آموزش تعمیر لامپ کم مصرف

آموزش تعمیر لامپ کم مصرف
ن لامپ ها از دو قسمت تشکیل می شود
1 -قسمت حباب
2- قسمت سویچینگ
قسمت حباب (شیشه ) که داخلش مواد فلورسنت است (مانند لامپ مهتابی)
و قسمت سویچینگ:
ولتاژ 220ولت بعد از ورودی به دستگاه(مدار) به وسیله یک پل دیود و خازن یکسو و صاف شده (380 ولت dc) وبه دو ترانزیستور سویچینگ اعمال می شود (این ترانزیستور ها به صورت پوش پول بسته شده اند ) دو ترانزیستور های سویچینگ این ولتاژ دی سی را به ولتاژ ac(تقریبا مربعی) با فرکانس بالا تبدیل میکنند .سپس این ولتاژ به یک سلف اعمال میگردد (در لحظه اول ) و ولتاژ زیادی بوجود می اید این ولتاژ به سیم های حباب ( سیم های داخل مهتابی )اعمال شده و باعث فعال شدن مواد فلور سنت می شود بعد از یک زمان بسیار کوتاه که سلف میرا شد همه چیز به حالت عادی برمیگردد و لامپ روشن می ماند.بعد از این زمان عملکرد مدار مانند مهتابی عادی است .

اگر شما یک لامپ کم مصرف شکسته داشته باشید میتونین حباب لامپ رو بردارید و به جاش یه دونه مهتابی بزارید ،یا مهتابی رو بردارید به جاش حباب بزارید ، هر دوتاش کارمیکنه (بالبته باید توان ها برابر باشند ( به جای یه لامپ 20 وات مهتابی 1000 وات نذاری))
This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 812x526.
اینم توضیحاتش:
R6, C2 and DIAC mades first pulse to base of transistor Q2 and cause his opening. After start is this section blocked by diode D1. After every opening of Q2 is discharged C2. There is not possible to collect enough energy for reopening of diac. Next are transistors excitated over very small transformer TR1. It consists of ferrite ring with three windings (5 to 10 coils).
Now are filaments powered over capacitor C3 from voltage rises from resonant circuit from L1, TR1, C3 and C6. Than the tube lights up is resonation frequency specified by capacity of C3, because he has much lower capacity than C6. In this moment is voltage on a C3 over 600V in a relation to used tube. During start is peak collector current about 3 to 5 times bigger than during normal operation. When the tube is damaged, there are hazard of transistor destroying
خب این انگلیش فارسی هم در زیر موجود هست :
نمیدونم چی نوشته ولی تا اونجا که من میدونم ، ولتاژ 220 ولت از طریق فیوز f1 و سلف l2 به یک پل دیود اعمال میشه تا یکسو بشه ، نقش فیوز حفاظت از لامپ در برابر ولتاژ اضافه هست و نقش سلف نیز حذف نویز های است که توسط ترانزیستور ها روی شکل موج جریان برق شهر ایجاد میشه( معمولا یک خازن نیز با ورودی موازی میکنند ، این خازن و سلف تشکیل یک فیلتر به نام emi میدن که باعث میشه توان غیر مصرفی ( یا راکتیو) از شبکه کشیده نشه ، خازن بعد از پل دیود نقش صاف کردن ولتاژ رو داره ، ولتاژ دو سر خازن 380 ولت dc هست ، که اگه بهش دست بزنی برق میگرتد .نقش دیود d3 و دیود d3 فقط محافظت از ترانزیستور های q1 و q2 در برابر ولتاژ برگشتی سلف ( لگد) است.
خب در لحظه اول ولتاژ صفره ، لامپ خاموشه و همه خازن ها دشارژ هستند.
به محض اینکه شما لامپ رو به برق متصل میکنید ولتاژ از 0 ولت به 380 ولت میرسه ( یه پالس ایجاد میشه) ، پالس فقط میتونه از طریق c2 و r6 و دیاک به بیس q2 برسه همین پالس ترانزیستور q2 رو روشن میکنه ، روشن شدن q2 باعث القا شدن یه پالس در سیم پیچ میشه سیم پیچ یه ترانس افزاینده است که ولتاژ زیادی در سر دیگش ایجاد میشه ، همین ولتاژ باعث میشه تا محتویات لامپ راه بیفته و...، از اونجا که پالس باعث میرا شدن سیم پیچ میشه ، ترانزیستور q1 مدام روشن میمونه و تغذیه لامپ از طریق اون تامین میشه

