چند اصول برای طراحی معماری...
گالريها و آثار هنری:
ساختار عمومي گالريها : فضاي نمايشگاه بخش مهمي در اين مجموعه به شمار ميرود كه خصوصيات آن بر مجموعه تاثير ميگذارد. تجربه فرد از فضاي سه بعدي نمايشگاه نتيجه يك ادراك سريع است. اين ادراك در محيطي با ساختار روشن، آسانتر و با خستگي كمتر به دست ميآيد تا در فضائي كه تركيب ضعيف و ناخوانايي دارد. نمايشگاه نوع خاصي از فضا است كه در آن علاوه بر رابطه انسان – فضا يك رابطه پيچيده بين فضا و شيء وجود دارد. در قسمتهايي از نمايشگاه كه داراي مجموعههاي نمايشي ثابت است. معماري را مي توان تا حد امكان با اشياء تطبيق داد ولي در قسمتهاي قابل انعطاف، اين امر فقط از طريق تزئينات و تمهيدات فراوان عملي است.
ترتيب قرارگيري اشياء : ترتيب اشياء نمايشي به بازديدكنندگان و خصوصيات اشياء نمايش بستگي دارد.
رابطه بازديدكننده و شيء نمايشي به شرح زير است:
1- هر چه نسبت بازديدكنندگان به اشياء نمايشي كمتر باشد. امكان تمركز و اينكه هر بازديدكننده بتواند آزادانه با شي نمايشي ارتباط برقرار كند، بيشتر ميشود.
2- در يك بازديد گروهي تماس نزديك با شيء نمايشي بدون ايجاد زحمت براي ساير اعضا گروه ممكن نيست. بازديدكنندگان بايد به ترتيبي گرداگرد شيء نمايشي قرار بگيرند كه همگي فاصلهشان تا آن مساوي باشد.
نورپردازي گالريها : الف) نورپردازي طبيعي (نور روز): به دلايل اقتصادي، فيزيولوژيكي و تنوع، اين نوع نورپردازي هنوز بهترين وسيله روشنايي است و اگر مسائل حفاظتي اشياء اجازه دهد ارجحيت، نور روز است. جهت نور ممكن است از بالا (عمودي) يا از پهلو (افقي) باشد. مدتهاست كه ارزش نورپردازي از بالا در طراحي موزههاي استفاده ميشود كه امتيازات آن عبارتند از: الف- نورپردازي از بالا روشي است راحتتر و ثابتتر در نورپردازي و كمتر در معرض موانع جنبي در داخل و خارج از بنا مانند ساختمانهاي ديگر و درختان قرار ميگيرد.ب- نوري كه از بالا به تصاوير يا ساير اشياء به نمايش گذارده ميتابد، قابل تنظيم است و تامين نور كافي و يكنواخت آن ديدي بسيار مناسب با حداقل بازتاب يا انحراف به وجود ميآورد. ج- امكان به نمايش گذاشتن اشياء بيشتري را در فضاي نمايشگاه امكانپذير ميسازد. د- با توجه به حذف پنجرهها و كاهش راههاي ارتباطي، فضاي نمايشگاه از امنيت بيشتري برخوردار شده و تمهيدات امنيتي نيز كاهش مييابد.
ب) نورپردازي جانبي )افقي( : اينگونه نورپردازي از طريق پنجرهها و نورگيرهاي معمولي به اشكال و ابعاد مختلف و در مكانهاي مناسب در ديوارها انجام ميشود. پنجرهها و نورگيرها معمولا يا در ارتفاعي كه بازديدكننده قادر به ديدن محوطه بيرون باشد و يا در ارتفاعي بالاتر نصب ميشود. ديوارهايي كه پنجرهها با ارتفاع معمولي بر روي آنها نصب شده، غالبا بدون استفاده هستند و علاوه بر آن اشياء نمايشي كه بر روي ديوار مقابل اين پنجرهها نصب شدهاند نيز به خاطر وجود نور از مقابل داراي انعكاس هستند كه مانع ديد كامل و روشن ميگردد. با اين وجود، اينگونه پنجرهها براي اشيايي كه روي ديگر ديوارها و در زاويهاي درست نسبت به منبع نور قرار دارند، نور مناسب و دلپذير به وجود ميآورند.
ج) نورپردازي مصنوعي : ملاحظات تكنيكي و مشكلات نگهداري مربوط به استفاده از نور مصنوعي از جمله عوامل موثر بر كاهش كاربرد نور مصنوعي در فضاهاي نمايشگاهي بوده است. نور مصنوعي از منابع نقطهاي يا خطي تأمين ميگردد و از اين رو چون سطوح تعديل كننده شدت آن با نور فضا قابل مقايسه نيست، لذا دستيابي به شرايط مشابه نور روز نيز تا ميزان محدودي امكانپذير است.
حركت و دسترسي گالريها : حركت و دسترسي قسمتي از امر ارائه و نمايش اشياء و عامل مهمي در سازماندهي فضائي نمايشگاه است. زيرا بطور نظري هيچ فضائي در منطقه نمايش اشياء منحصرا به رفت و آمد اختصاص نداشته و هيچ راهرو يا راهپلهاي نبايد حركت سيال در اين منطقه را محدود كند. دستيابي به اين شرايط با اجتناب از مسائل روز امكانپذير است. الف- اجتناب از محدوديتهاي با وقفه ب- اجتناب از اختلاف سطوح زيا
تنظيم شرايط محيطي : رطوبت، دما و نور باعث فرسايش اشياء ميگردند، دماي 15 درجه سانتيگراد و رطوبت نسبي 60% براي اكثر نمايشگاههاي مناسب ميباشد. رطوبت نسبي نبايد كم و زياد گردد و اين مساله با اشياء نمايشي ارتباط مستقيم دارد ولي در كل رطوبت نسبي 50% تا 65% توصيه ميگردد.
