کاربرد فیزیک در علم پزشکی

بسم الله الرحمن الرحیم

گردآورندگان: فریبا ظفری مهسا تقی زاده

فیزیک علم شناختن قانون های عمومی وکلی حاکم بر رفتار ماده وانرژی است.کوشش های پیگیر فیزیکدانان در این راه سبب کشف بسیاری از قانون های اساسی؛بیان نظریه ها و آشنایی با بعضی پدیده های طبیعی شده است.هرچند این موفقیت ها در برابر حجم ناشناخته ها؛اندک است لیکن تلاش همه جانبه وپرشتاب دانشمندان امید بسیار آفریده که انسان می تواند رازهای هستی را دریابد .انسان در یکی دو قرن اخیر؛با بهره گیری از روش علمی و ابزارهای دقیق توانسته است در هر یک از شاخه های علم؛به ویژه فیزیک دنیای روشن وشناخته شده ی خود را وسعت بخشد.در این مدت با دنیای بی نهایت کوچک ها آشنا شده؛به درون اتم راه یافته تا انواع نیروهای بنیادی طبیعت را شناخته؛الکترون و ویژگی های آن را دریافته وطیف گسترده امواج الکترومغناطیسی را کشف کرده است.

فیزیک که تا اواخر قرن نوزدهم مباحث مکانیک،گرما،صوت،نور و الکتریسیته را شامل می شد ،اکنون در اوایل قرن بیست ویکم در اشتراک با سایر علوم(مانند:شیمی،زیست شناسی و...)روز به روز گسترده تر وژرفاتر شده و بیش از30موضوع و مبحث مهم را در بر گرفته است (دانشنامه فیزیک تعداد شاخه های فیزیک را 33مورد معرفی کرده است).

فناوری

فناوری،چگونگی استفاده از ابزار،راه وروش برای انجام کارها وبرآوردن نیازهاست.

به عبارت دیگر فناوری به کار گیری آگاهی های انسان برای تغییر در محیط به منظور رفع نیازهاست .

اگرعلم را فرآیند شناخت طبیعت تعریف کنیم؛فناوری انجام کارها خواهد بود .در گذشته مثلاًََدر کشور ایران تا حدودیک صد سال پیش،زندگی ساده وابتدایی بود و کارها با ابزارهای ساده و روش های اولیٌه انجام می شد.

کشاورزی،حمل ونقل،تجارت،ساختمان سازی با روش های سنٌتی وابزارهایی که در طول زمان از راه تجربه به دست آمده بود؛صورت می گرفت. گرچه انسان به برخی از قانون های طبیعی دست یافته بود لیکن علم وعمل کمتراثر متقابل در یکدیگر داشتند.دانشمندان راه خود را می پیمودند و صنعتگران و ابزارکاران به راه خود می رفتند تا آنکه عصر جدید آغاز شد وتمدٌنی به وجود آمد که همه چیز در راه مصالح زندگی وتوانایی او به کار گرفته شد.

در سال 1663میلادی «جامعه سلطنتی لندن»تاسیس شد وهدف خود را ارتقای سطح علوم مربوط به امور و پدیده های طبیعی وهنر های مفید از طریق آزمایش وتجربه به نفع «ابنای بشر»انتخاب کرد.چهار سال بعد فرهنگستان علوم فرانسه درپاریس شکل گرفت وبر مفید واقع شدن علم تاکید فراوان شد. اعضای این فرهنگستان برای هر چه به ثمر رساندن تحقیقات علمی در زندگی انسان،به تلاش پرداخته واز این بابت حقوق دولتی دریفت می کردند.در سال 1853موزه علوم لندن با نام«هیات معتمدین دایره علم وهنرو موزه ملی علم و صنعت»گشایش یافت امٌا نزدیک تر شدن علم وصنعت سبب شد که در سال 1882بخش های مختلف این موسسه در هم ادغام شود وسازمان جدیدی بانام«دایره علوم کاربردی و تکنولوژی»تاسیس شود.

نقش فیزیک در تشخیص بیماری ها

پزشکان برای تشخیص بیماری ها از انواع وسایل ساده مانند دماسنج و فشارسنج،گوشی طبٌی(استتوسکوپ) تا دستگاه های بسیار پیچیده مانند میکروسکوپ الکترونی،لیزر وهولوگراف که همه براساس قانون های فیزیک طراحی و ساخته شده استفاده می کنند.در این قسمت به ساختمان و طرز کار برخی از آن ها می پردازیم.

