يبوست و درمان آن

رفع یبوست مهم است

یبوست عبارت است از دفع مزاج کمتر از 3 بار در هفته به همراه درد که غالبا مدفوع سفت و کوچک می باشد.

بعضی اشخاص فکر می کنند که دچار یبوست شده اند، به خاطر اینکه هر روز دفع مزاج ندارند. به هر حال کسانی دفع طبیعی دارند که 3 بار در روز و یا 3 بار در هفته دفع مزاج دارند.

یبوست یک علامت است، نه بیماری. غالبا اکثر افراد یک بار یبوست را تجربه کرده اند و این به علت رژیم غذایی فقیر از نظر تغذیه ای می باشد. بیشتر یبوست ها موقتی و گذرا می باشند.

کاهش وزن نیز می تواند در اثر یبوست رخ دهد.

چه کسانی دچار یبوست می شوند؟

یبوست، یکی از مشکلات مجرای گوارشی می باشد. بیشتر زنان و افراد بالای 65 سال دچار یبوست می شوند. زنان باردار نیز ممکن است دچار این عارضه شوند و این یک مشکل عمومی در بین تمام زنان باردار می باشد.

میزان حرکات روده با افزایش سن کم می شود. 95 درصد بالغین، 2 تا 3 بار در هفته حرکات روده را دارند.

آیا یبوست می تواند مشکلی جدی باشد؟

در برخی از مواقع، یبوست می تواند مشکلات بغرنجی را پیش بیاورد. این مشکلات شامل: هموروئید( فشار بیش از حد برای خارج شدن مدفوع)، شکافتن و پاره شدن پوست اطراف مقعد که به دلیل فشار زیاد مدفوع سفت به وجود می آید، خون ریزی مقعد و راست روده می باشد.

- برای درمان هموروئید می توان از حمام آب گرم، بسته یخ و مالیدن کرم مخصوص در محل آسیب دیده، استفاده کرد.

- برای درمان شکافتن و پاره شدن پوست اطراف مقعد، با کشاندن ماهیچه مقعد و یا با جراحی می توان پوست یا بافت آسیب دیده را خارج کرد.

- یکی دیگر از مشکلات یبوست، مدفوع سنگین می باشد که نمی تواند با عملکرد عادی روده بزرگ، خارج شود. برای درمان این مشکل، به افراد روغن مینرال می دهند و یا تنقیه می کنند تا مدفوع سبک شود و راحت خارج شود.

علائم یبوست

دل درد ، کاهش اشتها ، نفس بدبو ، سردرد ، سرگیجه، حلقه سیاه دور چشم، افسردگی، تهوع، گرفتگی عضلانی، جوش، زخم در دهان ، پربودن شکم، واریس، پا درد، اسیدی شدن، سوزش قلب و بی خوابی.

دلایل یبوست

غذا از دهان به ترتیب وارد مری، معده، روده کوچک و روده بزرگ(کولون) می شود. روده بزرگ، آب به دست آمده از غذا را جذب می کند. عضلات کولون منقبض شده و مدفوع(مواد خشک و غیر قابل مصرف) را به سمت رکتوم(مقعد) هدایت می کند.

یبوست در اثر جذب بیش از حد آب مدفوع توسط روده و یا انقباض کم عضلات روده بزرگ به وجود می آید.

مریم سجادپور- کارشناس تغذیه

سنا و پیشگیری سنا یکی از معروفترین داروهای گیاهی است که سوء مصرف از آن بسیار شایعتر از مصرف صحیح آن است سنا در پیشگیری از بروز
* یبوست
* اگزمای فصلی
* رماتیسم موثر میباشد.

برای رفع یبوست از برگ سنا مطلقا" استفاده نشود و اول داروهای گیاهی تقویت کبد مصرف شود .

البته برای استفاده حتما" از اشخاصی که مطلع هستند، راهنمایی بخواهید. در ضمن هر شب یک قاشق از روغن بادام شیرین برای رفع یبوست بسیار مفید و مؤثر است. به خصوص که امکان مختلفی مانند دندان برای جویدن و ... ندارید.

