زیارت عاشورا
زيارت عاشورا
در ميان زيارت نامهها، زيارت عاشورا از عظمتخاصى برخوردار است، امامان (ع) و علماى بزرگ در طول تاريخ اهميتبسيار به آن مىدادند، و هر روز آن را مىخواندند، و بهرههاى معجزآسا و درخشانى از آن مىگرفتند و پاداش خواندن آن به درجهاى است که امام باقر (ع) به علقمه فرمود: وقتى که اين زيارت را (با آدابش) خواندى خداوند براى تو (صدميليون) درجه ثبت کند، و تو را به مقامى رساند که گويى با امام حسين (ع) شهيد شدهاى تا آنجا که در درجات آنها خواهى بود، و برايت ثواب زيارت همه پيامبران و همه رسولان و همه کسانى که از روز شهادت امام حسين (ع) تا حال، آن حضرت را زيارت کردهاند، نوشته و مقرر خواهد شد .» و در پايان فرمود: اى علقمه! اگر خواستى در هر جا هستى هر روز از همه عمرت اين زيارت را بخوان، که هر روز به تمام اين پاداشها خواهى رسيد .
علت تاکيد برخواندن زيارت عاشورا چيست؟
برای زیارت هیچ امامی، به اندازه زیارتامام حسین علیهالسلام در کربلا تاکید نشده است. آنچه در زیارت حسین بنعلیعلیهالسلام بسیار چشم گیر است، ثوابهای کلان و پاداشهای عظیم وحیرت آوری است که در روایات اهلبیتعلیهمالسلام برای آن بیان گشتهاست.
علت چیست؟
اگر خوب بنگریم، مییابیم که امام حسینعلیهالسلام هرآنچه داشت، در راه خدا داد و با این كار، اسلام را زنده كرد وبقاء دین را بیمه نمود. لذا دین رسول خدا، با وجود امام حسینعلیهالسلام تداوم یافت. این همان مفهوم کلام سیدالشهدااست که در روزعاشورا فرمود: اگر استواری و استقامت دین جدم با مرگ من است، پس ای تیغ ها مرا دربرگیرید.از همین رو است كه لحن و بیانی كه در احادیث مربوط به زیارتسیدالشهداء علیهالسلام به كار رفته است، حاکیاز عظمتی حیرت آور وآمیخته با تاكیداتی فراوان است. به عنوان مثال، روزی امام صادق علیهالسلام از یکیازشیعیان به نام "سدیر" پرسید: آیا هر روز حسین(علیه السلام) رازیارت می کنید؟ - خیر!
آیا هر جمعه زیارت میکنید؟ - خیر!
-هر ماه چطور؟ - خیر!
- هر سال چطور؟ - گاهی چرا.
آنگاه فرمود:ای سدیر، با توجه به اینکه هزاران فرشته غبار آلود و گریان، هر روز حسینعلیهالسلام را زیارتمیکنند و خسته نمیشوند، چرا تو هر هفته، یا هرروز یک بار، آن حضرت را زیارت نمیکنی؟سدیر گفت: فدایت شوم، میان ما واو فرسنگ ها فاصله است. در این هنگام امام صادق علیهالسلامفرمود: برپشت بام برو ... و بگو:«السلام علیک یا اباعبدالله ، السلام علیک ورحمه الله و برکاته»با این کار برای توزیارت محسوب میشود و پاداش حج و عمره مییابی.
با این همه در طولتاریخ، ستمگران و حکام جور و پیروان باطل و ساده لوحشان وقتی با یک فکر و ایمان وگرایش مذهبی نمیتوانند مبارزه و مقابله کنند، درصدد محو و نابودی آنتفکر و باور بر میآیند.
کربلای امام حسین علیهالسلام نیز بارها شاهداین چنین تندرویها و کج فهمیها بوده است و هم اکنون
نیز نظاره گر آناست. ستمگران و کج اندیشان میخواهند با محدود کردن مردم و ممنوع ساختن زیارت واعمالفشارهای مختلف و حتی تخریب نمودن قبر مطهر سید الشهداعلیهالسلام، یادآن حضرت را از خاطرها ببرند؛ ولیعلیرغم اینكه قبر آنحضرت در زمانهای مختلف مورد اهانت قرار گرفت و تخریب شد، اما شیعیان پیوسته طبقتوصیهاهل بیت علیهمالسلام، زیارت حسین بن علی علیهالسلام را موردتوجه خاص قرار داده و میدهند.
علت اهمیت زیارت عاشورا ، چیست ؟ فواید آن چیست ؟
درباره زیارت حضرت سیدالشهدا روایات فراوانی وجود دارد و در خصوص زیارت عاشورای معروف ، احادیث متعددی از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) نقل شده است . امام باقر (ع) این زیارت را به یکی از اصحابش به نام "علقمه بن محمد حضری "آموزش داده است . از آن جا که زیارت نوعی اعلام و موضع و مشخص کردن خط فکری است و آثار سازنده عجیبی دارد ، آنچه به عنوان متن زیارتی خوانده می شود ، از نظر محتوا و جهت دهی ، از حساسیتی ویژه برخوردار است . به همین جهت ائمه (ع) با آموختن نحوه زیارت به یاران خود ، به این عمل سازنده جهت و غنای بیشتری بخشیده اند ؛ به گونه ای که زیارت نامه های رسیده از معصومان (ع) مانند زیارت جامعه کبیره ، عاشورا ، آل یاسین و ناحیه مقدسه ، گنجینه ای از تعالیم و آموزش های عالی آنان است .
زیارت عاشورا ، که از تعالیم امام باقر (ع) است ،به سبب آثار سازنده فردی و اجتماعی و بیان مواضع فکری و عقیدتی شیعه و نشانه گرفتن خط انحراف ، اهمیت ویژه دارد . شماری از دستاوردهای این زیارت عبارت است از :
1- ایجاد پیوند معنوی با خاندان عصمت و تشدید علاقه و محبت به آنان
این محبت موجب می شود ، زائر آن بزرگان را الگوی خویش سازد و در جهت همسویی فکری و عملی با آنان بکوشد ؛ همچنان که در قسمتی از زیارت ، از خدا می خواهد زندگی و مرگش را یکسره همانند آنان قرار دهد : " اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد و مماتی محمد و آل محمد ".
