سوال و جواب درباره ي فارسي ششم ابتدايي

۱- درس فارسي در هفته چند ساعت برنامه ريزي و هر درس تا چه مدت تدريس مي شود؟ فارسي پايه ي ششم پنج ساعت در هفته است و بهتر است هر روز يك ساعت در برنامه به آن اختصاص داده شود هر چند كه مي توان به جاي يك روز ، دو ساعت در يك روز نيز برنامه ريزي شودو هر درس به طور كامل به مدت 7 يا 8 جلسه تدريس مي شود.

۲-تدريس يك جلسه ي فارسي معمولاً چگونه است ؟ البته براي تدريس يك جلسه نمي توان محتواي ثابتي را در نظر گرفت ولي معمولاً به اين صورت است كه جلسه ي اول متن درس و خودارزيابي آن و مابقي در جلسات بعدي تدريس مي شود ولي باز به شرايط و زمانبندي كلاسي بستگي دارد.

۳- آيا در شروع تدريس ، متن درس بايستي توسط معلم خوانده شود؟ البته هر چه قدر سعي كنيم خود دانش آموز براي خوانش و درك مطلب متن استقلال داشته باشد بهتر است ولي براي متون ادبي و سنگين تر از لحاظ درك مطلب ، خود معلم و يا سي دي گويا شروع كننده ي خوانش متن خواهد بود تا درك مطلب بهتر و صحيح تر صورت گيرد.

۴- آيا لازم است معاني شعر و يا كلمات سنگين درس توسط دانش آموز در كتاب نوشته شود ؟ اين كار به هيچ عنوان انجام نمي گيرد زيرا با اين كار راه تلاش دانش آموز براي درك مطالب گرفته مي شود و آن ها در درك مطلب به معلم وابسته خواهند بود بلكه بهتر است با خوانش چند بار ابيات و يا جملات، از دانش آموزان سوالاتي پرسيده شود تا برداشت خودشان را بيان كنند و اگر لازم باشد خودشان به واژه نامه ي انتهايي كتاب مراجعه كنند.

۵-درس فارسي در طول پنج جلسه در هفته چگونه برنامه ريزي مي شود؟ البته براي اين كار محدوديت خاصي وجود ندارد زيرا هر دو كتاب اهداف ادبيات فارسي را تكميل مي كنند ولي مي توان با توجه به شرايط كلاسي هر كدام از كتاب هاي فارسي را براي ساعت خاصي برنامه ريزي كرد ولي بهتر آن است كه هر دو كتاب همراه دانش آموز باشد تا در شرايط لازم هر دو كتاب طبق زمان بندي آن تدريس گردد يعني در برنامه به طور كلي فارسي(خوانداري و نوشتاري) گنجانده شود.

۶- آيا نيازي به دفتر املا( تقريري) و يا انشا با موضوع آزاد(يا تمرين بندنويسي) است ؟ تمرين هاي املايي و انشايي كتاب محدود است لذا جهت تكميل و يا تقويت املا و انشا دفتري منظور مي گردد و هر دوهفته يك بار املاي تقريري يا انشا با موضوع آزاد برنامه ريزي مي شود.(يك هفته در ميان املاي تقريري و هفته ي بعد به جاي آن درس انشا با موضوع آزاد). فراموش نشود با توجه به شرايط و نياز هر كلاس مي توان به هر هفته يك ساعت املاي تقريري افزايش داد.

۷- ارزشيابي صحيح املاي فارسي چگونه صورت مي گيرد؟ البته مي توان در هر زمان و به هر گونه حتي با يك سوال يا يك املاي تقريري ارزيابي انجام داد ولي بهترين و اصولي ترين ارزيابي اين درس به اين صورت است كه ده نمره به املاي تقريري و ده نمره سوالاتي ارائه گردد كه به املا مربوط مي شود. ( مانند صفحات دوم فارسي نوشتاري)

۸-ارزشيابي صحيح انشاي فارسي چگونه صورت مي گيرد؟ البته مي توان در هر زمان و به هر گونه حتي با يك سوال يا يك موضوع انشا و يا با نوشتن يك بند ارزيابي انجام داد ولي بهترين و اصولي ترين ارزيابي اين درس به اين صورت است كه ده نمره به موضوع انشا و ده نمره سوالاتي ارائه گردد كه به انشا مربوط مي شود. (مانند صفحات سوم فارسي نوشتاري)

۹-تا چه ميزان حفظ شعر مورد تاكيد است ؟ با حفظ شعر دانش آموزان به اهدافي چون التذاذ روحي و فضاي همخواني ، تقويت حافظه ، درک معنايي اشعار ، گسترش واژگان ، آشنايي با شعر کهن و نو و... مي رسند كه معلم مي تواند با راه هاي مختلفي دانش آموزان را به حفظ شعر كمك و راهنمايي نمايد ولي در اين ميان به تفاوت هاي فردي دانش آموزان و مدت زمان لازم براي حفظ شعر توجه مي شود.

