آنچه باید درباره ارتفاع بدانیم

مشکل فیزیولوژیکی

مقدار اکسیژن هوا به طور خطی با صعود کاهش می یابد و سطح اکسیژن در ارتفاع 5500 متر ( اردوگاه اصلی اورست در نپال ) تقریبا حدود نصف اکسیژن در سطح دریا است. و این در قله اورست تقریبا به یک سوم می رسد. بدانید که فشار جزیی اکسیژن در قله اورست بسیار نزدیک به محدوده ای است که در آن انسان می تواند زنده بماند. اسکان دائم انسان در بالای 5400 متر – به علت کمبود اکسیژن متوقف می شود. در حالیکه انسان هم هوا شده می تواند هفته ها یا ماه ها در 6000 متر زنده بماند، تحلیل رفتگی (deterioration ) به طور پیوسته با معکوس شدن خود فرآیند هم هوایی که صعود به این ارتفاعات را ممکن ساخته است رخ می دهد.

اثرات جسمانی و ذهنی بر روی انسان

در حدود 6000 متر کوه نوردان هم هوا شده می توانند انتظار داشته باشند که احساس خوبی پیدا کنند ، اشتهای معتدل داشته باشند ، به طور عادی بخوابند و قادر به حمل بارهایی به وزن 25-20 کیلو در زمین آسان باشند. سرعت های صعود قابل مقایسه با سرعت های روی مسیرهای آلپی در طول سال های متمادی به خوبی مستند شده است.

در بالای 7000 متر ، وضعیت فرق می کند: احساس خستگی و بی حالی افزایش می یابد ، تمرین پیوسته غیر ممکن و صعود حتی شیب های آسان ، مشکل و نفس گیر می شود.

با وجود این ، صعود فنی با استاندارد بالا در این ارتفاع انجام و بارهای سنگین هم حمل شده است ، هر چند هدف باید زیر 20 کیلو باشد. سرعت های صعود به طور زیادی بسته به زمین و فیزیولوژی کوه نورد متغیر خواهد بود ، اما 400-300 متر در روز دستاورد بسیار معقولی است.

تحلیل رفتگی

تحلیل رفتگی پس از چند شب اقامت در 7000 متر به طور فزاینده ای آشکار می شود. احساس خستگی افزایش می یابد و مهمتر از همه اشتها کم می شود ؛ حتی غذاهایی که در ارتفاعات پایین تر دوست داشتنی بودند بی مزه و غیر قابل خوردن به نظر می آیند. کاهش وزن زیاد و بی حالی هم همراه می شود که بر مشکلات پخت و پز ، که حتی در شرایط مطلوب هم چندین ساعت طول می کشد ، می افزاید. خواب منقطع می شود و به علت کمبود اکسیژن ، سرما حتی در گرم ترین کیسه خواب ها بیشتر احساس می شود. اثرات تحلیل رفتگی پس از 4 تا 5 روز به طور فزاینده ای آشکار می شود و در صورتی که هوا شما را زمین گیر نکرده باشد ، توصیه می شود در بالای 7000 متر برای دوره های طولانی تر اقامت نکنید. از تلاش برای بر جای گذاشتن رکورد اقامت در ارتفاع با منتظر ماندن به مدت چندین روز جهت صاف شدن هوا چیز زیادی عاید شما نمی شود چون احتمال ندارد که انرژی ذخیره برای استفاده از آن را داشته باشید. بهبودی از تحلیل رفتگی در ارتفاع بالا فرآیندی تدریجی است که تنها می تواند در ارتفاعات زیر 6000 متر صورت گیرد ، پس اردوگاه اصلی باید زیر یا تا حد امکان نزدیک 5000 متر باشد.

بیماری ها در ارتفاع بسیار زیاد

هر نوع بیماری در ارتفاع بسیار زیاد جدی تر از همان بیماری در سطح دریا است. گلو درد ها و سرفه دائمی شایع هستند که نتیجه هوای خشک و سرما می باشد و به گونه ای انگشت نما درمان آن دشوار است. ماسک صورت ابریشمی ( که تا حد امکان به طور دائم پوشیده می شود) با گرم و مرطوب نگاهداشتن هوا کمک می کند. استنشاق بخار ، به همراه یا بدون یکی از چندین نوع شربت اختصاصی سرفه هم ممکن است مفید واقع شود.

