معماری باغ شاهزاده ماهان
باغ شاهزاده ماهان
سردرخانه
در مدخل باغ در دو طبقه بنا گردیده است.سایر بناهای باغ از دیوار پیرامونی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب فضاهای مختلف خدماتی را در نقاط مناسب در خود جا داده است.ورودی های فرعی باغ نیز در دو ضلع طولی پیش بینی شده اند.طرح اندازی باغ شاهزاده از چشم اندازهای باغ که از ویژگی های اصلی باغ تخت ها می باشد به بهترین وجه استفاده نموده است.دیدروهای ممتد درجهت طولی باغ از کوشک اصلی به سایر قسمت های باغ،و بالعکس از سردرخانه، و همچنین قابل رویت بودن مناظر بیرونی باغ از برخی نقاط به دلیل باغ تخت بودن آن،طیف و کیفیت تجربه بصری را غنی می کند.نظم درختکاری انتخاب مناسب گیاهان درایجاد سایه و یا رنگ آمیزی متناسب در فصل های مختلف باغ،ارزشهای استثنایی ای را برای ٱن تعریف می کند باغ شاهزاده ماهان در اوج والایی وشادابی کیفیت های طبیعی و مصنوع خود به خاطر دگرگونی شرایط سیاسی و اجتماعی دوران برای مدت طولانی خارج از سکنه و متروک ماند و دچار آسیب های فراوانی گردید.خرابی های وارد شده کلیه قسمت های باغ را در بر می گیرد. ویرانی ها شامل ویرانی بناهای اصلی و هم چنین محوطه باز باغ می گردیده است.باغ سازیو عناصر اصلی شکل دهنده باغ نیز(آبراه ها،استخرها،پیاده راه ها و بالاخره طبیعت گیاهی باغ،نظیر درختان،کرت ها،بسترهای گل کاری)از این گزند در امان نبوده اند باغ شاهزاده یک بار در سال1337 و باری دیگر پس از زلزله سال 1360که در آن آسیب هایی دید مرمت شد سپس به وسیله اداره فرهنگ وهنر خریداری گردید و در فهرست آثار ملی به ثبت رسید هم اکنون بنای سردرباغ در دست مرمت می باشد.این باغ به دلیل ویژگی ها و جذابیت های تاریخی و ارزشهای فضایی خود به عنوان یکی از نمونه باغ تخت های ایرانی مورد توجه دوستداران باغ ایرانی می باشد.علاوه بر این،به عنوان فضایی تفرجگاهی،باغ شاهزاده پذیرای عده زیادی است که برای گدراندن اوقات فراغت از مناطق اطراف به آنجا رفته و ساعاتی را در آن می گذرانند.اینک طرح ها مرمت . باز زنده سازی باغ شاهزاده ماهان کرمان زیر نظر سازمان میراث فرهنگی،معاونت فنی معرفی و آموزش تهیه و به زودی مورد اجرا قرار خواهد گرفت زمین آرایی و نقش آب و گیاهان زمین آرایی تخت باغ،و طبقه طبقه شدن آن از طریق سطوح کرت ها سطح باغ را آینه وار در معرض دید قرار می دهد و بنابرین رابطه ساده بین نظاره گر و زمین مسطح به صورت غنی تری در می آید و مشارکت نقش توپوگرافی زمین در فضای باغ را تشدید می کند.جریان آب و استخرها،علاوه بر تاکید محورها و آب نمای سراسری به صورت آبشره ها سطوح شفافی را بر روی زمین برای انعکاس دیگر عناصر ارایه می دهد. درخت های سایه افکن در حول محور مختصات سازمان فضای باغ را تاکید و تشدید می کنند.حرکت محور اصلی در میان باغ و جریان آب در امتداد این محورعلاوه بر ایجاد طراوت و سایه،فضای باغ را براساس نظام هندسی آن با ایجاد سطوح عمودی گیاهی با درجات مختلف شفافیت تعریف می کند.طراحی زمین آرایی با در نظرگرفتن نظام هندسی و تاثیر عناصر مختلف و نقش مصالح مناسب انجام گردیده است.
