فنون

معلم و يادگيري

يكي از مهمترين مباحث تعليم و تربيت و در عين حال يكي از مشكلترين مفاهيم براي تعريف كردن «يادگيري» مي باشد. يادگيري اساس رفتار افراد را تشكيل مي دهد. از طريق يادگيري فرد با محيط خود آشنا مي شود، روي محيط تأثير مي گذارد و گاهي باعث ايجاد تغييرات مثبت و سازنده در محيط مي شود. بنابراين قسمت عمده ي رفتار آدمي آموختني است. فرد انسان سخن گفتن، محبت كردن، ارتباط برقرار كردن با ديگران و حتي انديشيدن را ياد مي گيرد. شناختن خود و جهان خارج نيز از طريق يادگيري امكان دارد. رشد قوه تفكر با طرز حل مسئله امري است كه به تدريج و در سايه ي يادگيري در افراد به وجود مي آيد: توجه به اصول يادگيري و بررسي علل عدم توانايي دانش آموز در يادگيري ، ارائه بهترين راهكار جهت جبران ناتوانايي ها شرط اساسي موفقيت در فعاليتهاي آموزشي مي باشد.

جهت گيري معلمان و مديران درباره ي يادگيري در طرز كار و تصميم گيري آنها تأثير فراوان دارد ، معلماني كه اصول و مباني يادگيري را درست تشخيص نمي دهند بهتر مي توانند در تعليم و تربيت افراد اقدام كنند و از تعداد دانش آموزان در معرض شكست بكاهند.

در راستاي رسيدن به اهداف يادگيري معلم از عوامل مهم و مؤثر مي باشد. عنصر معلم درهر نظام آموزشي را بايستي آينه ي تمام نماي درجه توفيق آن نظام در تحقق اهدافي دانست كه فلسفه وجودي آن را تشكيل مي دهد. كليه عوامل دروني سازمان مدرسه لازم و ضروري مي باشد ولي معلم اهميت خاص خود را دارد. اگر قصد تغيير در رفتار دانش آموزان را داشته باشيم بايد به سراغ معلمان برويم بدون تحول معلم هيچ تحولي در آموزش صورت نمي گيرد.

شخصيت معلم:

معلم ضمن نقش آموزشي ، نقش راهنمايي و هدايت دانش آموزان و دانشجويان در زمينه هاي مختلف را نيز عهده دار است. « معلم نبايد فراموش كند كه او كارگزاري است روحاني و ملزم به زندگي با نقش خود، علاقه مند به تمام اشياء پيراموني خود كه الهام بخش راهنمايي هستند»

معلمان يكي از ركن هاي اصلي نظام آموزشي هستند كه بدون خواست آنها هيچ تحول آموزشي به موفقيت واقعي نخواهد رسيد. لازم است كه براي تقويت ، حمايت جذب و نگهداري و اعتلاي علمي و حرفه اي اين ستون هاي اصلي آموزش و پرورش برنامه هايي تازه و بديع انجام گيرد.

آنچه كه معلمان را كارآمد مي نمايد تسلط بر موضوع مورد تدريس ( تخصص) و دارا بودن ويژگيهاي شخصي والا مي باشد. شخصيت معلم در واقع محصول و نتيجه ي مجموعه ي تركيبي عوامل ، رواني ، فكري ، اجتماعي ، عاطفي، تجربي، فرهنگي، و بدني است كه به شكل خاصي در هر معلم تركيب مي شوند و او را از ساير معلمان متمايز مي كند. (

محيط كلاس از ديواري چند متشكل نيست . بلكه ساحت مقدس است كه در ديوارش محدوده اي است از راهنماييهاي روحاني ، اخلاقي و اجتماعي . خصوصيات كلاس قدرتي را ساطع مي كند كه نقش و ظيفه ي معلم در درون آن نمي تواند ناشناخته باشد.

حرفه معلمي در هر رده اي صرفاً يك پيشه نيست بلكه يك خدمت معنوي است بارشد يك فرهنگ « انساني » قرين گشته و در مسير بيداري آگاهي انسانها گام برمي دارد.

نبايد ناديده گرفت كه راز موفقيت معلمان بيشتر به آمادگيهاي شغلي قبل از ورود در جامعه ي معلمان نيز بستگي دارد.

