بیماری صرع

علائم:
-گريه کردن
-دويدن
فرياد زدن
-خنديدن
-دست زدن

2-صرع عمومي:
هر 2 قسمت مغز را درگیر می‌کند و فرد ناگهان بي‌هوش مي‌شود. اين نوع صرع شامل:
*صرع غايب:
علائم:
-باز شدن دهان
-چشمک زدن و بيهوشي
مدت زمان صرع عمومی تا 30 ثانیه در فرد ادامه دارد.
*صرع بي صدا:
فرد مبتلا به این نوع صرع به‌صورت ناگهانی عضلاتش دچار گرفتگی می‌شوند.
*صرع عمومي کلي:
علائم:
-خم شدن پاها و بازوها
-لرزش شدید در تمامی نقاط بدن
-سردرد
-کاهش دید
-احساس درد
*صرع حرکتي:
در اين نوع صرع، عضلات به سرعت شروع به حرکت می‌کنند.
*صرع تب:
اين نوع صرع در اثر تب بالا در فرد ظاهر می‌شود.
3-صرع سمپاتيك:
بروز تشنج همراه با اختلال در سیستم عصبي را نشان می‌دهد.
4-تشنجاتي كه همراه با حالات ساختاري خارج از سيستم عصبي مركزي است. مانند نارسایی در كليه‌ها
5-حملاتي كه بدون حالات ساختاري موجود در داخل يا خارج سيستم عصبي، بروز می‌کنند.
6-صرع‌ كانونی:
در این نوع صرع، یك‌ قسمت‌ از بدن‌ دچار تكان‌های‌ غیرقابل‌ كنترل‌ می‌شود. این‌ حالت‌ تكان‌ خوردن‌ به‌ قسمت‌های‌ دیگر بدن‌ نیز گسترش‌ می‌یابد و ممكن‌ است‌ تمام‌ بدن‌ شروع‌ به‌ تكان‌ خوردن‌ کند اما فرد هوشیاری‌ خود را به‌طور کامل از دست‌ نمی‌دهد.
7-صرع‌ لوب‌ گیجگاهی‌ مغز:
رفتاری‌ غیر طبیعی‌ كه‌ با شخصیت‌ فرد هم‌خوانی‌ ندارد، بروز می‌کند، مثلاً ممكن‌ است‌ ناگهان‌ فرد عصبانی‌ شود یا از خود خشونت‌ بروز دهد، بدون‌ دلیل‌ بخندد و یا حركات‌ بدنی‌ نا متعارف از خود نشان دهد.

انواع حملات در بیماری صرع:
1-حمله‌هاي يك طرفه:
در این حمله، تخليه الكتريكي در قسمتی از نواحي آسيب ديده(كورتكس) ظاهر می‌شود ولی فرد به سرعت هشياري خود را از دست نمي‌دهد. به اين نوع حمله، صرع حسي مركزي گفته می‌شود.
2-حمله‌ تعميم يافته:
تغييرات 2 طرفه و هم زمان در 2 نيمكره مغز ایجاد می‌شوند و فرد هشياري خود را از دست مي‌دهد. صرع گرندمال(تونيك- كلونيك)، آبسنس يا پتي مال و اسپاسم شيرخواران مربوط به اين نوع حمله مي باشند.

تغییرات روانی در صرع:
تغییرات روانی صرع 2 نوع است:
1)تغییرات گذرا:
در این حالت سطح هوشیاری فرد کاهش می‌یابد و حتی ممکن است فرد قادر به انجام فعالیت‌های روزانه نیز نباشد.
2)تغییرات ثابت:
تغییر در رفتار، احساسات ناپایدار و افکار نامعلوم از مهم‌ترین علائم آن به شمار می‌آیند.

تشنج چیست؟
تشنج ناشی از نوعی اختلال در کارکرد مغز است. حملات شديد عضلاني، غير قابل پيش بيني و کنترل، فرد را با تشنج رو‌به‌رو می‌کنند.

البته امکان دارد بیخوابی‌های طولانی مدت، گرسنگی شدید یا مصرف برخی از داروها، تشنج را تشدید کنند که تغییر در وضعیت‌ هوشیاری‌ یا بروز حركات‌ غیرطبیعی‌ از مهم‌ترین علائم آن محسوب می‌شوند.