مشابه ترانزيستورها به احتمال 99% (njm13003) هست كه ممولا شرت ميشن. D5 رو هم بي خيال سالمه(تو مدار با يه قطعه يا چند قطعه ديگه موازيه). خازن وقتي تخليه ميشه اصلا ظرفيت خازني نداره و وقتي با سوت اهممتر(بازر) تست ميكني از هيچ طرف سوت نميزنه. ولتاژ دو سر خازن رو هم تست كن
راستي يه چيز ديگه اگه ميخواي از اين مدار نقشه داشته باشي از زير برد هم يه عكس خوشكل بنداز تا نقششو بكشم.
در ضمن سلف تو اين مدارات خراب نميشه(موقعي هم كه بشه تابلو ميشه چون سيم پيچش ميسوزه)

نم یه عکس خوشگل از پشت فیبر. در ضمن جهت نصب ترانزیستورهارو متاسفانه گم کردم حالا دیگه وجود نقشه خیلی ضروریه چون نحوه نصب ترانزیستورها
با شکلهای رسم شده نصب قطعات روی برد متفاوته!!!!

ضمن ولتاژ دو سر خازن شیمیائیه 303 ولته و فکر میکنم سالمه! با سوت اهممتر هم چک کردم از هیچ طرف سوت نمی زنه !!
هر دو تا ترانزیستور رو با اهمتر چک کردم؛ هر دوشون سالمند !! عجب معمائی شده؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!

انزیستورها رو با اهممتر روی درجه دیود گذاشتم و هرسه پایه رو چک کردم. فقط تو یه حالت که
پروب قرمز رو یه پایه هست دو تا پایه دیگه با پروب مشکی شماره می ندازه وبالعکس راه نمی ده . فکر کنم روشم درسته ؟ نه؟
راستی تو نقشه ای که کشیدید ترانسفورمر مدار تون چهار سر داره ولی چک توی برد دو سره و دو پایه دیگه او ن اضافیند .

ن اگه دقت کرده باشی کلید خاموش و روشن مربوط به این لامپها که خاموش و روشن میشن ، چراغ سیگنال (لامپ نیون کوچولو ) دارن . OK ؟

حالا خوب دقت کن ببین چه اتفاقی میفته که بعد از هر 5 یا 6 ثانیه یکبار لامپ یک دفعه روشن وخاموش میشه . ببین زمانی که کلید خاموشه از طریق لامپ نیون به تدریج با ثابت زمانی حدودا 5 تا 6 ثانیه (بسته به ظرفیت خازن ورودی بالاست) خازن ورودی شروع به شارژ می کنه تا ولتاژش برسه به بیشتر از 35 ولت . تا اینجاش OK؟

حالا به شکل پایین دقت کن . ادامه شکل بالا هست . وقتی ولتاژ بیشتر از 35 ولت بشه دیاک هدایت می کنه و یک پالس جریان به بیس ترانزیستور اعمال میکنه و چون اسیلاتور ، در حالت آرمسترانگ قرار داره شروع به کار می کنه و لامپ روشن میشه تا خازن ورودی یعنی C3 مجددا دشارژ بشه و این روند همین طور ادامه پیدا می کنه .

همه ما تا به حال حتما لامپ های کم مصرف را دیده ایم. لامپ های کم مصرف که میشه فت به تازگی وارد بازار شده اند از مزایای بالایی برخوردارند که یکی از آنها همین واژه کم مصرف بودن آنهاست.این لامپ ها دارای طول عمر نسبتا بالایی هم هستند. لامپ ها دارای وات( توان های ) مختلفی هستند.

استفاده از این لامپ ها توصیه میشود.

اما هر وسیله الکترونیکی امکان معیوب شدن آن وجود دارد, ایا لامپ ها هم خراب میشوند؟

باید گفت بله لامپ ها هم با توجه به ساختارشان بعد از یک طول زمانی (ساعت کار) معیوب میشوند. سوال  اینکه ایا تعمیر میشوند؟؟

جواب: قاعدتا بله, لامپ ها هم تعمیر میشوند اما این نکته مهم است که همیشه تعمیر یک وسیله به چه قیمت هست؟ بعضی مواقع تعمیر یک وسیله به اندازه قیمت نوی آن تمام میشود که این حالت اصلا به صرفه نیست!!