نکات آموزشی در مورد یبوست : درمان یبوست مزاج

یبوست به معنی حرکت آهسته مدفوع در روده فراخ است که غالبا" همراه با مقدار زیادی مدفوع خشک و سخت در کولون نزولی است. یبوست مزاج یکی از بیماری های بسیار خطرناکی است که ام الامراض نامیده می شود و به جرأت می توان گفت که ریشه ی بسیاری از بیماری ها یبوست مزاج است –

علل بروز بیماری یبوست:

1- اجابت مزاج نامنظم یکی از علل یبوست است 2- مهار رفلکس های طبیعی روده که هنگام اجابت ایجاد می شود 3- بی نظمی در غذا خوردن ، تند غذا خوردن و خوب نجویدن غذاهای روزه مره 4- نوشیدن انواع مایعات ، از قبیل نوشابه و دوغ 5- استفاده از ماست همراه غذا که برای بسیاری از افراد به صورت یک عا دت غذایی در آمده است 6- استفاده بیش از حد از مواد غذایی نشاسته ای که موجب عدم تحریک روده یزرگ یا کولون می شود 7- استفاده مرتب از تنقلات در طول روز که باعث اختلال در کار سیستم گوارش می شود 8- خوردن بیش از حد فرآورده های حیوانی از قبیل گوشت و مرغ 9- استفاده مداوم از آب یخ 10- پیاده روی روزانه بیش از حد یا عرق کردن بیش از حد 11- نداشتن تحرک و فعالیت های فیزیکی و نشستن بیش از حد 12- نوشیدن مدام و زیاد چای سبز و سیاه در طول روز.

روش درمان یبوست در طب قرآنی :

طب قرآنی برای این بیماری روش های بسیار ساده و مؤثری دارد ، از جمله :

1- استفاده نکردن از غذاهای ممنوعه و تبلیغی

( یکی از مسائل مهم برای حفظ سلامتی استفاده نکردن از مواد غذایی اعم از خوراکی ها و نوشیدنی هایی است که برای سلامتی انسان مضر است. که عبارتنداز : 1- چای سبز یا سیاه 2- قهوه 3- نسکافه 4- آب جوش 5- سرخ کردنی ها 6- قند و شکر و شیرینی جات قنادی و مصنوعی 7- غذاهای فریزشده 8- غذاهای پخته شده با زودپز 9- غذاهای چرب و پرحجم 10- سوسیس و کا لباس 11- غذاهای کنسرو شده 12- پیتزا و غذاهای ساندویچی 13- ادویه جات تند 14- نوشابه های گازدار 15- سس و رب 16- مخلوط ماست با سرکه و ماست با آبلیمو و ماست با ماهی و ماست با ترشی سرکه ی و ماست همراه غذا روزانه 17- مرغ و تخم مرغ ماشینی 18- ماکارونی 19- ماست زیاد 20- شور و نمک زیاد 21- تنقلات مصنوعی 22- ترشی جات خانگی 23- آب یخ 24- گوشت زیاد 25- غذای رستوران 26- غذاهای مانده و بیات 27- استعمال دخانیات 28- نوشابه های الکلی 29- غذاهایی که با مزاج انسان ساز گاری ندارد)

2- ننوشیدن مایعات ، همراه غذاهای روزانه.

3- روزانه دو تا سه لیوان شربت عسل و لیمو ترش تازه را ، خنک میل کنید.

4- استفاده نکردن از ماست همراه غذاهای روزمره که عامل اصلی یبوست است.

5- خوب جویدن غذا (هر لقمه 64 بار) که موجب تولید سه عامل مهم ضد یبوست ( موسین ، لیزوزیم و آنزیم آلفا آمیلاز ) میشود.

6- نوشیدن روزی شش لیوان آب خنک ، نیم ساعت قبل و دو و نیم ساعت بعد از غذا که روده بزرگ را تحریک می کند و اجابت مزاج انجام می شود.

7- نرمش و ورزش مناسب در طول روز و یا پیاده روی که به تحریک روده بزرگ کمک می کند و موجب اجابت مزاج می شود.

8- داشتن نشاط و شادابی و استفاده از سالاد و سبزیجات فصل که عامل مهم پیشگیری از یبوست مزاج است.

9- استفاده از خیس شده ی آلو بخارا و انجیر ، صبح ناشتا و شب هنگام خواب ، یا از عرق آلوئه ورا 100 میلی لیتر هر وعده یعنی یک استکان صبح ناشتا و یک استکان شب هنگام خواب میل کنید.

10- استفاده از سوپ جو و یک عدد پاچه گوسفند و هویج ، اسفناج و گشنیز و آلوبخارا ، با لیمو ترش تازه و روغن زیتون فراوان.

11- استفاده از سبزیجات و میوه جات و خصوصا" سالاد با لیمو ترش تازه و روغن زیتون فراوان قبل از غذا.

12- تنوع غذایی مناسب در رژیم غذایی ، به خصوص استفاده از فرآورده های گیاهی.

13- استفاده از مرباجات خام ( مخلوط عسل با میوه جات ) و جوانه گندم به جای نان ( خوب جویده شود ) در وعده صبحانه.