رادیوگرافی ورادیوسکوپی

رادیوگرافی عکسبرداری از بدن با پرتوهای ایکس و رادیوسکوپی مشاهده مستقیم بدن با آن پرتوهاست.در عکٌاسی معمولی از نوری که از چیزها بازتابش می شود وبر فیلم عکٌاسی اثر می کند،استفاده می شود در صورتی که در رادیوگرافی پرتوهایی را که از بدن می گذرند،به کار می برند.پرتوهای ایکس را نخستین بار در سال 1895میلادی،ویلهلم کنراد رنتیگن استاد فیزیک دانشگاه ورتسبورگ آلمان کشف کرد.این کشف بسیار شگفت انگیز بود و خبر آن با سرعت در روزنامه های جهان منتشر شد.

جالب است که رنتیگن بر پرتوهای کاتدی کار می کرد و به طور اتٌفاقی متوجه شد که وقتی این پرتوها،که همان الکترون های سریع هستند،به موادٌ سخت وفلزٌات سنگین برخورد می کنندوپرتوهای ناشناخته ای تولید می شود.او این پرتوها را پرتو ایکس به معنی مجهول نامید.پرتوهای ایکس قدرت نفوذ و عبور بسیار زیاد دارند.به آسانی از کاغذ،مقوٌا،چوب،گوشت وحتٌی فلز های سبک مانند آلومینیم می گذرند؛لیکن فلزهای سنگین مانند سرب مانع عبور آن ها می شود.اشعه ایکس از استخوان های بدن که از موادٌ سنگین تشکیل شده اند،عبور نمی کنند در صورتی که از گوشت بدن به آسانی می گذرند.همین خاصیٌت سبب شده که آن را برای عکسبرداری از استخوان های بدن به کار برند و محل شکستگی استخوان ها را مشخص کنند.برای عکسبرداری از روده و معده هم از پرتوهای ایکس استفاده می شود لیکن برای این کار ابتدا به شخص مایعاتی مانند سولفات باریم می خورانند تا پوشش کدری اطراف روده و معده را بپوشاند و سپس رادیو گرافی را صورت می دهند.کشف پرتوهای ایکس که به وسیله رنتیگن عملی شد،سر آغاز فعالیٌت های دانشمندانی چون تامسون،بور،رادرفورد،ماری کوری،پیرکوری،بارکلاوبسیاری دیگر شد به طوری که نه فقط چگونگی تولید،تابش اثرهای پرتوایکس و گاما و نور شناخته شد،بلکه خود اشعه ایکس یکی از ابزارهای شناخت درون ماده شدو انسان را با جهان بی نهایت کوچک ها آشنا کرد و انرژی عظیم اتمی را در اختیار بشر قرار داد.پرتوهای ایکس در پزشکی و بهداشت برای پیشگیری،تشخیص و درمان به کار می رود به طوری که در فناوری های مربوطه یکی از ابزارهای اساسی است.

سونوگرافی

سونوگرافی عکسبرداری با امواج فراصوت است.فراصوت امواج مکانیکی مانند صوت است که بسامد آن بیش از بیست هزار هرتز است.این امواج را می توان با استفاده از نوسانگر پیزو الکتریک یا نوسانگر مغناطیسی تولید کرد. خاصیت پیزو الکتریک عبارت است از ایجاد اختلاف پتانسیل الکتریکی در دو طرف یک بلور هنگامی که آن بلور تحت فشار یا کشش قرار گیرد و نیز انبساط و انقباض آن بلور هنگامی که تحت تاثیر یک میدان الکتریکی واقع شود.بنابراین هر گاه از یک بلور کوارتز تیغه متوازی السطوحی عمود بر یکی از محورهایبلور تهیه کنیم واین تیغه را میان دو صفحه نازک فولادی قرار دهیم و ان دو صفحه را به اختلاف پتانسیل متناوبی وصل کنیم،تیغه کوارتز با همان بسامد جریان منبسط و منقبض می شود و به ارتعاش در می آید و در نتیجه امواج فراصوت تولید می کند.