۱۰- آيا لازم است دانش آموزان همه ي اشعار بخوان و حفظ كن را از حفظ بخوانند ؟ حفظ همه ي اشعاربخوان و حفظ كن مورد انتظار است ولي با توجه به تفاوت هاي فردي حفظ تا دو مورد در آزمون شفاهي فارسي كفايت مي كند.

۱۱- آزمون شفاهي فارسي پايه ي ششم چگونه صورت مي گيرد؟ البته اين آزمون چون به صورت شفاهي انجام مي گيرد فعاليت ها و توانمندي دانش آموزان در گذشته يا در طول مدت ارزيابي كمك زيادي به نمره ي اين درس خواهد كرد ولي در مجموع خوانش صحيح از روي متن ، درك مطب (كلمات ، شعر و متن)، حفظ شعر و ... بيست نمره اين درس را رقم مي زنند.فراموش نگردد فقط دو نمره از اين بيست نمره به حفظ شعر اختصاص داده مي شود.

۱۲- آيا از متن هاي بخوان و بينديش نيز مي توان به دانش آموزان املا گفت ؟ در املا (نوشتن شكل خطي )يك اصل وجود دارد و آن اين كه هر متني را كه آموزش داده باشيم و از روي آن چند بار خوانده و تمرين شده باشد املاگفتن از آن مانعي ندارد هر چند آن متن به صورت نظم(شعر) باشد.

۱۳- آيا از متن اشعار بخوان و حفظ كن مي توان در آزمون هاي كتبي استفاده كرد ؟ خير، با توجه به اهدافي كه براي اين نوع اشعار اشاره شد درك مطلب و يا برداشت دانش آموزان از ابياتِ اين گونه اشعار در آزمون هاي كتبي مناسب نيست هر چند درك مطلب و يا برداشت دانش آموزان از ابيات اين اشعار در كلاس درس صورت مي گيرد.

۱۴- آيا در املا با نگذاشتن علامت تشديد روي كلمات تشديددار غلطي محسوب مي گردد ؟ به هيچ وجه غلط محسوب نمي شود زيرا كه تشديد از عناصر آوايي يك نوشته محسوب مي شود و مانند حركات كوتاه ـَـِـُـ صرفاً به خوانش صحيح متن كمك مي كند و ننوشتن آن غلطي محسوب نمي گردد . مانند : مي برد ـ بنا ؛ (حتي بهتر است علامت تشديد توسط مصحح روي كلماتي كه تشديد نگذاشته اند نوشته نشود تا متن دانش آموز از لحاظ رواني ، خدشه دار به نظر نيايد.)

۱۵-انجام فعاليت هاي كتاب فارسي در منزل مانعي ندارد؟ انجام اين فعاليت ها به صورت انفرادي يا گروهي در كلاس درس پس از تمرين و توضيح نمونه هايي از آن و با نظارت معلم و يا سرگروه ها ، مورد انتظار است .

۱۶-آيا دانش آموزي كه در جمله سازي از كلمات به جاي يك جمله ، دو ويا بيشتر جمله مي سازد اشتباه گرفته شود ؟ همان طور كه مي دانيم جمله سازي مقدمه انشانويسي است و جمله سازي با اهداف فهم ، كاربرد كلمه و رعايت نكات دستوري انجام مي شود و دانش آموزي كه جملاتي با توجه به اين اهداف هر چند بيش از يك جمله مي سازد به اهداف آن رسيده است هر چند هم اگر صرفاً يك جمله خواسته شده باشد نيز مي تواند يك هدف باشد ولي بهتر است در آزمون هاي رسمي غلطي محسوب نگردد تا حق دانش آموز ضايع نگردد.

۱۷-اگر در جمله سازي به جاي كلمه ي مورد نظر، تركيبي از آن با كلمه اي، جمله بسازد چگونه عمل شود ؟ همان طور كه مي دانيم جمله سازي مقدمه انشانويسي است و جمله سازي با اهداف فهم ، كاربرد كلمه و رعايت نكات دستوري انجام مي شود و دانش آموزي جمله سازي خود را حتي با گسترش واژگان از طريق پيداكردن كلمات مناسب براي تركيب آن مي سازد به اهداف آن رسيده است وغلط گرفتن از آن صحيح نيست مانند:«كتابِ مناسب» به جاي «كتاب».كلمه مورد نظر از لحاظ معنايي در هر دو كلمه تفاوتي نكرده است ولي نبايد كلمه به كلمه ديگر با معناي متفاوت تبديل گردد به طور مثال به جاي كلمه « كتاب» كلمه «كتابخانه» در جمله سازي مناسب نيست.

