نحوه طراحی سوالات امتحانی

نحوه طراحی سوالات امتحانی2- در طراحی سوالات امتحان شرایط عمومی دانش آموزان، امکانات ، منابع ، تجهیزات ، نیروی انسانی و... مد نظر قرار گیرد .

3- طراحی سوالات بر اساس بارم بندی و بودجه بندی کتاب درسی صورت پذیرد .

4- اهداف آموزشی امتحان مشخص گردد .

5 -جدول مشخصات آزمون با توجه به موارد زیر تهیه شود :

1/5 - درج اهداف و محتوا در جدول

2/5- درج طبقات حیطه شناختی در جدول

3/5 - مشخص نمودن انواع سوالات آزمون

4/5- مشخص نمودن تعداد سوالات امتحان

6 - سوالات امتحانی باید میزان تحقق اهداف آموزشی را ارزیابی کند .

7- صورت سوال و مساله روشن، واضح و شیوا باشد .

8 - سوال مختصر ،ساده و سلیس نوشته شود .

9- سوال طوری تهیه شود که به طور مستقیم به هدف مورد اندازه گیری مربوط باشد .

10 - سوال باید موضوع مهمی را مورد سنجش قرار دهد .

11 - زمان مناسب پاسخگویی به هر سوال با توجه به قدرت متوسط دانش آموزان محاسبه و قید شود .

12 - سوالات از نظر آیین نگارش و رسم الخط واضح و مشخص باشد و در آن علائم دستوری و نقطه گذاری دقیقا رعایت گردد .

13 - سوال و جواب از نظر علمی ، آیین نگارش ، زمان پاسخ گویی ، بارم بازبینی شود تا خطا به حداقل برسد .

14 - در سوال هایی که هدف آن ارزشیابی میزان فهم دانش آموزان است و نه دقت محاسباتی ، از اعداد ساده استفاده شود .

15 - پاسخ ( راهنمای تصحیح ) هر سوال به طور دقیق و کامل به همراه ریز نمرات متعلقه نوشته شود و از ارجاع به صفحات کتاب خودداری شود .

16- حتی المکان توضیحات ضروری در متن سوال آورده شود و در داخل پرانتز درج نگردد .

17- متن سوال برای همه دانش آموزان یک مفهوم را القا کند تا همه بتوانند پاسخ مشخصی ارائه کنند .

18- انتظار خود را از دانش آموزان مشخص نموده و در صورت لزوم واحد مقیاس ، میزان دقت مورد انتظار در پاسخ گویی بیان شود .

19- در صورتی که مساله ای ، راه حل های مختلف داشته باشد ، بایستی بدان اشاره و موضوع در راهنمایی تصحیح نوشته شود .

20 - حتی المکان از به کاربردن کلمات منفی در متن سوال خودداری شود و در صورت ضرورت ،کلمات منفی مشخص گردند .

21 - از به کاربردن کلمات منفی در منفی پرهیز شود .

22 - در طراحی سوال سطوح مختلف ارزشیابی (آسان،متوسط بال، متوسط پایین ، دشوار)مد نظر قرار گیرد .

1/22 - سوالی دشوار محسوب می گردد که تا 25 درصد دانش آموزان بتوانند به آن پاسخ صحیح بدهند .

2/22 - سوالی متوسط بالا محسوب می گردد که از 25 تا 50 درصد دانش آموزان بتوانند به آن پاسخ صحیح بدهند .

3/22 - سوالی متوسط پایین محسوب می گردد که از 50 تا 70 درصد دانش آموزان بتوانند به آن پاسخ صحیح بدهند .

4/22- سوالی آسان محسوب می گردد که بیش از 75 درصد دانش آموزان بتوانند به آن پاسخ صحیح بدهند .

23 - طراحی سوالات بایستی با توجه به ماهیت هر درس انجام گیرد .

24 - حتی المکان از اصطلاحات،مفاهیم و علائم به کاربرده شده در کتاب استفاده شود .

25- نمره هر سوال متناسب پاسخ درست آن سوال باشد .

26 -نمره هر سوال با توجه به موارد ذیل در نظر گرفته شود :

1/26- ارزش نمره ای هر سوال کمتر از ./25 نباشد .