پدیده پیزو الکتریک در سال1880به وسیله«پیر کوری»کشف شد و از آن علاوه بر تولید امواج فراصوتی،در میکروفون های کریستالی و فندک استفاده می شود.امواج فراصوتی دارای انرژی بسیار زیاد است ومی تواند سبب بالا رفتن دمای بافت های بدن انسان،سوختگی و تخریب سلول ها شود. از این امواج در دریانوردی،صنعت و پزشکی استفاده می شود.در پزشکی این امواج را برای تشخیص،درمان و تحقیقات به کار می برند.دستگاهی که برای عکس برداری به کار می رود اکوسکوپ یا سونوسکوپ است.اساس کارعکس برداری با امواج فراصوت بازتابش امواج است.در این عمل دستگاه گیرنده و فرستنده موجود است واز بسامد های میان یک میلیون تا پانزده میلیون استفاده می کنند. دستگاه مولٌد ضربه های موجی در زمان های بسیار کوتاه یک تا پنج میلیونیوم ثانیه را حدود دویست ضربه در ثانیه می فرستد و این ضربه ها در بدن نفوذ و چنانچه به محیطی برخورد کند که غلظت آن با محیط قبلی متفاوت باشد،پدیده بازتابش روی می دهد و با توجه به غلظت نسبی دو محیط،مقداری از انرژی ضربه های فراصوت باز تابش می شود.دستگاه گیرنده این امواج را دریافت می کند و به کمک دستگاه الکترونی ویک اسیلوسکوپ(نوسان نگار)آن را به نقطه یا نقاط نورانی به تصویر تبدیل می کند. عکس برداری با فراصوت را برای تشخیص بیماری های قلب،چشم،اعصاب،پستان،کبد ولگن انجام میدهند.

فیزیک امواج فراصوتی در سونوگرافی

هر موج شنوایی یا فراصوتی یک آشفتگی مکانیکی در یک محیط گاز، مایع ویا جامد است که به سوی بیرون از چشمه صوتی و با سرعتی یکنواخت و معیٌن حرکت می کند .در حرکت یا گسیل موج مکانیکی ماده منتقل نمی شود.اگر نوسان های ذره ها در راستای عمود بر گسیل موج باشد،موج عرضی است که در بیشتر جامدها رخ می دهد واگر نوسان امواج در راستای گسیل امواج باشد موج طولی است.

انتشار امواج در بافت های بدن به گونه امواج طولی است از این رو ما در پزشکی با این گونه امواج سروکار داریم. اگر نوسان های پرده یک بلند گو را بررسی کنیم که با بسامد fنوسان می کند می تواند چگونگی رفتارصوت را ارزیابی کرد. نوسان باعث ایجاد افزایش و کاهش موضعی فشار نسبت به فشار در محیط هوا می گردد. نقطه های با فشار بیش تر فشردگی و نقطه های کم فشار انبساط نامیده می شود.هنگام عبور امواج از ماده،ذرٌه های موجود در ماده در اثر امواج در محلٌشان به پس و پیش لرزه درمی آیند به گونه ای که انرژی تابیده در سوی موازی با لرزه ذرٌه ها از ماده گذر می کند.ذرٌه ها در درون ماده تنها حرکات پس و پیش را به پیروی از انرژی موج انجام می دهند.این ذرٌه ها حرکت آزاد در درون ماده را پیدانخواهد کرد.

انرژی موجی که باعث حرکت ذرٌه ها می گردد،هنگام گذر باعث به هم خوردن نظم و تعادل در ماده می شوند .ذره مادی در اثر نیرو از حالت آرامش یا تعادل در ماده خارج می شود.

وسایل الکترو پزشکی

بخشی از وسایل تشخیص بیماری ها دستگاه هایی هستند که بر اساس قانون های مربوط به الکتریسیته و الکترونیک ساخته و به کار گرفته می شوند. نمونه ای از این دستگاه ها عبارتند از:الکترو کاردیوگراف،الکتروبیوگراف،الکترو آنسفالوگراف .این دستگاه ها می توانند با رسم نمودارهایی وضع سلامت یا بیماری را برای پزشک مشخص کنند.ممکن است این دستگاه ها مجهز به نوسان نگار باشند و در نتیجه نمودارها مستقیماً بر روی یک صفحه تلوزیون مشاهده شود.نمونه این دستگاه ها کاردیوسکوپ است که معمولاً در اتاق بیمار قرار می گیردو بر آن منحنی ضربان قلب بیمار مشاهده می شود.در الکترو کاردیو گراف به جای آن که منحنی ها مستقیماً دیده شود آن منحنی ها(نمودارها)روی نواری از کاغذ ثبت وضبط می شود و پزشک از روی آن ها می تواند وضعیت قلب و نوع بیماری را تشخیص دهد . الکترو آنسفالو گراف دستگاهی است که با آن بیماری هایی چون صرع ،تومورهای مغزی،ضربه،اعتیاد به دارو و الکل تشخیص داده می شود و کار این دستکاه با استفاده از فعالیٌت های الکتریکی که در سطح بدن ظاهر می شود،صورت می گیرد.

