بال کلی چیست ؟

بال کلی چیست ؟ كلمه بال كلي روزانه توسط تعداد زيادي از مردم در اقصي نقاط دنيا مورد استفاده قرار ميگيرد بدون آنكه اغلب آنها بدانند كه دقيقاً از چه چيزي صحبت مي‌كنند، بال‌كلي يك كاني فوق‌العاده كم‌ياب است كه در نقاط معدودي از جهان يافت مي‌گردد. بال‌كلي بخش ضروري بيشتر بدنه‌هاي سفالي و سراميكي مي‌باشد. اين ماده به آساني غالب‌گيري شده و پس از پخت در حرارت بالا به رنگ سفيد يا نزديك به سفيد در مي‌آيد و از اين رو به درستي مي‌توان بال‌كلي‌ها را از جمله رس‌هاي مفيد در صنايع سراميك ناميد. تاريخچه نام‌گذاري بال‌كلي‌ها به روش‌هاي ابتدايي برداشت و استخراج آنها از معدن (اولين بار در انگلستان) باز مي‌گردد، به اين شكل كه در ابتدا از ابزارهاي دستي ويژه‌اي جهت استخراج اين مواد استفاده مي‌گرديد كه آنها را در اشكال مكعبي شكل ناهموار و با ابعادي حدود 30 سانتيمتر برداشت مي‌نمود، اما به علت انتقال، جابجايي و ذخيره‌سازي اين قطعات مكعب شكل، به تدريج گوشه‌ها و زواياي آنها ضربه خورده و گرد مي‌شدند و به شكل توپ در مي‌آمدند و از اين رو به نام بال‌كلي (رس توپي) شناخته مي‌شوند.
تركيب شيميايي: بال‌كلي نوعي رس، همانند كائولن مي‌باشد و تفاوت آن با كائولن در داشتن پلاستيسيته بالا و مقاومت كمتر در برابر حرارت است. اما در تركيب شيميايي بال‌كلي و كائولن تفاوت چنداني ديده نمي‌شود و تنها در نسبت و ميزان سيليس شركت‌كننده در تركيب داراي اختلاف مي‌باشند. تركيب عمومي بال‌كلي‌ها غالباً شامل 20 تا 80 درصد كائولينيت، 10 تا 25 درصد ميكا و 6 تا 65 درصد سيليس (كوارتز) مي‌باشد. به‌علاوه كاني‌هاي فرعي ديگر و برخي مواد كربناته كه داراي منشاء گياهي مي‌باشند در تركيب آنها حضور دارند. البته در منابع مختلف تركيبات ديگري نيز براي آنها ذكر گرديده كه داراي تفاوت‌هاي اندك مي‌باشند مثلاً مقدار كائولينيت را بين 20 تا 95 درصد، كوارتز 10 تا 70 درصد، ايليت و كلريت 5 تا 45 درصد ذكر كرده و مواد آلي، مونت‌موريونيت‌ها، تركيبات آهني، اكسيد تيتان و نمك‌هاي محلول را از جمله ناخالصي‌هاي آن در نظر گرفته‌اند. بايد توجه داشت كه گستره دامنه تغيير در تركيب شيميايي و كاني‌شناسي و نيز در اندازه رس‌هاي سازنده تركيب، به مشخصات و ويژگي‌هاي متفاوت و منحصر به فرد رگه‌هاي رسي نازك شكل گرفته در داخل يك پهنه رسوبي بستگي دارد.
منشاء و نحوه شكل‌گيري: بال‌كلي يك رس رسوبي مي‌باشد كه داراي منشاء طبيعي بوده و نيز به عنوان يك رس ثانويه شناخته مي‌شود، اين بدان معناست كه عوامل هوازدگي طبيعي باعث انتقال آن از محل و منشاء اوليه خود كه از آن سرچشمه گرفته است گرديده‌اند، رنگ طبيعي آن مي‌تواند از زرد كم رنگ تا مشكي متغير باشد كه اين تغير رنگ به حضور ساير كاني‌هاي موجود در آن و ساير موادي كه با آن رسوب كرده‌اند، بستگي دارد. اين ماده عموماً با درصدي از ماسه و رسوبات كربن دار (ليگنيت) همراه مي‌باشد، به‌طور مثال برخي از لايه‌ها به‌طور عمده از ماسه‌هاي كوارتزي ساخته شده‌اند و برخي واحدها تقريباً به‌طور كامل ليگنيتي هستند، اما اكثر لايه‌هاي سازنده بال‌كلي‌ها مشتمل بر تركيبي از كاني‌هاي رسي ريز دانه (به ويژه كائولينيت) به همراه تركيب متغيري از رسوبات سيليس و كربن‌دار مي‌باشند. عاملي كه باعث تغير در نسبت عناصر تشكيل‌دهنده آن مي‌شود، به محتوي مواد ورودي به رودخانه و هر محيط رسوبگذاري كه رسوبات در آنجا ته‌نشست مي‌يابند بستگي دارد، در حقيقت محتوي رسوبات و كاني‌هاي رسي موجود در آنها به‌طور عمده به سنگ منشاءهايي كه از آنها ايجاد گرديده‌اند وابسته است. تحقيقات نشان مي‌دهد كه هوازدگي عميق و طولاني مدت سنگهاي منشاء، تقريباً تمام اكسيدهاي آهن موجود در آن را از بين مي‌برد، اين اكسيد‌ها در واقع عامل اصلي رنگ‌هاي زرد، قهوه‌اي و يا قرمز در نهشته‌هاي رسي شكل گرفته در حوضه رسوبي محسوب مي‌گردند. از رس‌هاي رنگي شكل گرفته حاصل از اين اكسيد‌ها عموماً براي ساخت آجرهاي ساختماني، لوله‌هاي فاضلاب و سفال‌هاي رنگي استفاده مي‌شود ولي در صنايع سراميك‌هاي سفيد كاربرد ندارند. در مناطقي كه زمين هاي بالادست و ارتفاعات يك حوضه رسوبي، از سنگهایی با منشاء گرانيتي هستند و منابع و ذخاير رسي از هوازدگي عميق آنها شكل گرفته است، بال‌كلي‌هاي حاصل از آنها خصوصياتي شبيه به كائولينيت‌ها خواهند داشت، يعني داراي ذرات درشت و نه چندان پلاستيك اما داراي رنگ پخت سفيد مي‌باشند، ولي چنانچه منشاء كاني‌هاي رسي، آلتراسيون سنگ‌هاي ديگري به غير از گرانيت‌ها باشد، رس‌هاي شكل گرفته اغلب داراي قطعات سازنده كوچكتري بوده و خصوصيات پلاستيسيته بالا دارند اما در عوض داراي رنگ پخت تيره‌تر (زرد تا كرم) مي‌باشند. به‌طور كلي براي تشكيل و نگهداري ذخيره‌هاي رسوبي بال‌كلي، به يك سري شرايط زمين‌شناسي كم‌ياب احتياج مي‌باشد: اين شرايط شامل: الف – سنگ منشاء‌هايي كه به لحاظ ميزان كائولينيت غني بوده و عمدتاً كم‌ترين ميزان انواع اكسيد آهن را دارا مي‌باشند. ب- فرسايش اين سنگ‌ها و حمل آنها به داخل مانداب‌ها و يا حوضه‌هاي آب شور يا شيرين و ادامه فرسايش تا قطعات سازنده بسيار ريز‌دانه گردند. ج- فرسايش محدود و كم دامنه بعدي و يا دفن عميق رسوبات حاصل از مرحله قبل در نهايت سبب ايجاد واحدهاي بال‌كلي مي‌گردد.

