مقاله کارآفرینی واشتغال

بنام خدا

کارآفرینی واشتغال

شکل 1

نوشته :حسنعلی نجفی سرگروه آموزشی کارآفرینی استان ایلام

چکیده

به دليل تحولات سريع اقتصادي، صنعتي و فرهنگي در چند دهه اخير و نياز کشور به تقويت ساختارهاي دانايي محور و توليد ثروت از دانش، احتياج به يک بسترسازي مناسب جهت توليد علم و فن به شدت احساس مي شود. بدین جهت پرداختن به مقوله کارآفريني و تربيت و آموزش دانش آموختگاني که داراي تواناييها و مهارتهاي لازم براي راه اندازي يک کسب و کار مناسب باشند ، ضروری می باشد

دراین مقاله ضمن تعریف کارآفرینی وویژگی های کارآفرینان ،انواع مشاغل وزمینه های فعالیت کارآفرینان موردبررسی قرارگرفته وبه اهمیت نقش کارآفرینی در توسعه اشتغال پرداخته شده است.همچنین روش های حمایتی ازفعالیت های کارآفرینانه توسط دولت ارائه گردیده است.

کلمات کلیدی

کارآفرینی،خلاقیت،اشتغال

1-مقدمه

در واقع چرخ‌هاي توسعه اقتصادي همواره با توسعه كارآفريني به حركت در مي‌آيند. همچنین تغيير فراگير روش‌ها و نگرش‌ها طي دو دهه اخير، توجه بسياري را به آموزش و پرورش و نيز جذب و به كارگيري مديران كارآفرين سوق داده ‌است.

توجه به كارآفريني و ايجاد و توسعه آن عليرغم وجود بعضي انگيزه‌هاي مشخص گام مثبتي در جهت ايجاد فضاي مناسب جهت توسعه، افزايش منابع ملي، كاهش نرخ بيكاري، تعادل ساختاري و توسعه در شهرها و روستاها خواهد بود(5)

«کارآفريني»که در واقع فرآيند تأسيس يک شغل برمبناي يک فکر و يک ايده ي نو است. راهبردي است براي حل مسأله ي اشتغال و ايجاد و خلق عرصه هاي نويت در جهت رشد و پويايي و توليد ثروت در جامعه، که با توجه به اهميت کليدي آن در اقتصادهاي نوين، کشورهاي گوناگون مجدانه برنامه هاي مفصلي را براي بسط چنين فرهنگي درجامعه ي خود تدارک ديده اند.مقدمه و طرح مسأله در ميان عوامل توليد،کارجايگاه ممتازي دارد، به ويژه که با انسان و اراده ي او سروکار دارد.ازاين رو، مي تواند جهت گيريهاي مختلف و متفاوتي داشته باشد. جهت گيري هاي متفاوت، آثارفردي و اجتماعي متفاوتي نيز درسطح هر جامعه برجاي خواهد گذاشت. به همين دليل ضرورت دارد جهت گيري هاي مطلوب دراين امرشناخته شود.به نظر مي آيد مهم ترين جهت گيري ها توجه به استراتژي توسعه ي کارآفريني است که در برنامه ي چهارم توسعه نيز بر آن تأکيد شده است

2- کارآفرینی

1-2تعاریف کارآفرینی

-کارآفريني، فرآيند پذيرش مخاطرات و پيامدهاي تأسيس کسب و کار بر مبناي انديشه ها و ايده هاي است که نتيجه ي آن ايجاد فرصت هاي شغلي و بهبود شرايط اقتصادي و ارتقاي توانمندي جوامع خواهد بود. به عبارت ديگر کارآفريني فرآيند ايجاد ثروت و هدايت خلاقانه ي منابع، خلق سازمان يا سازمان هاي جديد و نيزتوسعه ي موقعيت هاي اقتصادي و روش اداره و مديريتي است که فرصت ها را کنترل و تعقيف کرده و به عنوان شيوه اي عالمانه اززندگي، با درک ظرفيت هاي بلااستفاده، زمينه را براي بهره گيري از آن فراهم مي سازد.(1)[1]

-كارآفريني فرايندي است كه فرد كارآفرين با ايده‌هاي نو و خلاق و شناسايي فرصتهاي جديد و با بسيح منابع ،‌مبادرت به ايجاد كسب و كار و شركت‌هاي نو، سازمانهاي جديد و نوآور و رشد يابنده نموده كه توأم با پذيرش مخاطره و ريسك است و منجر به معرفي محصول و يا خدمت جديدي به جامعه مي‌گردد.»