خانه زعیم باشی:
1.استقرار:واقع در سمت چپ بالا بین گوشه جنوبی مستطیل اصلی و نقطه آغاز انحنای بالای باغ،بدنه ای از این بنا که رو به فضای پشت بالاخانه است نسبت به دیوار طویل مستطیل اصلی در طرف مربوطه حدودا 8.5 متر جلو نشسته است این مجموعه در بالای حمام قرار گرفته و ضرورتا با استوانه برج مراقبت در آن گوشه از حمام جدا شده است. این مجموعه به خاطر عمق بیشتر آن نسبت به اتاق های دیگر پیرامونی،بیشترین برون زدگی از دیوار پیرامونی باغ را به ویژه در قسمت پشت حیاط مرکزی ایجاد کرده است.
2.معماری:این بنای یک طبقه و دارای حیاط مرکزی است و این تنها مورد موجود حیاط مرکزی مجموعه
بوده و در واقع پس از خود باغ تنها فضای محصور سرباز می باشد حیاط مرکزی این مجموع مستطیلی به ابعاد 14در8 متر با گوشه های بریده است که ضلع کوچک آن رو به باغ است،ولیکن ورودی به آن بر روی محور مستطیل نمی باشد،بلکه در یکی از گوشه های آن و در انتهای محور حرکت پشت بالاخانه ایجاد شده است.حرکت دیوار بیرونی آن متغیر و به ویژه در پشت حیاط مرکزی شکلی مطابق نصف شش ضلعی ایجاد می کند.از طرف داخل حیاط ،فرورفتگی هایی دراضلاع مستطیل حیاط فضاهای نیمه بازی ایجاد می کنند که در بعضی از نقاط حتی بخاری های دیواری نیز تعبیه شده است.این حیاط مرکزی ضمنا در حال حاظر به بیرون باغ نیز مرتبط است.با وجود شهرت این مجموعه به خانه زعیم باشی عملکرد اولیه آن کاملا مشخص نیست و در صورت استفاده به همان عنوان،احتمال دارد که عملکردهای دیگری نیز مانند نگه داری چهارپایان را نیز می داشته است.
یکی از نقاط قابل توجه این که اتاق های پیرامونی حیاط مرکزی نسبت به آن گشودگی های کمی دارند و دارای پنجره های بزرگ نمی باشند. ولیکن اتاق ها خود دارای اندازه های نسبتا بزرگ پوشیده با چند گنبد می باشند.در عین حال ،مانند دو بنای اصلی دیگر باغ،این مجموعه دارای پلان نسبتا پیچیده وفضاسازی جذاب می باشد
3.جزییات و ساختمان:این بنا متشکل از آجر،اندود و مسقف با چندین گنبد بوده و با وجود نیاز به مرمت قابل احیا می باشد در طرح،این بنا که در حال حاظر مورد استفاده سرایدار و بخشی از آن نیز آشپزخانه است.برای ایجاد رستوران در نظرگرفته شده است.ضمنا پلان این قسمت،به خاطر ارایه یک الگوی معماری مناسب با استفاده از حیاط مرکزی در ایجاد امکانات لازم در پشت دیوار باغ،برای ایجاد اقامتگاه ویژه در طرف مقابل باغ قابل تکرار تشخیص داده شده است.