انواع خصوصيات بال‌كلي‌ها: بال‌كلي‌ها مي‌توانند داراي خصوصيات متفاوتي باشند، اين گروه از كاني‌هاي رسي را مي‌توان به دو بخش عمده تقسيم نمود: 1- رس‌هاي با رنگ پخت نسبتاً روشن كه اغلب شامل درصد قابل توجهي از عنصر كربن در تركيب خود مي‌باشند، به اين دسته از رس‌ها، رس‌هاي آبي (تيره يا روشن) گفته مي‌شود (بستگي به رنگ پس از پخت آن دارد) و بخش عمده بال كلي‌ها از اين گروه هستند. 2- رس‌هاي با رنگ پخت سفيدتر اما با خصوصيات پلاستيك كمتر كه به لحاظ محتوايي مقدار اندكي كربن داشته و يا فاقد آن هستند و در عوض داراي درصد قابل توجهي از ماسه‌هاي كوارتزي كوچك مي‌باشند. اين نوع رس‌ها اغلب به عنوان رس‌هاي شكسته شناخته مي‌شوند زيرا دانه‌هاي كوارتز با خصوصيات غيرچسبنده باعث ايجاد ترك و شكستگي سريع در آنها مي‌شوند. برخي از انواع بال‌كلي‌ها داراي خاصيت سياليت هستند كه اين ويژگي آنها را در غالب‌گيري قطعات سراميكي بزرگ نظير قطعات سرويس‌هاي بهداشتي ارزشمند مي‌نمايد (در واقع باعث افزایش سیالات دو غاب‌های ریخته‌گری مي‌شوند يعني اگر بخواهيم بدون اینکه آب اضافه کنیم دوغاب را سیال کنیم به اين ترکیب بال‌کلی اضافه می‌کنیم)