از آنجا که این محبت به خاطر خداوند است و خاندان عصمت از آن جهت که الهی و منسوب به اویند، محبوب واقع شده اند ، مایه تقرب به خداوند است . در قسمتی از زیارت چنین می خوانیم :" اللهم انی اتقرب الیک بالموالاه لنبیک و آل نبیک " .
2- پیدایش روحیه ظلم ستیزی در زائر
تکرار لعن و نفرین بر ستمگر در این زیارت ، موجب پیدایش روحیه ظلم ستیزی در زائر می شود . او با اعلام برائت و نفرت از ستمگران و ابراز محبت به پیروان حق و دوستان خاندان عصمت ، پایه های ایمان دینی خود را مستحکم می کند . مگر ایمان چیزی جز حب و بغض در راه خداست : " هل الایمان الا الحب و البغض " ؟ مومن واقعی در برابر ستم بی موضع نیست . از ستمگر نفرت و انزجار آشکاری دارد و با مظلوم و جبهه حق اعلام همراهی می کند : " یا ابا عبدالله انی سلم لمن سالمکم و حرب لمن حاربکم " .
3- دوری جستن از خط انحراف
در این زیارت ، ریشه های ظلم هدف قرار می گرد : " فلعن الله امه اسست اساس الظلم و الجور علیکم اهل البیت و لعن الله امه دفعتکم عن مقامکم و ازالتکم عن مراتبکم التی رتبکم الله فیها " ستمی که در عاشورا تحقق یافت ، در قلب تاریخ ستم ریشه دارد . این ظلم یک حلقه از حلقه های ستمی است که با انحراف میسر اصیل خلاقت آغاز شد .
4- الهام گرفتن ، درس آموختن و الگو قرار دادن اسوه های هدایت
در این زیارت آمده است : " فاسئل الله الذی اکرمنی بمعرفتکم و معرفه اولیائکم و رزقنی البرائه من اعدائکم ، ان یجعلنی معکم فی الدنیا و الآخره و ان یثبت لی عندکم قدم صدق فی الدنیا و الاخره " زائر پس از آنکه به حق معرفت پیدا کرد و ستم و ستمگر را شناخت و از آنان دوری جست ، با ثبات قدم در مکتب خاندان عصمت و پیروی عملی از آنان ، خود را در مسیر سعادت دنیا و آخرت قرار می دهد ؛ یعنی ، اسوه ها و الگوهای هدایت را – که از سوی خداوند منصوب شده اند – سر مشق خود قرار می دهد و همگامی با آنان را می طلبد .
5- ترویج روحیه شهادت طلبی و ایثار و فداکاری در راه خدا
6- احیای مکتب و راه و هدف خاندان عصمت
فوايد قرائت زيارت عاشورا
بسم رب الشهداء والصديقين
السلام عليک يا اباعبداللهالحسين
- حسين (ع) زيباترين واژه هستی
- حسين(ع) خون خدا و پسر خون خدا
- حسين(ع) يعنی عشق، عشق به همه خوبی ها
- حسين(ع) شخصيتی است که خداوند در روز عرفه نخست به زائران سيدالشهداء نظر می کند بعد به زائران خانه خودش
- حسين(ع) شخصيتی است که خداوند ثواب زيارت قبر شش گوشه او را از زيارت خانه خودش بيشتر و افزونتر قرار داده است.
حضرت امام صادق(ع) فرموده: هرکس بوسيله خواندن زيارت عاشورا، جدم حسين(ع) را زيارت کند " چه از راه دور يا نزديک" به خدا قسم خداوند هر حاجت مادی و معنوی داشته باشد به او می دهد.
چند نکته در رابطه بااين حديث قابل ذکر می باشد:
اول اينکه گوينده مطلب يک امام معصوم است، بنابراين خيلی قابل اهميت می باشد.
دوم اينکه امام معصوم قسم می خورد که اين تأکيدی براينکه حتماٌ حاجت اين شخص را خداوند خواهد داد.
سوم اينکه می توان در صورتی که امکان نداشته باشد از نزديک امام حسين(ع) را بوسيله خواندن زيارت عاشورا زيارت کند، از راه دور اين کار را انجام دهد.
چهارم اينکه حاجات مادی و معنوی بوسيله اين زيارت توسط خداوند برآورده می گردد.
برای رسيدن به مقام قرب الهی نيز وسائل گوناگون وجود دارد ولی وسيله مطمئن، راحت، سريع و ... برای رسيدن به خداوند عشق به امام حسين(ع) می باشد.
با عشق و ارادت به سالار شهيدان کربلا می توان سريعتر و مطمئن به هدف رسيد.
برای رسيدن به محبت و عشق و علاقه امام حسين(ع) نيز راههای گوناگون وجود دارد ولی راهی که سريعتر انسان می تواند بوسيله آن به بارگاه امام حسين(ع) راه يابد، و جزو شيفتگان و عشاق سيدالشهداء گردد، از طريق خواندن زيارت عاشورا و خصوصاٌ مداومت به خواندن اين زيارت شريف می باشد.
دلايل مختلفی برای اثبات اين ادعا وجود دارد که عبارتند از :
1- زيارت عاشورا از احاديث قدسی می باشد. روايت صفوان در مورد زيارت عاشورا بيان کننده اين امر است که جبرئيل امين اين زيارت را از طريق خداوند متعال برای پيامبر(ص) قرائت نمود و اين زيارت از طريق معصومين به امام باقر(ع) رسيد و از طريق اين امام معصوم به دست شيعيان و دوستداران اهل بيت عصمت و طهارت(ع) رسيده است.