اندازه گیری ها نشان می دهد که در قشر مغز،تغییرات پتانسیل الکتریکی منظٌمی انجام می شود.«این پتانسیل های الکتریکی به استثنای حالت بیهوشی عمیق یا قطع جریان خون به مغز،همیشه وجود دارند.هنگامی که قشر مغز خراب شود،این نقش تغییر می کند با قرار دادن الکترودهای پهن یا الکترودهای سوزنی شکل روی پوست سر می توان امواج را از پوست سر به سمت دستگاه ثبات هدایت کرد.

این امواج نتیجه پتانسیل های کار نورون های عصبی قشر مغزند که در سطح مغز ظاهر می شوند.خاصیٌت مهم این امواج بسامد آن هاست. گستره معمولی این بسامد از 1تا60هرتز تغییر می کند . این امواج برحسب بسامد،ولتاژ،محل های تلاقی،شکل امواج و نقش هایی که دارند،ارزیابی می شوند».

تهیه طرح سه بعدی از بدن

در سال های 1960تا1970برای تشخیص بیماری ها چهار روش جدید ابداع شد:

الف)گرمانگاری:

نخستین روش گرمانگاری بود که در سال1962عرضه شد.میدانیم که هر جسمی که دمایش بالاتر از صفر مطلق(273-درجه سیلیسیوس)باشد از خود امواجی تابش می کند که به نام امواجی گرمایی معروف است.

از این خاصیٌت یعنی انتشار امواج گرمایی از بدن انسان استفاده شده و اختلاف دمای قسمتی از بدن را به صورت تصویری رنگی تهیه می کنند .این روش برای تحقیق و بررسی رگ های خونی سطحی بدن مفید است و با آن می توان از وجود تومورها نیز با خبر شد.

ب)توموگرافی:

پرتوهای ایکس می توانند از بافت های نرم بگذرند،لیکن میزان جذب یا عبور آن ها به غلظت بافت بستگی دارد.چنانچه پرتوایکس در مسیر خود از غدٌه ای بگذرد،میزان جذب آن نسبت به وضعیتی که غدٌه وجود نداشته باشد تفاوت می کند. به کمک کامپیوتر می تواند تصویری را که از بدن گرفته اند،پردازش و اطلاعات دقیق مربوط به ساختمان بدن و وجود غدٌه را مشخص کنند. عملی که با کمک پرتو ایکس و کامپیوتر برای تعیین غدٌه ها صورت می گیرد را ترموگرافی می نامند.

پ )هولوگرافی(تمام نگاری):

«دنیس گابور»فیزیک دان نوع جدیدی از عکاسی را در سال1947ابداع کرد که بعداً در موارد گوناگون از جمله در پزشکی از آن استفاده شد.هولوگرافی بر خواص اموج متکی است و تصویری که از شیء گرفته می شود،سه بعدی است.در این طریقه تصویر برداری که از هر عضو بدن گرفته می شود،همه قسمت های اطراف آن عضو کاملاً دیده می شود.برای تهی عکس سه بعدی معمولاًاز پرتوهای لیزر استفاده می شود.

ت)دستگاه تشدید مغناطیسی(NMR):

اساس این دستگاه بر این خاصیت است که هسته اتم های خاصی در صورت قرار گرفتن در میدان مغناطیسی امواجی از خود تابش می کند که قابل ردیابی است.این پدیده درسال 1940شناخته شدوکاربرد آن در پزشکی برای نخستین بار در سوئد توسط«اریش اودبلاد»و از دهه 1950شروع شد.

در سال1973در انگلیس از طریق ردیابی تابش تراکم اتم های هیدروژن در بافت های مختلف بدن نخستین تصویرNMRتهیه شد.از سال 1977به بعد تصویر از مغز نیز به این وسیله گرفته شد.