تهويه مطبوع : پيشرفتهاي فني در امر خلق يك محيط مصنوعي، اكنون به مرحلهاي رسيده است كه امكان تامين مصنوعي شرايط جوي را به طور كامل فراهم ساخته است. در اين شرايط ثبات، انعطافپذيري و نظم را ميتوان در چهارجوب فضايي نمايشگاه تأمين نمود. از جمله ديوارهاي خارجي ميتوانند كاملا بسته بوده و به خوبي عايق شوند و در صورت وجود اشعههاي نامطلوب نور، ميتوان آنها را دقيقتر از نور روز بررسي و درمان كرد.
آكوستيك : كنترل و طراحي آكوستيك بايد هماهنگ با ساير جنبههاي طراحي ساختمان نمايشگاه انجام شود. براي به حداقل رساندن نوفهاي كه ناشي از نواحي و وسايل پر سروصدا و شلوغ است، موقعيت ساختمان را بايد در محلي ساكت و آرام پيشبيني نمود. در صورتي كه يك منبع نوفه جهتدار در نزديكي ساختمان قرار گرفته باشد، ميتوان از عملكردهاي مقاومتر به عنوان مانع استفاده كرد و عملكردها حساستر را در فاصله بيشتري از منبع نوفه قرار داد. هماهنگي اصول آكوستيكي با خصوصيات معماري از يكسو مربوط به سبك معماري و سازماندهي فضايي آن ميباشد و از سوي ديگر نيازمند توجه به خصوصيات مربوط به طراحي فني ساختمان نمايشگاه قرار ميگيرد.
حريق : مقابله با حريق شامل مسئوليت حفظ متعلقات و حفاظت از بازديدكنندگان ميباشد. بديهي است نخستين اقدامات مقابله با آتش بايد با شناخت محل، خصوصيات مصالح ساختماني، مراقبتهاي لازم در بناهاي مجاور، انتخاب مصالح ساختمان مقاوم و پيشگيري لازم انجام پذيرد. بهتر است از به كار بردن هر گونه ماده قابل اشتعال به منظور تزئين و پوشاندن ديوارها خودداري شود. دقت بسيار بايد به كار برد تا از اتصالات برق در سيستمهاي الكتريكي خودداري شود.
استاندارد ها و ضوابط طراحی سینما:
سالن انتظار سينما : طبق استانداردها و ضوابط طراحي سينما مصوب سازمان مديريت و برنامهريز كشور حداقل ميزان سطح اشتغال سالن انتظار سينما به ازاي هر نفر 35/0 متر مربع و حداقل حجم سرانه سالنهاي سينما 5/1 متر مربع ميباشد. تعداد صندليهاي سالن به ازاي هر 100 نفر، 10 صندلي ميباشد. در صورت داشتن اختلاف سطح سالن با بيرون حداكثر شيب راهرو ورودي 8 درصد و عرض آن حداقل2/1 متر باشد. حداقل عرض ورودي سالن انتظار به ازاي هر 100 نفر 56 سانتيمتر ميباشد.
ورودي سينما: به دليل كار كردن سينما با مجتمع فرهنگي، ورودي با ورودي مجتمع يكي است و فقط يك در براي ورود به سالن انتظار منظور گرديده است.
گيشة بليطفروشي : گيشه در سينما بايد در مكاني باشد كه ديد كافي بر فضاي خارج سينما داشته باشد و در جايي باشد كه صف مربوط به آن فراهم گردد مردم در معبر عمومي و همچنين مانع ورود و خروج مردم از سينما نباشد. در گيشه بهتر است به درون سالن انتظار باز گردد ولي اين در طوري نباشد كه با باز شدن آن درون گيشه مشخص گردد و سطح آن به ازاي هر نفر حداقل 3 متر مربع ميباشد.
راهروهاي سالن نمايش : عرض راهروهاي سالن را بر حسب تعداد جمعيت كه از آن تخليه ميشوند محاسبه ميشود ولي نه به اين صورت كه اين عرض متغير باشد. و اينگونه در نظر ميگيريم كه از تعداد جمعيت هر رديف كه در دو طرف آن راهرو ميباشد 60 درصد آن از هر راهرو تخليه ميگردند. اگر عرض در خروجي سالن نمايش از عرض راهرو منتهي به آن بيشتر باشد بايد حداقل فضايي برابر عرض خروجي جلوي در ورودي داشته باشد. حداكثر شيب مجاز در راهروهاي سالن نمايش 8 درصد ميباشد و اگر شيب بيشتر باشد بايد از پله در راهرو استفاده گردد كه ارتفاع و عمق موثر پله بايد طبق استانداردها باشد. پلهها و يا نقطه شروع شيب راهروهاي سالن نمايش براي آگاهي تماشاگران بايد با چراغ مخصوص روشن گردند. مصالح كف راهروها بايد از مصالح غير لغزنده و غير اشتعال باشند.
صندلي تماشاگران : استانداردهاي صندلي تماشاگران در جداول ضميمه آورده شده است. جنس و مصالح به كار رفته در صندليهاي سالن نمايش بايد مقاوم، قابل شستشو، غير قابل اشتعال باشد و از نظر آكوستيكي، مقدار صدائي كه آنها جذب ميكنند نبايد به وجود و يا عدم وجود تماشاچي در آنها وابسته باشد. چيدن صندليهاي سالن نمايش مانند چيدمان صندليهاي آمفيتئاتر ميباشد.
