آموزش کامل فصل عدسی ها سال اول دبیرستان به همراه نکات و تست های کنکور
آموزش کامل فصل عدسی ها سال اول دبیرستان به همراه نکات و تست های کنکور
شكست نور
وقتي نور از محيط هاي شفاف مختلف عبور مي‌كند، رفتار آن تغيير مي‌كند. در اين فصل مي‌خواهيم رفتار نور در.محيط‌هاي شفاف مختلف را بررسي كنيم و با عملكرد عدسيها و منشور در وسيله‌هاي نوري آشنا شويم
شكست نور
هنگامي كه يك شيء مانند يك قاشق يا يك قلم را داخل يك ليوان محتوي آب مي‌گذاريم و از بيرون به ليوان نگاه مي‌كنيم
قاشق و قلم را شكسته مي‌بينيم. همچنين وقتي به آب درون يك استخر نگاه مي‌كنيم، عمق استخر كم‌تر از مقدار واقعي آن
به نظر مي‌رسد. مشاهده‌ي پديده‌هايي از اين قبيل به سبب پديده‌ي شكست نوراست
روي يك مقواي گلاسه دايره‌اي رسم مي‌كنيم و دو قطر عمود بر هم آن را مي‌كشيم. سنجاقي در مركز دایره 
و سنجاق ديگري در يك نقطه روي دايره 
فرو مي‌كنيم، سپس مقدار را طوري داخل آب فرو مي‌بريم كه سطح آب بر
يكي ازاين قطرها منطبق شود. در اين حالت سنجاق ديگري
را آن قدر روي محيط دايره جابه‌جاي مي‌كنيم تا سه سنجاق روي يك خط راست قرار گيرند
آن‌گاه مقدار را از آب خارج مي‌كنيم. مشاهده مي‌شود كه بيرون از آب اين سه نقطه روي يك خط راست نيستند و اگر آن‌ها را به هم وصل كنيم يك خط شكسته .به وجود مي‌آيد
با انجام اين آزمايش نتيجه مي‌گيريم كه نور هنگام عبور از آب به هوا، مسير شكسته‌ي 
را مي‌پيمايد، بنابراين هرگاه نور از محيط غليظ (آب) وارد محيط رقيق (هوا) مي‌شود، از خط عمود دور مي‌شود
.پرتو نوري كه به طور مايل به سطح جدايي دو محيط شفاف مي‌تابد، هنگام عبور از سطح جدايي دو محيط شكسته مي‌شود. به اين پديده، شكست نور مي‌گوييم پرتويي كه روي سطح جدايي دو محيط مي‌تابد
پرتو تابش و پرتويي كه وارد محيط شفاف دوم مي‌شود 
، پرتو شكست ناميده مي‌شود. زاويه‌ي بين پرتو تابش و خط عمخود بر سطح جدايي دو محيط 
، زاويه‌ي تابش و زاويه‌ي بين پرتو شكست و خط عمود 
زاويه‌ي شكست نام دارد
هرگاه پرتو نور از محيط رقيق (هوا)وارد محيط غليظ (آب) شود. به خط عمود نزديك مي‌شود
زاويه‌ي بين امتداد پرتو تابش و پرتو شكست را زاويه‌ي انحراف
مي‌گويند
اگر نور از محيط غليظ وارد محيط رقيق شود، داريم
و اگر نور از محيط رقيق وارد محيط غليظ شود، داريم
قانون‌هاي شكست نور
با انجام آزمايش‌هاي متعدد، اسنل و دكارت، هر يك به طور مستقل به قانون‌هايي دست يافتند كه قانون‌هاي شكست نور ناميده مي‌شوند. اين قانون‌ها به صورت زير بيان مي‌شوند
پرتو تابش، خط عمود بر سطح جدايي دو محيط در نقطه‌ي تابش و پرتو شكست در يك صفحه قرار دارند
نسبت سينوس زاويه تابش به سينوس زاويه‌ي شكست مقداري ثابت است
اين مقدار ثابت را ضريب شكست محيط دوم نسبت به محيط اول مي‌نامند و آن را با نماد 
نشان مي‌دهند
ضريب شكست يك محيط نسبت به خلأ (يا به طور تقريبي هوا) را ضريب شكست مطلق آن محيط مي‌گويند، يعني
اگر محيط اول، محيط غليظ و محيط دوم، هوا باشد داريم
عمق ظاهري و واقعي
مطابق شكل، سکه‌اي در ته يك ظرف محتوي آب قرار دارد. پرتو نوري كه به طور مايل به سطح جدايي آب و هوا مي‌تابد، هنگام عبور از آب شكسته مي‌شود
بنابراين وقتي از بالا به سکه نگاه مي‌كنيم، آن را كمي بالاتر مشاهده مي‌كنيم، علت اين پديده، شكست نور است. رابطه‌ي بين عمق واقعي 
، عمق ظاهري 
و ضريب شكست‌هاي دو محيط به صورت زير است
اگر محيط دوم، هوا باشد، يعني از هوا به داخل محيط شفاف (آب) نگاه كنيم، شيء داخل موحيط شفاف (آب) را نزديك‌تر
