اهداء(تخمک؛اسپرم،جنین،رحم جایگزین)

اهدای تخمك
در بعضي موارد علل ناباروري به گونه اي نيست كه با تجويز دارو يا روش هاي پيشرفته درمان ناباروري بتوان آنها را رفع كرد. براي مثال در بعضي زنان به خاطر سن بالا، يائسگي زودرس و اختلالات ديگر، عليرغم سالم بودن ارگان هاي باروري به علت نداشتن تخمك از امكان باروري محروم اند.
در اين افراد تنها راه باروري دريافت تخمك اهدايي از يك داوطلب است. در محيط آزمايشگاه تخمك اهدايي توسط اسپرم هاي مرد كه همسر گيرنده تخمك است لقاح مي يابد و جنين حاصله از اين لقاح در رحم زن نابارور منتقل مي شود.
اولين كودك حاصل از اهدای تخمك در جهان در سال 1984 متولد شده است و اين روش هم اكنون در كشور ما پس از طي مراحل شرعي و قانوني آن سالهاست كه مورد استفاده قرار مي گيرد.

نكات مهم در اهداي تخمك
- حداكثر سني فرد گيرنده تخمك 45 سال است. البته فرد بايد كاملا از خطرات باروري در سنين بالا مطلع باشد و پس از
مشاوره هاي لازم با متخصص و روان پزشك براي اين كار اقدام كند.
- لازم است زوجي كه مي خواهند با روش اهدای تخمك تحت درمان قرار گيرند تحت مشاوره باشند و تمام جوانب اين كار اعم از مسائل روحي، رواني، ارث و قانون و ساير مسائل را درنظر بگيرند و با آگاهي كامل درمان را آغاز كنند.
- آزمايش هاي اوليه پيش از درمان بايد به طور كامل انجام شود. آزمايش اسپرموگرام مرد، معاينات عمومي فيزيكي، آزمايش هاي روتين قبل از بارداري نظير سرخجه، آزمايش هاي ايمني، تعيين گروه خون و RH، ايدز، هپاتيت، معاينات لگني، بررسي حفره رحم و سونوگرافي براي اندازه گيري حجم رحم و درصورت لزوم هيستروسكوپي و لاپاراسكوپي تعدادي از اين آزمايش ها است.
ضمنا رحم فرد گيرنده تخمك در زمان عمل بايد آمادگي داشته باشد كه لازم است اقدامات لازم از قبل انجام گيرد.
- سن اهدا ‌كننده تخمك بهتر است بين 21 تا 34 سال باشد و ترجيحا اين فرد قبلا بچه دار شده باشد چراكه شانس حاملگي را در فرد گيرنده تخمك بالا مي برد.
- خصوصيات فيزيكي فرد گيرنده و اهدا كننده تخمك بهتر است هماهنگ باشد. خصوصياتي نظير، رنگ پوست، رنگ چشم، رنگ مو و ساختمان بدني.
- فرد اهدا كننده تخمك (Donor) بايد از نظر ژنتيكي كاملا سالم باشد،‌ همين طور از نظر بيماري هايي نظير سيفليس، هپاتيت، ايدز نيز بايد مورد بررسي قرار گيرد.
- ارزيابي روان شناختي فرد اهدا كننده تخمك توسط يك شخص حرفه اي نيز بسيار توصيه مي شود. اين سابقه شامل بررسي سابقه خانوادگي، تحصيلي، ثبات روحي،‌انگيزه اهداء، سابقه بارداري سخت، روابط بين فردي، سابقه قضايي و قانوني، سابقه بيماري هاي روان پزشكي و اختلال شخصيتي است.

ملاحظات اخلاقي اهدای‌ تخمك
همواره بحث هاي فراواني در رابطه با اهدا كننده تخمك جريان داشته است كه آيا بهتر است فرد اهدا كننده يا دونور شناخته شده يا ناشناس باشد.
بسياري از دريافت كنندگان تمايل به دريافت تخمك از اهدا كنندگان ناشناس هستند چرا كه تمايل دارند حريم خصوصي خود را حفظ كنند. اما در مقابل عده اي نيز اصرار به شناختن اهدا كننده دارند. براي آنها سابقه اجتماعي، فرهنگي اهدا كننده تخمك و ويژگي هاي ژنتيكي اش اهميت زيادي دارد.
موضوع ديگر آشكار كردن يا پنهان داشتن موضوع از كودك حاصل از اين عمل است. در مواردي كه بنابر ملاحظاتي اين حقيقت كتمان مي شود همواره اين خطر وجود دارد كه حقيقت ناخواسته آشكار شود. اين موضوع به ويژه در خانواده هايي كه تفاهم و توافق وجود ندارد بيشتر اهميت مي يابد.
به هر حال مهم اين است كه استانداردهاي سلامت جسمي و رواني در مورد اهدا كنندگان رعايت شود و براي پيشگيري از مشكلات آتي رضايت نامه از اهدا كننده و گيرنده دريافت شود.

2-اهدای اسپرم
در مواردي كه علت ناباروري مربوط به مرد مي شود و با هيچ يك از روش هاي درماني امكان دريافت اسپرم از مرد وجود ندارد و در واقع توليد اسپرم در مرد صورت نمي گيرد، تنها راه كمك به يك زوج اهدای‌ اسپرم و يا اهدای جنين است.
در خصوص روش اهدای اسپرم نظرات شرعي متفاوتی از سوی فقها مطرح شده است و این کار در ایران انجام نمی شود.

