سیاست بهرهبرداری کشاورزی به سمت استفادهی حداکثر از فضا و مکان در امر تولید باشد و روشهای زیر در امر تولید مورد توجه قرار گیرد، بدین منظور راهکارهای زیر ارائه میشود:
۱) حرکت به سمت روشهای چند کشتی
۲) استفادهی حداکثر از منابع آب با نگرش حفظ پتانسیل منابع تولید
۳) بهرهگیری مناسب از اراضی پایاب سدها که شامل بهینه کردن الگوی کشت، بهرهگیری مناسب از منابع تولید است
ج) عرصههای دیم
در عرصههای دیم با شیب بالای ۱۲ درصد سیاست تولید باید درجهت کشت گیاهان چندساله خشبی و نیمه خشبی شامل باغات، علوفههای دائمی و گیاهان دارویی باشد. درعرصههای دیم که دارای شیب کمتر از ۱۲ درصد هستند بایستی ساماندهی تولید بر اساس حذف علمی آیش و بهرهگیری از علوفه و حبوبات در تناوب باشد و از سویی رواج سیستمهای خاک ورزی حفاظتی نیز انجام شود.
همچنین در عرصههای دیم با توجه به پراکنش بارندگی و نوع اقلیم لازم است سیاستهای کشت متفاوتی کسب شود.
در مناطق سردسیری دارای بارندگی کم و متوسط (زیر ۴۰۰ میلی لیتر) کشت گیاهان مقاوم به خشکی مانند تریتیکاله و جو مورد توجه قرار گردد.
آیش در این مناطق در جهت کشت علوفههای یکساله و کم توقع مانند ماشک باشد.
در مناطق با بارندگی بالاتر از ۴۰۰ میلی لیتر کشت گندم در تناوب با حبوبات دیم و علوفه دیم همراه با آیش صورت پذیرد.
● ضرورت اجرای طرح
کشور ما از نظر جغرافیایی در قسمتی از کرهی زمین قرار گرفته که با محدودیتهای اقلیمی خاص مواجه است؛ خشکسالی یکی از محدودیتهایی است که در بسیاری از سالها بهعنوان چالشی بزرگ در برابر توسعهی کشاورزی مطرح بوده و همواره مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از سوی دیگر محدودیتهایی همچون خاک زراعی، عوامل اقتصادی، تغییرات اقلیمی، خرد بودن اراضی کهنسال، نیروی کار بخش کشاورزی و ... چالشهای تولید را در کشور چند برابر میکند.
با وجود چنین محدودیتهایی، طراحی برنامهای منسجم و هدفمند در زمینهی کشت محصولات کشاورزی برای غلبه بر مشکلات موجود امری اجتناب ناپذیر است.
طراحی و اجرای الگوی کشت مناسب، نه تنها بهمنظور مقابله با خشکسالی و کم آبی، بلکه به منظور کنترل هر چه بیشتر عوامل محدود کننده و بهرهبردرای بهینه از امکانات موجود ضرورتی است که دنیا بدان پی برده و عمل کرده است و ما نیز بهعنوان کشوری که به سمت توسعه گام بر میداریم با عمل به این مهم میتوانیم با مشکلات و محدودیتها آسانتر مقابله کنیم.
● اهداف اجرای طرح
۱) گزینش محصولاتی که از نظر اقلیمی با شرایط منطقه سازگاری کامل داشته و از نظر اقتصادی نیز دارای مزیت بوده و نسبت به محدودیتها و امکانات موجود نیز قابلیت مدیریت سهلتری داشته باشد.