کاربرد فیزیک در پزشکی

نگاه اجمالی

فیزیک پزشکی به معنی کابرد فیزیک در حرفه پزشکی است،مانند رادیوگرافی،سونوگرافی،بینایی سنجی و.... .چون بیوفیزیک به معنی فیزیک حیات است،فیزیک پزشکی درباره فیزیک حیات بشر بحث می کند.مانند گردش خون،آناتومی گوش،آناتومی چشم و ... .از طرفی به کارگیری اصول و قوانین این گروه های علمی در طرح ریزی و یا ساختن یک سیستم،به ترتیب مهندسی پزشکی وبیومهندسی نامیده می شود.تاسیس دوره های آموزشی مهندسی پزشکی و بیومهندسی از ضروریات یک جامعه پیشرفته است.از طرفی دیگر،آموزش فیزیک وبیوفیزیک پزشکی،مقدّم بر آموزش تکنولوژی و یا مهندسی پزشکی است.به عبارتی دیگر،می توان چنین بیان کرد که فیزیک پزشکی،ابزاری بسیار قوی و قدرتمند است که می تواند در اختیار پزشکان و مهندسان پزشکی قرار گیرد.در واقع در سایر رشته های مهندسی نیز تقریباً همین شرایط حاکم است.به عنوان مثال؛در فیزیک الکترونیک ساختار قطعات الکترونیکی به دقـّت مورد بررسی قرار می گیرد.حال آنکه در مهندسی الکترونیک بیشتر کاربرد این قطعات مورد تأکید قرار می گیرد.ونیز ضرورت آشنایی با فیزیک پزشکی این است که امروزه به واسطه ی پیشرفت سریع تکنولوژی وافزایش روزافزون دستگاه ها در بیمارستان ها وکلینیک ها نه تنها وجود هزاران مهندسی پزشکی در جامعه ما مورد نیاز است،بلکه پزشکان وپیراپزشکان باید درزمینه نگهداری از دستگاه ها نیز توانا باشند و لازمه این امر نیز آشنایی با فیزیک پزشکی است.

فواید آشنایی پزشکان وپیراپزشکان با فیزیک پزشکی

برای انجام صحیح کارهای تشخصی و درمانی و جلوگیری از آسیب های وارده به بیماران و حفظ و حراست دستگاه ها،باید به فیزیک مربوطه تسلط داشته باشیم.بدین معنی که همه فارغ التحصیلان رشته های پزشکی وپیراپزشکی باید به اصول فیزیک پزشکی آشنایی کافی پیدا کنند،تا به نگهداری از دستگاه ها و انجام صحیح کار با آنها توانایی داشته باشند.در این صورت نه تنها احتیاج ما به مهندسی پزشکی به صورت روزافزون احساس نمی شود،بلکه از آسیب دیدن دستگاه ها و خرید دستگاه های ناخواسته جلوگیری خواهد شد.مباحث علمی،کاربردی وتجربی مرتبط با ” فیزیک پزشکی ”فیزیک آندوسکوپی مکانیسم تولید نور اثرات بیولوژیکی نور مرئی استفاده از نور برای درمان

اسپکتروسکوپی در پزشکی لیزر در پزشکی
اشکال طیف فتوتراپی
سنجش نور یا فتومتری ساخته شدن تریدیمیت
نور مرئی دستگاه PUV-A
اپتیک هندسی کاربرد درمانی اشعه فرابنفش
فوتون شیوه های درمانی لیزر
خاصیت موجی نور محاسبه دوز اشعه فرابنفش
اثرات فیزیولیژیک اشعه فرابنفش آشکار سازی اشعه فرابنفش
کاربرد اشعه فرابنفش در پزشکی اثرات اشعه فروسرخ بر پوست
زخم های پوست اثرات اشعه فروسرخ بر چشم
خطرات اشعه فرابنفش بر چشم اثرات دیگر اشعه فروسرخ
روشهای درمان با گرما خطرات تابش فروسرخ
اشعه فروسرخ(IR) کاربرد لیزر در پزشکی
تولید و خصوصیات IR کاربرد لیزر درمعالجه امراض زنان
دستگاه تولید اشعه فروسرخ درمان بیماری پوستی با لیزر
توموگرافی کاربرد لیزر در دندانپزشکی
وابستگی دمایی اشعه فروسرخ کاربرد لیزر در گوش و حلق وبینی
بستگی فروسرخ به سطح تابنده کاربرد لیزر در اعمال جراحی
انحنای سطح تابش کننده درمان دوربینی
موارد منع کاربرد اشعه فرابنفش انواع عینک
آینده لیزر در پزشکی تشخیص آستیگماتیسم
فیزیک چشم وبینایی بیومیکروسکوپ
آستیگماتیسم چشم عادی
چشم عادی اسکیاسکوپی
دیوپتری تصحیح آستیگماتیسم
تصویردر یک دیوپتر تصحیح پیرچشمی
تشکیل تصویر در چشم معایب چشم
چشم ساده آزمایش دید رنگ ها
چشم هنجار سونوگرافی
مکانیسم تطابق امپدانس صوتی
میکروسکوپ آزمایش رین
انواع آستیگماتیسم انواع سونوگرافی
حد بینایی انواع اسکن
آفتالموسکوپی عکسبرداریMRI
تست سبز و قرمز هولوگرافی
علل لوچی چشم اسکن بهنگام
اسپکترومتر جرمی برش نگاری با اولتراسوند
آناتومی چشم پرتونگاری
طریقه تحریک گیرنده ها درمان با مواد رادیواکتیو
میدان بینایی چشم تصویر اولیه رادیولوژی
آناتومی گوش کنتراست مصنوعی
گوش داخلی و اهمیت آن روش حاجب
حساسیت گوش روش شفاف
اودیومتری رادیوسکوپی
وابستگی محیطی فروسرخ تجربه شاینر
تصویر گیری از بافت ثابت رادیوگرافی