وروديها و خروجيهاي سالن نمايش سينما : وروديها و خروجيهاي سالن نمايش سينما بايد به گونهاي باشند كه در معرض ديد باشند و از ورود سروصدا به داخل و خارج سالن جلوگيري كنند. حداقل تعداد در خروجي سالن نمايش 2 عدد ميباشد و فقط در موارد خاص مانند گنجايش سالن كمتر از 100 ميتواند 1 عدد باشد. لازم به ذكر است كه براي خروج از سالن نمايش بهتر از كه درهاي سالن نمايش به طرف بيرون باز گردند و براي ورود به طرف داخل باز گردند. حداقل فاصله دو در خروجي 5 متر ميباشد و نبايد از درهاي يك لنگه استفاده نمود و بايد از درهاي دو لنگه استفاده گردد. درهاي سالن نمايش نبايد قفل داشته باشند و بهتر است داراي ثابتكنندههاي فشاري باشند كه با يك فشار روي آنها، در ثابت گردد.
سرويسهاي بهداشتي سينما : طراحي و اجراي ساختماني قسمتهاي مختلف داخل سرويسهاي بهداشتي بايد به گونهاي باشد كه شستشو و گندزدائي مستمر تمامي ديوارها و كفهاي سرويس ميسر گردد.
اتاق پروژكتور و ملحقات آن : اتاق پروژكتور شامل حداقل 2 عدد پروژكتور به ابعاد 100×60 سانتيمتر، ميزهاي برگردان و بازبيني فيلم به ابعاد 80×120 سانتيمتر واتاق تقويتكنندههاي صدا ميباشد. دستگاههايي مانند ركتي ناير، تابلوي اصلي برق اتاق پروژكتور، و مسيرهاي نور سالن و قفسههاي فلزي مخصوص نگهداري فيلم در فضاهاي مستقل قرار دارند. اتاقك كوچكي جهت نگهداري باطريهاي مخصوص روشنايي ايمني سينما و سرويس بهداشتي در جنب اتاق پروژكتور قرار دارند. ابعاد اتاق پروژكتور با توجه به ابعاد پروژكتورها، فواصل آنها از هم و از ديوارهاي جانبي، و ميزهاي برگردان و بازبيني فيلم و دستگاههاي تقويت صدا در نظر گرفته ميشود. ديوارها و كف اتاق پروژكتور بايد قابليت 2 ساعت مقاومت در مقابل آتشسوزي را داشته باشند. مصالح به كار رفته در اتاق پروژكتور جهت نازككاري و آكوستيك نبايد قابل احتراق باشند كف اتاق پروژكتور براي انتقال كابلهاي برق و صدا بايد دو جداره بوده و كفپوش آن در مقابل برق عايق باشد. وجود شير يا كبسول آتشنشاني در نزديك اتاق پروژكتور نيز توصيه ميگردد.
پرده نمايش فيلم : نوع پرده سينما با توجه به ابعاد سالن، قدرت پروژكتور، بهره روشنايي پرده و ميزان روشنايي مطلوب پرده انتخاب ميشود. اندازه پرده با توجه به عرض سالن نمايش در قسمت جلوي آن، ارتفاع سالن، عمق سالن و در نظر گرفتن فضائي در دو طرف پرده براي رفت و آمد به پشت پرده و جمع شدن پرده محافظ تعيين ميشود. پرده نمايش بهتر است داراي انحناء باشد: بخصوص در سالنهاي عريض، اين انحناء كماني از دايره به مركز لنز پروژكتور و به طول فاصله لنز پروژكتور از مركز پرده ميباشد. اسكلت نصب پرده نمايش بايد بزرگتر از پرده باشد (30 سانتيمتر) تا نصب پرده آسانتر گردد و اسكلت از ديوار پشت پرده بايد به اندازهاي كه براي نصب بلندگوها مورد نياز است (90 سانتيمتر) فاصله داشته باشد. و بايد اشاره نمود كه بهتر است دريچههاي هواكش و خروجي هوا يا حتي ورود هوا، پشت پرده تعبيه نگردد و اصولا سيستمهاي تاسيساتي و تهويه هوا به گونهاي باشند كه هوا در پشت پرده چرخش نداشته باشد.
اصول طراحی سینما:
ميزان فضاهاي كتابخانه : عوامل مؤثر بر تخصيص ميزان فضاهاي كتابخانه عبارتند از حجم مواد ومتون و بخصوص كتابها، ميزان سطح كه در كتابخانه اشغال ميكنندو ميزان جمعيت كتابخانه كه از طريق ميزان گردش كتابها در سال تعيين ميگردد.
فضاي مورد مياز براي محاسبه زيربناي يك كتابخانه طبق فرمولي بنام VSC استاندارد IFLA به دست ميآيد.
(110 / تعداد كتابها) + (مقدار محلهاي نشستن + 72/3) + (430 / گردش كتابها) مثلا براي جا دادن 110 كتاب يك متر مربع در نظر گرفته ميشود. محل نشستن يك خواننده 72/3 متراست.
ابعاد و استانداردهاي پيشخوان و برگه دان : حداكثر ارتفاع قفسههاي فهرست معمولا به اندازه ارتفاع 6 كشو است و در هر كشو نيز در حدود 100 كارت جاي ميگيرد. فهرست معمولا در ارتباط مستقيم با ميز امانت و ميز اطلاعات مرجع قرار دارند و اغلب در مجاورت آنها مجموعهاي از كتابهاي مرجع عمومي يا موارد استفاده همگاني نيز قرار ميگيرند. از اين رو محل قرارگيري فهرستها معمولا فضايي باز است كه در نزديك ورودي قرار دارد و بوسيله رديفهايي از قفسههاي فهرستها و پيشخوان بررسي و جستجو كشوها تشكيل شده است. وسعت چنين محلي براي 4 رديف قفسههاي دو طرفه در حدود 12 متر مربع برآورد ميشود.