2/26 - در مواردی که سوال دارای چند پرسش است ، نباید ارزش نمره ای هر قسمت کمتر از 0/25 تعیین شود .

3/26- هنگام ارزش گذاری سوالات توجه کافی معمول گردد تا نمره هر سوال قابل قسمت به تعداد پاسخ های سوال باشد .

4/26 - نمره هر سوال نباید از نمره اختصاص داده شده به آن بخش از نظر بودجه بندی بیشتر باشد .

27 - سوالات بر اساس سطوح یادگیری بلوم طراحی شود به خصوص در بخش حیطه شناختی به طبقات دانش ، درک و فهم ، تجزیه وتحلیل ، ترکیب و ارزشیابی توجه شود به گونه ای که تعداد سوالات در هر یک از سطوح متناسب با اهداف رفتاری و بودجه بندی کتاب درسی باشد .

28 - سوالات بایستی تمام فصول کتاب را به طور منطقی تحت پوشش قراردهد .

29 - سوالات آزمون باید نمونه کاملی از اهداف آموزشی کتاب درسی باشد .

30 - هنگام به کاربردن واژه هایی مثل بررسی کنید ، مقایسه کنید و.... ملک پاسخگویی مشخص باشد .

31- سوالات باید به گونه ای طرح شوند که از نظر علمی بین متخصصین اختلفی نباشد .

32 - بهتر است صورت سوال یا مساله از پاسخ آن طولانی تر نباشد .

33- در طرح سوال در سطوح بالا حیطه شناختی نباید کلمه به کلمه از روی متن درس نوشته شود.

34 - سوالاتی که دانش آموز برای پاسخگویی به آن به ابزار و وسایل خاصی نیاز دارد باید دقیقا توسط طراح آن درس مشخص گردد .

35- سوالها مستقل از یکدیگر طرح شوند تا جواب دادن به یک سوال پاسخ به سوال های دیگر کتاب نباشد .

36 - سوالاتی که دارای چند قسمت می باشد ، باید به گونه ای طراحی شوند که اگر دانش آموز نتواند به یکی از قسمت ها پاسخ دهد ازپاسخ دادن به بقیه قسمت ها محروم نگردد .

37 - از توضیحات غیر ضروری و گمراه کننده در متن سوال خودداری شود .

38 - در طراحی سوالات که مبتنی بر عقاید شخصی است ، از دانش آموز خواسته شود تا دلیل و شواهد خود را برای عقیده یا طرز فکر خود ارائه کند .

39 - در سوالهایی که جواب کوتاه دارند ( بله – خیر) با کلماتی مانند چرا و چگونه تکمیل شوند .

40 - در صورتی که رسیدن تدریجی به یک هدف و یا بخش های یک سوال به یک هدف کلی مربوط باشد ، نسبت به طرح سوالات چند مرحله ای اقدام شود .

41 - عبارتی از سوال ، راهنمای پاسخ صحیح برای همان سوال یا دیگر سوالات نباشد .

42 - حتی المکان از به کار بردن واژه های چه کسی ، چه وقت ، کجا .و .... خودداری شود و به جای آن از کلماتی نظیر چرا ،چگونه و به چه دلیل استفاده شود .

43 - اگر سوالی برای رسیدن به جواب صحیح، راه حلهای مختلفی داشته باشد در راهنمای تصحیح به آن اشاره شود .

44- به مشخصات ظاهری سوال ( زیبایی، تراکم سوالها، خط نگارشی ، وضوح نمودارو اعداد ، شکل و .....) توجه شود .

45 -چنانچه از نظر تعداد سوال محدودیت وجود دارد ، از یک مفهوم سوال تکراری داده نشود .

46- حتی المکان ترتیب سوالات با توجه به ترکیبی از موارد زیر تنظیم شود :

1/46 - گروه بندی انواع سوالها

2/46- آسان به دشوار

3/46 - به ترتیب مفاهیم عنوان شده در فصلهای کتاب درسی

4/46 - به ترتیب سطوح حیطه شناختی

47- در چینش سوالات ،اولین سوال یک سوال ساده باشد .