عفونت سینه به طور بالقوه خطرناک است. و نیاز به درمان فوری به وسیله پایین آمدن از ارتفاع و مصرف آنتی بیوتیک دارد ، چون تمایز بین یک عفونت و ادم ریوی ممکن است امکان پذیر نباشد.تعدادی از بیماری ها در نتیجه قرار گرفتن طولانی مدت در ارتفاع بسیار بلند روی می دهد. لخته های خون – که سبب درد در ماهیچه ساق پا ( deep vein thrombosis ) ، درد در قفسه سینه ( pulmonary embolus ) ، و سکته مغزی ( ضعف یک دست و پا ) نتیجه کم آبی بدن ، تغییرات در لخته خون و زمان های طولانی بی حرکتی در کیسه خواب هستند.

ادم مغزی و ادم ریوی ناشی از ارتفاع زیاد هم ، که با وجود اینکه به طور معمول در ارتفاعات بین 5500 -4000 متر در طی هم هوایی دیده می شود ، به ناگهان در ارتفاعات بسیار بلند در کوه نوردانی که به خوبی هم هوا شده اند دیده می شود. ادم مغزی و سکته مغزی ( مثلا ضعف یک طرف از بدن ) ممکن است با خستگی ساده ، کم آبی بدن یا سرما زدگی اشتباه گرفته شود. تغییرات روحی مکررا روی می دهند – احساس بی تفاوتی به همراه تغییرات خلق و خو ، نا امیدی یا شعف بی دلیل و گاهی اوقات غیر منطقی بودن در مباحثه همراه می شود. حافظه کوتاه مدت در بالای 7000 متر مختل می شود. تشخیص این اثرات و به یاد داشتن این که این اثرات ممکن است به وسیله بسیاری از داروهای ضد افسردگی ، نظیر قرص های خواب – هر چند این موارد در ارتفاعات پایین تر کاملا ایمن به نظر می رسند – بدتر شوند ، بسیار مهم است.

سرما ، شستشو ، خروج مدفوع ، پوتین ها ، یخ زدگی ، آشپزی

اثرات سرما در ارتفاعات زیاد به دلایل مختلف برجسته تر است. ابتدا ، با درجه حرارت متداول 25- درجه شبی تابستانی در 7000 متر هوایی سرد دارد. باد های قوی با سرعت های بیش از kph 160 - mph 100 مکررا روی می دهد و کمبود اکسیژن تولید حرارت خود بدن را تحت فشار قرار می دهد. بی تفاوتی و خستگی به بی توجهی کمک می کند – باید به طور مرتب فکر کنید چگونه خودتان را گرم نگهدارید!

ماسک های صورت ، لباس های یک تکه one-piece down ، لباس های ضد باد ، پوشش های ضد باد/قابل تنفس برای کیسه خواب ها و لباس ها ، لباس های ارتفاع بلند را دچار تحول کرده است. توصیه های سازندگان با سابقه را باید در هنگام برنامه ریزی مد نظر قرار داد ، به همان صورت هم وسایل باید به طور ویژه ای ساخته و متناسب باشند. پوتین های دو پوش پلاستیکی ، که فوق العاده سبک هستند ، در ارتفاعات موردی عادی هستند – یک ایراد آنها رطوبت ایجاد شده بر اثر تعریق است : کفی ها و جوراب اضافی ، کفی های درست شده از فوم خانه خانه بسته راه حل های خوبی هستند. کنترل بیماری پوتین پلاستیکی Plastic boot disease ( پای سفید رنگ ، رنگ پریده ، متورم ) دشوار است – تنها راه حل خشک کردن پا می باشد.

شستشو آشکارا مورد بی توجهی قرار می گیرد اما جوشاندن تمام آب ( هر چند در ارتفاع 7000 متر فقط در 77 درجه می جوشد) به کاهش اسهال در نتیجه عفونت روده ها کمک می کند. بطری های ادرار ( به همراه یک قیف برای خانم ها ) بسیار مهم هستند( اندازه نیم لیتر معمولا مناسب است ، اما نه همیشه ). مدفوع کردن دشوار است ، اما لباس های مختلف با زیپ های مناسب در دسترس هستند: باید طرح لباس های زیر مورد توجه قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود آنها را می توان با این سیستم استفاده کرد. یخ زدگی معمولا نتیجه چندین عامل است و کراراً قابل اجتناب می باشد. چون درک شخص از درجه سرما در حرارت های زیر 15- بسیار ضعیف است ، همراه داشتن دما سنج کوچک پلاستیکی ( که تنها چند گرم وزن دارند) ارزشمند می باشد.