استاندارد ابعاد قفسه ها - عمق قفسهها: در اغلب كتابخانهها حداقل 90% كتابها داراي عرضي كمتر از 230 ميليمتر هستند و عملا ميتوان قفسههاي با عمق 230-200 ميليمتر را استاندارد كرد. در صورت بكارگيري قفسههاي دو طرفه با عمق 450 ميليمتر حتي صرفهحويي بيشتري در فضا به عمل ميآيد.
چنانچه نگهداري كتابهايي با ابعاد كمي بزرگتر مورد نظر باشد عمق 490 ميليمتر جوابگوست. طبق يك قاعده تجربي در يك كتابخانه 80% قفسهها 200 ميليمتري، 15% آنها 250 ميليمتري و 5% باقيمانده 30 ميليمتر هستند.
طول قفسهها: طول استاندارد سالها برابر 1940 ميليمتر بوده است. زيرا كه پذيرفته شده بود كه چشم خواننده توانايي دربرگرفتن بيش از اين اندازه در يك نگاه ندارد. مطالعات بعدي اندازه بزرگتر تا 2220- ميليمتر را نيز تاييد كرد.
ارتفاع قفسهها: ارتفاع كتابها بر فاصله ميان طبقات و در نتيجه تعداد طبقات تاثير ميگذارد. در اكثر كتابخانهها حداقل 90% كتابها را ميتوان در طبقات مركز تا مركز 280 ميليمتر جاي داد. به اين ترتيب 7 طبقه و يك پاخور 150 ميليمتري مجموعا ارتفاع 2120 ميليمتر را براي قفسهها به وجود ميآورند كه بالاترين قفسه در ارتفاع 1830 ميليمتري با دسترسي آسان قرار ميگيرد. در مورد معلولين ارتفاع مناسب و دسترسي 1370 ميليمتر براي زنان و 1500 ميليمتر براي مردان است. پايينترين طبقه در ارتفاع 300 ميليمتري است و چهار طبقه 280 ميليمتري (300 ميليمتري) به درون آن ميباشد.
استاندارد ميزها: ميزها از جمله مهمترين وسائل فضاهاي مطالعه هستند.
ميزهاي يك نفره: رقم قابل قبول براي اين ميزها 900×600 ميليمتر ميباشد. اين رقم گاهي براي راحتي بيشتر خواننده تا يك متر نيز افزايش مييابد. اگر چه جذابيت بيشتري دارند ولي جاي زيادي اشغال ميكنند.
ميزهاي 2 نفره: ميزهاي 2 نفرهاي كه از هم جدا نشدهاند ظاهرا براي خوانندگاني كه روبروي هم قرار ميگيرند جذابيت چنداني ندارند ولي در صورت قرارگيري در يك سمت ابعاد پيشنهادي 900×120 ميليمتر ميباشد.
ميزهاي طولاني: ميزهاي طولاني قابليبت جاي دادن 4 تا 12 نفر را دارند. ميزهاي 4 نفره از بروز شلوغي جلوگيري كرده و در عين حال نحوه قرارگيري آنها جذاب و انعطافپذير نيز ميباشند. عرض آنها نبايد از 1200 ميليمتر كمتر باشد. فضاي جانبي ميان خوانندگان نيز لازم است حداقل 900 ميليمتر باشد. بين ميزهاي موازي بايد حداقل 1800 ميليمتر فاصله پيشبيني شود. در عين حال نبايد در انتهاي اين ميزها محلي را براي نشستن در نظر گرفت.
نورپردازي : نورپردازي بايد فضائي راحت براي مطالعه را به وجود آورد. موجب خيرگي و خستگي نشود، ميزان گرما را افزايش ندهد و به جلوه ساختمان بيفزايد، جهت برآوردن موارد ذكر شده دو نوع نور وجود دارد: نور مصنوعي و نور طبيعي.
نور پروژه هم از نور طبيعي و هم از نور مصنوعي سقفي استفاده شده است.
روشنایی توصیه شده:
اتاقهاي مطالعه (روزنامه و مجلات( 200
ميزهاي مطالعه (كتابخانههاي اماني( 400
ميزهاي مطالعه (كتابخانههاي مرجع( 600
پيشخوانها 600
مخزان بسته 100
صحافي 600
فهرستبندي طبقهبندي و اتاقهاي مخزن 400
آكوستيك : هيچ استاندارد مشخصي در مورد آكوستيك كتابخانه وجود ندارد اما اغلب حد تراز صداهاي داخلي را 50 دسيبل (dB) تعيين ميكنند.
تهويه مطبوع : به منظور ايجاد بهترين شرايط براي نگهداري مواد و فنون فضا بايد عاري از هر گونه گرد و غبار اعم از گاز، مايع و اسيد باشد و دما و رطوبت تحت كنترل باشد، چنين شرايطي تنها با نصب دستگاه كامل تهويه مطبوع امكانپذير است.
اهمیت آکواریم در معماری داخلی:
وجود آشفتگی در زندگی شهری و صنعتی امروز ضرورت ایجاد آرامش را دو چندان می کند ،برای دستیابی به این مهم روشهای متعددی در پیش روی ما قرار دارد و تنها با باز کردن چشم سومی می توان بر این مقوله تسلط یافت . یکی از روشهای رسیدن به آرامش دسترسی به محیط طبیعی است ، متاسفانه امروزه با گسترش زندگی آپارتمانی رابطه انسان با طبیعت به میزان قابل توجه ای قطع شده است و انسان همواره در تلاش است تا این خلاء بزرگ را با کشاندن گوشه هایی از طبیعت به محل زندگی خود پر کند . در کشور های توسعه یافته آکواریوم جزئی از دکوراسیون داخلی منازل ، فروشگاه ها و اماکن تجاری بشمار می رود . روانشناسان معتقدند 15 دقیقه تماشای آکواریوم می تواند انسان را به مدت 48 ساعت شاداب نگه دارد و بر تمرکز افراد جهت یادگیری بیافزاید. گذشته از آن آکواریوم می تواند به زیبایی معماری داخلی بنا کمک شایانی کند ، البته رعایت اصول صحیح در بکار گیری آکواریوم بسیار مهم و قابل اهمیت است .