48- راهنمایی لزم و دستورالعمل برای جلوگیری پاسخ به سوالات ارائه گردد وبا توجه به نوع سوال ، وسایل مورد استفاده ( ماشین حساب ، خط کش و ...) زمان ، محل پاسخ ، نوع قلم مورد استفاده و ... مشخص گردد .

49 - فضای مناسب برای پاسخ لزم پیش بینی شود .

50- تعداد سوالات کوتاه پاسخ و گسترده پاسخ متناسب باشد .

51 - در طراحی سوالات به واژه ها ، عبارات ،ارقام و مسایل کم اهمیت تاکید نشود بلکه ملاک اصلی هدفهای آموزشی کتاب درسی باشد .

52 - در طرح سوال از به کار بردن جملت طولانی ، کلمات غیر مصطلح و مبهم و ضمایری که مراجع آنها مشخص نیست باید پرهیز شود .

53 - در مواردی که سوال دارای شکل یا پاسخهای کوتاه و متعدد باشد نمره آن سوال نیز به طور مجزا ، جزء به جزء تهیه و تنظیم شود .

54 - سوالات باید از محتوای کتاب درسی طراحی شود و از پاورقی ها،مقدمه، حذفیات، بخشهای مطالعه آزاد سوال طرح نگردد .

55- در برگه آزمون نمره پاسخ هر سوال به تفکیک در سمت چپ ورقه و مقابل هر سوال در ردیف مربوط قید گردد .

56- در برگه آزمون ریز نمرات و جمع کل نمره ی آزمون منطبق با قوانین و مقررات باشد .

57- زمان پاسخ دهی به سوالات آزمون متناسب با قدرت متوسط دانش آموزان تعیین گردد .

58- اگر سوالات در بیش از یک صفحه تایپ شده باشد ، اول صفحات شماره گذاری شده و ثانیا در پایان صفحه عبارت (( بقیه در صفحه .... )) درج گردد .

59 - سوالات دارای اعتبار باشند یعنی سوالات رفتار و خصیصه معینی را که آزمون به منظور اندازه گیری آن ساخته شده است را اندازه بگیرد .

60 - در سوالهای کامل کردنی که برای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به کار می روند ، تعداد زیاد جای خالی منظور نشود .

61 - جای خالی سوالهای کامل کردنی تا آنجا که ممکن است در قسمت پایانی سوال قرار گیرد .

62 - در صورت امکان مسایل پیچیده و چند مرحله ای به تعدادی مساله یک مرحله ای ساده تقسیم شود .

63 - از کاربرد کلماتی چون ، همه ،بعضی وقتها ، غالبا و هرگز در سوالات صحیح و غلط خودداری شود .

64- در سوالهای صحیح و غلط سعی شود طول سوالهای صحیح و طول سوالهای غلط هم اندازه باشد .

65 - در طرح سوالات جور کردنی فهرست پاسخ ها باید به طور منطقی مرتب شوند .

66 - در طرح سوالات چند گزینه ای ، طول گزینه درست باید در سوالات مختلف تغییر کند .

67- سوالات آزمون باید به زبانی نوشته شود که در حد درک و فهم دانش آموزان باشد .

68 - از دادن سوالهای انتخابی خودداری شود .

69 - اگر سوالهای آزمون نیاز به تفکر ، جدول بندی و ترسیم داشته باشند برای امتحان وقت اضافه در نظر گرفته شود .

70- تعداد سوالات یک آزمون را با توجه به جمیع شرایط دانش آموزان ، محتوای کتاب ، آب و هوا، تجهیزات و امکانات و .... تعیین گردد .

منبع : کارشناسی سنجش و ارزشیابی تحصیلی دوره متوسطه سازمان آموزش و پرورش استان مرکزی

نحوه طراحی سوالات امتحانی

مطالب مشابه :

نحوه طراحی سوالات امتحانی

کتابهایی با موضوع کارآفرینی

حضرت رقیّه (س) در اوراق تاریخ

واکنش سعود الفیصل به حادثه فرودگاه جده

تست هوش:

دوره ساساني

پاسخ های جالب دانش آموزان:(پست ثابت)

عوملی که میتوانند جلسات شورای معلمان را پربار نمایند