تشنج‌های شایع در بیماران صرع:
1)تشنج‌های پارسیل(موضعی) عبارت است از:
تشنجی که از قسمت کوچکی در مغز شروع می‌شود.
تشنج‌های پارسیل موضعی به‌وسیله دیس شارژهای کورتیکال ظاهر می‌شوند. در این نوع تشنج‌ها علائم حرکتی، حسی، اتونوم یا روانی به چشم می‌خورند.
در تشنج پارسیل، فرد متوجه اطراف خود نیست و ممکن است اعمال تکراری مثل قدم زدن، مالیدن دستها به هم، پلک زدن مکرر و چرخیدن را داشته باشد که پس از پایان تشنج، اصلاً آن¬ها را به یاد نمی آورد.
این تشنج معمولاً از نقطه ای خاص در مغز شروع می‌شود و درمان نشدن آن می تواند به اختلال حافظه منجر شود.

2)تشنج‌های ژنرالیزه(محلی):
تشنجی که هر 2 قسمت مغز را درگیر می‌کند.

3)تشنج‌های پارسیل کمپلکس(تشنج‌های سایکو موتور و لب گیجگاهی):
این نوع از تشنج، منجر به اختلال در سطح هوشیاری فرد می‌شود.

اختلال هوشیاری به معنی عدم توانائی واکنش فرد‌ به محرک‌های خارجی، تغییر در مفاهیم و ادراک است.
4)تشنج های ژنرالیزه شامل:
تشنج‌های آبسنس، تونیک، میوکلونیک، آتونیک، تشنج‌های تونیک- کلونیک
*تشنج‌های آبسنس شامل:
شروع ناگهانی اختلال در واکنش به محرکات محیطی
در اغلب موارد مدت زمان تشنج آبسنس 10 ثانیه یا کمتر طول می‌کشد و ممکن است با علائم خفیف کلونیک، آتونیک و اتوماتیسم همراه باشد. شروع این نوع تشنج، معمولاً بین 5 تا 12 سالگی است.
از علل این نوع تشنج:
-تومورها
-حوادث
-تصادفات
و ضربه‌های مغزی می‌باشند.
در این نوع تشنج، فرد برای 10 تا 15 ثانیه هوشیاری خود را از دست می‌دهد، به اطراف خیره می‌شود و پس از بازگشت هوشیاری، چیزی را به یاد نمی‌آورد.

*تشنج‌های تونیک شامل:
منجر به افزایش ناگهانی عضلات در اندام‌ها می‌شود.
در این بیماری، هوشیاری به‌طور نسبی یا کامل از بین می‌رود و علائم "نفرنومیک" در فرد ظاهر می‌گردد.

*تشنج های آنفرتیک:
از دست دادن ناگهانی عضلات، از علائم بارز آن می‌باشد.
این عضلات ممکن است محدود به یک گروه عضلانی نظیر عضلات گردن شوند و یا تمامی عضلات را درگیر کنند و فرد را با عدم تعادل در راه رفتن، مواجه نمایند. تشنج‌های نفرنیک نسبتاً نادر هستند و معمولاً بین سنین 1 تا 7 سالگی ایجاد می‌شوند.

*تشنج های میوکلونیک:
این بیماری اغلب در اوائل کودکی، بروز می‌کند.
از جمله علائم آن می‌توان به:
-از دست رفتن هوشیاری، همراه با هیپوتونی ناگهانی یا یک اسپاسم نفرنیک ژنرالیزه
این علائم معمولاً تا 2 دقیقه ادامه دارند و در بخشی از مغز ظاهر می‌شوند.

*تشنج‌های نفرنیک کلونیک(گراندمال):
تشنجی که با بی¬هوشی، سقوط از ارتفاع، کبود شدن وگرفتگی عضلات همراه باشد، تشنج گراندمال می¬گویند.
قبل از این مرحله، تشنج نفرنیک- کلونیک با پرش‌های 2 طرفه در اندام ها یا حرکات تشنجی در فرد ظاهر می‌شوند.
علائم:
-گرفتگی عضلات
-لرزش شدید در دست‌ها و پاها
بعد از مرحله فوق پرش‌های ریتمیک 2 طرفه(فازکلونیک) بروز می‌کنند.
*صرع بزرگ یا تشنج تونیک- کلونیک:
از شایع‌ترین انواع صرع محسوب می‌شود و زمانی بروز می‌کند که قسمت‌های حرکتی در مغز دچار آسیب شوند.
از عوارض این بیماری اسپاسم‌های شدید و بی‌هوشی می‌باشد.
در اغلب موارد قبل از بروز صرع، حالت‌های غش و بی‌هوشی نیمه کامل به فرد دست می‌دهد که این حالت"آورا" نامیده می‌شود و می‌تواند در 2 حالت روانی و جسمی ظاهر گردد.
در این حالت بیمار ممکن است بوی بدی را حس کند و بعد از چند لحظه بی‌هوش شود که به این مرحله کوتاه، تونیک گفته می‌شود.