14- مصرف روزانه چند لیوان شربت عسل و خاکشیر شسته شده و جوشیده ( به آرامی میل شود).

درمان گیاهی برای یبوست

1 نفر

در دنیای ماشینی و بی تحرک امروزی، افراد زیادی مبتلا به یبوست هستند، که با مصرف دارو اقدام به درمان این معضل نموده اند. پس بیایید علت اصلی یبوست را دریابیم.

آیا براستی آنها می دانند این عمل ، معده و روده آنها را تضعیف می کند؟

یکی از بیماری‌هایی که امروزه تعدادکثیری از افراد، دست به گریبان آن هستند یبوست می‌باشد. این بیماری عوارض زیادی دارد، مانند بواسیر، زخم معده و ورم معده. در این بیماری، مدفوع در روده‌ها سفت شده و دفع آن با سختی صورت می‌گیرد. یکی از علل آن خوردن غذاهای غیر طبیعی، به خصوص مصرف نان سفید و بدون سبوس می‌باشد.
نان سفید با آردی تهیه می‌شود که تمامی سبوس آن را گرفته‌اند، به همین دلیل، نه تنها خاصیتی نداشته بلکه مضر نیز می‌باشد. از ضرر‌های مصرف نان سفید ایجاد نفخ معده و یبوست است.
نان، شانزده عامل مفید غذائی دارد که دوازده تای آن‌ها مربوط به سبوس آن می‌باشد و با اعمالی که روی آرد نان‌های سفید صورت می‌گیرد، این خواص از بین می‌روند. این نان‌ها فقط باعث پر شدن شکم شده و هیچ خاصیتی ندارند.
نان جو که مورد علاقه انبیا و مخصوصاً حضرت علی (ع) نیز بوده منافع زیادی دارد که یکی از آن‌ها معالجه یبوست است.

پوست برنج نیز برای این عارضه بسیار مفید می‌باشد که متاسفانه ما پوست آن را گرفته و مصرف می‌کنیم. در کشورهای شرق آسیا برنج را با پوست می‌پزند و از ابتلا به بسیاری امراض مخصوصاً یبوست نجات پیدا کرده‌اند.
عامل دیگری که ایجاد یبوست می‌کند، پرهیز از خوردن میوه و سبزی خام است که برخی افراد متاسفانه با فکر غلط از خوردن آن‌ها پرهیز می‌کنند. میوه و سبزی خام با وجودی که ممکن است کمی باعث ناراحتی در دستگاه گوارش شده (مثلاً کمی نفخ ایجاد کند)، اما خوردن آن برای از بین بردن یبوست توصیه می‌شود.
یبوست سرچشمه بسیاری از امراض می‌باشد و نوع مزمن علاوه بر ناراحتی در هنگام دفع، انسان را بیحال و کسل کرده و خمیازه ایجاد می‌کند. همین طور باعث بد مزه شدن دهان شده و اشتها را از بین می‌برد.
عده‌ای ار مبتلایان به جای رفع علت یبوست به خوردن مسهلات و ملین ها روی می‌آورند و می‌کوشند با خوردن آن‌ها روده خود را روان کنند. اما عادت به خوردن داروهای مسهل سبب ضعیف شدن معده و روده‌ها شده و پس از مدتی مزاج را تنبل می‌کند. دارو‌ها نیز پس از مدتی اثر خود را از دست می‌دهند. پس بهتر است که به جای راه درمان ساده مانند خوردن دارو، علت پیدایش بیماری را پیدا کرده و آن را از بین برد تا خوردن دارو باعث تشدید بیماری نگردد.
در مورد بیماری یبوست نیز به همین ترتیب باید عمل نمود که ابتدا علت آن را پیدا کرده و سپس با کمک مسهلات و ملین ها مزاج بیمار را نرم نمود و هضم غذا را تسهیل کرد.
چنانچه گفتیم عوامل زیادی باعث بروز یبوست می‌شوند که اکنون به شرح آن‌ها می‌پردازیم، یکی از علل عمده یبوست که ابتدا به آن پرداختیم گرفتن سبوس نان و کندن پوست برنج می‌باشد. افراد مبتلا به یبوست باید نان سبوس دار مصرف کنند و نان جو را جانشین نان گندم در رژیم غذائی خود نمایند.
همین طور می‌توان مقداری سبوس جو یا گندم را کوبیده و در سوپ بریزید و قبل از غذا به عنوان پیش غذا میل کنید.
سبوس برنج را نیز می‌توان به صورت جوشانده و یا دم کرده میل نمود که علاوه بر بهبود دستگاه گوارش و رفع یبوست، برای پوست و مو نیز بسیار خوب است.
یکی دیگر از عوامل ایجاد یبوست زیاده روی در مصرف نمک می‌باشد. این دسته از افراد باید از خوردن غذاهای شور پرهیز کنند.
یکی دیگر از علل یبوست خوردن آب میوه و سبزیجات به جای خود میوه و سبزی است به طوریکه خاصیت خود میوه را ندارد. افراد مبتلا به یبوست باید حتماً خود میوه و سبزیجات را میل کنند.
میوه انجیر مخصوصاً به صورت خشک آن بهترین درمان برای یبوست می‌باشد. شربت آن یبوست اطفال را برطرف می‌سازد. افراد بزرگسال می‌توانند مقداری انجیر خشک را بعد از غذا به عنوان دسر میل نمایند و یا مقداری انجیر خشک را خیس کرده و صبح ناشتا با آب آن میل کنند.
انواع سیر، موسیر و والک از جمله گیاهان ضد یبوست می‌باشند و کسانی که مرتباً مقدار کمی سیر، موسیر و یا والک با غذای خود میل کنند، کمتر مبتلا به یبوست می‌شوند. برگ‌های تازه والک را می‌توان به همراه جعفری مانند سبزی خوردن تازه با غذا میل کرد. موسیر را می‌توان خشک کرده و به صورت پودر در غذا مصرف نمود.
تخم شنبلیله برای یبوست مفید است. تخم شنبلیله را می‌توانید برای مدت‌ها نگهداری کنید، بدون آنکه خراب و یا فاسد شود. اما اگر آن را بکوبید و به صورت پودر در آورید، پس از چند روز بو گرفته و خراب می‌شود. بنابراین اگر می‌خواهید از تخم شنبلیله برای رفع یبوست استفاده کنید، مقدار کمی از آن را کوبیده و سه وعده در روز، صبح، ظهر و شب و در هر بار یک قاشق مرباخوری از این پودر میل کنید. می‌توانید این پودر را به کمک آب میل کنید.