بنای بالاخانه
1.استقرار:این بنا به ابعاد 9 در 52 متر،تنها بنای منفرد و مجزا از دیوار پیرامونی باغ می باشد که کمی
نسبت به ضلع بالایی مستطیل اصلی جلونشسته و به طور متقارن بر محور اصلی و تقریبا در
بالاترین نقطه آن قرار گرفته و در بالاترین نقطه با دیوار منحنی محدود می شود،تا حدی خصوصی تر و
کمی جدا از فضای اصلی باغ می باشد
2.معماری:این بنا متشکل از یک حجم دو و نیم طبقه در وسط و دو بال یک و نیم طبقه است.حجم مرکزی ضمنا به طرف فضای اصلی باغ نسبت به حجم های کوتاهتر جلو نشسته است و این امر با ایجاد یک تراس بزرگ به ابعاد 10.5 در 4.5متر تاکید بیشتری یافته است.دسترسی به سطح نیم طبقه توسط پلکانهایی به موازات محور اصلی و مستقیم و بدون مکث انجام می شود که در نتیجه حجم های یکپارچه پله،همچون پایه هایی در پایین نمای اصلی قرار گرفته اند.گشودگی ها در حجم های مکعب مستطیلی یکپارچه بدون واسطه و با عمق زیاد که در برخی موارد بالکن های فرو رفته ای ایجاد می کنند انجام شده و تضاد قوی شکاف ها و سطوح و حجم های یکدست حس پلاستیک قوی ای را ایجاد می کند که از مشخصه های اصلی معماری ایران است
در این بنا،یک وجه که رو به فضای اصلی باغ است نمای اصلی است و گشودگی های آن بزرگتر از
گشودگی های نمای پشت است،در حالی که دو وجه طرفین هر یک تنها دارای سه گشودگی کوچک می باشند.ورودی های زیرزمین نیز از طرف نمای اصلی و با تاکید انجام شده اند و فضای داخلی زیرزمین دارای ارتفاع نسبتا کوتاه و فضاهای کوچک تو در تو است.این بنا با داشتن یک معماری به ظاهر ساده ولی غنی از نظر حجمی و پیچیدگی فضایی و ارتباطی بسیار قابل توجه است
3.جزییات:سطوح یکپارچه این بنا از اندود سفید پوشیده شده و تزییناتی وجود ندارد.در اینجا نیز مانند
عمارت ورودی در گشودگی ها عمدتا از قوسهای نیم دایره استفاده شده است.پنجره ها چوبی و ارسی ونرده ها نیز چوبی است.سطوح داخلی نیز یکپارچه و ساده می باشد و بخاری های دیواری کوچک در چند نقطه تعبیه شده است.دودکش های کوچک نوک تیز این بخاری ها بسیار جذاب می باشند.
حمام
۱.استقرار:واقع در پشت دیوار پیرامونی در قسمت بالای باغ و در پایین خانه زعیم باشی و برجک استوانه ای
2.معماری:چندین فضای تو درتو به ابعاد مختلف که در نتیجه از طرف بیرون بدنه ای شکسته ایجاد می
کند.فضاهای داخلی با گنبد و قوس پوشیده شده اند
3.جزییات و ساخت:این بنا اخیرا مرمت شده و در وضع نسبتا قابل قبولی است ولیکن در رابطه با طراحی مرور بهسازی لازم خواهد بود در طراحی استفاده مجدد این بنا به عنوان حمام پیش بینی شده است.البته این بار حمام برای استفاده خصوصی مالک نخواهد بود بلکه حمامی نیمه عمومی در رابطه با کاربری اقامتگاهی،که لزوما می بایست از سطح بالایی از نگهداری و مدیریت برخوردار باشد در نظر گرفته شده باشد.تجربه نمایشی کردن این نوع حمام و یا تغییر کاربری،برای مثال به صورت چایخانه موفق نبوده است،لذا بهسازی حمام اولیه در رابطه با هدف هر چه جذاب تر کردن برنامه اقامتگاهی باغ پیشنهاد شده است.