لامپ ها و تعمیرشان از این دسته هستند با توجه به قیمت لامپ ها اگر زمانی معیوب شوند اگر روشی که قرار توضیح بدم مفید واقع نشه بهتره که لامپ جدید خریداری بشه.

روش تعمیر:

در لامپ های کم مصرف با توجه به توان آنها شکل قطعات متفاوت میشود اا ساختار همشون یکی هست. نمی خوام وارد جزییات شوم میخام سریع ترین راه رو برای تعمیر خدمتتون عرش کنم. اگر این روش مفید  واقع نشد لامپ را دور بندازید که تلاش برای تعمییر آن بیهوده خواهد بود.

در همه لامپه 2 ترانزیستور قدرت وجود دارند به نام MJ 13003 یا 13005 / 13007 /13001  . اخیرا 13009

این ترانزیستور ها ترانزیستورهای معمولی هستند اما توان بالایی دارند.
در لامپ های کم مصرف همیشه اگر روشن نشوند یکی از این 2 ترانزیستور یا هر دوتاشون سوخته اند. اگر این 2 را عوض کردید و لامپ روشن نشد دیگه ادامه ندید.

اما
همیشه به هنگام تعویض ترانزیستور ها یک خازن صافی که مقدار آن 10 یا 15 یا 22 میکرو فاراد با ولتاژ بالاست را هم میبینید این خازن را هم تعویض کنید.

نکات قابل توجه:

بعضی مواقع هست که قطعات سالم هستند ولی لامپ فلورسنت سوخته است!! حال برای اینکه از کجا بفهمیم لامپ سالم است باید به دور سر پایه های آن که در شکل زیر نشان داده شده یک ولتاژ 12 ولت  ( با آمپر بالا) بدهیم یک نور کم رنگ زرد رنگ خواهیم دید این نشان دهنده سالم بودن لامپ هست.

اگر همیشه هنگام باز کردن لامپ به جز قطعات گفته شده قطعات دیگری هم مشاهده کردید که به کلی سوخته بودند آنها را در آن صورت عوض کنید.

در روی لامپ ها برای اتصال کیت با لامپ فلورسنت 4 تا پین هستند . همیشه هر پین را به پایه خودش در روی کیت متصل کنید.پین ها شماره گذاری شده اند.

این در حالی است که بنده 2 تا از همین لامپ ها داشتم که یکیشون به راحتی(چند ماه پیش) تعمیر شد و الان هم تا چند لحظه پیش بالای سرم روشن بود. که خودم خاموشش کردم ولی اون یکی رو هر کاری کردیم( همین که عکس هاش رو میبنید) درست نشد که نشد.!!  :?

پین ها ولامپ کم مصرف
وش اندازه گیری بوسیله مولتی مترهای دارای hfe متر هست که در شکل زیر یه نمونه از اینگونه مولتی متر ها دیده میشه

هر ترانزیستور یک hfe مخصوص به خود داره که توی کتاب ترانزیستور میتونید اونو بدست بیارید. برای این روش شناختن پایه ها مهم هست تا اون رو در جای مخصوص که روی مولتی متر دیجیتال مشخص هست قرار بدن! وقتی که پایه ها رو نتونن تشخیص بدن روش فوق کاربردی نداره!

اما دوباره روش تست ترانزیستور های معمولی PNP  و NPN و نحوه تشخیص پایه های اونها رو عرض میکنم!

یک ترانزیستور معمولی دارید! نمیدونید سالمه یا نه و اصلا پایه های اون رو هم نمی شناسید!

با همین اهمتر قرمز رنگ بالا که خیلی هم خوبه, تست رو شروع میکنیم!

1- باید سعی کنید یکی از پایه ها به دو پایه دیگر مقاومت داشته باشد رو پیدا کنید! اگر موفق به این کار شدید بدونید که اون پایه بیس هست!

2- اگر پایه رو پیدا کردید و مشاهده فرمودید که پراب قرمز رنگ به این پایه متصل بود بدونید که ترانزیستور شما از نوع منفی یا NPN هست.

