«ياد آرز شمع مرده يادآر»

«ياد آرز شمع مرده يادآر»

جمعه گذشته به عيادت يكي از اقوام رفته بودم كه به تازگي از سكته اي جان سالم بدر برده بود. او به صرافت افتاده بود كه بازنشسته شود و در پي دانستن سوابق بيمه اي خود بود. به او گفتم كه سازمان تامين اجتماعي اعلام كرده است سوابق بيمه شدگان در سايت سازمان قابل رؤيت است. پسرش كامپيوتر را آورد و به اينترنت وصل شد و آدرس سايت سازمان را دادم و تمامي سوابق نزديك به چهل سال او در كارگاه ها و شعب مختلف به يكباره بر روي صفحه نمايش نقش بست و نگاه او سرشار از شعف و شادي شد، وقتي كه ديد سوابق ابتداي اشتغال و دوره آزمايشي هم وجود دارد.

از خانه او كه بيرون آمدم ناگهان خاطره "طرح ملي سامان سوابق بيمه شدگان" در ذهنم رژه رفت و به ياد همگنان و همكاران مرحوم سازمان تامين اجتماعي افتادم كه هم اكنون رخ در نقاب خاك كشيدند. مرحوم خدامراد عيدي شيخ رباط و مرحوم جمشيد اميني فر و مرحوم جافروند، همكاران استان خوزستان كه در حادثه تصادف رانندگي و در حين ماموريت براي طرح ملي سامان سوابق بيمه شدگان به رحمت خدا رفتند و جناب آقاي دريالعل كه قطع نخاع گرديد و جناب آقاي نبي الله زارعي معاون استان كه مجروح شد. بياد دارم آنروز با مديرعامل وقت سازمان و هيئتي از تهران به اهواز رفتيم، براي تكريم درگذشتگان اين حادثه و عرض تسليت به بازماندگان و عيادت از مجروحان و در منزل يكي از مرحومين تنها دختر او و چشمان اشكبارش را ديدم و در يك لحظه، اين سؤال به ذهنم آمد كه آيا اجراي اين طرح و انجام آن باعث اين لطمه به خانواده و اين دختر معصوم شده است يا اينكه حكايت "لايستقدمون ساعه و لايستاخرون" است؟

بهر تقدير آنروز كه نگاه شوق آميز بيمه شده را پس از ديدن سوابق بيمه اي يك عمر كارش در بستر بيماري ، ديدم برخود فرض دانستم كه ذكري از همكاران تلاشگر سازمان تامين اجتماعي در اجراي اين طرح عظيم داشته باشم . شايسته است يادي نيز از مرحوم حسن ثابتي منفرد معاون اداره كل نامنويسي و حسابهاي انفرادي وقت داشته باشم كه در مراحل مختلف اين طرح نقش بسزايي داشت و ايضاء مرحوم مجيد روزيفراخ كه در آن زمان مديركل تامين اجتماعي تهران بزرگ بود و يكي از مراحل اساسي و بحراني طرح درحوزه عمل او شكل گرفت و انجام شد .

بطور كلي بحث حفظ و صيانت از سوابق بيمه شدگان و شكل دهي حسابهاي انفرادي مشتمل بر منابع و مصارف يـك بيمـه شده يكي از اساسي ترين وظايف هر سازمان بيمه گر اجتماعي است و علاوه بر آن يكي از پيش شرط هاي اساسي براي انجام محاسبات بيمه اي(آمار – بيمه) و انجام برنامه ريزي اقتصادي،مالي وبيمه اي و درماني براي سازمان تامين اجتماعي است . در ايران و از ابتداي تاسيس سازمان تامين اجتماعي بابكارگيري يك شركت آمريكايي و خريد و نصب "ابركامپيوتر" و دستگاه هاي پانچ كارت براي ثبت و نگهـداري سـوابق بيمه شدگان اقدام شده بود. ولي اين امر، هم در اجرا بطور كامل انجام نپذيرفت و هم اينكه در مقطع انقلاب شركت مزبور به تعهدات خود عمل نكرد و تجهيزات مزبور را رها كرد و گريخت و بهمين سبب سازمان تامين اجتماعي بابت مطالبات خود از آمريكايي ها يكي از دست اندركاران مذاكرات الجزاير بود و در اين ارتباط اوائل پيروزي انقلاب فيلم سينمايي هم ساخته شد.

پس از مدتي با همت كارشناسان ايراني دستگاه هاي مزبـور راه انـدازي شـد و طرحهـا و كـارت هاي جمع آوري سوابق موسوم به "كارت ها و طرح30-30" به مرحله اجرا گذارده شد ولي بهرتقدير تا سال 1378 اقدام مؤثر و راهگشايي كه جامعيت داشته باشد صورت نپذيرفته بود.