سردرخانه
1.استقرار:سردرخانه در وسط ضلع کوتاه پایین باغ مابین پیش فضای ورودی و باغ قرار گرفته و بدین
ترتیب عملکرد ورودی و فضاهای داخلی مرتبط با آن و منظرگاهی که در طبقه فوقانی قرار دارد را دربر می گیرد.این بنا از بیرون نسبت به دیوار پیرامونی باغ،به طرف باغ عقب نشسته و از داخل نسبت به بدنه بال های طرفین به طرف باغ به مقدار قابل توجهی جلو نشسته است.این حرکت با استفاده از دو انحنا انجام گرفته،به طوری که دیوار مشبک محصور کننده پیش فضای ورودی بین این دو انحنا قرار می گیرد و از طرف پیش فضا انحنای مقعر و از طرف بیرون پیش فضا انحنای محدب رویت می شود
2.معماری:دروازه ورودی باغ به ارتفاع 3متر در میان بنای سردرخانه قرار دارد وبین
سردر ورودی و گشایش به طرف داخل باغ فضای واسطی به طول10.5و عرض9.5 متر واقع شده
است.پله های اتاق های جانبی واقع در دو طرف این فضا هر یک به صورت دو پله اریب که به پاگردهای مثلثی شکل در گوشه ها می رسند،قرار دارد.در ضلع کوچک این مثلث ها یک فرورفتگی در جرز گشایشی در یک طرف پاگرد به وجود می آورد.سقف فضای واسط به صورت یک پوسته گنبدی شکل با جزییات گچی است اتاق های جانبی،در حالی که با دیوارهای ضخیم از بیرون باغ و دو بال طرفین جدا شده اند،با استفاده از ایوان هایی به شکل نصف هشت ضلعی به طرف باغ باز می شوند.پلکان دسترسی به طبقه فوقانی،به صورت غیرمتقارن در یک طرف یکی از این پیش آمدگی ها تعبیه شده که باعت ایجاد یک فضای داخلی زیر پله نیز شده است.
اتصال این بنا به دو بال جانبی یک طبقه که نقاط خروج آب های باغ نیز در آنجاست،بسیار قابل توجه
است.زیرا از برخورد بدون واسطه بال ها به بنا اجتناب شده و با استفاده از دو انحنا در دیوار باغ ،که
می تواند از عناصر اروپایی تاثیرگذار بر معماری قاجار بوده باشد-از طرف داخل،یک ایوان مسقف در
هر طرف ایجاد شده است،که حوضچه های خروجی آب را در خود جای می دهند و بدین ترتیب معضل
های خروج آب از باغ و خواست منفک بودن نسبی بنای سردر از طرفین حل شده است. نماهای اصلی جلو وعقب متشکل از پنج قسمت هستند.در نمای خارجی قسمت وسط با دو ستون نزدیک به
هم در هر طرف در بالا و پایین از طرفین جدا شده و با کمی بالا بردن خط بام نیز این امر تاکید شده
است.این قسمت از نما به دلیل استفاده از دو قوس کوچک در طرفین قوس وسط دارای عرض بیشتری نسبت به تقسیم بندی های طرفین است که به ترتیب یک قوس بزرگ و سپس یک قوس کوچک در انتها می باشد که در طبقه فوقانی باز هم با دو ستون نزدیک به هم از یک دیگر جدا شده اند.در همکف تنها دو ستون نزدیک به هم در هر طرف ورودی ادامه ستون های طبقه فوقانی می باشند و طرفین دارای قاب های آجری و بدون گشودگی می باشند در منظرگاه فوقانی،پیرامون فضا با استفاده از ستون ها در دوطرف اصلی و ایوان در طرفین به اطراف باز است،در حالی که در دو طرف فضای خالی میانی،اتاق های کوچکی،که آن ها نیز به فضای منظرگاه نسبتا بازند،قرار دارد این نما به خاطر ترکیب کلی غیر متعارف و پیچیده آن و هم چنین جزییات غیرمعمول (استفاده از دو ستون نزدیک به هم،قوس هایی با ابعاد مختلف،ایجاد تضاد بسیار قوی پر و خالی و...