دکتر عزیز نبوی
دکتر عزیز نبوی
موسس موسسه عالی حسابداری و مولفی برجسته در دانش حسابداری
نبوی را به عنوان مدیری موفق میشناسیم. وی مولفی برجسته بود. چاپ مکرر کتابهایش در طول 40 سال گذشته و انبوه متقاضی برای آنها حاکی از اهمیت و ارزش کاربردی تالیفاتش است. نبوی معلمی دانشمند و توانا بود که دانش وسیعش از مطالعات گستردهاش در زمینههای مختلف پدید آمده بود.
مصطفی علیمدد - یادنامه استاد عزیز نبوی ـ من مرگ این عزیزراباورنمیکنم ـ مجله حسابدار شماره 156
عزیز نبوی فرزند میربابا نبوی از فرهیختگان و آزادیخواهان آذربایجان در صدر مشروطه است. ایشان در بیان شرح حال خود میگوید:
« در سال 1311 در بندرانزلی متولد شدم، اما در تهران زندگی کردم. نخست لیسانس حقوق و پس از آن فوقلیسانس علوم اداری و سرانجام در اولین دوره دکترا در ایران، دکترای اقتصاد گرفتم و در سال 1340(1960 میلادی) موفق به اخذ درجه دکترای علوم اداری با تخصص در زمینه حسابداری از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی شدم. استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصاد دانشگاه تهران، استاد دانشکده اقتصاد و بانکداری دانشگاه ملی و بنیانگذار و رئیس موسسه عالی حسابداری بودم. افتخارم این است که هزاران جوان تحصیلکرده برای کشورم تربیت کردهام. از سال 1355 به بعد استاد دانشگاه کشور سوئیس بودم و در دانشگاه اروپایی سوئیس روش علمی تحقیق، حسابداری مالی و حسابداری مدیریت تدریس کردم.»
دکتر عزیز نبوی خدمات دولتی را در وزارت امور اقتصادی و دارایی آغاز کرد و سالها در مقام مشاور عالی وزارت دارایی، مشاور مالی وزارت کشور و مشاور مالی وزارت پست و تلگراف و تلفن بکار مشغول بود. مدیریت مجله تجارت دانشکده حقوق و علوم اقتصادی دانشگاه تهران، عضویت در هیئت مدیره انجمن حسابداران قسم خورده ایران، سردبیری مجله بانکها در وزارت دارایی و نمایندگی دولت ایران در کنفرانس جهانی امور مالی در ایتالیا در سال 1964 میلادی از دیگر اموری بود که ایشان به آنها اشتغال داشت.
او ایده ایجاد یک دانشکده را داشت، آن را اجرا کرد و موفق هم بود. تاسیس موسسه عالی حسابداری در سال 1343 کاری بزرگ و دشوار بود که آن را به انجام رساند و با آموزش حسابداری در سطح دانشگاهی و تخصصی موجب شد که دگرگونی شگرفی در کار و زندگی شمار زیادی از جوانان آن روزگار پدید آید. زنده یاد دکتر عزیز نبوی ذهنی پر از ایده داشت: تحقیق، تالیف، ساخت و کارآفرینی.
حاصل کار دکتر نبوی، دانشآموختگان موسسه عالی حسابداری هستند که بسیاری از آنها در کار و زندگیشان موفقند. وجود شمار قابل توجهی استاد دانشگاه در ایران و کشورهای دیگر، وجود شمار بیشتری حسابدار حرفهای و وجود شمار مدیران بسیار در بین آنها نشانه موفقیت ایشان است. دکتر عزیز نبوی را میتوان یکی از پایهگذاران آموزش حسابداری نوین در ایران بهشمار آورد.
دکتر نبوی علاوه بر 30 سال تدریس در دانشکدههای مختلف5 در ایران، آمریکا و سوئیس، پژوهشگر و مولف مجموعه 2 جلدی اصول حسابداری است که تاکنون چندین بار تجدید چاپ شده است. ویژهگی اصلی این دوره دو جلدی پرداختن به تمامی جنبههای حسابداری و کوشش در انطباق مطالب با اوضاع و احوال ایران است. ایشان مولف کتاب اصول حسابرسی و اصول حسابداری دولتی است و دارای تالیفات متعدد به زبان انگلیسی و فرانسه میباشد.