در اين سال مديرعامل وقت سازمان تامين اجتماعي و معاون وقت فني و درآمد و اينجانب بازديدي از شعبه 6 تهران بزرگ واقع در سه راه آذري داشتيم كه همكاران در بين جنگلي از كمدهاي بايگاني محصور شده بودند . اين بازديد و دستور مديرعامل براي تهيه و تدوين طرح ملي ساماندهي سوابق بيمه شدگان نقطه آغاز اين حركت شد . مديرعامل جزوه اي تهيه كرد كه به اهميت مقوله اطلاعات در سازمانهاي بيمه گر اجتماعي ونيز وظيفه اساسي اين سازمانها در حفظ و صيانت از سوابق بيمه شدگان بعنوان "امانت" مي پرداخت و معاونت فني و درآمـد جـزوه ها و دستـورالعملي را تهيـه كرد كه به مبانـي و قواعد فني و بيمه اي مربوط به سوابق بيمه شدگان و نيز لاغرسازي پرونده هاي موجود در شعب اختصاص داشت و اينجانب هم متولي تهيه جزوه اي درخصوص گردش كار و فرآيند هاي اجرايي و عملياتي طرح و همچنين برگزاري همايش هاي منطقه اي و استاني در سراسر كشور شدم.

پس از آماده شدن بخشنامه ها و دستور العمل ها و فرم هاي مربوطه و ساخت نرم افزارهاي آن توسط شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين و خريد سخت افزار لازم و همچنين تامين نيروي انساني (اپراتور) براي ثبت اطلاعات و ... لازم بود كه تمامي سطوح مديريتي و كارشناسي بدنه سازمان در ارتباط با اين طرح توجيه و اقناع شوند.

در طي يكماه و با برنامه ريزي و اجراي معاونت امور استانها 12 همايش در سراسر كشور برگزار و تمامي سطوح مديريتي و كارشناسي سازمان نسبت به اين طرح توجيه شدند و مديرعامل و معاون فني و درآمد و مديركل امور نامنويسي وحسابهاي انفرادي وقت و اينجانب بعنوان معاون امور استانها نسبت به ارائه جزوات مزبور در همايش هاي منطقه اي اقدام و يك بسيج همگاني در بين بخشهاي مختلف سازمان ايجاد شد. همچنين معاونت فرهنگي و اجتماعي و اداره كل روابط عمومي و امور بين الملل و موسسه آتيه (نشريه آتيه) مكلف شدند بر روي فرهنگ سازي موضوع كاركنند، هم از نظر توجيه همكاران و هم از منظر اقناع افكار عمومي و شركاي اجتماعي سازمان تامين اجتماعي چرا كه برخي افـراد مخـالفـت ها و يا نگراني هايي را مبني بر احتمال از بين رفتن سوابق افراد در فرآيند اجراي طرح داشتند و يا دغدغه هايي را در اين زمينه دامن مي زدند.

درحالي كه به جهت كاغذي بودن ليستهاي سوابق بيمه شدگان و شرايط بعضاً‌ نامساعد نگهداري آنها و بويژه با توجه به قدمت سوابق و پرونده ها، در عمل اين سوابق بدون اجراي طرح هم احتمال داشت كه از بين برود كمااينكه در جريان جنگ تحميلي سوابق بيمه شدگان در شعبه خرمشهر دچار مشكل شد و يا در غائله استان شدن قزوين، ‌سوابق موجود در يكي از شعب سوخته بود و يا در سيل و زلزله هاي مختلف، اين سوابق آسيب مي ديدند. مضافاً به اينكه به مرور زمان و با افزايش بيمه شدگان، ديگر امكان استخراج سوابق و ريز دستمزد بيمه شدگان براي همكاران در محيط هاي بايگاني شعب ميسر نبود. بعبارتي يكي از پيش نيازهاي اتوماسيون سيستم هاي جاري بيمه اي سازمان، بحث مكانيزه شدن سوابق بود. بويژه آنكه تا پيش از اجراي طرح، سازمان فاقد بايگاني راكد در مركز و استانهابود و مديريت استاندارد بر اسناد و مدارك بيمه اي كه ملاك و مبناي شكل گيري منابع و مصارف سازمان بود، اعمال نمي شد و هر روز بر قطر و ضخامت پرونده هاي درآمد ، فني ، مستمري و ... افزوده مي شد.

بخاطر دارم طي جلسه اي كه تا پاسي از شب به طول انجاميد، براي تعيين مدت زمان اجراي طرح با مديرعامل وقت سازمان به بحث و مجادله پرداختيم. معاونتهاي فني و درآمد و امور استانهاي وقت (اينجانب) پيشنهاد 5 سال را داشتيم و مديرعامل وقت نظرش روي دوسال و نهايتاً‌ سه سال بود . حتي وقتي پيشنهاد مديرعامل طرح را به جلسه شوراي عالي تامين اجتماعي جهت تصويب ارائه نمود، نمايندگان كارگري و كارفرمايي شورا نيز نظرشان بر اجراي 5 ساله طرح بود ولي مديرعامل وقت آنها را نيز مجاب كرد . البته شايد او مي دانست كه اگر طرح مطول شود امكان دارد به سرنوشت طرحهاي قبلي دچار گردد و شايد هم خبر داشت كه قرار است به زودي رئيس سازمان برنامه و بودجه شود و پس از او ديگر طرح به فراموشي سپرده شود.