قبل از هر چيز معلم مؤثر كسي است كه به معلمي علاقمند باشد. همواره بر خود تسلط داشته باشد، با آرامش بر كلاس حاكميت داشته باشد. امر تدريس « يك صبر طولاني است» . منقبض بودن از ويژگيهاي شخصيتي مهم معلم است . معلم در هر راهي كه باشد بر وي لازم است يك فرد اجتماعي و نمونه باشد. معلم بايد اين اضطراب را داشته باشد كه آيا فراگيران من موفق به يادگيري مطالب شده اند؟

آنچه امروزه در آموزش و پرورش چاره ساز مي باشد، مشاركت دانش آموزان است. براي استفاده از مشاركت در تدريس ايجاد ارتباط مناسب لازم است. ايجاد ارتباطات به خصوص روابط در خورد تجارب آموزشي در رشته هاي مشابه مواد درسي درباره ي تدريس معلم كمك مي كند، (عسگريان).

« آنچه كه قبل از تدريس بايد در نظر گرفته شود، تفاوتهاي فردي است بايد آماده باشد با هر يك از دانش آموزان خود برخوردي متناسب با سبك و شيوه يادگيري او داشته باشد» (سيف)

معلم بايد چهار توزيع را رعايت كند. انرژي ، نگاه، صدا، توجه. آنچه كه معلم از شخصيت خود در ذهن دانش آموزان ترسيم مي كند بايد يك رهبر و راهنماي مطلع ، آرام ، متين ، مهربان، و صديق و قابل اعتماد باشد كه تصويري به جز آن پذيرفتني نيست.

ويژگي علمي معلم

معلم آگاه كه به تدريس خود فكر مي كند. هميشه بايد در فكر باروري كلاس درس خود باشد. از اين راه است كه او مي تواند موقعيت كار خود را استحكام بخشد.

اطلاعاتي را كه لازم است معلمان داشته باشند عبارت است از اطلاعات در رابطه با شغل خود، فراگيران، رشته درسي خود كه بدون مجهز بودن به اين اطلاعات موفقيت حاصل نمي گردد.

معلمي ، از نظر علمي قوي است كه به محتوا و روشهاي ارائه محتوا و چگونگي برقراري ارتباط آگاه و بر آنها مسلط باشد . كارگراني يك جريان تدريس از مهارتهاي هنرمندانه ي معلم است. «سعي نكنيد با زياد ياد دادن به دانش آ«وزان غرور و تكبر خود را ارضاء نماييد. فقط به كنجكاوي آنها را بيدار كنيد، چشم شنوندگان خود را باز كنيد، ولي از سنگين كردن مغز آنها بپرهيزيد . كافي است جرقه اي در آنها به وجود آيد. هر جا خوراكي براي آتش وجود داشته باشد شعله ي آن به خودي خود فروزان مي شود. ( جرج بوليا)

شناخت قوّت ها و ضعف هاي دانش اموزان به كاربردني شيوه هاي مؤثر تنبيه و پاداش از ظرافتهاي معلمي است. براي آموزش يك مطلب تنها دانستن آن مطلب كافي نيست، بلكه آموختن يا روشن ساختن راه انديشيدن در مورد مطلب مواد تدريس نيز بايد دانسته شود.

به طور كلي در تدريس هر ماده ي درسي بر معلم لازم است كه هدفها را از سه زاويه اصلي دنبال كند.

1- سعي بر افزايش تفهيم محتواي برنامه درسي

2- سعي بر گسترش استعدادها از اجراي برنامه ي درسي

3- افزايش و رشد طرز تفكر به وسيله تدريس يك ماده درسي

تعقيب سه گانه فوق در تمام مواد درسي بايد عملي شود، ولي در هر يك از اين هدفها نسبت به هر موضوعي ، داراي اهميت خاصي بوده كه با توجه به نظر معلم و متعلم ميزان اهميت آن متفاوت مي گردد.

طراحي براي سهولت تدريس تعيين هدف كلي ، هدفهاي رفتاري « يعني انتظاري كه معلم در آخر يادگيري از دانش آموزان دارد. سنجش همه ي جوانب ، چون فعاليت درون و برون كلاسي مستلزم سنجش مداوم است ، داده هاي معلم به دانش آموز و دريافتهاي آموزشي آنها بايد مورد ارزشيابي قرار گيرند.

يقيناً افرادي با شخصيت و توانايي مناسب شغل معلمي مي توانند مهمترين تأثير را در يادگيري دانش آموزان داشته باشند.

فنون

مطالب مشابه :

دلایل اصلي بي علاقگي دانش آموزان به درس خواندن

بررسی نقش والدین درپیشرفت تحصیلی دانش آموزان

فنون

مشاوره و راهنمایی پایان نامه های روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه پیام نور

طرح هجرت 3 در مدارس بندر خمیر آغاز شد

علل افت تحصيلي دانش آموزان

مسابقات دو و میدانی مدارس بندر خمیر