3-اهدای‌ جنين
زمانی که جنین انتقالی حاصل از لقاح تخمک و اسپرم غیر زوج گیرنده باشد اهدای جنین محسوب میشود.اهدای جنين در دو مورد انجام مي شود. اول: در مواردي كه مشكل ناباروري مربوط به مرد است و مرد قادر به توليد اسپرم نيست و(نه در نمونه مایع منی و نه در بیوپسی بیضه ها) در این صورت با توجه به ممنوعيت از نظر تعدادی از فقها، ناگزير بايد از اهدای‌ جنين استفاده شود.
دوم: در بیمارانی که احتمال انتقال بیماری های ژنتیکی به نسل بعد وجود دارد شامل بیماری های ژنتیکی وابسته به جنس نظیر هموفیلی، دیستروفی عضلانی دوشن و یا ناهنجاری های مادرزادی که با اهدای جنین فابل برطرف شدن باشد.
منابع عمده جنین اهدایی عبارتند از:
1. زوج های ناباروری که طی سیکل درمانی میکرواینجکشن باردار شده اند و تعداد جنین های تشکیل شده بیشتر از تعداد جنین های انتقالی بوده و تمایلی به استفاده از جنین های منجمد خودشان ندارند
2. از اهدا تخمک و اسپرم یک زوج دیگری که مشکل نازایی ندارند و تمایل به اهدای جنین دارند.

روند اهداي جنين به اين ترتيب است كه زوجين بعد از مراجعه به مركز ناباروري و محرز شدن اين مسئله كه با هيچ كدام از روش هاي درمان ناباروري امكان درمانشان وجود ندارد به واحد مددکاری ارجاع می شوند. مددکار توضیحات کامل درباره مسائل مختلف، ناشناس ماندن، طول زمان انتظار و ... را ارائه میکند و پس از طی مدت انتظار نامه اي براي دادگاه خانواده و پزشكي قانوني برای احراز صلاحیت اخلاقی و جسمی و اجتماعی دريافت مي كنند. زوجین پس از صدور مجوز و موافقت حقوقی می تواننددر سیکل درمانی قرار بگیرند.
هم اکنون در پژوهشگاه رویان با توجه به ضوابط، اهدای جنین ناشناس فقط از طریق جنین های منجمد شده قبلی به زوج های نابارور استفاده می شود.
منظور از ناشناس بودن اینست که پژوهشگاه رویان بنا دارد تا سن 18 سالگی فرزند حاصل از اهدای جنین، زوج داوطلب و زوج نابارور همدیگر را نشناسند و فقط در صورت درخواست فرزند، هویت پدر و مادر ژنتیکی را به وی اعلام کنند. اهدا کنندگان و اهداگیرندگان پیش از ورود به سیکل باید درباره مسائل حقوقی و شرعی این کار تحقیق کرده باشند و آن را پذیرفته باشند.

4-رحم جايگزين (Surrogacy)
در پاره اي موارد، زوجين از نظر تخمك و اسپرم و تشكيل جنين مشكلي ندارند، اما به چند علت ممكن است جنين نتواند در رحم مادر مراحل رشد و تكامل خود را طي كند:
1) رحم قدرت نگهداري جنين را ندارد و جنين را سقط مي كند.
2) بارداري براي جان زن به علت يك بيماري طبي ديگر خطرناك است.
3) زن به طور مادرزادي فاقد رحم و يا داراي يك رحم بسيار كوچك است.
4) رحم زن به علت دستكاري هاي پزشكي نظير كورتاژ خشن و غيراصولي و يا به علت عفونت هايي نظير بيماري سل دچار چسبندگي شده است.
در اين صورت جنين را به رحم زن بيگانه اي وارد مي كنند و آن زن جنين را در رحم خود نگهداري مي كند و پس از وضع حمل كودك را به پدر و مادرش برمي گرداند.
اين كار به لحاظ شرعي و قانوني هيچ مشكلي ندارد و در كشور ما هم از اين روش استفاده مي شود. زوجين مي توانند خود، فردي كه داوطلب ارائه رحم جايگزين است را به مركز درمان ناباروري معرفي كنند و يا از مركز در اين زمينه كمك بگيرند.
در پژوهشكده رويان ليستي از زنان داوطلب ارائه رحم جايگزين وجود دارد كه در صورت نياز زوجين به آنها در اين زمينه كمك مي شود.
با توجه به اينكه فرد ارائه دهنده رحم جايگزين در طول مدت بارداري متحمل رنج و مشقت مي شود پرداخت اجرت از سوي زوجين به اين فرد طبق عرف مقبول است. از نظر شرعي نيز چنين زني به خاطر اينكه با جنين رابطه خوني برقرار كرده است حكم مادر رضاعي طفل را پيدا مي كند و طبق قانون، مشمول ارث و حق و حقوق مادر و كودك واقعي نمي شوند.

اهداء(تخمک؛اسپرم،جنین،رحم جایگزین)

مطالب مشابه :

" زمانبندی درس صفحه آرایی"

اهدا اعضای بدن یک معلم ریاضی جان چند نفر را نجات داد

اهداء(تخمک؛اسپرم،جنین،رحم جایگزین)

سمینار و پروژه

وقتی چهره‌ ها خون اهدا می‌ کنند + تصاویر

نحوه نگارش پايان نامه (research)