زندهیاد دکتر عزیز نبوی روز شنبه 10 آبان 1382 وفات یافت و در شهر مونترو سوئیس به خاک سپرده شد. از ایشان سه فرزند، دو پسر و یک دختر باقی مانده است.
دکتر عزیز نبوی نقشِ ماندگار بر لوح زمان
انسان همچون ستونی از نور در میان خرابه‌های بابل، نینوا، پالمیر و پمپئی ایستاد، و در همان حال سرود جاودانگی سر داد:
بگذار زمین هر آنچه که داده است بازپس بگیرد؛
زیرا من، انسان، پایانی ندارم!
جبران خلیل جبران
« زندگانی و اداره امور در این قرن شیوه‌ای نو می‌طلبد.»
این اندیشه، مردی جوان را در دههِ 1340 برآن داشت تا با تأسیس مؤسسه عالی حسابداری، بخش خصوصی آموزش حسابداری را در ایران راه‌اندازی کند. او ادارهِ امور مؤسسات بزرگ عمومی و خصوصی را مستلزم برنامه‌های دقیق و صحیح و مدیریتی لایق و توانا می‌دید؛ مدیرانی آزموده و کاردان که چرخهای سنگین سازمانهای بزرگ قرن را به گردش درآورند. ازدید او، اتخاذ تصمیمهای کوچک و بزرگ و مهم، قسمت اعظم وظایف مدیران مؤسسه‌ها را تشکیل می‌داد، و با ذهنی خالی نمی‌شد تصمیم گرفت. کسی که در کاری با ذهن خالی تصمیم می‌گیرد آن کار را با دست خالی به انجام خواهد رساند و لازمه تصمیم‌گیری درست، در اختیار داشتن اعداد و آمار درست است.
دکتر عزیز نبوی در 31 سالگی در این اندیشه بود که سیستم حسابداری هر مؤسسه اگر دقیق، منظم و صحیح باشد، یکی از بهترین منابع تهیه و تأمین اطلاعات مورد احتیاج مدیران آن مؤسسه در طرح و تنظیم برنامه‌ها و اتخاذ تصمیمهای کوچک و بزرگ به شمار می‌رود.
او وظیفهِ حسابداران را منحصر در جمع و تفریق اعداد نمی‌دانست. در دنیای کنونی حسابداران وظیفه‌ای خطیر و مهم بر عهده دارند. نتیجه کار حسابدار و صورتحسابها و گزارشهایی که وی تهیه می‌کند همچون مشعلی فروزان فرا راه مدیران سازمانهای بزرگ و گردانندگان چرخهای اقتصادی و اجتماعی جماعات امروزی را روشن می‌سازد و آنان را در قضاوت نسبت به کارایی افراد وتأسیسات در زمان گذشته و طرح و تنظیم برنامه‌های مفید و مؤثر و صحیح‌برای آینده‌یاری می‌کند.
دکتر عزیز نبوی، برای نیل به این اهداف مؤسسه عالی حسابداری را در سال 1343 تأسیس کرد. این مؤسسه نخستین دانشکده مستقلی بود که برای تعلیم رشته‌های تخصصی حسابداری در خاورمیانه تأسیس شد. اساسنامه و برنامه دوره‌های سه‌گانه لیسانس آن- حسابداری دولتی، حسابداری صنعتی و حسابرسی- در شصت و سومین جلسه مورخ نهم آبان ماه 1343 شورای مرکزی دانشگاههای ایران به تصویب رسید و اولین سال تحصیلی مؤسسه در آذر ماه همان سال آغاز شد. حاصل این تلاش در فاصله یک دوره 9 ساله، فارغ‌التحصیل شدن حدود شش‌هزار نفر از این دانشکده بود.حسابدارانی که بسیاری از صاحبنظران فعلی کشور- از آن جمله هرسه معاون ارشد وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال حاضر- از فارغ‌التحصیلان مؤسسه عالی حسابداری هستند .