2- ائمه ما شيعيان خصوصاٌ امام زمان(ع) تأکيد به خواندن و مداومت به خواندن اين زيارت شريف داشته اند، چنانچه در ملاقاتی که سيد رشتی با امام زمان(ع) داشته اند، امام زمان به سيد رشتی می فرمايند: که چرا عاشورا نمی خوانيد و بعد سه بار می فرمايند عاشورا، عاشورا، عاشورا.(مفاتيح الجنان- شيخ عباس قمی)
3- علماء وبزرگان ما نيز برخواندن عاشورا و مداومت به آن تأکيدفراوان داشته اند و خود نيز اين کار را انجام می داده اند و يکی از علل موفقيت اکثر بزرگان و علماء خواندن زيارت عاشورا بوده است.
چه بسيار زيبا است که انسان در هر زوز صبح 5 دقيقه از وقت خود را برای سالار شهيدان و زيارت عاشورا قرار دهد. چه صبح و روز زيبائی خواهد بود روزی که با نام و ياد عزيز زهرا(س) شروع شود.
مطوئن باشيد که امام حسين(ع) جواب سلام شما را می دهد. فقط بايد دلت را پاک کنی تا جواب سلام امام را بشنوی و يقين داشته باشيد که جواب سلام را امام حسين(ع) می دهد، چون جواب سلام واجب است و امام معصوم محال است ترک واجب نمايد. فقط بايد گوش ما شنوا و لايق شنيدن جواب سلام ايشان باشد.
ائمه و زيارت عاشورا :
" امام محمد باقر(ع) به علقمه فرمود: پس از آنکه به آن حضرت با سلامی اشاره کردی، دو رکعت نماز بخوان و سپس زيارت عاشورا را بخوان. هنگامی که اين زيارت را خواندی در حقيقت او را به چيزی خواندی که هر کس از ملائکه که بخواهند او را زيارت کنند، به آن می خوانند و خداوند برای تو هزار هزار حسنه می نويسد و از تو هزار هزار سيئه محو می نمايد و تو را هزار هزار مرتبه بالا می برد و همانند کسانی می باشی که در رکاب آن حضرت به شهادت رسيدند. حتی در درجات آنها هم شريک می شوی ".( کامل الزيارات- ص 74 )
" امام صادق(ع) به صفوان می فرمايد: زيارت عاشورا را بخوان و از آن مواظبت کن، به درستی که من چند خير را برای خواننده آن تضمين می کنم، اول زيارتش قبول شود. دوم سعی و کوشش او شکور باشد. سوم حاجات او هرچه باشد از طرف خداوند بزرگ برآورده شود و نا اميد از درگاه او برنگردد زيرا خداوند وعده خود را خلاف نخواهد کرد." (بحارالانوار-جلد 98-ص 300 )
" در روايت ديگر می خوانيم: اگر مردم می دانستند زيارت امام حسين(ع) چه ارزشی دارد، از شدت شوق و علاقه می مردند و حسرت رسيدن به آن پاداش ها، جسم و روح آنها را پاره پاره می کرد." (بحارالانوار – جلد 101 – ص 18 )
در احاديث ديگرز از معصومين تأکيد بر زيارت امام حسين(ع) کرده اند که نمونه ای ازآنها ذکر می گردد:
- زيارت امام حسين(ع) مثل زيارت خدا در عرش اوست.
- زيارت امام حسين(ع) بر هر مؤمنی که اقرار به امامت ايشان داشته باشد، واجب است.(بحارالانوار-جلد 101 - ص 69 )
- کسی که امام حسين(ع) را تنها برای رضا و خوشنودی پروردگار، و نه برای کسب شهرت زيارت کند، خداوند تمامی گناهان او را پاک می کند.(بحارالانوار - جلد 101 - ص 4 )
- اگرکسی بدون عذر موجه امام حسين(ع) را زيارت نکند، از اهل آتش خواهد بود.(بحارالانوار-جلد 101 –ص 4)
- کسی که امام حسين(ع) را زيارت نکند شيعه اهل بيت نيست.(بحارالانوار-جلد 101 –ص 4)
خواب ديدن درباره توسل به زيارت عاشورا براىحلمشكلات
يكى از علما مى نويسد با مشكل دشوارى مواجه شدم كه راه حلى نداشت ، اين باعث آزردگى و ناراحتى روحى من شد تا اينكه به كتاب«زيارت عاشورا» دست يافتم وقتى كتاب را خواندم و از محتوى آن آگاه شدم تصميم گرفتم از اول ماه صفر سال 1412 به مدت چهل روز زيارت عاشورا را با صد بار لعن و صد بار سلام با ساير آداب آن و دعاى علقمه براى حل مشكلاتم بخوانم ضمناً مشكل ازدواج برادرم نيز بود، مشغول به خواندن شدم تا روز سى و چهارم رسيد و مصادف با روزهاى عيد زهرا عليهاالسلام شد، مشغول به تهيه وسايل و لوازم لازم براى عيد شدم ، و خواندن زيارت را فراموش كردم ، بعد از چند روز در خواب ديدم در منزل پدرم مجلسى براى ختم سوره انعام برگزار شده ، همگى جمع شده بودند و منتظر آمدن قارى بودند، ولى او تأ خير كرد، و از من خواستند دعا و ختم سوره انعام را بخوانم .
موضوع خوابم را به صورت تلفنى به يكى از مفسران خواب در اصفهان بازگو كردم ، به من گفت :
در كار شما سه مطلب وجود دارد... و سومين آن : شما زيارت عاشورا را مى خواندى و آن را ترك كردى ، مى توانى اين عمل را با تداوم در خواندن زيارت اصلاح كنى . خواندن زيارت را مجدداً ادامه دادم ، و در عصر روز چهلم همه مشكلات حل شدند، و موقعيت مناسب براى گرفتن يك منزل مهيا شد.
اما پس از لحاظ خريد منزل با مشكلى رو به رو شدم ، نذر كردم به مدت چهل روز ديگر زيارت عاشورا را بخوانم و الحمدللّه قادر شدم منزلى خريدارى كنم و بعد از آن مشكل ازدواج برادرم نيز حل شد.