بسیاری از معماران و طراحان داخلی تنها به پیشبینی مکانی برای قرار گیری آکواریوم بسنده می کنند و از محدودیت استفاده آکواریوم در محیط های خاص غافلند . بکار گیری غیر اصولی آکواریوم نه تنها به زیبایی فضا کمک نمی کند بلکه با رشد جلبکها منظر زننده ای را ایجاد می نمایند.
بنابر این جهت طراحی و تعبیه آکواریوم در طرح خود میبایست عوامل زیر را مورد توجه قرار داد :
انتخاب گونه زیستی آکواریوم
آکواریوم ها را می توان به چهار گونه استوایی ، مرجانی ( آب شور ) ، رودخانه ای و مردابی طراحی کرد ، انتخاب گونه ای خاص به شرایط اقلیمی مکانی که آکواریوم در آن قرار می گیرد بستگی دارد. به عنوان مثال انتخاب طرح استوایی مستلزم و جود نور طبیعی مناسب و دمای معتدل است .
در اینجا بصورت جداگانه گونه های مختلف را مورد بر رسی قرار می دهیم.
طراحی آکواریوم استوایی
همان طور که قبلا" گفته شد ساختار آکواریوم استوایی به گونه ایست که نیازمند نور زیاد و دمای مناسب است ، البته نور بیش از حد نیز باعث رشد نا متجانس جلبکها می شود و به ظاهر آکواریوم لطمه زیادی می زند .
در طراحی اکواریوم استوایی از گیاهان آبزی بصورت فشرده استفاده نمایید و سعی کنید حتی الامکان تمامی نقاط آکواریوم را پوشش دهید . از گیاهان استوایی می توان والیز نریا ، کریپتون و برگ سیبی را نام برد .
دمای مناسب برای این گونه 28 تا 32 درجه سانتیگراد است. مرحله بعد انتخاب گونه ماهیان است ، گوپی ، آنجل ، بلک ویدو ، نئون و انواع تترا ها ماهیان آکواریوم استوایی را تشکیل می دهند .
طراحی آکواریوم مرجانی
همان طور که از نامش پیداست ، آکواریوم مرجانی محیطی پوشیده از مر جان ها و صدف های در یایی است .
آب این گونه شور است و می بایست از ماهیان آب شور ( دریایی ) استفاده کرد . دلقک ماهی ، آنجل آنتن دار ، خفاش ، خروس دریایی می توانند به عنوان ماهیان این گونه انتخاب شوند.
طراحی آکواریوم رود خانه ای
همه می دانیم که رودخانه ها پوشیده از قلوه سنگ و صخره های سنگی هستند ، بنابر این سعی کنید آکواریوم را به شکل کف رود خانه طراحی کنید ، استفاده از تعدادی صخره کوچک آکواریوم را به محیط طبیعی نزدیکتر می کند .
بهتر است در آکواریوم رودخانه ای از ماهیان گوشتخوار استفاده کنید ، ماهیان مناسب این محیط اسکار ، دراگون ، کارد ماهی ، و انواع سیچلاید ها هستند .
استفاده از گیاه در این آکواریوم پیشنهاد نمی شود زیرا معمولا" توسط ماهیان نابود و ریشه کن می شوند . دمای مناسب برای این گونه 22 تا 28 در جه سانتیگراد با نور ملایم است .
طراحی آکواریوم مردابی
ماهیان مناسب این گونه را فایتر ، کت فیش ، پوزه خرگوشی و گورامی ها تشکیل می دهند . گیاه گندمی نیز مناسب ترین گیاه برای این آکواریوم است.
بر خلاف تصور مردم ما راه اندازی و نگهداری یک آکواریوم بسیار ساده است و نیازمند داشتن تخصص خاصی نیست . خوشبختانه در ایران به میزان قابل ملاحضه ای فرهنگ نگهداری آکواریوم رشد کرده است و افراد زیادی به پرورش و نگهداری این موجودات دوست داشتنی روی آورده اند.
ضوابط نورگیر، پاسیو و حیاط خلوت:
1 - ضوابط نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع
حداقل مساحت نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع برای فضاهای اصلی معادل 6% ( شش درصد ) مساحت زمین و حداقل بعد نورگیر 2 متر الزامیست . ( به اطاق های خواب و هال و نشیمن و پذیرایی و ناهارخوری فضاهای اصلی میگویند.ه)
حداقل مساحت نورگیری در قطعات کوچکتر یا مساوی 200 متر مربع برای فضاهای فرعی معادل 3% ( سه درصد ) مساحت زمین و حداقل بعد نورگیر ۲ متر الزامیست. ( به آشپزخانه و انباری فضای فرعی میگویند.ه)
2 - ضوابط نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع
حداقل مساحت نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع برای فضاهای اصلی معادل 12 متر مربع و حداقل بعد نورگیر 3 متر الزامیست . ه
(به اطاق های خواب و هال و نشیمن و پذیرایی فضاهای اصلی می گویند.ه )
حداقل مساحت نورگیری در قطعات بزرگتر از 200 متر مربع برای فضاهای فرعی معادل 6 متر مربع و حداقل بعد نورگیر 2 متر الزامیست .