منبع: دکتر جزایری

آشنایی با علل و علایم یبوست

دکتر حمیدرضا فرشچی

یبوست یک عارضه ی معده ای – روده ای رایج است. افرادی که این مشکل را دارند، حرکات معده ای و گوارشی کندتری دارند.

به طور کلی اگر کمتر از 3 بار در هفته، دفع مدفوع دارید و مدفوع تان سفت و خشک است، احتمالا به یبوست مبتلا شده اید.

خوشبختانه بیشتر نمونه های یبوست، موقتی هستند. اصلاح شیوه ی زندگی مانند ورزش کردن و رژیم غذایی پُرفیبر می تواند برای تخفیف یبوست کافی باشند. یبوست می تواند با ملین های بدون نسخه نیز درمان شود.

علائم:

کاهش حرکات گوارشی و اجابت مزاج لزوما بدین معنا نیست که به یبوست مبتلا شده باشید.

اگر 2 و یا تعداد بیشتری از علائم یا نشانه های زیر در مورد شما مصداق داشته باشند احتمالا به یبوست مبتلا می باشید:

* دفع کمتر از 3 بار مدفوع در هفته

* داشتن مدفوع سفت

* احساس فشار شدید در طول حرکات روده ای

* احساس مسدود شدن مقعد

* احساس تخلیه ناکامل پس از اجابت مزاج

* نیاز به کمک گرفتن از دست ها برای اجابت مزاج مانند تخلیه دستی یا دستکاری قسمت پایین شکم

چه زمانی به پزشک مراجعه نماییم:

با وجود این که یبوست می تواند آزار دهنده باشد، اما معمولا جدی نیست و اغلب افرادی که یبوست دارند، معالجه ی بیماری خود را پیگیری نمی کنند. اما باید بدانید که یبوست مزمن ممکن است منجر به عوارض یا علائم زمینه ساز اختلالات جدی در شما شود.

اگر یبوست در شما بدون هیچ دلیلی شروع شده است یا اگر تغییراتی در زمینه ی عادت های مرتبط با اجابت مزاج تان دارید و اگر علائم یبوست تان شدید هستند و بیشتر از 3 هفته طول می کشند می بایست به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.