توجه به توسعه روزافزون اقتصاد و صنعت و نیاز شدید جامعه اقتصادی کشور به وجود حسابداران تعلیم یافته و کارآزموده در آن سالها و همچنین نیاز فراوان به مجموعه‌ای از اصول مدون حسابداری و حسابرسی، موجب شد تا عزیز نبوی در شمار فعالیتهای علمی خود به تألیف کتاب اصول حسابداری(1 و2) بپردازد. این کتاب با 45 بار تجدید چاپ، سابقه‌ای کم‌نظیر را در تاریخ نگارش کتابهای علمی و تخصصی برای خود فراهم آورده است. شادروان دکتر عزیز نبوی از افرادی بود که زندگی علمی خود را وقف دانش حسابداری کرد تا سرانجام در غربت با جهان خاکی وداع کرد.
استاد، بنیانگذار مؤسسه عالی حسابداری و <وثیقهِ حرفه حسابداری و حسابرسی> بود و ضایعه درگذشت او علاوه بر خانواده، نزدیکان، آشنایان و شاگردانش، جامعه علمی کشور و جامعه حسابداران ایران را در اندوه فرو برد.
روز یکشنبه هجدهم آبان ماه سال جاری، برای گرامیداشت شادروان دکتر عزیز نبوی از سوی فارغ التحصیلا‌ن موسسه عالی حسابداری و صاحب نامان حرفه، مجلس ترحیمی از ساعت 30/15 تا 17 در مسجد نور برگزارشد:
با نهایت تأسف و تأثر درگذشت شادروان دکتر عزیز نبوی از بنیانگذاران حرفه حسابداری و حسابرسی را در ژنو باطلاع کلیه دوستان، دانشجویان و اهل دانش حسابداری می‌رساند. خاموشی چراغ علم بر اهل دانش مصیبت‌بار است امّا نور امیدی که آن مرحوم با تأسیس مؤسسه عالی حسابداری و تولد فارغ‌التحصیلان حسابداری در ایران روشن کرد هیچگاه خاموش نخواهد شد.
کلمات نشان از دریغ و درد همه داشت و سخنانی که در این مراسم ایراد شد گوشه‌هایی از < تحسین بر وجود او> و <تأسف در فقدانش> را بیان می‌کرد. سخنران این مراسم استاد مصطفی علیمدد بود که حضور ارزشمند، دانش وسیع وشخصیت متواضعش در عرصه دانش حسابداری مورد اتفاق‌نظر همگان است. متن سخنان ایشان در پایان این مقال آمده است.
مراسم چهلمین روز درگذشت شادروان دکتر عزیز نبوی روز جمعه 28 آذر ماه از طرف خانوادهِ ایشان در هتل لاله تهران برگزار شد. در این مراسم بیش از سیصد نفر از استادان دانشگاهها، مدیران ارشد اقتصادی کشور، دوستان و دانشجویان سابق مؤسسه عالی حسابداری شرکت کردند و چند تن از شاگردان و صاحب‌نامان حرفه در فضیلت استاد سخن گفتند.
آقای نظام‌الدین ملک‌آرایی مدیر مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی با سخنانی مبسوط ویژگیهای برجسته دکتر عزیز نبوی را برشمرد و گفت:
برای بزرگداشت استادمان گرد هم آمده‌ایم، کاش پیش از این کرده بودیم، و دریغ که پیش از این نکردیم. او در روزگار حیاتش بر ما که شاگردان شاکر او هستیم بیش از این حق داشت و پیش از این سزاوار بزرگداشت بود. در ادای این حق که دِین ماست چه کنیم که دیر کردیم و کم! پس:
کارمان را خوب بدانیم و بدرستی انجام دهیم که؛ او مردی دانا و درستکار بود.