۲) کاهش ریسک تولید و افزایش قابلیت مقابله با بحرانهای احتمالی بهویژه خشکسالی و کمبود آب
۳) حفاظت از منابع پایهی تجدید شونده تولید محصولات کشاورزی
۴) گسترش روحیهی تعاون و یکجا زراعی محصولات بهمنظور توزیع مناسبتر خدمات، نهادهها و حمایتهای یکپارچه به تولید کنندگان و کنترل مدیریت
۵) افزایش بهرهوری عوامل تولید
۶) ایجاد برنامهای منسجم برای رسیدن به پایداری تولید و افزایش تولید متناسب با نیازهای داخلی و حفظ تجارت در بازارهای بینالمللی
۷) ایجاد روحیهی پذیرش کشت محصولات از پیش تعیین شده
۸) گسترش صنایع مرتبط و بررسی توان کمک این صنایع به مدیریت بحرانهای احتمالی بهویژه خشکسالی
۹) فقر زدایی و افزایش توان درآمدی تولید کنندگان خرد بخش کشاروزی
۱۰) تولید غذای سالم و حفظ تندرستی با استاندارد سازی تولید
● پروژهها و زیر پروژههای طرح
۱) پروژهی بهینه سازی الگوی کشت در عرصههای دارای محدودیت منابع آبی
▪ افزایش سطح گلخانهها
▪ افزایش سطح کشتهای زیر پلاستیک
▪ افزایش سطح کشت سورگوم
▪ افزایش سطح کشت انتظاری حبوبات
▪ افزایش سطح باغات تحت سیستم آبیاری قطرهای ( تحت فشار)
▪ جایگزینی ارقام کم آبخواه محصولات زراعی بهجای ارقام معمول
۲) پروژهی بهینه سازی الگوی کشت درعرصههای بدون محدودیت منابع آبی
▪ گسترش چند کشتی محصولات زراعی
▪ افزایش سطح کشتهای متراکم و فشرده (intensive)
▪ افزایش تولید در واحد سطح محصولات زراعی از طریق اعمال تکنولوژیهای نوین به زراعی و به نژادی
▪ اصلاح و بهینه کردن ترکیب کشت موجود اراضی پایاب سدها (زیر شبکههای مدرن)
۳) پروژهی بهینه سازی الگوی کشت درعرصههای دیم با شیب بالای ۱۲ درصد
▪ افزایش سطح باغات
▪ کاهش سطح کشت گندم و جو
▪ افزایش سطح کشت گیاهان دارویی
▪ افزایش سطح زیر کشت علوفههای چند ساله دیم
۴) پروژهی بهینه سازی الگوی کشت در عرصههای دیم با شیب کمتر از ۱۲ درصد
▪ کاهش آیش (بهطور علمی) و افزایش تناوب گندم با حبوبات و علوفه دیم (در عرصههای دیم با بارندگی بیشتر از ۴۰۰ میلیمتر)
▪ افزایش سطح زیر کشت جو (در عرصههای دیم با بارندگی کمتر از ۴۰۰میلیمتر)
▪ گسترش سطح کشت تریتیکاله (در عرصههای دیم با بارندگی کمتر از ۴۰۰ میلیمتر)
▪ افزایش سطح زیر کشت ماشک (در عرصههای دیم با بارندگی کمتر از ۴۰۰ میلیمتر)
۵) پروژهی سیاستها و روشهای حمایتی
▪ افزایش سطح تسطیح لیزری اراضی دشتهای منطقه
▪ گسترش آبخیزها و آبخوانهای منطقهای
▪ لوله گذاری و پوشش انهار سنتی
▪ گسترش یکجا زراعی (به صورت پایلوت)
▪ بیمهی رایگان اراضی تولیدکنندگانی که در رسیدن به الگوی کشت همکاری کردهاند (اجرا از سال دوم)
▪ گسترش تشکلهای غیردولتی NGOs
▪ تشکلهای مکانیزه
▪ تشکلهای خدمات تعمیرات ماشین آلات و ادوات کشاورزی
▪ تشکلهای بازار یابی و بازار رسانی
▪ تشکلهای صنایع تبدیلی خانگی (خرد) و متوسط
▪ تشکلهای صنایع بستهبندی خانگی (خرد) و متوسط
▪ تشکلهای صنایع غیرکشاورزی (خرد خانگی یا متوسط)
▪ تشکلهای احداث انبارهای ذخیرهسازی محصولات کشاورزی
▪ تشکلهای تولید در مکانهای کنترل شده
▪ استانداردسازی مراحل گوناگون تولید برای محصولات گوناگون زراعی و باغی
▪ مطالعهی میزان ضایعات محصولات گوناگون زراعی و باغی در مراحل گوناگون پیش تا پس از تولید
● سیاستهای حمایتی
یکی از ابزارهای مهم در شکلگیری و اجرای الگوی کشت جهت گیری سیاستهای حمایتی دولت اعم از سیاستهای اقتصادی، بازرگانی و قانونی و پشتیبانی دولت از بخش کشاورزی است که در این راستا هدفمند کردن یارانههای بخش کشاورزی و مدیریت بهینهی آن اهمیت خاصی دارد.