از شخصیت ویژه ای برخوردار است نمای طرف داخل باغ این بنا نیز بسیار ویژه و می توان گفت که به دلیل تشدید تضاد بین عناصر جلو و عقب و استفاده از ستون و انحنا در این جهت،نوعی باروک است و به ویژه یادآور صحنه های تیاتری یا اپرایی سبک باروک می باشد که در باغ سازی این دوره استفاده می شده اند.دو حجم بیرون زده نصف هشت ضلعی،از مشخصه های اصلی این نماست که در ایران شاید مشابهی نداشته باشد.جزییات:باغ شاهزاده یک پروژه ناتمام است و بنابرین این امر در ارزیابی چگونگی وضعیت اولیه و یا موردنظر تاثیر می گذاردکلا معماری این دوره از یک طرف از نظر ساخت و ایجاد فضا و فناوری تداوم معماری بومی است ولی به ویژه با افت در دقت اجرایی،و از طرف دیگر تحت تاثیر برداشت هایی از معماری غربی است،برای مثال در استفاده از دیوارهای منحنی (باروک)و یا قرار دادن ستون ـ دو ستون نزدیک به هم ـ دو ورودی این عمارت مشخصه کلی دیگر این دوره افراط در تزیینات با کیفییت پایین و مخدوش شدن دلایل به کارگیری عناصر تزیینی است که بیشتر بر مبانی مشخصی انجام می شده.البته،تضادها و قرارگیری عناصر معمولا غریب با هم و تغییر در مقیاس های متعارف در این گونه ترکیب های التقاطی جذابیت هایی نیز گهگاه به وجود می آورد.طبقه هم کف این بنا از آجر،و اتاق های داخلی از اندود پوشانده شده اند.آجرکاری طوری انجام شده که فرورفتگی های کم عمقی در سطح ایجاد شده که در آن ها از کاشیکاری استفاده شده است.متاسفانه در مرمت ،کاشیکاری مرتبط با آن از دقت و کیفیت مناسب برخوردار نیست یکی از عناصرقابل توجه،استفاده از قوس نیم دایره است که به ویژه در دروازه ورودی دیده می شود.روزنه های دایره ای شکل کوچک در بالای قوس های طبقه فوقانی از مشخصه های دیگر این بنا است.آبچکان ها نیز که هم دربالای طبقه اول و هم در پیرامون بام قرار دارند،با استفاده از چوب و کاشی و آجر از اجزای کمتر دیده شده و جالب توجه می باشند
مسیریابی قنات
انتخاب مسیر قنات به گونه ای که تقریبا تمامی مسیر جریان های زیر زمینی پایین دست کوه جوپار،را به طرف باغ ،آن هم در بالاترین نقطه هدایتمی کند،کاملا مشخص است که با توجه به نزدیکی کوه بلوار که در جبهه مقابل کوه جوپار است طراح از تفاوت فاحش این دورشته اطلاع کامل داشته و برفگیر بودن و رو به آفتاب بودن مسیر بیانگرتیز بینی خاص و استادانه می باشد.
سیستم ورود آب به باغ که از دو مسیر متفاوت انتخاب شده است تا در صورت بروز اشکال در یک مسیر بدون نیاز به قطعی جریان،بتوان از تمامی آب استفاده نمود،بیانگر آنست که طراح از عملکرد هیدرولیکی به خوبی آکاه بوده و با توجه به محل باغ،که در دشت شمالی کوه جوپار قرار گرفته،به نظر می رسد که طراح از زمین شناسی نیز مطلع بوده زیرا آهک های کرتاسه این منطقه از نظر منابع آب چه از نظر کیفیت و چه از نظر کمیت دارای اهمیت هستند و ضخامت زیاد رسوبات و برف گیر بودن کوه جوپار،آب دائمی و تضمین شده ای را مهیا می سازد که به نظر نمی رسد جمع تمامی این مشخصه ها به طور اتفاقیصورت گرفته باشد.