معادن بال کلی و سنگ و خاک نسوز رباط خان طبس و پروژه های مرتبط

منابع و معادن اصلی بال کلی در ایران در استان یزد، شهرستان طبس و بطور عمده در نزدیکی روستای رباط خان قرار دارند. همچنین معادن پیروفیلیتی در حوالی شهرستان آباده بدلیل مشابهت خواص با بالکلی از منابع دیگری است که مورد مصرف صنایع سرامیک قرار دارد.

شرکت معدنی و صنعتی سوراوجین عقیق به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی بال کلی در ایران می باشد که پنج معدن روباز را در وسعت حدود 150 کیلومتر مربع مورد بهره برداری قرار می دهد. تعداد کارگاه های فعال شرکت بیش از 15 کارگاه می باشد.

روند تولید بال کلی در شرکت عقیق، بطور کلی شامل مراحل زیر می باشد.

اکتشاف ——> باطله برداری ——> استخراج کامل لایه ها به تفکیک ——> خردایش و اختلاط مواد استخراجی ——> دپو ——> ارسال به مشتری

در تمامی مراحل فوق نمونه برداری و انجام آزمایشات سرامیک و شیمی زیر نظر بخش کنترل کیفی صورت می پذیرد.

برابر اکتشافات انجام شده و مستندات موجود ذخایر مواد معدنی فوق بالغ بر چندین میلیون تن می باشد.

تعدادی از مشتریان بال کلی طبس که از 25 سال پیش مصرف کننده اند عبارتند از :

چینی بهداشتی : پارس سرام، آرمیتاژ، چینی بهداشتی مینا، زاینده رود و…

کاشی پرسلان و گرانیتی : راک سرام، الوند، نیلو …

صنایع نسوز و قطعات نسوز : فرآورده های نسوز ایران، فرآورده های نسوز آذر، گروه صنایع فرآورده های نسوز قدر(نیرو)، نسوز امین آباد، شرکت کوره های صنعتی، شرکت راه و صنعت، شرکت نسوزین، آذرخش قم، آجر نسوز سهیل، الکترو سرامیک و …

پروژه های مرتبط

شركت کانسرام

شركت کانسرام به شماره ثبت 220845 در تاریخ 15/2/1383 با هدف اجرای پروژه‌های تولید قطعات بتن سبك و تولید چینی‌آلات بهداشتی و فرآوری بال‌كلی (Ball Clay) تأسیس شده است.سهامداران این شرکت شامل ( شرکت صنایع و معادن فلات ایرانیان 42 % , اشخاص حقیقی 58 % )میباشد. سرمایه ثبتی شرکت برابر 400.000.000 ریال میباشد.

پروژه های تحت پوشش شرکت کانسرام به شرح زیر میباشد.

1.احداث کارخانه تولید چینی بهداشتی با ظرفیت 250.000 سرویس در سال

2.احداث کارخانه فرآوری بال کلی با ظرفیت 20.000 تن در سال

3.احداث کارخانه تولید بتن سبک با ظرفیت 300.000 متر مکعب در سال

4.احداث کارخانه تولید آهک با ظرفیت 50.000 تن در سال

– پروژه احداث کارخانه تولید چینی آلات بهداشتی

با کمی دقت در نرخ رشد جمعیت کشور ما و سایر کشورهای منطقه ، پیام مهمی را به سرمایه گذاران می دهد که می توانند با خیال آسوده نسبت به سرمایه گذاری در بخش تولید مصالح ساختمانی اقدام نمایند .
البته همانگونه که میدانیم وجود بازار مصرف به تنهائی نمیتواند عامل یک سرمایه گذاری موفق باشد و مطمئنا سرمایه گذار همواره باید بالاتر از حد انتظار مشتری خدمات خود را ارائه نماید تا باعث خشنودی مشتری و حضور موفق در بازار رقابت گردد .
بر همین اساس شرکت کانسرام برای دستیابی به بالاترین استانداردهای روز اروپا جهت تولید محصول قابل رقابت ، مطالعات جامعی را بعمل آورده و بر اساس آن موفق به انعقاد قرارداد با یکی از معتبر ترین شرکت های اروپائی جهت انتقال تکنولوژی ودر اختیار گذاردن توان فنی و مهندسی جهت تولید چینی آلات بهداشتی با کیفیت قابل ارائه در بازارهای هدف در خاور میانه و اروپا گردید .
در همین راستا پروژه احداث کارخانه چینی آلات بهداشتی با ظرفیت 250.000 سرویس در سال با پیش بینی سرمایه گذاری 150 میلیارد ریالی در شهرستان طبس در استان یزد به عنوان قطب صنعت کاشی و سرامیک کشور که دارای مواد اولیه غنی و در دسترس فراوان است در حال اجرا می باشد .