3- با اتصال بیس به یک پایه دیگر یک مقدار مقاومت مشاهده میشود. و با اتصال به پایه دیگر یک مقاومت دیگر اون پایه ایی که مقاومت کمتر نشون میدهد پایه کلکتور و دیگر امیتر هست.

4- هر گونه اتصال کوتاه نشان از معیوب بودن ترانسیستور شما هست.5- با مشخص شدن پایه ها مقاومت کلکتور و امیتر  رو اندازه بگیرید نباید هیچ مقاومتی نشان داده شود! اگر مقاومت داشته باشید و یا اتصال کوتاه نشان از معیوب بودن ترانسیستور شما هست.

مرحله اول بعد از باز كردن درب لامپ حتما حتما تمامي خازن هاي مدار را دشارژ كنيد.احتياط شرط اول هر كاري است.پس دشارژ خازن فراموش نشود. 1-هر لامپ كم مصرف در قسمت شيبشه ايش دو عد فيلامان دارد.اول فيلامان ها را با اهم متر تست كنيد.ا گر اتصال بي نهايت(OL)يا اتصال كوتاه بود بعني فيلامان لامپ سوخته و ديگه وقت تون را رو تعمير لامپ نگذاريد و لامپ غير قابل تعمير است. 2- فيوز مدار را تست كنيد بايد اتصال كوتاه باشد در غير اين صورت (اتصال بينهايتOL)يعني فيوز سوخته اگر فيوز سوخته بود ميتوانيد يك تكه سيم نازك جايگزين كنيد.(دقت.در بعضي از لامپ هاي كم مصرف مثل مارك نام نور مالزي فيوز مقاومتي دارد و فيوزش هم داخل سيم ورود ي برق در درب لامپ است روش يه روكش عايق كشيدند.به اين نكته خيلي دقت كنيد) 3-ديود هاي تغذيه مدار را با اهم متر تست كنيد(پل ديود-ديود پل) 4-تمامي خازن هاي مدار را تست كنيد.خازن هاي الكتروليتي را دقت كنيد كه باد نكرده باشد اگر باد نكرده بود با اهم متر هم تست كنيد. راه تست خازن هاي سراميكي هم اين جوريه كه اگز به اهم متر وصل كرديد اهم متر بايد حالت اتصال بي نهايت را داشته باشد(OL)نشان دهد. 5-ديود هاي روي بيس و امترترانزيستور را از مدار خارج كنيد و خارج از مدار تست كنيد. 6-مقاومت هاي روي كولكتور بيس اميترا با اهم متر تست كنيد بهتر است كه مقاومت ها از مدار خارج شود.اگر ميخواهيد روي برد مقاومت ها را تست كنيد بايد مقداري را كه اهم متر نشان ميدهد با مقداري كه روي خود مقاومت نوشته بايد يه كمي كمتر يا بيشتر باشد اگر بيش از 20واحد اختلاف داشتند بعني مقاومت سوخته. 7-ديگر مقاومت ها و ديود هاي داخل مدار را با اهم متر تست كنيد. 8-دو عدد ترانزيستور هاي مدار را تست كنيد بهتر است كه ترانزيستور را با تستر مخصوص خودش تست كنيد كه انشا... مدار تستر ترانزيستور را در پست بعدي ميگذارم. 8-دياك مدار را تست كنيد اين قطعه خيلي شبيه ديود بوده فقط خط مشخص كننده اند و كاتد را ندارد كه بايد با تستر

تعمير لامپ هاي کم مصرف

تصویری از کیت داخلی یک لامپ کم مصرف

برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 659x494 پیکسل میباشد

روش تعمیر:

در لامپ های کم مصرف با توجه به توان آنها شکل قطعات متفاوت میشود اا ساختار همشون یکی هست.نمی خوام وارد جزییات شوم میخام سریع ترین راه رو برای تعمیر خدمتتون عرش کنم. اگر این روش مفید واقع نشد لامپ را دور بندازید که تلاش برای تعمییر آن بیهوده خواهد بود.

در همه لامپه 2 ترانزیستور قدرت وجود دارند به نام MJ 13003 یا 13005 / 13007 /13001 . اخیرا 13009

این ترانزیستور ها ترانزیستورهای معمولی هستند اما توان بالایی دارند.
در لامپ های کم مصرف همیشه اگر روشن نشوند یکی از این 2 ترانزیستور یا هر دوتاشون سوخته اند. اگر این 2 را عوض کردید و لامپ روشن نشد دیگه ادامه ندید.

