نقش خانواده و مدرسه در پرورش خلاقیت کودکان

در میان عوامل اجتماعی که بیش تر از سایر عوامل زمینه های شکوفایی شخصیت در کودکان را فراهم می سازند : ( خانه ، مدرسه ، دانشگاه ، موسسات پژوهشی ، رسانه و ... ) دو عامل اول یعنی خانواده و مدرسه در شکوفایی خلاقیت نقش اساسی دارند .

خانواده

بدون شک خانواده مهم ترین نقش در کنترل و هدایت تخیل و ظهور خلاقیت ها را دارد .

اگر خانواده فرصت های لازم را برای سوال کردن ، کنجکاوی و کشف محیط به کودکان بدهد و آن ها را تنبیه نکند ، زمینه رشد خلاقیت فراهم می شود. تنبیه و تهدید های مکرر ، آفت خلاقیت های ذهن است . فرزندان خلاق به آرامش روانی ، اطمینان خاطر و اعتماد به نفس قوی نیاز دارند. بنابراین اگر والدین ، کودکان خود را به همراه نکات مثبت و منفی و همان گونه که هستند بپذیرند و حس کنجاوی آنها را برانگیزند ، کودکانشان را در انتخاب موضوعات مورد علاقه خود آزار بگذارند و نظارت درست و دائمی بر کارها ی آنان می شوند. لذا شایسته است والدین تا آن جا که امکان دارد کودکان خود را مستقل بار آورند، در ایجاد اعتماد به نفس آنان را یاری کنند ، دستاوردهای آنان را با آغوش باز پذیرا شوند و هنگام شکست به جای سرزنش ، راهنما و راهگشای مشکلات کودکان باشند تا کودکان بتوانند ضمن احساس ارزشمندی در انجام کارها ، راه حل و عقاید معمول و دور از ذهن را نیز بیازمایند ، چرا که چنین کاری پایه و مایه اصلی خلاقیت است .

مدرسه

علاوه بر خانواده ، مدرسه نقش بسیار مهمی در شکوفایی خلاقیت دارد . سن ورود به مدرسه بسیار حساس و بحرانی در ارتباط با خلاقیت های ذهنی است . عواملی هم چون تکالیف ، تاکید بر محفوظات ، اجرای برنامه های هم آهنگ و انتظار رفتار های یکسان از کودکان ، عدم توجه به تفاوت های فردی ، وجود کلاسهای پر جمعیت ، اعمال انضباط و مقررات فوق العاده شدید ، تشویق به کسب نمره های بالا و ایجاد جوی توام با رقابت های فردی برای ممتاز شدن ، و سر انجام عدم شناخت یا بی توجهی به ویژگی های فردی کودکان ، نوجوانان و جوانان خلاق سبب می شود که قدرت خلاقیت آنان به تدریج کاهش یابد. به عبارت دیگر وقتی آنان مجبور شدند معیارهای موجود را بپذیرند و رفتارهایشان را با خواسته ها و معیارهای مدرسه ،سازگار سازند و یا به ناگزیر از رفتار همسالان پیروی کنند ( به خصوص در سنین پایین ) خلاقیت هایشان کمتر می شود. در چنین شرایطی رسالت مدرسه در شکوفایی و پویای بیش از پیش روشن می شود .

منابع :

-هوش های چند گانه در کلاس درس - مهشید صفری

-سنجش و کاربرد هوش های چند گانه در مدرسه و خانه - فاطمه آذر فر

-فصل نامه خلاقیت - پگاه احراری

سیمین نقش ـ واحد خوراسگان
عضو شورای مرکزی انجمن اهل قلم سما

نقش خانواده و مدرسه در پرورش خلاقیت کودکان

مطالب مشابه :

ای نام نکوی تو ...

نقش خانواده و مدرسه در پرورش خلاقیت کودکان

اعلام نتایج فراخوان یک آسمان خاطره

حکایت

ده فرمان از آداب نوشتن / رضا امیرخانی

پوستر همایش (اطلاعیه 3)

آینه ی برآمده

همایش ادبی

گزارش از همایش بیستمین سالروز تأسیس سازمان سما