قضاوت اشتباه و عجولانه در ثمر ندادن زيارتعاشورا
يكى از علما مى نويسد: در سال 1370 دولت كسانى را كه قبلاً اجازه سفر نداشتند از مسافرت به خانه خدا منع كرده بود. من شوق بسيارى براى سفر داشتم ولى اجازه سفر نداشتم نذر كردم زيارت عاشورا را بخوانم ، نذرم را ادا كردم و توسل زيادى نمودم ، اما نتيجه اى نگرفتم .
در آن شب برادرم به من گفت : آيا براى اين موضوع تلاش بسيار نموده اى ؟ بار ديگر نزد مسؤ ول مربوطه برو و با او تماس بگير ممكن است نتيجه اى حاصل شود.
روز بعد به تهران سفر كردم ، و از صبح تا ساعت يك بعد از ظهر هر چه در توانم بود تلاش كردم ليكن نتيجه اى نگرفتم ، تصميم به بازگشت به قم گرفتم .
پس از آن برادرم با حالتى نااميدانه و شكوه آميز گفت : يك بار ديگر با مسؤ ول مربوطه تماس بگير، و ما در دفترش ، منتظر او شديم ولى نتيجه اى حاصل نشد، پس از آن به برادرم گفتم : چيزى به دست نياورديم و اگر موفق شويم توفيقمان به لطف و عنايت و به بركت زيارت عاشورا خواهد بود، در اين لحظه به ما گفتند: براى ملاقات برويد به داخل . ما نيز داخل اتاق او شديم و درباره اين موضوع با او گفتگو كرديم ، گفت : راهى براى اين كار نيست ، در اين اثنا تلفن زنگ زد، و از او خواستند پانزده عدد جواز خروج به نامهاى ... صادر كند ما نيز گفتيم :
به اين اسامى نام دو نفر ديگر را اضافه كن ، در اين اثنا تلفن بار ديگر زنگ زد و او گوشى را برداشت به او گفتند فوراً در بيمارستان حاضر شود؛ زيرا مادر شما در لحظه هاى آخر زندگى است ، و سرانجام او با دادن اجازه سفر موافقت كرد.
در روز اول ماه ذى الحجه براى اتمام مراحل قانونى اقدام كردم ، و در روز دوم اجازه سفر صادر شد، و در روز سوم با آخرين هواپيما به جده سفر كردم و در آن سال به حج خانه خدا مشرف شدم .
شايان ذكر است كه كسانى از مسؤ ولين توسلات عجيبى براى دادن حج داشتند و بعضى از آنها اجازه سفر را اخذ كردند اما موفق به حج خانه خدا نشدند، از يكى از آنها كه دوست من بود پرسيدم : آيا زيارت عاشورا را همراه با ساير دعاهايى كه به آنها متوسل شدى خواندى گفت : خير، همه دعاها را خواندم فقط زيارت عاشورا را نخواندم .
سرانجام دانستم انجام كارم و مشرف شدنم به زيارت خانه خدا به بركت زيارت عاشورا بوده و اول بار كه گفتم زيارت عاشورا نمى تواند مثمر ثمر باشد شتاب كردم و اين خطا بود
نجات يافتن از مرگ به واسطه توسل به زيارتعاشورا
يكى از علما گويد: زنم بيمار بود و دچار غده هاى كيسه اى شده بود، ولى ما از بيمارى او آگاهى نداشتيم ، در يكى از شبها در عالم خواب ديدم گويى در يك سالنى هستم كه راهى به بيرون ندارد، و سقف سالن سه دريچه جهت تنفس داشت ، پس از مدتى شترى آمد و بر روى اين دريچه ها نشست و راه تنفس را بست ، من براى رهايى از اين مهلكه مشغول به دعا شدم ، در اين حالت از خواب بيدار شدم .
پس از چند روز، بيمارى همسرم شدت يافت ، نزد پزشك رفتيم او بيمارى همسرم را غده هاى كيسه اى تشخيص داد و به دليل وخامت تأ كيد كرد كه بايد در انجام عمل جراحى شتاب كرد و گر نه ...
با جمعى از پزشكان مشورت كردم ، گفتند: پزشكان ايرانى قادر به انجام اين عمل نيستند، سرانجام دكترى را ديديم ، او گفت : من اين عمل را انجام مى دهم ولى اجرت آن سيصد هزار تومان مى شود.
مضطرب و حيران شدم ، براى رهايى از اين مشكل نذر كردم و شروع به خواندن زيارت عاشورا كردم پس از چند روز عمل انجام شد و براى تسويه حساب رفتم ، دكتر گفت : مبلغى دريافت نمى كنم ؛ زيرا تعداد غده ها سه عدد بود و عمل نيز دشوار بود. من اميدى به موفقيت عمل نداشتم ، براى همين نذر كردم عمل را رايگان انجام دهم ، و عمل به موفقيت پايان يافت و بيمار از مرگ رهايى يافت .
پروردگار را سپاس مى گويم كه موفقيت را نصيب ما فرمود. سپس به دكتر گفتم : وقتى همه راهها به روى من بسته شد نذر كردم زيارت عاشورا را بخوانم ، و خداوند ما را يارى نمود، و با مشكلى رو به رو نشديم
در فضائل زيارت عاشورا:
فضائل زيارت عاشورا; بر حسب آنچه در فرمايش حضرت امام محمّد باقر (عليه السلام)و حضرت صادق (عليه السلام)در روايت علقمه و صفوان است ، بيست و دو امر است:
اوّل: ثواب دوازده هزار حج.
دوم : ثواب هزار هزار جهاد .
سوّم: ثواب دو هزار هزار عمره ; كه همه آنها را با حضرت رسول (صلى الله عليه وآله)و ائمّه اطهار (عليهم السلام)بجا آورده باشد .
چهارم: ثواب مصيبت هر پيامبرى از اوّلين تا آخرين .
پنجم :ثواب مصيبت هر رسولى .
ششم: ثواب مصيبت هر وصيّى تا روز قيامت .