از مهم‌ترین علائم آن:
*قطع شدن تنفس بیمار
*منقبض شدن ماهیچه‌ها
*رنگ پریدگی و ایجاد کبودی
*بروز رفتارهای غیرعادی برای چند دقیقه پیش از تشنج اورا
*حرکات پرشی در اندام‌ها که می‌توانند تا 20 ثانیه ادامه داشته باشند. در این مرحله ممکن است کودک زبانش را گاز بگیرد و کنترل مثانه یا روده را از دست بدهد.
*پس از آن که تشنج متوقف می‌شود و ممکن است کودک تا چند دقیقه بی‌هوش باقی بماند.
*بعد از بازگشت هوشیاری، کودک معمولاً گیج است و سردرد دارد و ممکن است به خواب رود.

علل صرع(تشنج):
*وجود تومورهای مغزی
*بیماری‌هایی که بر رگ‌های خونی مرکزی اثر می‌گذارند.
*تشنج ناشی از تب
*ضربه‌های مغزی
*آسیب‌ رسیدن‌ به‌ مغز در زمان‌ تولد یا قبل‌ ازآن
*سوءمصرف‌ الكل‌ یا مواد مخدر
*مسمومیت با مواد‌ شیمیایی‌
*تب‌ بالا
*عفونت‌‌ها

علائم:
-حملات ناگهاني و موقت
-بي‌هوشي
-تشنج
-عصبی‌ بودن
‌-اختلالات‌ بینایی‌
-احساس‌ بوی‌ بد
-شنیدن‌ صداهای‌ غیر عادی

عوامل تشدید کننده:
1.سابقه‌ خانوادگی‌ صرع
۲.استفاده‌ از مواد روان‌گردان‌
۳.قرار گرفتن‌ در معرض‌ بخارات‌ سمی‌
۴.پایین‌ بودن‌ قند خون‌
۵.سابقه‌ صدمه‌ به‌ سر
۶.بعضی‌ از داروها كه‌ یكی‌ از عوارض جانبی‌ آن‌ها افزایش‌ خطر حملات‌ در صرع‌ است‌.
7.کمبود بعضی از مواد در بدن به ویژه کلسیم
8.افراط‌ در مصرف‌ الكل‌

افراد در معرض خطر:
صرع‌ معمولاً بین‌ سنین‌ 2 تا 14 سالگی‌ ظاهر می‌‌شود.

عوارض:
1.بروز تشنج در مکان‌هایی مانند خیابان، در بلندی و سطح با ارتفاع بالا، نزدیک اجاق گاز بسیار خطرناک است.
2.تشدید تشنج و تکرار مجدد آن، منجر به اختلالات ذهنی، رفتاری و کندی در حرکات طبیعی بدن می‌گردد.
3.بروز حالات غیر طبیعی، کوتاه مدت و متوالی، مثل لرزش‌های دست¬ و پا، گرفتگی عضلات یک طرف صورت، خیرگی و اختلال در هوشیاری موقت، ممکن است یک نوع صرع باشد.
4.در طول بارداری و شیردهی، درمان صرع باید ادامه داشته باشد ولی بیمار برای مصرف نوع داروی مصرفی و کنترل عوارض احتمالی آن باید تحت نظر پزشک متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب قرار گیرد. چرا که تشنج طولانی و مکرر در طول بارداری یا در حین زایمان، برای جنین و مادر عوارض جدی را در بر دارد.

تشخیص بیماران مصروع:
بیمار باید همواره یك‌ دستبند، گردن‌بند و کارت مخصوص‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشد تا در زمان حمله افراد امدادرسان و یا پزشک متوجه نوع بیماری او شوند.