شرایط آب و هوایی منطقه
نزولات جوی سالانه حدود 185 میلیمتر در سال که تقریبا معادل متوسط بارش کل ایران است و علاوه بر آن تابش مناسب سالانه 64%(متوسط ساعات آفتابی محل به کل ساعات آفتابی تئوریک) مجموعه این عوامل،شرایط مناسب و بهشت گونه ای را در این باغ فراهم کرده است.
استفاده از رسوبات ریزدانه سبک با خار و خاشاک و کود طبیعی سطح زمین و انتقال آنها از طریق بهم
زدن آب وبه ظاهر گل آلود کردن آب ،زدن چند نشانه بایک تبر است، زیرا این عمل هم از رسوبگری و
کاهش شیب مسیل های منتهی به باغ جلوگیری می نماید و رسوبات را تخلیه می نماید و هم با توجه به شیب مناسب باغ(در حدود5%)در سیستم آبیاری داخلی خللی ایجاد نمی کند و باعث غنای خاک و تقویت زمین می گردد. البته دو خطر نبز باغ را تهدید می کند که در صورت عدم کنترل و دقت می تواند به باغ صدمه وارد کند.یکی زیادی رسوبات ریز دانه آبی که چنانچه با برنامه و حساب شده نباشد می تواندبه باغ لطمه بزند و دیگری حرکت رسوبات بادی شمال ماهان
بازشناسی تاریخی،فرهنگی،اجتماعی
باغ شاهزاده ماهان توسط عبدالحمید میرزا ناصر الدوله فرمانفرما در دوره قاجار احداث گردید.وی یازده
سال متوالی حکومت کرمان و بلوچستان را داشت و وفات وی به تاریخ 1309قمری اتفاق افتاد.درباره
چگونگی به حکومت رسیدن و زندگی وی در دوران حکومت ،در کتاب تاریخ کرمان تالیف احمدعلی خان
وزیری کرمانی نوشتاری در دست است که در زیر آورده می شود
حکومت عبدالحمید میرزا(ناصرالدوله)
پس از یک سال و نیم اقامت کرمان،درسنه هزار و دویست و نود وهشت،بر حسب استدعای خود شاهزاده نصرت الدوله فرمانفرما،حکومت کرمان به شاهزاده سلطان حمید میرزای ناصرالدوله خلف اکبر معزیالیه تفویض گردید و شاهزاده ناصرالدوله به کرمان روانه و فرمانفرما هم از کرمان عازم دارلخلافه شد.درعرض راه طهران در منزل انار که اول خاک کرمان است ناصرالدوله به خدمت پدر بزرگوار شرفیابی حاصل نموده شاهزاده فرمانفرما مهمات لازمه وضع مملکت کرمان را با ایشان حالی فرمود.بعد از یکی دو روز ملاقات و دیدن دو شاهزاده اعظم،پدر طریق طهران و پسر راه کرمان پیش گرفتند.الحاصل کفایت وشجاعت ناصرالدوله همانا مشهور ایران بلکه در ممالک خارجه هم اشتهار داشت.پس از ورود کرمان انواع مهربانی و سلوک را با اعالی و ادانی فراخور حال وحالت هر کس به عمل آورده هر جا و هرکس مقتضی سیاست و نکال بود معمول فرموده و همه روزه از بام تا شام مشغول انجام امور ایالت و نظم مملکت و وصول و ایصال مالیات و اقساط دیوانی و تربیت و تعلیم افواج کرمانی و اصلاح امور رعیت و قشونی بود.بعد از دو سال و کسری که شاهزاده نصرت الدوله فرمانفرما در طهران به رحمت یزدان پیوست،لقب جلیل فرمانفرمایی هم حسب الارث و الاستحقاق به شاهزاده ناصرالدوله مرحمت شد مدت ایالت شاهزاده در کرمان یازده سال طول کشید.شش سفر به بلوچستان فرمود.تمام محلات آنجا را به حیطه نظم درآورد.در حکمرانی ناصرالدوله فرمانفرما سه چهار فقره فتنه از بلوچیه در بلوچستان رخ داد،همه به کفایت و توجه شاهزاده به اسهل وجهی اصلاح شد،یک دفعه آن،طایفه رودباری که ضدیتی با طایفه شهدوست خان بامری بلوچ داشته و مالی از آنها به غارت برده بودند ،شهدوست خان مزبورو پسر بزرگش نواب خان با جمعیت زیاد بر سر آن طایفه رودباری ریخته نزاع و جدال و قتال کردند و چند روز از طرفین بنای محاربه و زد و خورد داشتند و ماده غلیظ شده بود.