در صورتیکه از یک نورگیر دو یا چند واحد مسکونی مستقل نورگیری میکنند : ه
فاصله دوپنجره فضای اصلی روبروی هم 6 متر الزامیست . ه
فاصله دوپنجره فضای فرعی روبروی هم 4 متر الزامیست . ه
فاصله دوپنجره ، یک فضای اصلی ویک فضای فرعی روبروی هم 4 متر الزامیست . ه
ضوابط ابعاد و مساحتهای نورگیر و حیاط خلوت های مذکور برای ساختمانهای معمولی تا پنج طبقه ملاک عمل میباشد. ه
ه1 - نورگیر اتاقهای اصلی مانند اتاق خواب و پذیرایی با مساحت 12مترمربع، باحداقل عرض 3متر. ه
2 - نورگیر آشپزخانه بامساحت 6مترمربع، باحداقل عرض2 متره
ه3 -نورگیر سراسری در پلاکهای شمالی بامساحت کمتراز 200 مترمربع، باحداقل عرض 2متر. ه
بدیهی است نورگیر اتاقهای اصلی که مساحت آن بیشتر از 6% مساحت زمین و همچنین نورگیر آشپزخانه که مساحت آن از 3% مساحت زمین بیشتر باشد نیز جزء زیربنا محسوب نمی گردد. ه
مترور، متره و برآورد:
تعریف متره:
متره عبارت است "از محاسبه و اندازه گیری مقادیر مصالح مورد نیاز ، برای اجرای یک پروژه یا محاسبه مقادیر مصالح به کار رفته و مصرف شده در یک پروژه اجرا شده "
معمولا این نوع . . .
مترور و متره و برآورد و تعریف متره و برآورد و انواع آن
تعریف متره:
متره عبارت است "از محاسبه و اندازه گیری مقادیر مصالح مورد نیاز ، برای اجرای یک پروژه یا محاسبه مقادیر مصالح به کار رفته و مصرف شده در یک پروژه اجرا شده "
معمولا این نوع محاسبات و تحلیل ها ، در یک سری جدول های خاص انجام میگیرد که جدول های صورت وضعیت ( جدول ریز متره ، خلاصه متره ، و ... ) نامیده میشود .
افرادی که این نوع محاسبات را انجام میدهند ، مترور نامیده میشوند .
انواع متره :
با توجه به این که مصالح با چه واحدی و برای چه نیازی محاسبه میشود ، انواع متره مطرح میشود که عبارتند از :
1. متره بسته .
2. متره باز (تجزیه بها یا آنالیز بها ).
1. متره بسته
در این روش ،مقادیر و اوزان مصالح را با توجه به واحد های مورد نیاز ، از روی نقشه ها و اسناد پیمان محاسبه و برآورد نموده ، و در جدول های مخصوص وارد مینمایند . سپس مقادیر به دست آمده را در قیمت های واحد پایه (معمولاً از فهرست بهای واحد پایه رشته مربوط استخراج میشود ) ضرب نموده تا قیمت هر آیتم به دست آید . از روی جمع جبری قیمت آیتم ها ، فیمت خالص پروژه حاصل میشود . اگر به این قیمت ، ضرایب مربوطه (ضریب بالا سری ، ضریب تجهیز کارگاه ، ضریب پلوس یا مینوس ، ضریب منطقه ای ، ضریب ارتفاع ، ضریب طبقات ، ضریب سختی کار ) ضرب شود ، قیمت کل پروژه به دست می آید .
در اینجا باید مشخص شود که هر عملیات را با چه واحدی باید محاسبه نمود ، وقتی واحد مشخص شد ، محاسبه مقادیر کار به توان ریاضی ، مهندسی و تجربه شخصی مترور بستگی دارد که بتواند به بهترین شکل محاسبات مربوطه را انجام دهد .
در قیمتهای واحد پایه فهارس بها ، هزینه تهیه کل مصالح ، ماشین آلات نیروی انسانی ، بارگیری و حمل مصالح و لوازم ماشین آلات مورد نیاز به هر فاصله (به استثناء موارد مشخص شده در فهرست بهاء تا پای کار و بار اندازی ، اتلاف مصالح ، تهیه آب ، سوخت ، تعمیر و استهلاک ماشین آلات برای اجرای صحیح و کامل کارها طبق نقشه و مشخصات آمده است ، بنابراین برای محاسبه مقادیر مصالح مصرفی در پروژه به روش متره بسته ، باید واحدهای مربوطه مشخص شود که بعضی از آنها به قرار زیر است:
1. کارهایی که به متر مکعب محاسبه میشود . مانند عملیات خاکبرداری ، خاکریزی ها ، بتن ریزی ، سنگ چینی ، شفته ریزی ، آجر کاری به ضخامت 35 سانتی و بیشتر .
2. کارهایی که به متر مربع محاسبه میشوند ، مانند اندود های مختلف داخلی و خارجی ، کاشی کاری ، عایق کاری ، تیرچه بلوک ، طاق ضربی ، شیشه ، آسفالت نما سازی و ...
3. کارهایی که با متر طول اندازه گیری و محاسبه میشوند ، مانند قرنیز ها ، جدول گذاری ، انواع لوله کشی ها ، نهرکشی ، واتر استاپ ، درزهای بتن ، خط کشی و فلاشینگ ها .
4. کارهایی که با وزن محاسبه میشوند ، مانند کلیه عملیات فلزی، آرماتور بندی ، سیمان و آبرولندنی .
5. کارهایی که با عدد محاسبه می شوند ، مانند کلیه ادوات برقی ، لوازم بهداشتی و ...
6. كارهایی كه با تركیب دو واحد محاسبه میگردد مانند مترمكعب/كیلومتر برای حمل خاك و نخاله و تن/كیلومتر برای حمل مصالح ( سیمان و شن و مصاح سنگی و آجر و آهنآلات ) و ...