راه‌های تشخیص:

1)ابتدا پزشک در مورد علائم اولیه از بیمار سوالاتی را می‌پرسد.
2)آزمایش خون
3)ام آر آی
4)نوار مغزی الکتروآنسفالوگرافی(EEG)

رژیم غذایی بیماران مصروع:
*مقادیر بالای هیدرات كربن در صبحانه بدون وجود مقدار پروتئين کافی، سبب بروز حالت‌هاي شبيه"هيپوگلسيمي" در فرد می‌شود.
*حذف كردن صبحانه مي‌تواند برای این دسته از بیماران بسیار خطرناک باشد زيرا منجر به هيپوگلسيمي در ساعات اولیه صبح می‌گردد.
*كاهش قند خون به عنوان يكی از عوامل مهم در تشدید حمله‌هاي صرع است.
*داشتن يك برنامه غذایی متعادل، برای این بیماران اهميت بسيار زيادي دارد.
*مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین و قند، مواد حاوی کلسیم مثل: تخم مرغ، لبنیات و نیز میوه‌ها و سبزی‌ها باید در برنامه غذایی روزانه بیمار گنجانده شود.
*اجتناب از خوردن آب در وسط غذا و یا بلافاصله بعد از آن
*پرهیز از پرخوری
*رژیم غذایی افراد مصروع باید حاوی مقادیر بالای ویتامین نظیرفولیک اسید (در سبزی و میوه‌های خام) ویتامین ب12(در لبنیات)، ویتامین کا(در سبزی‌ها و غلات) و ویتامین دی(در گوشت و روغن ماهی و شیر) باشد.
*با کمبود ویتامین‌های ب1(تیامین) و ب6(پیریدوکسین) حملات صرع را تشدید خواهند شد.
*کمبود ویتامین ب6 اغلب در اطفال و نوزادان ظاهر می‌شود و سبب تشنج می گردد که به سختی قابل کنترل است.
*مصرف مواد معدنی چون کلسیم و منیزیم (بیشتر در محصولات لبنی) و سدیم در بهبود و کاهش حملات بسیار موثر می‌باشند.
*با کمبود سدیم، کلسیم و منیزیم فعالیت الکتریکی در مغز دچار اختلال شده و حملات صرع آغاز می‌گردند.
*علاوه بر ویتامین‌ها و مواد معدنی، مصرف کارنیتین(نوعی ماده مغذی برای عملکرد صحیح درسیستم عصبی و متابولیسم بدن) نیز جهت کاهش حملات صرع می‌شوند.

خواب کافی:
*این بیماران باید خواب کافی داشته باشند و این مساله در تسریع روند بهبودی آنان حائز اهمیت است.
صرع تعميم يافته اوليه(نوع خوش خيم اختلال تشنجي) را نمي‌توان بدون در نظر گرفتن ساعات خواب مورد نياز بیمار كنترل كرد.
*در مجموع این بیماران باید 8 ساعت از کل روز را بخوابند. البته مصرف برخی از داروها ساعات خواب را افزایش می‌دهند.
*فقدان خواب در طول شبانه روز منجر به تشدید علائم بیماری می‌گردد.

صرع، ورزش ها و خطرات آن‌ها:
*بيماران صرعي، كمتر مي‌توانند در ورزش‌هايي نظیر چتر بازي، سقوط آزاد و كوه‌نوردي شركت كنند.
*خطر غرق شدن بيماران صرعي 4 برابر بيشتر از ساير افراد است.
*خستگي ممكن است منجر به حمله شود.
*تمرينات بدني به‌صورت افراطی در دوره‌ي بلوغ، ممكن است موجب تغيیراتي در EEG گردد.
*در مسابقات ورزشی، داشتن هیجان‌های کاذب و استرس بالا موجب تشدید حمله در بيمار می‌شود.
*تنفس‌های عمیق در ورزش، منجر به کاهش سطح دی اکسید کربن خون و کاهش بروز حملات تشنجی می‌گردند.
*ورزش، استرس را کم کرده و احساس شادابی را در فرد افزایش می‌دهد.

نکات ایمنی در فعالیت‌های ورزشی:

*گذاشتن کلاه ایمنی در ورزش‌هایی نظیر دوچرخه سواری، اسب سواری، ژیمناستیک و اسکی
*دوری از شنا کردن در دریا و یا استخرهای با عمق بالا
*تا جایی که امکان دارد بیمار مصروع باید از انجام ورزش‌های رزمی مانند بوکس، پرتاب دیسک وکاراته دوری کند.