مدیریت هدفمند یارانهها در راستای تحقق الگوی کشت میتواند در موفقیت اجرای برنامه الگوی کشت نقش ممتازی داشته باشد و فعالیتهای بخش کشاورزی را در جهت به حداکثر رساندن بهرهوری و بازدهی تولید هدایت کند.
انتظار میرود دستگاههای گوناگون قانونگذاری و اجرایی کشور در این امر مهم ملی مشارکت فعال داشته باشند:
الف) مجلس محترم شورای اسلامی قوانین مرتبط در جهت تحقق الگوی کشت را مصوب کند.
ب) دستگاههای ذیربط از جمله وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو، وزارت بازرگانی، وزارت بهداشت و درمان، معاونت برنامه ریزی و راهبردی ریاست جمهوری در تعامل با یکدیگر به منظور اجرایی کردن الگوی کشت مناسب همکاری لازم را داشته باشند.
ج) محققین و اندیشمندان و تولیدکنندگان بخش کشاورزی با مشارکت فعال خود در راه رسیدن به الگوی کشت را هموار سازند.
● نتایج حاصل از اجرای طرح
این طرح به بخش کشاورزی این امکان را میدهد که با داشتن برنامهای منسجم به اهدافی که در پیش گفته شده است دسترسی پیدا کرد؛ از جمله این نتایج میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱) تناسب کشت اکوفیزیولوژیک محصولات در منطقه
۲) ایجاد اشتغال مولد (در احداث مکانهای تولید کنترل شده)
۳) حفاظت از منابع پایه و تجدید شونده
۴) کاهش ریسک تولید و افزایش قابلیت مقابله با بحرانهای احتمالی همانند خشکسالی
۵) گسترش روحیهی تعاون
۶) مدیریت مناسب خدمات، نهادهها و حمایتهای یکپارچه به تولید کنندگان
۷) افزایش بهرهوری عوامل تولید
۸) کاهش هزینههای تولید و اقتصادی تر کردن تولیدات کشاورزی
۹) رسیدن به پایداری تولید
۱۰) فقر زدایی و افزایش توان درآمدی تولید کنندگان خرد بخش کشاورزی
۱۱) تولید غذای سالم و حفظ تندرستی با استاندراد سازی تولید
۱۲) گسترش صنایع مرتبط
۱۳) ایجاد روحیهی پذیرش کشت محصولات از پیش تعیین شده
منبع: aftab.ir
مطالب مشابه :
الگوی کشت چیست؟
الگوی کشت چیست؟ با توجه به گستردگی پهنهی مرزی کشور و تنوع اقلیمی مناطق گوناگون رسیدن به
الگوی کشت چیست؟
گروه کشاورزی ایران سبز فردا - الگوی کشت چیست؟ - مرجع پاورپوینت های کشاورزی در ایران
الگوی کشت چیست؟
الگوی کشت چیست؟ با توجه به گستردگی پهنهی مرزی کشور و تنوع اقلیمی مناطق گوناگون رسیدن به
الگوی کشت در کشاورزی پایدار
الگوی کشت چیست؟ با توجه به آنکه یکی از اصلیترین نیازهای هر فعالیت پویا، برنامهریزی در
الگوی کشت در کشاورزی پایدار
الگوی کشت چیست؟ با توجه به آن که یکی از اصلیترین نیازهای هر فعالیت پویا، برنامهریزی در
تناوب چیست ؟
الگوی کشت مضاعف در حقیقت نوعی تناوب درزمان است که با فشرده تر کردن تولید تناوب چیست.:
تناوب چیست ؟
تناوب چیست مورد کاشت تحت شرایط کشت آبی در یک مزرعه و نیز تعیین و فرمگیری الگوی کشت در یک
راهکارهای راهبردی برای مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی
الگوی کشت عبارتست از تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی آیا می دانید آب مجازی چیست
برچسب :
الگوی کشت چیست