در رفتار و کردارمان، اخلاقی پسندیده داشته باشیم که؛ او انسانی پایبند اخلاق بود.
هر چه بیشتر بیاموزیم و در آموختن سخت بکوشیم که؛ او مردی دانشمند و سختکوش بود.
زحمت‌کش، خدمتگزار و متواضع باشیم که؛اوانسانی‌شریف و محققی خستگی‌ناپذیر بود.
جامعه حسابداری کشور خدمتگزاری خدوم و استادی عالیقدر را از دست داد.
مرحوم دکتر عزیز نبوی که حاصل زندگی پرثمرش تربیت هزاران علم آموخته و بهره یافته از نتایج تلا‌شهای خستگی ناپذیر او بود در غربت به دیار باقی شتافت.تجلیل شاگردان استاد در بزرگداشت ایشان نشان از بزرگی روح و مثمر ثمر بودن دوران حیات آن استاد فقید دارد.
متن سخنان استاد مصطفی علیمدد در مراسم یادبود شادروان دکتر عزیز نبوی در مسجد نور
بسم‌ا... الرحمن الرحیم
ان الذین آمنوا و عملوالصالحات اولئک هم خیرالبریه
کسانی که ایمان آوردند و کارهای نیکو کردند بهترین آفریدگانند.
شایسته است که به احترام دکتر عزیز نبوی، این آفریدهِ خوب خدا، برخیزید و فاتحه‌ای بخوانیم.
از کاووش پیاپی لبها و دستهاست
کاین نقش آدمی بر لوحه زمان جاوید می‌شود.
دکتر عزیز نبوی، جوانی 31 ساله بود که در سال 1343 مؤسسه عالی حسابداری، نخستین دانشکده خصوصی حسابداری را در ایران تأسیس کرد. او نه پشتوانهِ ثروت پدری را داشت و نه از حمایت مالی شخص یا مؤسسه‌ای برخودار بود. عزیز نبوی، مبتکر بود؛ مدیر، سختکوش، خلاق، پرجرا‡ت و جسور.
مؤسسه عالی حسابداری در طول 13 سال فعالیت، پنج هزار و چند صد فارغ‌التحصیل داشت. از این شمار، گروهی از دولتمردان و مدیران کشور، دهها نفر از استادان و مدرّسان برجسته حسابداری در ایران وکشورهای دیگر، صدها نفر از حسابداران حرفهای در ایران و در کشورهای دیگر، و صدها نفر از مدیران شرکتهای دولتی و خصوصی را میتوان نام برد که فارغ‌التحصیل مؤسسه عالی حسابداری و از شاگردان شاکرِ دکتر عزیز نبوی هستند و یاد و نامش را گرامی می‌دارند.
اگر دکتر نبوی به غیر از تربیت این عده، هیچ کار دیگری هم نکرده بود، حق این بود و حق این هست که نقش او بر لوحه زمان ماندگار بماند.
دکتر عزیز نبوی، هنگامی که استاد جوان 27 سالهای بود نخستین کتابش را تألیف ومنتشر کرد. او در طول نزدیک به یک دههِ بعد پنج کتاب دیگر در زمینهِ حسابداری تألیف یا ترجمه کرد. شیوهِ تألیف و ترجمهِ استاد دریچهِ تازه‌ای را برای کار تهیه و تألیف کتابهای حسابداری در ایران گشود. این کتابها دارای نثری روان و رسا بودند و روشهای تازه‌ای برای آموزش در آنها، بکار گرفته شده بود. برای تهیه آنها از منابع متعددی استفاده شده بود که این منابع جا به جا نیز معرفی شده بودند. بطور خلاصه روش تحقیق کاملی در آنها بکار رفته بود.
این کتابها به دفعات و در طول سالهای بعد تجدید چاپ شد و برای آموزش حسابداری در دانشکدههای مختلف در سراسر ایران مورد استفاده قرار گرفت که برخی از آنها هنوز هم - بعد از 40 سال - در برخی دانشکده‌ها تدریس‌می‌شود.