ورزش در مبتلایان به صرع:

*پرهیز از انجام فعالیت‌های ورزشی در بلندی و با اشیای خطرزا
*رعایت نکات ورزشی در زمان شنا کردن
*اجتناب از انجام ورزش‌هایی که منجر به بروز و یا تشدید علائم صرع می‌شوند.
*حملات صرع معمولاً از نظر زمانی قابل پیش بینی هستند و مصروع می‌تواند قبل از این حملات به انجام ورزش بپردازد.

عواملی که باعث تشنج در حین ورزش می شوند:

*خستگی زیاد در بعد از فعالیت‌های ورزشی
*فقدان خواب کافی
*کمبود آب در بدن
*از دست رفتن مقادیر بالای املاح
*افزایش دمای بدن بدون دلیل
*کاهش قند خون
فعالیت‌های بدنی شدید، فشارهای عصبی و قرارگیری در محیط‌های پر استرس و ورزش در آب و بلندی، می‌توانند برای فرد مصروع خطرناک باشند.

توصیه‌های پزشکی:
1)داشتن زندگی سالم و عادات غذایی مناسب در کاهش حملات صرع موثر می‌باشند.
2)خواب کافی، عدم اعتیاد به الکل و مواد مخدر و دوری از فشارهای روحی نیز به کنترل صرع کمک می‌کنند.
3)بیماران مبتلا باید رژیم غذایی روزانه خود را به‌صورت منظم دریافت کنند.
4)افزایش یا کاهش قند خون در برخی موارد حاد سبب حملات تشنجی می شوند.
5)مواد حاوی کافئین(قهوه)، قندهای ساده و مواد الکلی سبب کاهش قند خون و بروز حملات صرع می‌گردند.
6)نان گندم با فیبر بالا یا نان سبوس دار در تنظیم قند خون بسیار موثرند
7)مصرف مواد لبنی مانند شیر، ماست و پنیر
8)استفاده از سبزیجاتی نظیر چغندر، هویج، لوبیای سبز و انواع سبزی‌های تازه

راه‌های پیشگیری:

*کنترل تب در کودکان
*مراقبت‌های پیش از تولد
*زایمان بی خطر
*کاهش ضربه مغزی
*درمان به‌موقع بیماری‌های عفونی و انگلی
*مشاوره ژنتیک
*داشتن برنامه غذایی منظم و خواب کافی
*توسط مصرف برخی داروهای‌ ضد تشنج‌ می‌توان‌ از بروز حملات‌ صرعی جلوگیری‌ کرد.
*پرهیز از قرارگیری در موقعیت‌ها و یا مکان‌هایی که منجر به تشدید حملات صرع شوند.

درمان:

افراد مبتلا به صرع، باید داروهای تجویز شده از سوی پزشک را به‌موقع مصرف کنند. این داروها معمولاً در طی 2 تا 4 سال بعد از آخرین حمله تشنج ادامه دارند.
اگر با دارو نتوان حملات صرع را کنترل کرد و همچنین ام آر آی وجود یک زائده مغزی را نشان دهد، تنها از طریق جراحی می‌توان آن را درمان کرد. بیمار باید تحت نظر پزشک باشد و هر 6 ماه یک بار توسط پزشک ویزیت شود.

اقدامات اولیه در درمان:

*قرار دادن یک جسم سخت در بین دندان‌ها تا از گاز گرفتن زبان، جلوگیری شود.
*اگر فرد دچار یک تشنج تونیک- کلونیک شده باشد، باید او را به یک سمت خواباند و سرش را پایین‌تر از بدنش قرار داد.
*در بیشتر مواقع تشنج بعد از یک دقیقه بر طرف می‌شود و بعد از آن فرد به خواب فرو می‌رود ولی اگر تشنج بیشتر از چند دقیقه طول بکشد باید حتماً فرد را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل کرد.
*اگر فرد تاکنون یک تشنج تونیک- کلونیک نداشته و برای بار اول به آن مبتلا شده، به سرعت باید او را به بیمارستان منتقل کرد.