ابتلا به هر کدام از علایم زیر ممکن است مشکلات جدی تری را برای سلامتی شما ایجاد کند، پس اگر عوارضی به شرح زیر را در خود مشاهده نمودید، حتما به پزشک معالج مراجعه نمایید:

* اجابت مزاج با فاصله بیش از 3 روز، علی رغم اصلاح رژیم غذایی یا افزایش فعالیت بدنی

* درد زیاد شکم

* وجود خون در مدفوع

* یبوستی که به حالت اسهال تغییر پیدا می کند

* درد مقعد

* مدفوع خیلی نازک شبیه مداد

* کاهش وزن بدون دلیل

علل:

معمولا محصولات دفعی هضم(مدفوع) به وسیله ی انقباضات ماهیچه ای روده به جلو رانده می شوند. در روده ی بزرگ(کولون)، اکثر آب و نمک مخلوط دفعی، بازجذب می شوند، زیرا بدن، آن ها را برای بسیاری از عملکردهای ضروری اش لازم دارد. وقتی کولون، بیش از حد آب جذب کند یا اگر انقباضات ماهیچه ای کولون به آرامی صورت گیرند، مدفوع سفت و سخت می شود و از میان روده ی شما بسیار آرام عبور می کند. این امر دلیل اصلی یبوست است.

نادیده گرفتن حرکات روده ای و نیاز به اجابت مزاج یا توجه نکردن به انجام

به موقع اجابت مزاج یکی از دلایل یبوست است

اگر ماهیچه هایی که برای حرکت دادن شکم استفاده می شوند به درستی هماهنگ نشوند، ممکن است به یبوست مبتلا شوید. این مشکل اختلال قسمت تحتانی لگن(anismus) نامیده می شود و باعث می شود شما با اکثر حرکات شکمی و دفع مدفوع ها(حتی نوع نرم آن) درد سختی را تحمل کنید.

تعدادی از عواملی که باعث کاهش تخلیه ی روده ای می شوند عبارت هستند از:

* دریافت مایعات ناکافی یا دهیدراته شدن بدن

* دریافت فیبر ناکافی در رژیم غذایی تان

* نادیده گرفتن حرکات روده ای و نیاز به اجابت مزاج یا توجه نکردن به انجام به موقع اجابت مزاج

* کمبود فعالیت فیزیکی(به خصوص در بزرگسالان)

* سندرم روده ی تحریک پذیر

* تغییرات در شیوه ی زندگی یا زندگی عادی مانند بارداری، پیری و مسافرت

* استفاده ی مداوم یا معتاد شدن به ملین ها

* برخی بیماری های مشخص مانند: دیابت، سکته، بیماری های تیروئید و پارکینسون

* مشکلاتی مرتبط با کولون و رکتوم مانند انسداد روده یا دیورتیکولوز

* داروهای مشخص مانند داروهای تسکین دهنده ی درد، دیوروتیک ها و آن هایی که در درمان بیماری پارکینسون، فشار خون بالا و افسردگی استفاده می شوند.

* اختلالات هورمونی مانند کم کاری غده تیروئید

* شکاف مربوط به مقعد و هموروئید که می تواند اختلالاتی را در ماهیچه ی اسفنکتر مقعد تولید کند.

* از دست دادن نمک های بدن در هنگام استفراغ یا اسهال

* جراحت هایی در هسته ی نخاعی که می توانند بر اعصابی که به روده منتهی می شوند اثر گذارند.

* یبوست ممکن است نشانه ی بسیاری از عوارض بالینی جدی مانند: سرطان کولورکتال، اختلالات هورمونی یا بیماری های اتوایمیون باشد.

* یبوست در بچه هاممکن است نشان دهنده ی بیماری هیرشپرونگ

(Hirschsprung) باشد شرایطی که منجر به از دست دادن بخشی از سلول های عصبی مرتبط با کولون می شود.

* اگر بچه ها از دستشویی بترسند یا دوست نداشته باشند که به دستشویی مراجعه کنند دچار یبوست می شوند. کودکان بزرگ تر نیز ممکن است به نیاز بدن شان به اجابت مزاج بی توجهی کنند یا آن را نادیده بگیرند.

يبوست و درمان آن

رفع یبوست مهم است

چه کسانی دچار یبوست می شوند؟

آیا یبوست می تواند مشکلی جدی باشد؟

علائم یبوست

دلایل یبوست

درمان گیاهی برای یبوست

آشنایی با علل و علایم یبوست

مطالب مشابه :

نکاتي درباره مدفوع نوزاد

آزمایش مدفوع

آزمایش مدفوع به چه درد می خورد؟

مروری بر علل تغییر رنگ مدفوع

مدفوع خونی؛ علل و درمان

خون در مدفوع

خون درمدفوع نشانه چیست؟

يبوست و درمان آن

نکاتی در مورد مدفوع نوزادان