درمان یخ زدگی جدی و تثبیت شده در جای دیگری توضیح داده می شود اما فرود از کوه ضروری است. وقوع یخ زدگی تقریبا همیشه به معنی پایان هر نوع صعود جدی برای قربانی در صعود تیمی در حال فعالیت و کار بسیار زیاد برای دوستانش است. داروها در این مورد کاربرد چندانی ندارند.

آشپزی برنامه خسته کننده و وقت گیری است : اجاق های قابل اعتماد ضروری هستند و هر چند Primus ، MSR ، یا دیگر اجاق های با سوخت در ارتفاع بسیار بالا به خوبی کار می کنند ، کار با آنها به دقت نیاز دارد و نگهداری آن چندان ساده نیست. استفاده از اجاق های مخلوط بوتان –پروپان ، سریع ، سریع و ایمن است . اما گاهی اوقات دسترسی به سوخت از جمله مشکلات آن است.

متاسفانه ، هیچ کس تا به حال غذای خوشمزه ای را برای ارتفاع بالا طراحی نکرده است : غذاهای خشک معمولا پس از چند روز مورد قبول واقع نمی شوند ، و من انواع متنوعی از غذاهای پخته آماده بسته بندی شده در فویل را - علیرغم وزن آن - که تنها به گرم کردن نیاز دارند دوست دارم.

غذاهای گیاهی – پوره ، ماکارونی ، برنج پخته ، پنیر tsampa ( جو خرد و برشته شده ) ،dahl یا انواع لوبیا – در مقایسه با گوشت های چرب با کالری بالا نظیر همبرگر دودی ، سالامی و گوشت های کنسرو شده که در ارتفاعات پایین رایج هستند ، متداول می باشند. چون تنوع بسیار زیادی بین ذائقه افراد وجود دارد قاعده یک دستی را نمی توان ارائه کرد.

بیشتر از هر کسی سوال کنید که فکر می کنند چه چیزی را دوست دارند و در هر حال مقادیر کافی سوخت برای ذوب برف و شکر کافی فراهم کنید: هدف باید مصرف ایده آل 3 لیتر یا بیشتر به ازاء هر نفر در روز باشد. تنها مسایل تغذیه واقعی مایعات و کالری می باشند.

چادرها و حفره برفی

چادرهای جدید د ر چادر زنی در ارتفاعات مرتفع تحول ایجاد کرده اند. چادرهای جعبه ای ( box tents ) با طراحی ویژه هم به مجموعه آنهایی که برای مسئله اسکان در ارتفاعات مرتفع تلاش می کنند افزوده است ، اما این چادرها سنگین هستند. حفره های برفی ، coffins ، و کلبه های برفی پناهگاهی را در برابر باد ، صدا و برف فراهم می کنند و اغلب نسبت به بقیه موارد بهتر هستند.

وسایل اکسیژن

تصمیم به صعود به قله ای بالای 8000 متر بدون اکسیژن مکمل تصمیمی شخصی است. آگاه باشید که در ارتفاع 8000 متر شما نزدیک محدوده فیزیولوژیکی انسان قرار دارید و اینکه عوامل ساده ای نظیر بیماری جزیی ، تغییر در آب و هوا و سرمای شدید هر کدام میزان اکسیژن قابل دسترس در ریه ها ، عضلات و مغز تان را محدودتر می کنند.

داروها و " آسیب مغزی "

هیچ دارویی ثابت نشده است که در پیشگیری از تحلیل رفتگی که در ارتفاعات روی می دهد ، موثر باشد. دیاموکس ( استازولامید ) ، که در پیشگیری از AMS در 5500-4000متر مفید است ، ثابت نشده که عملکرد را در ارتفاع بالای 7000 متر تغییر دهد. علیرغم برخی عقاید رایج مشخص نشده است که ، ویتامین E ، سیر ، ماری جوانا یا الکل کمکی به این موضوع کند یا مانع آن شود.آمفتامین ها و محرک های دیگر شدیدا منع می شوند. در ارتفاعات مرتفع برخی داروها را باید با احتیاط فراوان مصرف کرد – قرص های خواب آور ، قرص هایی که به صورت کوتاه مدت عمل می کنند نظیر Temazepam به طور نسبتا گسترده ای مصرف می شوند و مفید هستند اما می توانند باعث خماری ناخوشایند یا گیجی شوند ، پس برای اولین بار قبل از عزیمت به قله مصرف نکنید! به هر حال Temazepam در طی هم هوایی ، سبب AMS نمی شود یا آن را بدتر نمی کند ( قبلا به این موضوعات مشکوک بودند ) . زنان نباید ، حداقل از لحاظ نظری ، در ارتفاعات مرتفع قرص های بارداری مصرف کنند.