در دايره‌‌المعارف بريتانيكا ، كارآفرين اينگونه تعريف شده است: -

« شخصي كه كسب و كار و يا موسسه اقتصادي را سازماندهي و مديريت كرده و خطرات ناشي از آنرا مي‌پذيرد

واژه كارآفريني از قرنها پيش و قبل از آنكه به زبان امروزي مطرح شود، در زبان فرانسه متداول گردید.اين واژه معادل كلمه فرانسوي Enterprendre به معناي « متعهد شدن» (معادل under Take در زبان انگليسي) مي‌باشد كه در سال 1848 توسط جان استوارت ميل به كارآفريني ( Enterpreneur ) در زبان انگليسي ترجمه شد.[2](2)

2-2انواع کارآفرینی

در يك نگاه كلي مي‌توان كارآفريني را به دو گروه اساسي تقسيم نمود. كارآفريني فردي و كارآفريني سازماني. اگر نوآوري و ساخت محصولي جديد يا ارائه خدماتي نو با توجه به بازار، حاصل كار فرد باشد آن را كارآفريني فردي و اگر حاصل تلاش يك تيم در سازماني باشد آن را كارآفريني سازماني مي‌نامند.(6)

3-2ویژگیهای کارآفرینان

کارآفرینان ویزگی های گوناگونی دارندکه عمده ترین آن هاعبارتنداز:

نیازبه موفقیت:یعنی تمایل به انجام کاردراستانداردهای عالی به قصدموفقیت درموقعیت های رقابتی .افرادبرخورداراز این ویژگی مایل اندهمواره درچالش باشندودرراه رسیدن به اهداف قابل دسترسی وهمچنین نسبت به عملکردخودبه بازخوردمکررومنظم زمانی نیازدارند
برخورداری ازمرکز کنترل درونی:کارآفرینان موفق،به خودایمان دارندوموفقیت یاشکست رابه سرنوشت ،اقبال یانیروهای مشابه نسبت نمی دهند.
مخاطره پذیری:یعنی پذیرش مخاطره های معتدل که باتلاش های شخصی مهارشوند.ریسک پذیری(مخاطره پذیری)شامل تمایل به مدیریت وبرعهده گرفتن امورواختصاص منابع به فرصت هایی است که احتمال تقبل هزینه ی شکست معقولی رانیز به همراه دارد.دراینجا منظور از مخاطره ،ریسک غیرقابل گنترل وبی انتهانیست ،بلکه ریسک معتدل ،حساب شده وقابل اندازه گیری می باشد.
استقلال طلبی:یعنی کنترل داشتن برسرنوشت خویش،کاری رابرای خودانجام دادن ورئیس خودبودن.
خلافیت:خلاقیت،توانایی خلق فکرهای جدید است .که ممکن است به محصولات یاخدمات جدیدنیزمنجرشود.نوآوری محصول فرآیندوخدمات نوآورانه است.خلاقیت نیرویی است که درپس نوآوری نهفته است .خلاقیت ،ارتباط بین تصویروایده های نووعرضه محصول ،فرآیند وخدمات نوآورانه است .پیتردراکرصاحب نظرمعروف درزمینه ی مدیریت معتقداست؛وجودنوآوری درکارآفرینی به قدری ضروری است که کارآفرینی بدون آن وجودنداردوخلاقیت نیزبدون نوآوری نتیجه ای نمی دهد.(3)

3-فایده های کارآفرینی کارآفرینی ازمزایا و منافعی برخوردار است که عبارتند از:

• كارآفريني عامل ترغيب و تشويق سرمايه گذاري است.

• كارآفريني عامل تحريك و تشويق حس رقابت است.

• كارآفريني عامل تغيير و نوآوري است.

• كارآفريني باعث ايجاد اشتغال مي‌شود.

• كارآفريني كيفيت زندگي را بهبود مي‌بخشد.