اگر دکتر عزیز نبوی فقط همین خدمت را کرده بود، حق این بود و حق این هست که نام و یادش ماندگار بماند.
اما در واقع او خدمت ارزندهِ دیگری هم کرده است و آن تدوین چارچوبی در زمینهِ تألیف کتابهای حسابداری مورد نیاز بود که خوشبختانه مورد استفاده مؤلفین بعدی هم قرار گرفت.
دکتر نبوی معلم توانایی بود؛ به موضوعی که درس می‌داد تسلط کامل داشت. با قدرت بیان بسیار بالا مطالب را بخوبی تفهیم می‌کرد و در زمینههای مختلفِ دانش روز مطالعه داشت و... و....
او بیش از نیمی از عمر خود را به تدریس پرداخت. ده، پانزده سال در ایران و بقیه را در دانشگاه اروپایی در مونتروی سوئیس. عزیز نبوی تا روزی که زنده بود همچنان درس می‌داد.او اگر فقط همین خدمت را به جامعهِ ما و جامعهِ بشری کرده باشد، حق این بود و حق این هست که نام و یادش ماندگار بماند.
کسانی که مدیریت دانشگاهی را تجربه کرده‌اند، می‌دانند که در این کار، به دلایل مختلف بروز مشکلات دانشجویی اجتناب‌ناپذیر است. می‌دانیم که مؤسسه عالی حسابداری هم مشکلاتی از این دست داشت، که قصد ندارم به آن بپردازم. اما شاید تصور شده باشد که دکتر نبوی از آن دسته دانشجویانش که به هرحال در مقابل او قرار گرفتند، کینه‌ای به دل گرفته باشد، یا لااقل از آنها دلگیر باشد. دکتر عزیز نبوی اردیبهشت امسال در ملاقاتی که آقای ملک‌آرایی با ایشان داشتند، در این‌باره میگوید: من از هیچکدامشان دلگیر نیستم. همهِ آنها بچه‌های من هستند، مگر می‌شود آدم بچه‌هایش را دوست نداشته باشد؟
براین رواق زبرجد نوشته‌اند به زَر
که جز نکویی اهل کَرَم نخواهد ماند
منبع: فصلنامه حسابرس
نگاهی به شیوه تألیف زندهیاد دکتر عزیز نبوی
درباره خصایص برجسته دکتر عزیز نبوی نظیر ابتکار و جسارت، مدیریت و توانایی تدریس و تألیف او نکاتی را گفته‌اند و گفته‌ام. اما دریغ که در بررسی زندگی، آثار و اثرات این معلم شایسته، کم گفته‌ایم و بسیار هم دیر؛ ماجرایی که مشکل دیرپای جامعه ماست. در اینجا کوشش خواهم کرد که در نگاهی گذرا شیوه تألیف و تحقیق او را بررسی کنم.
می‌دانیم که جلد اول کتاب اصول حسابداری دکتر عزیز نبوی در طول 30 سال گذشته نزدیک به 50 بار تجدید چاپ شده است که این رکورد برای یک کتاب درسی در ایران اگر بی‌همتا نباشد کم‌نظیر است. بخصوص که این کتاب تنها یک‌بار در سال 1343 تجدید نظر شده و از آن پس، بی‌هیچ تغییری، تجدید چاپ شده است.
می‌دانیم که عمر اغلب کتابهای درسی در ایران با عمر تدریس مؤلف رابطه‌ای تنگاتنگ دارد و معمولاً چند سالی بیشتر از آن نیست. اما کتابهای دکتر نبوی و از جمله کتاب اصول حسابداری وی، حتی در طول بیست و چند سال گذشته که او در دانشگاهی در سوییس تدریس می‌کرد، حداقل سالی یک‌بار تجدید چاپ شده و در دانشگاهها و موسسات آموزشی مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.
می‌دانیم که در طول این سالها کتابهای متعدد دیگری، در موضوعات مورد بحث در کتابهای دکتر نبوی، تألیف و ترجمه شده است. با این حال، کتابهای وی همچنان منبع تدریس بسیاری از مدرسان و مرجع بسیاری‌ازدانشجویان‌بوده € وهست.