هقتم: ثواب مصيبت هر صدّيقى تا روز قيامت .
هشتم: ثواب هر شهيدى تا روز قيامت .
نهم: بلندى مقام او صد هزار هزار درجه .
دهم: نوشته شدن هزار هزار حسنه .
يازدهم: محو شدن هزار هزار گناه .
دوازدهم: رسيدن به درجه شهداى با آنحضرت تا حدّى كه به هيئت آنها محشور شود ، و در مقامات آنها داخل شود .
سيزدهم: ثواب زيارت هر پيامبرى.
چهاردهم: ثواب زيارت هر رسولى .
پانزدهم: ثواب زيارت هر كسيكه زيارت نموده است آنحضرت را از آن روزى كه شهيد شده اند .
شانزدهم: جواب سلام از آنحضرت (عليه السلام) بجهت قبولى زيارت او .
هفدهم: قضاء و بر آورده شدن حوائج هرقدر و هرچند بزرگ باشد .
هجدهم: سرور قلب بر وجه دوام و هميشگى و روشنى چشم بواسطه رسيدن به آنچه طالب باشد .
نوزدهم: فوز به بهشت .
بيستم: سلامتى از آتش .
بيست و يكم: قبول شدن شفاعت او براى هر كس كه از خويش و بيگانه ، گرچه مستحق آتش جهنّم باشند ، جز دشمنان اهلبيت (عليهم السلام).
بيست و دوّم: ضمانت مؤكّده از حضرت صادق (عليه السلام) و از حضرت امام محمّد باقر (عليه السلام) و از حضرت امام زين العابدين (عليه السلام) و از حضرت ابى عبدالله (عليه السلام)و از حضرت مجتبى (عليه السلام)و از حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) و از حضرت رسول (صلى الله عليه وآله)و از جبرئيل (عليه السلام) و از حضرت احديّت جلّ شأنه در حقّ زائر به اين زيارت آنكه زيارت او مقبول و سعى او مشكور ، يعنى كه هيچ مانعى سبب ردّ آن نشود.
ترك نشدن زيارت عاشورا از امام خمينى
حجة الاسلام والمسلمين غيورى نقل مى كند كه :
زيارت عاشوراى امام خمينى ترك نمى شد. روز اول محرم در نوفل لوشاتو مصادف بود با اولين شبى كه مردم ايران در پشت بامها تكبير مى گفتند. همان شب شخصى از تهران تلفن زد و گفت گوشى را مى گذارم كنار پنجره تا صداى تكبير مردم را كه با گلوله مخلوط شده بود ضبط كرده به خدمت امام بردم . امام در داخل اتاق ، تسبيح به دست در حال ايستاده مشغول ذكر بودند و زيارت عاشورا مى خواندند. در حالى كه ما متوجه مسائل ماه محرم نبوديم ايشان در سرزمينى زيارت عاشورا را مى خواندند كه شايد براى اولين بار در آنجا خوانده مى شد.
بكوش تا خير دنيا و آخرت را درخواندن مستمرزيارت عاشورابه دست آورى كه اول صبح هر روز فضيلت خواندن آن مى باشد. در حالات شهيد محراب آيت اللّه اشرفى اصفهانی نقل شده است كه 60 سال مستمر هر صبح پس از نماز به قرائت آن مى پرداخته است . اگر هر روز نمى توانى برنامه اى تنظيم كن كه هفته اى سه بار آن را بخوانى . و بعدكه بدان عادت كردى كم كم آن را در روزهاى ديگر هم بخوان باشد تا ان شا اللّه باامام حسين عليه السلام محشور گردى .
در فضيلتزيارت عاشوراهمين بس كه از سنخ ساير زيارات نيست كه به ظاهر از انشاء و املاى معصومى باشد (هر چند كه از قلوب مطهرايشان چيزى جز آنچه از عالم بالا به آنجا برسد بيرون نيايد) بلكه از سنخ احاديث قدسيه است كه به همين ترتيب اززيارتو لعن و سلام و دعا ازحضرت احديت به جبرئيل امين و از او به خاتم النبيين رسيده و به حسب تجربه ، مداومتآن در چهل روز يا كمتر، در بر آورده شدن حاجات و نيل به مقاصد و دفع دشمنان بى نظيراست.
صفوان مى گويد امام صادق عليه السلام به من فرمود: مواظب باش بر اينزيارت(عاشورا) پس به درستى كه من ضامن قبولىزيارتكسى هستم كه از دور و نزديك اينزيارترا بخواند و سعى اومشكور باشد و سلام او به آن حضرت برسد و محجوب نماند و حاجت او از طرف خدا بر آورده و به هر چه كه خواهد برسد و خدا او را نوميد بر نگرداند.
اى صفوان ! اينزيارترا به اين ضمان يافتم از پدرم و او از پدرش ... و او از اميرالمؤ منين و او از رسول خدا و او از جبرئيل واو از خداى تعالى نقل نمودند كه خداوند عزوجل به ذات مقدس خود قسم فرموده كه هر كس حسين عليه السلام را به اينزيارتاز دور و نزديكزيارتكند،زيارتاو را قبول مى كنم وخواهش او را مى پذيرم ، به هر قدر كه باشد و خواسته او را بر مى آورم پس ، از حضورمن نوميد بر نمى گردد و او را با چشم روشن و حاجت بر آورده شده و فوز جنت و آزادىاز دوزخ بر مى گردانم و شفاعت او را در حق هر كس كه شفاعت كند مى پذيرم . (جز درمورد دشمن ما اهل بيت)
اهميت زيارت عاشورا
علت اهميت زيارت عاشورا و فوايد آن چيست؟
درباره زيارت حضرت سيدالشهدا روايات فراوانى وجود دارد(1) و در خصوص زيارت عاشوراى معروف، احاديث متعددى از امام باقر و امام صادق عليهماالسلام نقل شده است.(2) امام باقر عليهالسلام اين زيارت را به يكى از اصحابش به نام «علقمة بن محمد حضرى» آموزش داده است.