نرخ بازگشت داخلی سرمایه 97/26% میباشد.

احداث کارخانه فرآوری بال کلی با ظرفیت 20,000 تن در سال

فعالیت های انجام شده در پروژه فرآوری بال کلی

· کلیه مجوزهای قانونی پروژه اخذ گردیده است

· معادن مختلف شناسایی و انتخاب گردیده

· نوع ماشین آلات جهت فرایند تولید مشخص شده است

· انتخاب سازندگان جهت ساخت ماشین آلات مختلف در دست انجام است

· جهت اجرای پروژه های کانسرام موسسه بنیاد برکت موافقتنامه خود را جهت مشارکت 45 درصد از آورده سهام داران اعلام نمود که تفاهم نامه در این زمینه مبادله گردیده است .

پروژه احداث کارخانه فرآوری بال کلی

مــاده معدنی بال کلی که از خانواده مواد معدنی رسی می باشد در صنایع مختلف از جمله صنایع کاشی سازی و سرامیک ، چینی بهداشتی ، چینی مظروف ، شیشه ، آجر نسوز ، خاک کوزه گری ، صنایع پلاستیک ، کاغذ و بعنوان پر کن در صنایع ریخته گری مورد استفاده فراوان قرار می گیرد .

بــر اساس آمـــار گمرک کشور ، در حال حاضر برای رفع نیازهای داخلی ، سالیانه در حدود 85 هزار تن بال کلی فرآوری شده از کشورهای اروپائی به داخل کشور وارد گـــردیده ودر همین حال بعلت نبود کارخانه فرآوری بال کلی در ایران از برخی معادن استان یزد ، اصفهان و فارس ، بال کلی به صورت خام جهت فرآوری به خارج کشور صادر می گردد که این موضوع بخوبی ضرورت ایجاد یک واحد صنعتی فرآوری بال کلی جهت رفع نیازهای کشور را کاملا نمایان می سازد .

بر همین اساس پس از انجام مطالعات جامع ، پروژه احداث کارخانه فرآوری بال کلی در محل بخش دستگردان شهرستان طبس که علاوه بر دسترسی به معادن غنی بال کلی در شعاع 15 تا 70 کیلومتری محل اجرای طرح ، دسترسی راحت به بازارهای عمده مصرف داخلی از جمله استان های یزد ، اصفهان و خراسان رضوی را نیز دارد ، در برنامه قرار گرفت .

در این طرح ظرفیت تولید پیش بینی شده برای فاز اول 20 هزار تن ماده فرآوری شده بال کلی در سال بوده که این میزان در فاز دوم به 40 هزار تن در سال افزایش خواهد یافت .

طراحی و ساخت ماشین آلات خط تولید بر مبنای آزمایشات انجام شده بر روی ماده اولیه معدنی، با بهره گیری از بالاترین تکنولوژی و با سرمایه گذاری 10 میلیون یورو ، از کشور ایتالیا بوده و کلیه مراحل فرآوری بال کلی زیر نظر کارشناسان ایتالیائی و منطبق با استانداردهای بین المللی و بدون هیچگونه زیست محیطی انجام خواهد شد .

نرخ بازگشت داخلی سرمایه 64/24 % میباشد.

در صورت داشتن اطلاعات و تصاویر جدیدتر ؛ آنرا به همراه نام خودبه آدرس [email protected] ارسال فرمایید

“استفاده از مطالب سایت با ذكر منبع (www.tabasenc.ir) بلا مانع است“

بال کلی چیست ؟

مطالب مشابه :

گلشن ، معاون وزیر ،کارگران و شکیبی

تندیس شهید محمدحسین فهمیده در طبس رونمایی شد

دیدار با شکیبی مرد روزهای بهاری

استان شاهرود یا شاهوار ؛ همه چیز نزدیک است

طبس و الحاق به خراسان +خبر تکمیلی

نسبت جعلی محمد علی عبداله زاده نماینده طبس

از آیات طبیعت تا آیات قرآن

پروژه سيمان دانشگاه به تاريخ 16/6/1391

بال کلی چیست ؟

کارخانه چینی بهداشتی صدف