می‌دانیم که نیمه دوم قرن بیستم، دوران تغییرات شگرف در کلیه رشته‌های دانش و از جمله دانش حسابداری است و کتابهایی که به توضیح اصول رشته‌های مختلف- و در موضوع مورد بحث، اصول حسابداری- می‌پردازند لزوماً باید با تغییرات واقع شده در پهنه جهان هماهنگ شوند. کتابهای دکتر نبوی در زمان تألیف، ضمن توجه به مسائل خاص ایران، بر آخرین منابع و مطالعات انجام گرفته تا آن زمان مبتنی بوده و در نتیجه توانسته است برای مدت بلندی قابلیت استفاده خود را حفظ کند. البته عقب‌ماندگی نسبی ما در زمینه کلیه رشته‌های دانش و از جمله دانش حسابداری این قابلیت را بالا برده است.
نکات بالا از این حکایت دارد که تألیفات دکتر نبوی خصوصیاتی داشته است که این‌گونه ماندگار شده. در اینجا برخی از آن خصوصیات را برمی‌شمارم تا چراغی باشد فرا راه دیگرانی که در این راه قدم می‌گذارند.
دکتر نبوی برای تألیف یا ترجمه کتابهای مورد نیاز برای رشته حسابداری برنامه‌ای جامع، فکرشده و مدون داشت و حدود و محتوای موضوعاتی را که باید در هر کتاب مورد بحث قرار می‌گرفت به‌روشنی تعریف کرده بود (دریغ که آن برنامه بطور کامل به اجرا در نیامد). در مقدمه کتاب اصول حسابداری او می‌خوانیم کتاب اصول حسابداری که یک جلد آن انتشار می‌یابد در هشت جلد تهیه شده است: جلد اول اصول حسابداری، جلد دوم اصول حسابداری بازرگانی و جلد سوم... . دکتر نبوی در بخش بعدی مقدمه چنین ادامه می‌دهد: این جلد اختصاص به مقدمات فن حسابداری در موسسات فردی دارد و بحث در حسابداری شرکتها و همچنین موسسات تولیدی و صنعتی در مجلدات بعدی خواهد آمد. در مقدمه کتاب اصول حسابداری دولتی می‌خوانیم: در این کتاب از بحث و توضیح زیاد در مقدمات و اصول حسابداری عمومی... خودداری می‌شود. اصول حسابداری دولتی که در اینجا مورد بررسی قرار می‌گیرد تشریح و توصیف روش حسابداری معمول در موسسات دولتی ایران نیست؛ بلکه جهد شده است که اصول صحیح حسابداری دولتی در یک سازمان کوچک‌فرضی‌دولتی‌مطالعه شود
نوشته‌های دکتر نبوی به گفته خودش مبتنی بر تجربه تدریس و جزوه‌های درسی تهیه شده برای کلاسهای مختلف بوده است. در مقدمه کتاب اصول حسابداری می‌خوانیم: سبک و شیوه خاصی که در این کتاب برای تعلیم مقدمات و اصول حسابداری... بکار رفته محصول چندین سال تجربه تدریس به دانشجویان ایرانی است... (و) یادداشتهایی که در زمینههای گوناگون این فن تهیه کردم در تدریس حسابداری.. مرا یاری کرد.
دکتر نبوی برای طرح موضوعات مورد بحث در کتابهایش، آنها را به موضوعات فرعی و فرعی‌تر تقسیم کرده است. در هر مطلب، تنها موضوعات کاملاً مربوط، به‌اختصار بیان شده و از طرح موضوعات حاشیه‌ای و بیان نکات اضافی در متن پرهیز کرده است.