از آن جا كه زيارت، نوعى اعلام موضع و مشخص كردن خط فكرى است و آثار سازنده عجيبى دارد، آن چه به عنوان متن زيارتى خوانده مىشود، از نظر محتوا و جهتدهى، از حساسيتى ويژه برخورداراست. به همين جهت، ائمه عليهمالسلام با آموختن نحوه زيارت به ياران خود، به اين عمل سازنده جهت و غناى بيشترى بخشيدهاند؛ به گونهاى كه زيارتنامههاى رسيده از معصومان عليهمالسلام - مانند زيارت جامعه كبيره، عاشورا، آل ياسين و ناحيه مقدسه - گنجينهاى از تعاليم و آموزشهاى عالى آنان است.
زيارت عاشورا - كه از تعاليم امام باقر عليهالسلام است - به سبب آثار سازنده فردى و اجتماعى و بيان مواضع فكرى و عقيدتى شيعه و نشانه گرفتن خط انحراف، اهميت ويژهاى دارد. شمارى از دستاوردهاى اين زيارت عبارت است از:
1- ايجاد پيوند معنوى با خاندان عصمت و تشديد علاقه و محبت به آنان
اين محبت موجب مىشود كه زائر، آن بزرگان را الگوى خويش سازد و در جهت همسويى فكرى و عملى با آنان بكوشد؛ همچنان كه در قسمتى از زيارت، از خدا مىخواهد كه زندگى و مرگش را يكسره همانند آنان قرار دهد؛«اللهم اجعل محياى محيا محمد و آل محمد و مماتى ممات محمد و آل محمد.»
از آن جا كه اين محبت به خاطر خداوند است - و خاندان عصمت از آن جهت كه الهى و منسوب به اويند، محبوب واقع شدهاند - مايه تقّرب به خداوند است. در قسمتى از اين زيارت چنين مىخوانيم:«اللهم انى اتقرب اليك بالموالاة لنبيك و آل نبيك» .
2- پيدايش روحيه ظلم ستيزى در زائر
تكرار لعن و نفرين بر ستمگران در اين زيارت، موجب پيدايش روحيه ظلمستيزى در زائر مىشود. او با اعلام برائت و نفرت از ستمگران و ابراز محبت به پيروان حق و دوستان خاندان عصمت، پايههاى ايمان دينى خود را مستحكم مىكند. مگر ايمان چيزى جز حب و بغض در راه خداست؛ «هل الايمان الاّ الحب و البغض»؟ مومن واقعى در برابر ستم، بىموضع نيست؛ از ستمگر، نفرت و انزجار آشكارى دارد و با مظلوم و جبهه حق، اعلام همراهى مىكند؛«يا ابا عبدالله! انى سلم لمن سالمكم و حرب لمن حاربكم» .
3- دورى جستن از خط انحراف
در اين زيارت، ريشههاى ظلم هدف قرار مىگيرد؛ «فلعن الله امةً اسّست اساس الظلم و الجور عليكم اهل البيت و لعن الله امة دفعتكم عن مقامكم و ازالتكم عن مراتبكم التى رتّبكم الله فيها». ستمى كه در عاشورا تحقق يافت، در قلب تاريخ ستم، ريشه دارد. اين ظلم، يك حلقه از حلقههاى ستمى است كه با انحراف مسير اصيل خلافت آغاز شد.
4- الهام گرفتن، درس آموختن و الگو قرار دادن اسوههاى هدايت
در اين زيارت آمده است: «فاسئل الله الذى اكرمنى بمعرفتكم و معرفة اوليائكم و رزقنى البرائة من اعدائكم، ان يجعلنى معكم فى الدنيا و الآخرة و ان يثبّت لى عندكم قدم صدق فى الدنيا و الاخرة.» زائر پس از آن كه به حق معرفت پيدا كرد و ستم و ستمگر را شناخت و از آنان دورى جست، با ثبات قدم در مكتب خاندان عصمت و پيروى عملى از آنان، خود را در مسير سعادت دنيا و آخرت قرار مىدهد؛ يعنى، اسوهها و الگوهاى هدايت را - كه از سوى خداوند منصوب شدهاند - سرمشق خود قرار مىدهد و همگامى با آنان را مىطلبد.
5- ترويج روحيه شهادتطلبى و ايثار و فداكارى در راه خدا.
6- احياى مكتب و راه و هدف خاندان عصمت.
درباره زيارت عاشورا سؤالات متعددى مطرح شده که در اينجا نظر شما را به پاسخ پنجسؤال زير جلب مىکنيم:
1 - س: آيا زيارت عاشورا حديث قدسى است؟
ج: زيارت عاشورا از دو طريق نقل شده است:
1 - از طريق امام باقر (ع) که آن را علقمة بن محمد حضرمى و محمد بن اسماعيل از صالح بن عقبه، و او از مالک جهنى از امام باقر (ع) نقل کردهاند .
2 - از طريق امام صادق (ع) که آن را صفوان بن مهران جمال (از اصحاب نيک امام صادق و امام کاظم عليهما السلام) نقل کردهاند . از اين طريق دوم استفاده مىشود که زيارت عاشورا، حديث قدسى است . زيرا در اين حديث آمده سيف بن عميره مىگويد: صفوان گفت امام صادق (ع) فرمود: «همواره اين زيارت (عاشورا) و دعايش را بخوان، که من بر کسى که اين زيارت و دعايش را از دور و نزديک مىخواند ضامنم که زيارتش قبول گردد، و سعيش مورد تقدير خداوند شود، و سلام او به امام حسين (ع) برسد، و حاجتش - هر گونه و هر قدر باشد - از سوى خداوند برآورده گردد . » آنگاه امام صادق (ع) به من فرمود: « من! اين زيارت را با همين ضمانت (قبولى و تقدير الهى و وصول سلام) از پدرم، و پدرم امام سجاد (ع) با همين ضمانت از امام حسين (ع) و حسين (ع) با همين ضمانت از برادرش حسن (ع) و حسن (ع) ضمانت از پدرش اميرمؤمنان على (ع) و اميرمؤمنان با همين ضمانت از رسول خدا (ص) و رسول خدا (ص) با همين ضمانت از جبرئيل، و او با همين ضمانت از خداوند متعال نقل کردند .» بنابراين مطابق اين نقل، زيارت عاشورا حديث قدسى است، يعنى با سلسله مراتب از ذات پاک خدا نقل شده است .