اثرات بلند مدت احتمالی کوه نوردی در ارتفاعات بسیار مرتفع توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در حالیکه کمبود شدید اکسیژن بدون شک باعث صدمه به سلول های عصبی در مغز می شود ، هیچ مدرک بالینی مبنی بر " صدمه مغزی " یا اختلال عقلی در کوه نوردانی که مدتی را در ارتفاعات بالای 7000 متر گذرانده اند ، وجود ندارد. خطر عمده در صعود به مرتفع ترین قلل جهان ، مرگ تصادفی یا بیماری ناشناخته – که معمولا ترکیبی از شرایط برف , سرما و اثرات کمبود اکسیژن است ، می باشد.

نتیجه گیری ها

هیچ روشی برای پیشگیری کامل از اثرات سو ارتفاعات مرتفع وجود ندارد. قواعد آن به صورت زیر است :

هم هوا شدن در ارتفاع حدود 6500 متر.

رساندن آب به بدن با نوشیدن بیش از 3 لیتر در روز .

تا حد امکان داشتن کوتاه ترین زمان اقامت در بالای 7000 متر.

فکر کردن در مورد اثرات باد/سرما و ساختن کمپ و غار که تا حد امکان مصون از باد و سرما باشد.

فرود به پایین در صورت ناخوشی حتی در صورتی که ظاهرا بیماری جزئی باشد.

داشتن دوره های استراحت تا حد امکان کوتاه در ارتفاع زیر 5500 متر

قبلا می دانیم که انجام ورزش به پیشگیری از حملات قلبی ، سکته مغزی ، دیابت ، چاقی و برخی سرطان ها کمک می کند ، و ممکن است طول عمر را افزایش دهد.اکنون گزارشی از ایتالیا نشان می دهد که ورزش ممکن است به پیشگَیری از آسیب کلیه که با پیر شدن روی می دهد کمک کند.

پزشکان کار کلیه را با محاسبه توانایی کلیه ها برای پاک کردن بدن از محصول تجزیه متابولیسم بنام کراتینین ( creatinine ) می سنجند.ورزشکارانی که به طور مرتب ورزش می کنند سطوح کراتینین خون پایین تری دارند و نیز کلیه هایی دارند که بهتر می توانند کراتینین را از جریان خون پاک کنند که این بوسیله آزمایشی به نام Glomerular Filtration Rate (GFR) اندازه گیری می شود.

طبق این مطالعه ، دوچرخه سوار های حرفه ای کار کلیه بهتری نسبت به افراد غیر فعال و هم دوچرخه سوار های تفریحی دارند. این موضوع بسیار جالبی است چون دوچرخه سوار های حرفه ای تقریبا در هر تمرینی علیرغم مصرف مقادیر زیادی مایع ، بدن شان آب از دست می دهد. محققان دریافتند که از دست دادن مکرر آب همراه با نوشیدن مقادیر زیادی آب باعث آسیب رسیدن به کلیه نمی شود. این فشار مکرر بر کلیه ها حتی ممکن است توضیح دهد که چرا دوچرخه سوار های حرفه ای کار کلیه بهتری نسبت به شرکت کنندگان با فعالیت کمتر داشتند.

منبع: http://www.avrin-climbing.blogfa.com

راب هال اسطوره كوهنوردي جهان

آنچه باید درباره ارتفاع بدانیم

مطالب مشابه :

آنچه باید درباره ارتفاع بدانیم

جرزی کوکوشکا

آلپ ایران

آموزش فرود با ابزار هشت فرود سنگنوردی

جنگل گلهو

اخلاق در کوهنوردی

کزارش تصویری از تنگه شیرز به قله هنجس لرستان شهرستان کوهدشت

کبیر کوه و لیت انار از مسیری نو

نکات و فواید ورزش کوهنوردی

سخنان " رینهولد مسنر " کوهنورد برجسته با عنوان کوهنوردی حماسی