•كارآفريني موجب توزيع مناسب درآمد مي‌شود.(5)

•رشداقتصادی

•افزایش بهره وری

•به وجودآمدن کالاوخدمات (4)

4-انواع کسب وکار

برحسب تعدادافرادشاغل کسب وکارهابه صورت ذیل تقسیم بندی شده اند:

•کسب وکارکوچک:تعدادافرادشاغل دراین نوع کسب وکارکمتراز50نفرمی باشد.به عنوان مثال مغازه ی یک محله ،کسب وکارهای خانگی ،اینترنتی جزء این نوع کسب وکارمی باشد.

•کسب وکارمتوسط :تعداد افرادی که درآن کارمی کنند بین 50تا500نفر می باشد.مانند؛فروشگاه های زنجیره ای

•کسب وکاربزرگ:تعدادافراد شاغل درآن بیشتر از 500نفرمی باشد.مانند؛شرکت های بزرگ خودروسازی

سهم کسب وکارهای کوچک جهان دربازاراشتغال ،بیشتراز سهم کسب وکارهای بزرگ است ،بطوریکه شرکت های بزرگ فقط5درصداشتغال درجهان راتأمین می کنند.(3)

5- نقش كارآفريني در اشتغال

1-5-تعریف شاغل

تعريف شاغل طبق استاندارد سازمان بين المللي كار: شاغل شامل افرادي است كه در دوره مرجع، حداقل يك ساعت مشغول به كار بوده است. همچنين افرادي كه بطور موقت كارشان را ترك كرده اند و افراد شاغل در كارهاي خانوادگي نيز شاغل محسوب مي شوند.
تعريف شاغل بر اساس استاندارد مركز آمار اتحاديه اروپا (يوروستات): شاغل به افراد بالاي 15 سال گفته مي شود كه طي هفته مرجع حتي براي حداقل يك ساعت مشغول به كار بوده اند.
و اما تعريف شاغل بر اساس اعلام مركز آمار كشورمان كه به ادعاي منتقدان، تعريف كاملاً غيرعلمي و غيركارشناسي است كه در هيچ جاي دنيا استفاده نمي شود: شاغل به تمام افراد 10ساله و بيشتر كه در طول هفته مرجع حداقل يك ساعت كار كرده و يا بنا به دلايلي بطور موقت كارشان را ترك كرده باشند، گفته مي شود.(8)

2-5-اهمیت کارآفرینی درایجاداشتغال

زماني كه كارآفرينان يك شغل جديد را شروع مي‌كنند بالطبع حداقل به يك يا چند نيروي استخدامي نياز دارند تا كارهاي خود را سامان بخشند. كارآفرينان به علت قابليت اشتغال‌زايي كه دارند، به كاهش نرخ بيكاري كه از اهداف كلان اقتصادي، اجتماعي، دولت‌ها است كمك مي‌كنند.

بنابراين، كارآفريني مي‌تواند زمينه‌ساز اشتغال نيروي كار باشد و نو‌آوري كه در يك فعاليت اقتصادي توسط خود فرد ايجاد مي‌شود منجر به ايجاد اشتغال در جامعه مي‌شود.(5)

کارآفرینی مترادف ایجاد اشتغال نیست. کارآفرینی در واقع فرآیند ایجاد و تأسیس کسب و کار یا سازمان جدید است، اما یکی از اثرات قابل توجه آن ایجاد اشتغال است. مطالعاتی که در ایالات متحده آمریکا صورت گرفته است نشان می دهد که از 20 میلیون شغل ایجاد شده و جدید طی سال هاي 1990 1980 بیش از 5/3 میلیون شغل ناشی از ایجاد و تأمین کسب و کارهاي کارآفرینانه جدید بوده است .

مطالعات دیوید برچ در اواخر دهه 1970 میلادي نشان داده است که بیش از 70 % از مشاغل جدی د در شرکت ها و سازمان هایی ایجاد می شوند که در مسیر رشد قرار دارند. همچنین مطالعات در ایران نشان می دهد که در فاصله سالها ي 75 1355 هجري شمسی بیشترین میزان اشتغال جدید در اقتصاد ایران به شکل کارکنان مستقل(خویش فرما) بوده است .