داروهای مورد استفاده در بیماری صرع:
*گاباپنتین
*کلونازپام
*کاربامازپین
*والپروات سدیم
*فنی توئین
*فنوباربیتال
*دیازپام
*اتوسوکزوماید

تداخل داروهای ضد صرع و مواد مغذی:
-داروهای مصرفی جهت کنترل صرع، می توانند سبب سوء جذب برخی از مواد مغذی مانند ویتامین های دی، کا و فولیک اسید و مواد معدنی چون کلسیم، منیزیم و منگنز گردند.
-سالمندان، کودکان در حال رشد و زنان باردار بایدر مصرف داروها دقت کافی را داشته باشند.
-مصرف فنی توئین (دیلانتین)، موجب کاهش"تیامین" در خون و مایع نخاعی می‌شود.
-با افزایش مصرف داروهایی مانند"فنوباربیتال" یا"فنی توئین، سطح منیزیم گلبول های قرمز کاهش می‌یابد.
-مصرف داروهای ضد تشنج به جز"والپرویک اسید"(دپاکوت)، با کاهش سطح ویتامین دی و کلسیم همراه می‌باشد.
-مصرف داروهای ضدصرع و کاهش میزان"فولات" موجب اختلالات عصبی در کودکان می‌شود.
-مصرف مکمل‌های غذایی حاوی ب کمپلکس، ویتامین دی، ای، کلسیم و منیزیم برای این دسته از بیماران توصیه می‌شود.

درمان غيردارويي بيماري صرع:
استفاده از روش‌هاي غيردارويي در كنار دارو درماني، برای بیماران مبتلا، بسیار کاربرد دارد. البته در قبل از تعيين شيوه درمان غيردارويي، ويژگي‌هاي شخصي مانند سن بيمار، وضعيت تحصيلي و نوع رفتار، نوع ارتباط بيمار با خانواده و بالعكس، ميزان بهره هوشي و ساير موارد از اهميت بالایی برخوردار هستند.

3 شيوه درمان غيردارويي:
1)حمایت خانواده:
حمایت‌های والدین و سایر اعضای خانواده، نقش بسیار مهمی در درمان دارد چرا که منجر به افزایش میزان اعتماد به نفس در بیمار می‌شود. برای مثال ممكن است بعد از هر حمله صرع، نحوه برخورد خانواده به گونه‌ای باشد که در بیمار احساس ترحم ایجاد گردد.
بنابراین بروز رفتارهاي متضاد در خانه مشكلاتي را در تربيت فرد مصروع ايجاد مي‌كنند كه در نهايت با تداوم اين رفتارها، كاهش اعتماد به نفس، بد عادت كردن، لوس بار آمدن و راحت طلبي در او شکل می‌گیرد.
در خانه نبايد بیمار مصروع را از انجام هر كاري منع كرد بلكه باید به او اجازه داد تا مطابق با سن، توانايي و وضعيت جسمي‌اش به انجام کارهایی مرتبط بپردازد.
در مورد كودكان مصروع عقب مانده و يا كودكان مصروعي كه دچار ناهنجاری‌های رفتاري شده‌اند، این روش می‌تواند بسیار موثر باشد.
2)رفتار درماني:
فشارهای عصبی و داشتن استرس‌های طولانی مدت موجب افزايش ميزان تشنج می‌گردد. روش‌هاي رفتار درماني و دوری از مکان‌های پراسترس، در تسریع روند درمان بیماران اهمیت ویژه‌ای دارند.
۱)شيوه‌هاي رفتار درماني شامل موارد زیر است:
الف)روش‌هاي بيوفيدبك:
در این روش، افزايش ريتم الكتروآنسفالوگرافي در قسمت حسي، حركتي مقاومت فرد را در برابر بیماری صرع افزایش می‌دهد.
ب)روش‌های آرامش دهي:
فشارهای عصبی و داشتن استرس مي‌تواند منجر به افزايش علائم تشنج در بیمارگردد. البته با استفاده از این روش، می‌توان تشدید علائم را در بیمار کاهش داد.
3)گروه درماني:
بیمار مصروع نباید در ارتباط با افراد دچار محدودیت شود چرا که ممکن است در او احساس تنهایی و طردشدگی از اجتماع ایجاد گردد.
انجام بازي و کشیدن نقاشي در جمع برای کودکان بسیار اهمیت دارد. مهد‌های‌کودک و مدارس نیز نقش بسيار مهمي در اين روش ايفا مي‌كنند.

بیماری صرع

مطالب مشابه :

دپاکین، دپاکوت، والپروات سدیم، والپیروییک اسید، اورلپت

دپاکين : (Depakin , Orfiril , Valporal, Valprosid Depakene )

بیماری صرع

تشنج و صرع