چگونه فیزیک پزشکی بخوانیم؟

فیزیک پزشکی یکی از گرایش های فیزیک در مقطع کارشناسی ارشد می باشد.به بیان دیگر،دانشجویان رشته فیزیک بعد از اخذ مدرک کارشناسی در این رشته،می توانند بعد از امتحان وروری وارد رشته فیزیک پزشکی شده و مدرک فوق لیسانس خود را در این رشته اخذ نمایند.البته لازم به ذکر است که در کشور ما،درمقایسه با سایر گرایش های رشته فیزیک که در بیش تر دانشگاه-ها ارائه می گردد،گرایش فیزیک پزشکی درتعداد کمی از دانشگاه ها وجود دارد.

ارتباط فیزیک پزشکی با سایر علوم

می توان گفت که رشته فیزیک تقریباً با بیش تر شاخه های علوم ارتباط دارد.رابطه فیزیک با پزشکی نیز ازطریق فیزیک پزشکی برقرار می شود. به بیان دیگر،فیزیک پزشکی مانند پلی است که بین شاخه های مختلف فیزیک و پزشکی وجود دارد.به عنوان مثال ؛فیزیک پزشکی با گرایش های لیزر و فیزیک هسته ای ارتباط تنگاتنگ دارد.

آینده فیزیک پزشکی

با توجه به کاربردی که علوم در بهینه سازی زندگی بشر دارد،توجه اندیشمندان ونخبگان دنیا به پیشرفت وترقی شاخه های مختلف علمی معطوف شده است.لذا درحال حاضرشاهد پیشرفت وسیع تکنولوژی هستیم.هر روز وسایل جدید وپیشرفته تری ساخته می شوند که نسبت به وسایل قبلی ازکارایی بیشتری برخوردارهستند. به وجود آمدن وسایل پیشرفته و استفاده از آن ها نیازمند تربیت افراد متخصص در

این زمینه است.

به بیان دیگر،هر روز وسایل مختلف پیشرفته ای در علم پزشکی به وجود می آیند. مثلاً چاقوی لیزری،چاقوی پلاسمایی و.....چند نمونه از این موارد فوق العاده زیاد هستند.اما برای استفاده بهینه از این وسایل و جلوگیری از صدمات جانبی آن ها که جان بیمارانی را که به وسیله این ابزار مورد درمان قرار می گیرند،وجود متخصصین فیزیک پزشکی،امری اجتناب ناپذیر است. بنابراین باید در این زمینه سرمایه گذاری

بیش تری انجام شده و نسبت به تربیت چنین افرادی اقدام شود،تا ما نیز در آینده بتوانیم از این حیث به خودکفایی برسیم و شاهد هیچگونه آسیبی ناشی از استفاده نادرست این ابزارها نباشیم.

گردآورندگان:

فریبا ظفری مهسا تقی زاده

دانش آموزان سال سوم رشته علوم تجربی

دبیرستان اندیشه سازان قاین

باتشکر از دبیر محترم فیزیک

جناب آقای اصغرپور

کاربرد فیزیک در علم پزشکی

مطالب مشابه :

کاربرد فیزیک در علم پزشکی

کاربرد فیزیک در پزشکی

کاربرد لیزر در پزشکی

مجموعه مقالات فیزیک پزشکی , لیزر در پزشکی , کاربرد فیزیک پزشکی در تصویر برداری

بر سر دوراهی: مهندسی هسته ای - کاربرد پرتوها یا فیزیک پزشکی؟

کاربرد علم فیزیک در پزشکی

فیزیک پزشکی چیست؟