2. متره باز (تجزیه بها یا آنالیز بها )
برآورد هزینه اجرا و مدت زمان لازم برای اجرای یك پروژه ، بدون استفاده از تجزیهبها امكان پذیر نیست و هر چه تجزیهبهای مورد استفاده از نظر مصالح و نیروی انسانی و ماشینآلات مورد نیاز به واقعیت نزدیكتر باشد ، به همان میزان برآورد اولیه به هزینه اجرایی پروژه نزدیكتر خواهد بود . در این روش ، كلیه كارها و مقادیر محاسبه شده از روی جداول متره محاسبه و برای هر كار تجزیه بهای مربوطه انجام میگیرد . برای انجام تجزیه هریك از اقلام كار به بخشهای نیروی انسانی ، ماشینآلات ، مصالح ، حمل و غیره نیازه به تجربه افراد كارگاهی و آنالیزهای معتبر از منابع و مراجع معتبر میباشد .
تعریف برآورد :
اگر مقادیری که با توجه به واحدهای مورد نیاز در قسمت متره به دست آمده ، قیمتگذاری گردد (( برآورد ریالی یا برآورد قیمت پروژه )) نامیده میشود.
بنابر این در متره و برآورد ، دو هدف اساسی دنبال می شود :
الف) تعیین مقادیر مصالح مصرفی ، نیروی انسانی با توجه به نوع تخصص و تعداد آنها و نیروی ماشین آلات با توجه به نوع و تعداد و مدت آنها در طول پروژه
ب) تعیین قیمت ریالی یا ارزی پروژه که معمولا در دو مرحله انجام میشود :
بکی قبل از اجرای پروژه برای تعیین و پیشبینی بودجه اجرای پروژه جهت اجرا ، و دومی در مرحله حین اجرای پروژه است که معمولاً در قالب صورت وضعیت مطرح میشود .
مهمترین اسناد و مدارک مورد نیاز به شرح زیر است :
1. یک سری کامل نقشه های اجرایی شامل نقشه های سازه ای ، معماری ، تاسیسات مکانیکی ، تاسیسات الکتریکی و دتایل های لازم .
2. جدول های صورت وضعیت ( متره ، خلاصه متره ، مالی ) .
3. قیمتهای مصالح ،نیروی انسانی ، نیروی ماشینی ، (فهرست بهاء منضم به پیمان ) .
4. شرایط خصوصی پیمان یا سایر اسناد منضم به پیمان.
انواع برآورد :
1 ـ برآورد Estimate
پیشبینی مقادیر كمیتهای طرح مورد نظر ، كه معمولاً برای هزینههای یك طرح ، منابع آن و زمان اجرای طرح كاربرد دارد .
2 ـ برآورد مقادیر Quantity survey – Bill of quantity estimation
عبارت است از محاسبه ریز مقادیر كمیتهای اقلام مختلف یك طرح .
3 ـ برآورد مقدماتی Preliminary estimation
برآوردی كه متكی بر اندازهگیری اجمالی و قیمتهای خیلی كلی واحد كار باشد ، مثل برآورد بنای یك پروژه بدون مطالعه عمیق آن كه بر اساس نوع بنا و زیربنا و كاربردهای آن بر طبق آمار و ارقام و تجربه پروژههای قبلی ، محاسبه و پیشبینی میگردد .
4 ـ برآورد اولیه Preliminary estimation
برآوردی است كه پس از پایان مهندسی فرآیند از مهندسی پایه با درجه خطای مثبت ، منفی 15 تا 25 درصد قابل انجام است .
5 ـ برآورد تقریبی Approximate estimation
برآوردی است كه چون بر اساس اطلاعات مقدماتی میباشد دقیق نیست .
6 ـ برآورد تعیین كننده Definitive estimation
برآوردی است كه پس از پایان مهندسی پایه با درجه خطای مثبت ، منفی 10 تا 15 درصد قابل انجام است . وجه تسمیه تعیین كننده نیز برای اتخاذ تصمیم در توقف یا ادامه كار است .
7 ـ برآورد تفضیلی Detailed estimation
برآوردی است كه پس از پایان مرحله مهندسی تفصیلی یا طراحی تفصیلی با استفاده از نقشههای اجرایی تهیه میشود و با خطای تا 10 درصد میتواند مورد قبول واقع شود .
8 ـ برآورد هزینه Cost estimating
یك فرآیند محاسباتی است كه با توجه به بررسیها ، و اندازهگیریها و یا مترهكردن ( بر مبنای نقشهها و مشخصات ) مقادیر و كمیتهای مختلف طرح به دست آمده و سپس با اعمال قیمت واحد مربوط به آنها ، هزینه اجرای طرح محاسبه میشود .
9 ـ برآورد هزینه اجرای كار Execution cost estimate
مبلغی است كه به عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان ، به وسیله كارفرما محاسبه و اعلام شده است .
10 ـ برآورد هزینه اجرای عملیات Estimating of the work execution
برآوردی است كه مطابق روش تعیین شده در شرح خدمات قسمت یا مرحله مربوط و بر اساس قیمتهای روز در تاریخ تسلیم گزارش قسمت یا مرحله مربوط تهیه و به تصویب دستگاه اجرایی رسیده باشد
ضرورت آگاهی مهندسین از علم اقتصاد:
یکی از معانی اقتصاد در لغت، میانهروی و پرهیز از افراط و تفریط در هر کاری است .