اما
همیشه به هنگام تعویض ترانزیستور ها یک خازن صافی که مقدار آن 10 یا 15 یا 22 میکرو فاراد با ولتاژ بالاست را هم میبینید این خازن را هم تعویض کنید.

تصویر ترانزیستور ها و خازن مربوطه

برای دیدن عکس در اندازه اصلی اینجا کلیک کنید . اندازه اصلی 659x494 پیکسل میباشد

نکات قابل توجه:

بعضی مواقع هست که قطعات سالم هستند ولی لامپ فلورسنت سوخته است!! حال برای اینکه از کجا بفهمیم لامپ سالم است باید به دور سر پایه های آن که در شکل زیر نشان داده شده یک ولتاژ 12 ولت ( با آمپر بالا) بدهیم یک نور کم رنگ زرد رنگ خواهیم دید این نشان دهنده سالم بودن لامپ هست.

اگر همیشه هنگام باز کردن لامپ به جز قطعات گفته شده قطعات دیگری هم مشاهده کردید که به کلی سوخته بودند آنها را در آن صورت عوض کنید.

در روی لامپ ها برای اتصال کیت با لامپ فلورسنت 4 تا پین هستند . همیشه هر پین را به پایه خودش در روی کیت متصل کنید.پین ها شماره گذاری شده اند.

این در حالی است که بنده 2 تا از همین لامپ ها داشتم که یکیشون به راحتی(چند ماه پیش) تعمیر شد و الان هم تا چند لحظه پیش بالای سرم روشن بود. که خودم خاموشش کردم ولی اون یکی رو هر کاری کردیم( همین که عکس هاش رو میبنید) درست نشد که نشد.!! :?

پین ها ولامپ کم مصرف

این نمونه ای از چند نوع لامپ کم مصرف هستش

و حالا به برسی یک مدار عملی که مربوط به شرکت luxar هست می پردازیم
قطعات به کار رفته در مدار

و این هم نقشه مدار میباشد که به شرح ان میپردازیم

R6, C2 و DIAC پرای تولید پالس و اعمال به بیس Q2 و دیود d1 برای حفاظت از Q2 میباشد
و بعد از این که ترانزیستور Q2 روشن شد خازن C2 نیز دشارژ میشود واین شرایط دوباره ایحاد نمیشود (دیاک رسانا نمیشود) و این حالت توسط Q1 تند تند تکرار میشود (مدار میرا میشود) که شامل میشود از فریت و تعدادی سیم پیچ (5 تا 10 دور)
در حال حاضر فیلامان به توان کامل رسیده . از طرف ولتاژ که تشدید شده که مدار ان به این ترتیب است L1بعد C3 بعد C6 . سپس لامپ پر نور شده به وسیله فرکانس معینی که به دلیل کنجایش با لای که خازن C6 دارد .
در این چرخه ولتاژ دو سر C3 بالا تر از 600 ولت میرود که وابسته است به نور لامپ که در هنگام شروع جریان زمان خدود 3 تا 5 تایم که در حالت عادی است. و این نور یگ ضربه است و یک امتیاز برای لامپ
و همچنین مقاومت های R1 , R2 , R3 , R5 برای بایاس کردن ترانزیستور میباشد و دیود های D3,D2 یرای حفاظت از مدار میباشد
بر گرفته شده از

R6, C2 and DIAC mades first pulse to base of transistor Q2 and cause his opening. After start is this section blocked by diode D1. After every opening of Q2 is discharged C2. There is not possible to collect enough energy for reopening of diac. Next are transistors excitated over very small transformer TR1. It consists of ferrite ring with three windings (5 to 10 coils).
Now are filaments powered over capacitor C3 from voltage rises from resonant circuit from L1, TR1, C3 and C6. Than the tube lights up is resonation frequency specified by capacity of C3, because he has much lower capacity than C6. In this moment is voltage on a C3 over 600V in a relation to used tube. During start is peak collector current about 3 to 5 times bigger than during normal operation. When the tube is damaged, there are hazard of transistor destroying.

آموزش تعمیر لامپ کم مصرف

مطالب مشابه :