اما بدلیل عدم حمایت از این کارآفرینان و سوق ندادن آنها در مسیر رشد و توسعه، بزرگترین چالش اقتصاد ایران در دهه 1380 هجري شمسی بحران بیکاري خواهد بود. در حالی که اگر در فاصله 20 سال مذکور حمایتی جدي از کارآفرینا ن صورت می گرفت به گونه اي که هر کارآفرین حداقل یک نفر دیگر را به استخدام خود در آورد، در این صورت شاید بزرگترین مشکل اقتصادي دهه 1380 در اقتصاد ایران کمبود نیروي کار می بود.

به هر تقدیر اهمیت کارآفرینی از نظر ایجاد اشتغال باعث شده است تا طی دهه هاي 80 و 1990 میلادي به تدریج وفاق عمومی در کشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه ایجاد گردد، مبنی بر اینکه بحران بیکاري به جز از طریق توسعه کارآفرینی و دمیدن روح نوآوري در کالبد اجتماع امکان پذیر نمی باشدو « کارآفرین ی » نکته مهم این است که در شرایط اقتصادي فعلی و نرخ بالاي بیکاري در کشور ، ناخود آگاه کلمه موارد استفاده مشابهی پیدا کرده است و کلمه کارآفرینی براي مجموعه اقداماتی که به ایجاد اشتغا ل « اشتغال زایی » کلمه می انجامد نیز استفاده می شود. مثلاً به هر گونه سرمایه گذاري که باعث ایجاد اشتغال شود یا هر گونه افزایش مهارت فنّی اطلاق می شود ،

لیکن « کارآفرینی » یا حرفه اي که احتمال اشتغال به کار را افزایش دهد و براي کسی کار ایجاد کند نیز که در نظریات توسعه مطرح شده است نم ی باشد . چرا که (entrepreneurship) « کارآفرینی » هیچکدام از اینها موتور محرّکه توسعه و رشد اقتصاد ي « کارآفرینان » براساس نظریات اقتصادي و تجارب حاصله در اقتصادهاي روبه رشد محسوب می شوند و در نتیجه اشتغال زایی یکی از فرآورده ها و معلول هاي این مهم می باشد.(7)

6-نقش دولت درتوسعه کارآفرینی

1- آموزش مهم ترين و كليدي ترين نقش در توسعه كارآفريني دارد. بايد موسسات آموزشي اعم از دبيرستان‌ها، مراكز آموزش حرفه اي، دانشكده‌ها و دانشگاه‌ها آموزشهاي لازم را جهت توسعه كارآفريني و فرهنگ سازي در دستور كار خود قرار دهند، در آموزشها بايد به ابداع و خلاقيت بها داده شود نه محفوظات.

2- نقش كارآفرين در توسعه صنعتي، اقتصادي و ايجاد اشتغال در جامعه بايد به صورت يك باور همگاني درآيد و اين اعتقاد به وجود آيد كه در دنياي امروز و در «اقتصاد دانش محور» رشد و توسعه از طريق نوآوري و خلاقيت امكان پذير است.

3- انجام تحقيقات بنيادي به عنوان پايه و اساس توليد علم و تحقيقات كاربردي به عنوان به كارگيري مباني علمي در توسعه فنّاوري مورد حمايت و نتايج حاصله به طور پيوسته ارزيابي و دستاوردهاي آن به زبان ساده در سطح جامعه ترويج مي‌شود تا در ذهن جوانان شكوفه‌هاي نوآوري و خلاقيت شكل گيرد.

4- بخش‌هاي تحقيق و توسعه (R&D) شركت‌ها بايد حمايت شوند و به نقش كارآفرينان در توليد محصولي جديد و فرآيندهاي نو در توليد بها داده شود. ميدان رشد براي افراد خلاق و كارآفرين باز باشد، تا هم افزايي لازم در مراكز تحقيق و توسعه به وجود آيد و انگيزه كار مضاعف گردد.

5- سازمان‌هاي توسعه اي بايد با حمايت مالي و هم كاري دانشگاه‌ها نسبت به ايجاد مراكز توسعه كسب و كار كوچك (SBDC) تلاش جدي نموده تا هسته‌هاي كارآفريني در اين مراكز شكل گيرند.

6- مراكز مالي حمايت كننده از كارآفرينان در سراسر كشور فراگير گردد. دولت و موسسات مسئول توسعه فنّاوري با مكانيزمي (ساز و كاري) مناسب اين مراكز را پشتيباني و بخشي از خطر سرمايه‌گذاري را قبول نمايند.