2 - س: زيارت عاشورا را چگونه بايد خواند؟
ج: چگونگى خواندن زيارت عاشورا از نظر مقدمات و قسمتهاى ديگر، که در فرازى از حديث علقمه از امام باقر (ع) و صفوان از امام صادق (ع) آمده، بر اثر ابهام و اجمال باعث اختلاف نظرشده، تا آنجا که علامه مجلسى (ره) شش وجه و قول را احتمال داده که اينجا جاى بيان آن نيست، و همين مطلب باعث اختلاف نظر بين علما و بزرگان تا عصر حاضر گشته است .
خلاصه قول انتخابى علامه مجلسى به عنوان قول اظهر اين است که زيارت عاشورا خوانده شود، و در آخر آن سجده را بجا آورد، و بعد از سجده، دو رکعت نماز بخواند .
و در کتاب مفاتيح الجنان محدث قمى، و مصابيح الجنان علامه کاشانى نيز همان متن حديث که مبهم است نقل شده بهتر اين است که در اين قسمت، مطلب را با بيان نظريه دو عالم و فقيه بزرگ، که تکميل کننده پاسخ سؤال دوم استبه پایان برسانیم: علامه محمد على طهرانى در حاشیه یک مفاتیح قدیم که نزدنگارنده موجود است، پس از ذکر مطلبى از طریقه مرحوم آیت الله سید محمد کاظم یزدى صاحب عروةالوثقى (ره) مىنویسد:
«این عاصى خودم از آیت الله العظمى حاج شیخ عبدالکریم حائرى (مؤسس حوزه علمیه قم، متوفى 1355 ه . ق) شنیدم که طریقه انتخابى خود در مورد خواندن زیارت عاشورا را چنین نقل کرد، و مىفرمود: طریقه میرزاى شیرازى بزرگ (مرحوم آیةالله العظمى میرزا محمد حسن شیرازى متوفى 1312 ه . ق) نیز چنین بود، و آن این که: آنان که از راه دور از کربلا مىخواهند این زیارت را بخوانند، به مکان بلند بروند، ابتدا سلام مختصرى با توجه به ناحیه کربلا به امام حسین (ع) کنند و سپس به لعن بسیار شدید به قاتلان و دشمنان آن حضرت بپردازند، آنگاه دو رکعت نماز بگذارند، سپس زیارت عاشورا را بخوانند، و سرانجام پس از سجده پایانى زیارت، دو رکعت نماز بخوانند .»
همین طریقه دو فقیه و مرجع بزرگ (میرزاى شیرازى و حاج شیخ عبدالکریم حائرى) که دو مرجع عادل وبسیار عمیق بودند براى ما حجت و کافى است . اما در مورد چگونگى صد سلام و صد لعن، درباره آن نیز طریقه آسان نقل شده است، از جمله از امام هادى (ع) نقل شده فرمود: «; کسى که در زیارت عاشورا، در فراز لعن، یک بار آن را کامل بخواند (اللهم العن اول ظالم ظلم . .). سپس 99 بار بگوید اللهم العنهم جمیعا، مانند آن است که همه این فراز لعن را صد بار گفته است، همچنین اگر یک بار فراز سلام را تا آخر به طور کامل بخواند، سپس 99 بار بگوید: «السلام على الحسین، و على على بن الحسین و على اولاد الحسین و على اصحاب الحسین» مانند آن است که همه فراز سلام را به طور کامل خوانده است . (7)
البته در معنى این حدیث، احتمالات دیگرى نیز هست، ولى این احتمال را بیشتر علماء پسندیدهاند .
بسیارى از علما نیز خواندن کامل یک بار، سپس ذکر و تسعا و تسعین را به قصد رجاء، کافى دانستهاند .
3 - س: ماهیت زیارت عاشورا چیست؟
ج: زیارت عاشورا در حقیقتیک حماسه سیاسى تاریخى و شعور و شعار انقلابى نهضت عظیم و همیشه زنده عاشوراى خونین امام حسین (ع) وشهیدان کربلا و برقرار کردن پیوند محکم با آرمان این نهضت، و آفرینندگان این نهضت و شناخت و پىگیرى اهداف آن است، مساله ولایت و تولى، و مقابل آن تبرى و بیزارى از دشمنان و طاغوتیان از ارکان درسهاى زیارت عاشورا است، درس دیگر آن، رابطه با امام عصر (ع) و مساله انتظار حقیقى او براى انتقام از یزیدیان پلید هر عصر و زمان است، کوتاه سخن آن که: زیارت عاشورا تبلور نهضتحسینى، و نهضتساز در تمام زمانها و مکانها است، کارخانه قهرمان سازى و ایثار و مقاومت تا انقلاب جهانى حضرت مهدى (عج) است، و زمینهسازى عمیق و وسیع براى ظهور او، و یادواره مقدس و سازنده براى فردا و فرداها است، زیارت عاشورا به ما مىگوید: اگر عاشورا نبود، حسین و زینب نبود، ما از نعمت وجود رادمردانى انقلابى و بزرگ در طول تاریخ اسلام محروم بودیم، و انقلاب عظیم اسلامى به رهبرى آیتبزرگ الهى امام خمینى پدیدار نمىشد . زیارت عاشورا تنها براى حصول حاجت و عطیه مادى نیست، که عدهاى کرارا آن را به همین عنوان بخوانند و از روح و محتواى حماسى آن کورکورانه بگذرند، بلکه با خواندن آن باید سعى کرد که به اوج معنویت رسید، و خود را براى سربازى آماده در رکاب امام زمان (عج) آموزش داد، در یک کلام زیارت عاشورا یعنى تجدید بیعت مکرر با امام حسین (ع) و شهیدان کربلا، و وصول به همان حالت استوارى که در سجده آخر زیارت عاشورا مىخوانیم: «و ثبت لی قدم صدق عندک مع الحسین و اصحاب الحسین الذین بذلوا مهجهم دون الحسین علیه السلام; و مرا در سخن و اعتقاد و عمل نسبتبه [امام] حسین (ع) ثابت قدم بدار، و هم چنین مرا نسبتبه یاران حسین (ع) همان کسانى که خون خویش را در رکاب حسین (ع) و براى حسین (ع) (که سلام بر او باد) بذل نمودند، استوار ساز . »
آخرین سخن این که در زیارت عاشورا این درس بزرگ را مىآموزیم که از خدا بخواهیم که شیوه زندگى و مرگ ما را همانند شیوه زندگى و مرگ محمد (ص) و آلش قرار دهد، و خداوند به خاطر حسین (ع) ما را در دنیا و آخرت آبرومند فرماید .