۱۸-دانش آموزاني كه در بند نويسي مشكل دارند چه بايد كرد؟ در ابتدا اين تمرين با موضوع هاي ساده توسط دانش آموزان تمرين مي گردد و اصول و يا مراحل بند نويسي را آموزش مي دهيم به طور مثال : قدم اول در بند نويسي تعيين موضوع و يا ايده اصلي است كه دانش آموز در ضرب المثل بايد سعي كند موضوع اصلي را در ابتدا درك كند بعد از او مي خواهيم در مرحله ي بعد موضوع هاي كوچك تر ( موضوع هاي محدود كننده موضوع اصلي) كه مي توان براي موضوع اصلي در نظر گرفت را در چند كلمه بيان كند و بعد مي خواهيم يكي از اين ريزموضوع ها را با آوردن مثال و ... بسط و گسترش دهد و با يك جمله ، پايان خوبي براي بند خود داشته باشد.... بهتر است بند ها توسط دانش آموزان خوانده شود تا با روش قضاوت عملكرد ، معيارهاي مناسبي براي بندنويسي مناسب، داشته باشند.

۱۹-اصطلاحات دستوري و يا نكات آموزشي بيشتر تا چه ميزان لازم است معرفي گردد؟ در اين كتاب ، در حد پايه اصطلاحات دستوري و نكات لازم براي آموزش آورده شده است و مابقي براي سال هاي آتي برنامه ريزي مي شود و اشاره بيش از حد و دور ماندن از اهداف اصلي (تقويت مهارت هاي زباني و فرازباني) و حفظ اصطلاحات و تعاريف مناسب نمي باشد هر چند كه مي توان به عنوان تحقيق و پژوهشي ساده توسط دانش آموزان، اين امر در حد ضرورت خواسته شود.

۲۰- تاريخ ادبيات ، زندگي نامه شعرا و نويسندگان (اعلام در بخش پاياني كتاب) تا چه حد ارزيابي مي شود ؟ اين بخش براي اطلاع بيشتر دانش آموزان با تاريخ ادبيات ، منظور شده است و در ارزيابي هدف اصلي نمي باشد هر چند كه معلم مي تواند بخش كوچكي از نمره آزمون شفاهي فارسي را به فعاليت ها ، تحقيق و پژوهش هاي ساده اي كه در مورد زندگي نامه ي شعرا و نويسندگان توسط دانش آموزان انجام مي گيرد ، منظور نمايد.

۲۱-آيا مي توان متني با كلمات غلط داد تا دانش آموزان درست آن را بنويسند؟ چون همه ي دانش آموزان كلاس از حافظه ي ديداري بالايي برخوردار نيستند مناسب نمي باشد زيرا ديدن كلمات غلط و با آن چه در حافظه خود داشته است نظم و استحكام ساخت شناختي دانش آموزان ضعيف در حافظه ي ديداري را به هم مي زند و ممكن است غلط هاي املايي او نيز بيشتر شود. پيشنهاد مي گردد به جاي اين نوع تمرين ها از املاي ناقص ( حذف حرف مهم در كلمه) بيشتر استفاده شود.

۲۲-قبل از تدريس يك درس چه نكاتي لازم است در نظر گرفته شود؟ 1- مطالعه كتاب راهنما و آشنايي با اهداف آن درس 2-توجه به متن و فعاليت هاي آن قبل از تدريس 3- در نظر گرفتن روش و يا روش هاي مناسب و علمي براي تدريس آن درس 4- در نظر گرفتن وسيله و يا رسانه ي آموزشي جهت تثبيت بهتر يادگيري 5- آوردن نمونه هايي از آثار نويسندگان مطرح شده در كلاس6- پيش بيني كارپژوهشي و تحقيقي ساده براي آن درس در صورت نياز 7-آماده نمودن بخش صوتي درس مورد نظر در لوح فشرده « گويا» 8-پيش بيني فعاليت گروهي و تدارك موضوع و يا موضوع هاي مناسب براي فعاليت9-نحوه ي ارزيابي درست ،‌اصولي و كامل از بخش مورد تدريس جهت حركت و تلاش بيشتر دانش آموزان 10- در نظر گرفتن دانش آموزان نياز به تلاش در همه ي فعاليت ها از جمله خوانش متن و...

سوال و جواب درباره ي فارسي ششم ابتدايي

مطالب مشابه :

درس آزاد فارسی جدید التالیف سوم راهنمایی

پاسخ خودآزمايي هاي زبان فارسی سال دوم دبيرستان نیمسال دوم

خود ارزیابی و تمرین های زبانی سال دوم

نمونه درس آزاد فارسی هفتم

سوال و جواب مكتوب در مورد فارسي پايه ي سوم ابتدايي

اطلاعيه آزمون هاي ورودي مدارس تيزهوشان و نمونه دولتي