به محض اینکه به عرض شاهزاده رسید ،شخصا با استعداد قشونی و غیره بقدر لزوم از شهر کرمان نهضت فرموده و به بلوکات حوال رودبار،که محل منازعه و مجادله حضرات بود،نزول نمود. شهدوست خان و سایر روسای طرفین را با استمالت وعتاب و خطاب احضار نموده اطفاء نایره فساد و اصلاح ذات البینشد و هر یک به محل و مکان خویش رفتند و شاهزاده به کرمان مراجعت کرد.یک مرتبه دیگر در حکومت ابولفتح خان سرتیپ قزاق به بلوچستان،اهالی آنجا شورش کرده با او خروج نمودند و او را در قلعه فهرج بلوچستان محصور کردند فرمانفرما از شهر اردویی لایق این غایله ترتیب داده،به سرداری محمد حسین میرزای حشمت السلطنه به حوالی بلوچستان فرستاد و خود فرمانفرما به جیرفت و رودبار،که نزدیک بلوچستان وارد و هر دو بود،تشریف برده و حشمت السلطنه را حاکم بلوچستان مقرر فرمود و بلوچان را به معرض عتاب و استمالت حاضر آورده از جهتی آنها را بوعده و وعید امیدوار و از جهت دیگر از اندیشه و بیم سیاست و مواخذه سخت هر یک را از کرده نادم فرمود و به اندک توجهیفتنه به این بزرگی را مفطفی ساخت.و ابراهیم خان سرهنگ بمی و زین العابدین خان سرتیپ برادر او را که سالهاستمسبوق به عمل بلوچستان هستند و در دفع و رفع این فتنه مساعی جمیله مذبول داشته بودند و لوازم خدمتگذاری را به عمل آورده،مورد الطاف شاهزاده گشته ابراهیم خان به منصب سرتبپی توپخانه و زین العابدین خان به درجه سرتیپی اول رسید و نیز حکومت بلوچستان را به دو برادر تفویض فرمود و رفع فساد گردید یکدفعه دیگر که سفر ششم بلوچستان بود،دلاور خان بلوچ که ظاهرا و باطنا از افریت های روزگار بود در مراتب جهل دلاور بود و شهدوست خان ثالی وحسین خان بلوچ را گرفته مغلولا به شهر آورده به حبس ابدی مقرر داشت. خلاصه از آنجایی که روزگارغدار ناپایدار کاری جز بد عهدی و مخاصمت مردان نامدار ندارد،در دو سال آخردرد گلوی معروف که بعضی از اطباء او را نوعی از طاعون شمرده اند سه چهار پسر دختر شاهزاده را از حیات عاری ساخت،لهذا شاهزاده را کسالت و غم فرا گرفت. پیوسته اوقات در حزن آن نونهال های خانواده ی شوکت بسر بردی و هیچ روز و شب نیارمیدی.در اوایل سال یازدهم حکومت در ماه مبارک رمضان لوی ئیل 1309دوسه روز قبل از ناخوشی خواب دیده بود که شاه نعمت الله مشهور به شاه ولی که در ماهان مدفون است و حالات آن جناب از ابتدا تا انتها سابقا عرض شده،در بالای کوهی رفیع منزل داشته و شاهزاده در انجا ازاو دیدن و زیارت نموده،این خواب رو مکررا مذاکره نمود.تعبیر آن رو از هر کس می خواستند.بعد دو سه روز مبتلا به ناخوشی آنفولنزا که زکام مسری باشد
و آن سال در تمام ایران بروز کرده بود و در کرمان نیز سرایت نموده بود شده،پس از چند روز منجر به
چند مرض متضاد مثل محرقه و مطبقه و اسهال و زهیر گردید و در عشرآخر رمضان داعی حق را لبیک
اجابت فرمود.نعش آن شاهزاده را با کوکبه و جلال در مزار مشهور به قبر آقا درخارج شهر کرمان امانت سپردند.