4 - س: لعن بر همه بنىامیه چرا؟
در فرازى از زیارت عاشورا مىخوانیم: «و لعن الله بنى امیة قاطبة; و خدا همه افراد بنىامیه را لعنت کند» سؤال این است که بعضى از بنىامیه شیعه بودند و بعضى مانند معاویة بن یزید (معروف به معاویه صغیر) خود را از خلافتخلع کرده و اظهار پشیمانى مىنمود و بعضى مانند عمر بن عبدالعزیز (هشتمین خلیفه اموى) نسبتبه آلمحمد (ص) محبت فراوان کرد و بخشى از حق آنها را ادا نمود و . . . پس چرا همه بنىامیه مورد لعن قرار گرفتهاند؟
ج: بعضى از علما در پاسخ به این سؤال، وجوهى را ذکر نموده که اکثر آنها قانع کننده نیست، و خود آن را ناصحیح دانستهاند، ولى در این میان علامه میرزا ابوالفضل تهرانى صاحب شفاء الصدور (در شرح زیارت عاشورا) یک وجه را پسندیده و آن این که: منظور از بنىامیه در زیارت عاشورا که مورد لعن قرار گرفتهاند آنها هستند که در غصب خلافت و اطفاء نور خدا و دشمنى با آل محمد (ص) به عنوانى دست داشتند یا راضى بودند، که در آن عصر اکثریت آنها چنین بودند، بنابراین مانعى ندارد که اندکى از آنها از عمومیت لعن استثناء شده باشند . از این رو شیعیان از بنىامیه، و معاویة اصغر، از عمومیت لعن، مستثنى هستند، ولى عمر بن عبدالعزیز نظر به این که از خلافت که حق مسلم آل محمد (ص) بود، دست نکشید، و تا آخر عمر آن را غصب نمود، دلیلى ندارد که از شمول لعن، استثنا شود .
5 - س: با این که حمد و سپاس در برابر نعمتها است، و با توجه به این که مصائب جان سوز اهل بیت رسول خدا (ص) در کربلا، بلاى خانمانسوز بود، چرا در ذکر سجده زیارت عاشورا که در قسمت آخر آن واقع شده گفته مىشود: «اللهم لک الحمد حمد الشاکرین لک على مصابهم، الحمد لله على عظیم رذیتی; پروردگارا بر تو سپاس باد آن هم همچون سپاس گزارانى که براى مصائب شهیدان کربلا به سپاس و شکر تو پرداختهاند .»
ج: گاهى بعضى از مصائب، بزرگترین نعمت است، مانند مصایب جان سوز و ظاهرى کربلا و عاشورا، نعمت معنوى، انقلابى و فکرى بزرگ و ماندگارى است که همواره موجب سازندگى، بالندگى، نورافشانى و تربیت نفوس، و انسان سازى است، و فریاد همیشگى عدالتبراى واژگونى ظلم و ستم و نابودى طاغوت و طاغوتیان است . پس در برابر آن باید نهایتشکر را نمود . اصولا مصائب گرچه تلخ و ناملایم و رنجآور است، ولى قهرمانان و رادمردان خدا در دل مصایب برمىخیزند، همچون موسى، ابراهیم، عیسى و پیامبر اسلام محمد (ص) که در میان شدیدترین رنجها قد علم کردند و پرچم حق را برافراشتند، بنابراین از رخدادهاى جان سوز باید حسن استفاده کرد، و خود را آب دیده نمود، و آن را تبدیل به نعمتساخت، و به خاطر آن سپاسگزارى نمود.
مطالب مشابه :
نحوه ختم چهل روزه زیارت عاشورا
اما طریقه ختم زیارت عاشورا در چهل روز از زبان حضرت استاد آیت الله حقشناس به شرح زیر است:
ختم چهل روزه زیارت عاشورا برای گرفتن حاجت
اما طریقه ختم زیارت عاشورا در چهل روز از زبان حضرت استاد آیت الله حقشناس به شرح زیر است:
خواندن چهل روز زیارت عاشورا تا واقعه عاشورا
اما طریقه ختم زیارت عاشورا در چهل روز از زبان حضرت استاد آیت الله حقشناس به شرح زیر است:
زیارت عاشورا ي آیت الله حق شناس
اما طریقه ختم زیارت عاشورا در چهل روز از زبان حضرت استاد آیت الله حق شناس به شرح زیر بود :
ختم مجرب سوره حمد
طریقه ختم این طوره که روز جمعه بعد از نماز صبح شروع میشه و ختم هفتگی زیارت عاشورا و
زیارت عاشورا
علت اهمیت زیارت عاشورا خواستند دعا و ختم سوره از ذکر مطلبى از طریقه مرحوم آیت
معرفی وب سایت ختم صلوات برای برآورده شدن حاجات
پی دی اف زیارت عاشورا طریقه صحیح خواندن زیارت عاشورا معرفی وب سایت ختم صلوات برای
برچسب :
طریقه ختم زیارت عاشورا