مي‌بينيم و رابطه‌اي بين عمق واقعي، عمق ظاهري و ضريب شكست محيط شفاف به صورت زير است
اما اگر محيط اول، هوا باشد، يعني از داخل محيط شفاف (آب) به هوا نگاه كنيم، شيء در هوا دورتر ديده مي‌شود و رابطه را مي‌توانيم به صورت زيربنويسيم
زاويه‌ي حد
وقتي نور از محيط غليظ وارد محيط رقيق مي‌شود، با افزايش زاويه‌ي تابش، زاويه‌ي شكست نيز زياد مي‌شود. اگر زاويه‌ي تابش به مقداري برسد كه زاويه‌ي شكست 
شود، زاويه‌ي تابش را زاويه‌ي حد مي‌گويند. بنابراين زاويه‌ي حد زاويه‌ي تابشي است كه به ازاي آن، زاويه‌ي شكست
شود يا به بيان ديگر پرتو شكست بر سطح جدايي دومحيط مماس شود
با توجه به رابطه‌ي بين ضريب شكست‌هاي دو محيط با زاويه‌هاي تابش و شكست داريم
اگر زاويه‌ي حد را با 
نشان دهيم، خواهيم داشت
اگر محيط دوم هوا باشد، داريم
|
مسير نور در منشور
منشور، بخشي از يك محيط شفاف است كه قاعده‌ي آن به شكل‌هاي متفاوت است. در رايج‌ترين آن‌ها، قاعده به شكل مثلث است. منشور كاربردهاي فراواني دارد. يكي از كاربردهاي آن، تغيير مسير نور است. وقتي نور به منشور مي‌تابد، به طور معمول، هنگام ورود نور به آن و هنگام خروج نور از منشور شكست مي‌يابد و نور با انحراف نسبت به امتداد اوليه از آن خارج مي‌شود
پاشيدگي نور در عبور منشور
هنگامي كه نور سفيد را از يك منشور عبور مي‌دهيم، چون ضريب شكست منشور براي نورهاي با رنگ‌هاي مختلف متفاوت است، در نتيجه نورهايي با رنگ‌هاي متفاوت از منشور خارج مي‌شوند. تجزيه‌نور به رنگ‌هاي متفاوت را به وسيله‌ي منشور، پاشيدگي نور مي‌نامند در رنگين كمان نيز، نور خورشيد در قطره‌هاي باران معلّق در هوا تجزيه مي‌شوند و نور خروجي از اين قطره‌ها، به صورت يك طيف رنگي مشاهده مي‌شوند. نورهاي رنگي حاصل از پاشيدگي نور، در عبور از منشور را طيف آن نور مي‌نامند
|
نکته
نکات مهم در عدسيها
نکته ۱ - q در صورتی منفی است که تصوير مجازی باشد.
نکته ۲ -در عدسی همگرا تصوير در صورتی مجازی است که جسم در فاصله کانونی باشد.
مطالب مشابه : فیزیک دبیرستان - فصل عدسی ها سال اول دبیرستان به همراه نکات و تست های کنکور - انیشتین : فیزیک آموزش کامل فصل عدسی ها سال اول دبیرستان همراه نکات و تست های فیزیک سال اول دبیرستان. آموزش فیزیک - فیزیک سال اول دبیرستان - تست و سئوال فیزیک physics آموزش مقاله های فیزیک اموزش فیزیک اول دبیرستان. اموزش فیزیک دوم تست های مبحثی با پاسخ کاملا آموزش کامل فصل عدسی ها سال اول دبیرستان به همراه نکات و تست های کنکور شكست نور تست های شیمی پایه اول دبیرستان بخش 1 تست های شیمی پایه اول دبیرستان گروه فیزیک آموش و تست مبحثی فیزیک سال اول دبیرستان هم باید بگویم که تست های زیبا و کاملاً اموزش فیزیک - دانلود تست های تفکیکی فیزیک کنکور 92 حل مسایل ریاضی اول دبیرستان(ریاضی 1) نمونه سوال فیزیک اول دبیرستان فصل اول نمونه سوال فیزیک اول دبیرستان نوشته های فصل عدسی ها سال اول دبیرستان به همراه نکات و تست های کنکور
آموزش کامل فصل عدسی ها سال اول دبیرستان همراه نکات و تست های کنکور
فیزیک سال اول دبیرستان
دانلود تست های مبحثی با پاسخ کاملا تشریحی
آموزش کامل فصل عدسی ها سال اول دبیرستان به همراه نکات و تست های کنکور
تست های شیمی پایه اول دبیرستان بخش 1
آموش و تست مبحثی فیزیک سال اول دبیرستان-نورهندسی
دانلود تست های تفکیکی فیزیک کنکور 92
نمونه سوال فیزیک اول دبیرستان فصل اول با جواب
برچسب :
تست های فیزیک اول دبیرستان