"هم حاجیه هما خانم وهم ناصر الدوله بهشاه نعمت الله ولی ارادتی کامل داشته اند.تعمیرات و آثاری نیز از این دو در صحن جنوبی مزار شاه ولی هنوز بر جاست."
در جای دیگر گفته شده است:
"فیروز میرزا در 1296 نیز مجددا به کرمان امد و پس از او پسرش عبدالحمید میرزا ناصر الدوله
حکومت کرمان یافت و با لقب فرمانفرما مدت ها حاکم کرمان بود و سفرهای او به بلوچستان و قلع و قمع بلوچ مشهوراست.باغ شاهزاده در ماهان از محدثات اوست وپدرم،مرحوم حاج آخوند پاریزی در وصف این باغ گفته:
حضرت والا چو زماهان خرید خوب و پسندیده و ارزان خرید
خواست در آن قریه ی عنبر سرشت باغی بر پا کند چون سرشت
یاذ بساتین معلق کنند زنده زنو قصر خورنق کنند
باغ همان است ولی مال کیست؟ بر ستم و ظلم بباید گریست"
در مورد اتمام کار بنایی باغ شاهزاده گفته شده:
"....کانه همان بنایی که وقتی خبر مرگ ناصر الدوله را شنید،آخرین تغار گچ را بر سر در عمارت باغ
شاهزاده ماهان ( که مشغول بنایی آن بود)کوفت و از چوب بست فرود آمد و بقیه بنا ناتمام ماند...."
1-1-2نظام استقرار
مختصات جغرافیایی
باغ شاهزاده ماهان دارای مختصات جغرافیایی 30 درجه و 4 دقیقه عرض شمالی و 57 درجه و 17 دقیقه
طول شرقی می باشد
منبع : www.mp20.blogfa.com
مطالب مشابه :
پلان و تصاویر بناهای تاریخی
پلان و برش باغ شاهزاده ماهان کرمان باغ فین کاشان (تمامی پلان کرمان مدرسه
باغ شاهزاده ماهان کرمان
نقشه و پلان. باغ شاهزاده ماهان کرمان . باغ شاهزاده ماهان كرمان>> باغ زیبای شاهزاده
معماری باغ شاهزاده ماهان
باز زنده سازی باغ شاهزاده ماهان کرمان زیر نظر سازمان این مجموعه دارای پلان
باغ شازده (شاهزاده) ماهان
خانه هولمن؛با پلان برگرفته شده وقت کرمان عبدالحمید باغ شازده (شاهزاده) ماهان
پلان و تصاویر بناهای تاریخی
پلان گنبد سلطانیه پلان و برش باغ شاهزاده ماهان کرمان
باغ شاهزاده ماهان
باغ شاهزاده ماهان. باغ شاهزاده ماهان حاکم کرمان در اواخر دوره کلکسیون پلان های
باغ شازده ماهان
شهر ماهان در 35 کیلومتری کرمان باغ شاهزاده در به ماهان رسيد. بنای اين باغ که در
مکان های دیدنی استان کرمان
باغ شاهزاده ماهان. جنوب شرقی شهر کرمان در شهر ماهان واقع پوشه آجری و پلان مربع
ايرانگردي، معرفي جاذبه هاي گردشگري استان كرمان
باغ شاهزاده ماهان. جنوب شرقی شهر کرمان در شهر ماهان واقع پوشه آجری و پلان مربع
برچسب :
پلان باغ شاهزاده ماهان کرمان