در نگارش مطالب، سبکی ساده و نثری روان و رسا را بکار گرفته است. جملات او کوتاه و وافی به مقصود است. از جملات بلند و بکارگیری عبارات معترضه خودداری کرده است. مطلب مبهم و قابل تعبیر در نوشته‌هایش دیده نمی‌شود. دو نمونه از جملات بکار رفته در کتابهای دکتر نبوی، درباره موضوعات نسبتاً پیچیده حسابداری، شاهدی است بر این مدعا:
اصول و موازین حسابداری قابل مقایسه با قوانین طبیعی مانند آنچه در شیمی و فیزیک و زیست‌شناسی وجود دارد- و یا قوانین ریاضی نمی‌باشد. ضوابط کلی حسابداری محصول فکر انسانی و براساس شرایط زمان و مکان قابل تغییر و تصحیح است (اصول حسابداری، جلد 2، ص 43).
با توسعه روز افزون وظایف دولتها و اهمیت ادارهِ امورمالی موسسات عمومی، حسابداری دولتی نیز هر روز مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرد. امروزه، همهِ سازمانهای دولتی اعم از سازمان حکومت مرکزی، شهرداریها و مؤسسات وابسته به دولت ناگزیر به از بکاربستن اصول و پیروی از ضوابط و موازین این رشته از حسابداری می‌باشند (اصول حسابداری دولتی، جلد 1، ص 18).
در تألیفات دکتر نبوی کلیه نکاتی که در یک تحقیق کتابخانه‌ای باید رعایت شود مراعات شده است؛ از منابع مختلفی استفاده شده، منابع به‌دقت معرفی شده، در زیرنویس صفحات مختلف کتابها منابعی ذکر شده که می‌تواند برای مطالعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد. کتابهای او دارای فهرست الفبایی موضوعی است که در ذیل هر یک از اصطلاحات اصلی، اصطلاحات فرعی و شماره کلیه صفحاتی ذکر شده که در آنها موضوعات مرتبط درج شده است [این ویژگی در تألیفات فارسی نادر است].
برای فراهم ساختن امکان مطالعات بعدی از طریق مراجعه به منابع خارجی، در زیرنویس صفحات، معادلهای انگلیسی اصطلاحات فارسی بکار رفته بیان شده؛ و در مواردی، درباره چگونگی انتخاب معادل، توضیحاتی داده شده است. او در این باره می‌نویسد: به منظور تسهیل کار دانشجویان که قصد مراجعه به کتب و مقالات انگلیسی و تکمیل معلومات خود در رشته حسابداری دارند در زیرنویس صفحات توضیحات اضافی راجع‌به مطالب متن، منابع مراجعه برای مطالعات بیشتر، و ترجمه انگلیسی اصطلاحات حسابداری ذکر شده است.
دکتر نبوی به‌درستی توجه داشته که کاربرد حسابداری به عنوان یک دانش اجتماعی تحت تأثیر اوضاع و احوال اجتماعی و اقتصادی و بخصوص مناسبات حقوقی حاکم بر جامعه است. از این‌رو، در هر یک از مباحثی که نیازمند انطباق با مناسبات حقوقی کشور بوده علاوه بر ملحوظ داشتن آن مناسبات در نگارش متن، در زیرنویس صفحات اسامی و شماره مواد قوانین و مقررات مربوط را ذکر کرده است.
باشد که ما شاگردان شاکر دکتر نبوی راه او را در حد بضاعتمان ادامه دهیم تا نیت او در تدوین مجموعه‌ای کامل برای آموزش حسابداری به دانشجویان ایرانی، روزی برآورده شود.
منبع: فصلنامه حسابرس
مطالب مشابه :
برگزاری مجلس ترحیم شادروان عبدالامیر آلبوخنفر
نمونه سوال درس تاریخ شناسی پیش طرح درس. عکس های
دکتر عزیز نبوی
گذشته و طرح و تنظیم برنامه‌های مفید و حرفه، مجلس ترحیمی از نمونه سوالات
من چه سرشار سبزم و چه مستانه غرور
تنها نمونه های دیگر برای که برای طرح ریزی این عملیات، بخش ویژه طرح های نیروی هوایی
برچسب :
نمونه طرح های ترحیمی