7- قوانين و مقررات مالي و مالياتي به گونه اي تدوين شود كه انگيزه لازم جهت فعاليت‌هاي كارآفريني به وجود آيد.

8- خريد توليدات شركت‌هاي كارآفرين و ساير محصولات داخلي بايد با برنامه ريزي مناسب مورد حمايت دولت قرار گيرد، به گونه اي كه ضمن ايجاد انگيزه براي توليدات داخلي به رقابت پذير بودن محصولات نيز توجه شود.

9- افراد كارآفرين مورد حمايت و احترام باشند و كسب درآمد و ثروت از طريق كارآفريني يك ارزش محسوب گردد.

10- شهرك‌هاي علمي تحقيقاتي و صنعتي كه قادرند خدمات مراكز رشدي به كارآفرينان و صاحبان ايده ارائه دهند بايد در مكان‌هاي مناسب كشور ساخته شوند. اين شهرك‌ها با حمايت‌هايي كه از كارآفرينان به عمل مي‌آورند ضمن هدايت آن‌ها هزينه ايجاد SME‌ها را براي كارآفرين كاهش مي‌دهند. البته بايد در ساخت اينگونه فضاها از تجربيات ساير كشورها و تجربيات موجود در كشور بهره گرفت.(6)

نتیجه گیری

كارآفريني فرايندي است كه فرد كارآفرين با ايده‌هاي نو و خلاق و شناسايي فرصتهاي جديد و با بسيح منابع ،‌مبادرت به ايجاد كسب و كار و شركت‌هاي نو، سازمانهاي جديد و نوآور و رشد يابنده نموده كه توأم با پذيرش مخاطره و ريسك است و منجر به معرفي محصول و يا خدمت جديدي به جامعه مي‌گردد.

كارآفرينان به علت قابليت اشتغال‌زايي كه دارند، به كاهش نرخ بيكاري كه از اهداف كلان اقتصادي، اجتماعي، دولت‌ها است كمك مي‌كنند.

باآگاهی از نیازهای كارآفرینان و مشاغلی كه نیاز به حمایت دارند، به نظر می رسد كه دولت در بهترین موقعیت برای تعیین سیاست و طراحی برنامه ها با هدف تشویق كارآفرینی باشد. دولت از طریق اعمال خطمشی در وزارتخانه ها و موسسات می تواندموجب شكوفایی كارآفرینی شود.

منابع :

1-محمدی،مجتبی،کارآفرینی واشتغال،www.ilamprisons.ir

2-سایتwww.shakeran.com

3-احمدپورداریانی،محمود،عزیزی،محمد،کارآفرینی(شاخه کاردانش)،تهران:انتشارات محراب قلم 1389

4-آقازمانی،علی محمد،شهریوری ،عبدالله،مقدمه ای برکارآفرینی دیجیتالی،تهران:نشرناقوس اندیشه1386

5-وبلاگ کارآفرینی دانشگاه آزاداسلامی مشهد

6-موسوی مشهدی،سیدمحمود،نقش کارآفرینی درتوسعه صنعتی واقتصادی، www.jobportal.ir1387

7-گروه جامعه سایت تبیان زنجان ،اهمیت کارآفرینی.www.tbyan.zangan.com

8-بانک اطلاعات نشریات کشورwww.magiran.com,،روزنامه ایران شماره 4625،1389

مقاله کارآفرینی واشتغال

مطالب مشابه :

لیست پروژه های کارآفرینی و طرح توجیهی

اطلاعات مشاغل خانگي-پخت انواع نان

معرفی چندین شغل با سرمایه کم و سود آوری بالا در ایران

اطلاعات مشاغل خانگي-فرآوري و بسته بندي انواع جوانه هاي گندم ، ماش ، عدس و ....

مقاله نقش فناوری اطلاعات در کارآفرینی و ایجاد فرصت­های شغلی

اطلاعات مشاغل خانگي-فرآوري و بسته بندي زرشك و انواع ميوه هاي خشك ، برگه ، انواع غلات و حبوبات ، خشكب

انواع طرح های تجاری

تعاریف انواع برنامه های آموزش کارآفرینی

خلاقیت‌شناسی شغلی، نوآوری و کارآفرینی

مقاله کارآفرینی واشتغال

مقاله نقش فناوری اطلاعات در کارآفرینی و ایجاد فرصتهای شغلی