ارسطو: علم اقتصاد یعنی مدیریت طرح
آدام اسمیت: اقتصاد، علم بررسی ماهیت و علل ثروت ملل است
استوارت میل: اقتصاد، عبارت است از بررسی ماهیت ثروت از طریق قوانین تولید و توزیع
آلفرد مارشال: اقتصاد، عبارت است از مطالعه بشر در زندگی شغلی و حرفهای
اقتصاد خرد:
اقتصاد کلان:
بهرهوری:
سطوح مختلف بهره وری عبارتند از:
4- سطح رشتههای عمرانی، تجاری، خدماتی، صنعتی و یا کشاورزی
فواید عمومی بهره وری عبارتند از:
· افزایش کیفیت (مرغوبیت و مطلوبیت)کالاها وخدمات عمرانی
· ثبات قیمتها و یا حتی کاهش آن
منافع و فواید بهره وری برای طرحهای عمرانی را میتوان به شرح ذیل برشمرد:
برای بهبود بهره وری موانعی به شرح ذیل وجود دارد:
· عدم اعتقاد و باور ملی به نتایج و فواید بهبود بهره وری
· ترس از برخی نمودهای ظاهری بهره وری از جمله ترس از بیکاری
· عدم آگاهی عمومی نسبت به مفاهیم وجایگاه بهره وری، میزان اهمیت آن و نقش و وظایف افراد در این راستا
· بی توجهی به فکرهای خلاق و مبتکر
· مقاومت افراد در مقابل تغییرات و عدم تمایل به ترک برخی عادات
· غرق شدن در روشها و تکنیکها و تغییر باورهای فکری
· بلند پروازی کردن وعدم توجه به مسائل به ظاهر کوچک و راه حلهای خرد
· عدم هماهنگی وعدم هدایت و نظارت مناسب
· دخالتهای بیجای برخی کارشناسان در سایر حوزههای کاری و اظهار نظرهای غیرکارشناسانه
· عدم وجود کارشناسان خبره و یا عدم انگیزش آنها در ارزیابی سیستم و تجزیه و تحلیل و اندازه گیری بهره وری
· برخورد مقطعی با موضوع بهره وری وعدم تداوم آن
بطور کلی عوامل موثر برای افزایش سطح بهره وری را میتوان چنین برشمرد:
1- بهبود کیفی عامل کار، با توجه به اینکه نیروی انسانی مهمترین عامل در بهبودی بهره وری میباشد لذا میتوانند با بکارگیری نکات ذیل موجبات ارتقای بهره وری را فراهم نمایند:
الف: نگرشهای مثبت کاری مهندسین، مسئولین
ب: کسب مهارتهای جدید و ارتقای تخصص با کمک آموزش
ج: کمک به همکاران در مواقع لزوم و اجرای کارها به صورت گروهی و دسته جمعی
ه: انجام درست کارها از بدو امر
و: حفظ سلامت جسمانی و تغذیه مناسب افراد
ح: بالا رفتن سطح آموزش مستمر و مداوم نیروی کار
ط: انجام پژوهش و تحقیقات متناسب با کار
ی: سپردن کار به کاردان و گماردن افراد در مشاغل متناسب
ک: ایجاد شرایط خوب کاری و تفریحات سالم
م: استفاده از سیستم مکانیزه و روش خودکار
2- بهبود روابط حاکم بین مسئولین و مهندسین، مهندسین و افراد شاغل
الف: بکارگیری سبک مدیریتی صحیح و علمی
ب: توجه مدیریت به مشکلات کاری و زندگی افراد
د: ایجاد روابط دوستانه و صمیمی مهندسین با افراد شاغل در بخش
ه: دادن آگاهی و شناخت به کارگران و کارکنان درباره اهداف و وظایف سازمانی و جایگاه افراد درآن.
ز: ایجاد روحیه همکاری و مشکل گشایی در سازمان و باور داشتن آن توسط مدیران و کارکنان.
ج: کوشش و پشتیبانی مدیریت در زمینه مدیریت مشارکتی و بهرهوری.
3- بهبود در بکارگیری رهاوردهای فناورانه
الف: استفاده از ماشین آلات و تجهیزات بهتر و سرمایه گذاری بیشتر در تجهیزات و ماشین آلات
ب: اهمیت دادن و استفاده از قدرت نوآوری و خلاقیت کارکنان و پژوهشهای کاربردی آنها
ج: تحولات و پیشرفت فنی و دگرگونیهای فناورانه
د: استفاده صحیح و کامل تجهیزات فنی و فناوریها
ه: ایجاد وحدهای تحقیق و توسعه و اهمیت به جایگاه آنها
ز: یکپارچه کردن صنایع و ایجاد واحدهای عظیم و تولید هنگفت جهت صرفه جویی ناشی از تولید انبوه
ج: تغییر و دگرگونی در کیفیت مواد اولیه و بهبود آن
ط: تغییر دگرگونی در فرآیند ساخت و عملکرد سیستم و بهبود شیوهها و فنون مهندسی صنایع
ک: نظام به موقع خدمات و تولید به هنگام
ل: نظام موجودی صفر یا بدون انبار، نظام (Zero Inventory) به منظور صرفه جویی در هزینههای سرمایهای و عملیاتی انبار و انبارداری
نتیجه:
چنانچه میدانیم طرحهای عمرانی کشور که دارای اعتبارات ملی، عمرانی، استانی، منطقهای، داخلی هستند نسبت به حجم عملیات دارای مبالغ ریالی متفاوت بوده و شرایط مالی، اقتصادی، نرخ تورم و... در اجراء آن نقش اساسی دارد.
گرافیک محیطی چیست؟مطالب مشابه :
ارگونومی در فضای عمومی شهری ...
معماری دیروز،امروز وفردادر ایران و جهان - ارگونومی در فضای عمومی شهری - اگه دانشجوی
چند اصول برای طراحی معماری...
استفاده از تدابیر ارگونومی (مهندسی انسانی یا دانش هماهنگ سازی میان انسان، محیط و ماشین)
طراحی ساختمان مهد کودک
این وبلاگ همچنین در باره سازه ومعماری بناها به شما اطلاعات
معماری روکوکو
» ارگونومی وبلاگ مهندسی عمران ومعماری; ویکی
برچسب :
ارگونومی ومعماری