بهر تقدير طرح مزبور عليرغم همه كاستيها و احياناً اشكالاتي كه داشت، بطور ملي و در سطح كشور به مورد اجرا گذارده شد و سوابق بيمه شدگان از خرداد ماه 1328 تا زمان اجراي طرح مكانيزه وارد رايانه ها شد و پس از تغيير مديرعامل مزبور نيز اين طرح ادامه يافت و سازمان موفق شد در سطح شعب كارنامه كشوري سوابق را به بيمه شدگان ارائه نمايد . بعضاً سوابقي يافت مي شد كه توسط پيمانكاران خارجي صنعت نفت به زبان انگليسي نوشته شده بود و بعضاً سوابق بر روي كاغذهايي كه در حال پودر شدن بود توسط همكاران استخراج مي گرديد و تعدادي از همكاران دچار عارضه هاي پوستي و تنفسي مي شدند و در شعبه خرمشهر بخاطر اثرات بمب هاي شيميايي همكاران براي استخراج سوابق دچار مشكل بودند و در اين ميان نيروهاي كارشناس فرابري داده ها در سطوح شعبه و استان و نيز كارشناسان و مديران بخش بيمه اي شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين نقش بسزايي در اجراي طرح داشتند.چرا كه در قالب اين طرح قرار بود ميلياردها ركورد اطلاعات وارد كامپيوتر شود و پردازش گردد و براساس برآوردهاي انجام شده بيش از 40% اطلاعات منابع انساني كشور در اين پايگاه شكل مي گرفت.

در سال 1384 كه از معاونت امور استانها بركنار و بعنوان مديرعامل شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين منصوب شدم، با همكاري مديران ، كارشناسان اين شركت و برپايه نتايج طرح سامان سوابق و همزمان با برپايي غرفه "تامين اجتماعي الكترونيك" درنمايشگاه الكامپ، سيستم ارائه كارنامه سوابق كشوري بيمه شدگان عرضه شد.

بطوريكه وقتي طي مناقصه اي طرح تكوين پايگاه اطلاعات نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي را برنده شديم به اين خاطر بود كه با ارائه نتايج طرح سامان سوابق بيمه شدگان توانسته بوديم توانايي خود را اثبات كنيم. در همان زمان وزارت كار و امور اجتماعي بدنبال تاسيس پايگاه اطلاعات بازار كار بود كه به كمك شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين نياز داشت و توانستيم با تكيه بر همين تجربه در طرح مزبور نيز مشاركت نمائيم و به گفته مدير طرح مزبور از بين 35 دستگاه كه اطلاعات ملي در اختيار داشتند فقط اطلاعات سازمان تامين اجتماعي (شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين) و آموزش و پرورش (درخصوص تحصيلات كارجويان) توانسته بود رفع نياز آنها را بنمايد. در همان زمان طرح ايجاد سيستم حسابهاي انفرادي كه از مدتها قبل روي آن كار شده بود، مبنايي شد براي طراحي پايگاه اطلاعات نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي و همچنين زير ساخت طرح كارت هوشمند درمان ،كه البته و بهر تقدير مديران وقت سازمان اين طرح را به مجموعه اي ديگر سپردند و آن شد كه نبايستي مي شد.

در همان زمان كه بحث كارت هوشمند تامين اجتماعي مطرح بود و من و همكارانم در شركت بدنبال اين بوديم كه سازمان كار را به شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين واگذار كنند (كه بهر تقدير اينگونه نشد و نتيجه اش شكست طرح مزبور شد) فرآيند و نقشه راه براي رسيدن به سيستم تحت وب اعلام سابقه و يا ارائه سابقه از طريق اينترنت از سوي شركت تدوين و چارچوبهاي فني و تفصيلي آن تـوسط همـكاران بخـش نرم افزارهاي بيمه اي شركت تهيه و به سازمان ارائه شد.

جالب توجه اينكه در سال 1383 گروهي از سازمان بازرسي كل كشور، براي بازرسي از معاونت امور استانها مراجعه نموده و مستقر شدند و يكي از محورهاي بررسي آنها در ابتدا تحليل ضرورت وجود معاونت امور استانها بودو پس از اينكه درمورد ضرورت وجود معاونت مزبور اقناع شدند و حتي مديركل وقت دفتر هماهنگي امور اجرايي استانها نيز در گزارش مورد تشويق قرار گرفت، به بررسي دو محور ديگر كه ارتباط مستقيمي با معاونت امور استانها نداشت، پرداختند. يكي بحث "اتوماسيون" و ديگري بحث "سامان سوابق" كه خوشبختانه با تلاش همكاران معاونت و عليرغم عدم ارتباط مستقيم موضوع به معاونت، خوشبختانه درخصوص ابهامات طرحهاي مزبور نيز موفق به پاسخگويي موثر شديم و گزارش سازمان مزبور صحه اي بر كاركرد معاونت امور استانها و توفيق نسبي طرحهاي اتوماسيون و سامان سوابق بود.

بهر تقدير اجراي طرح مزبور و بويژه ايجاد امكان مشاهده سوابق بيمه شدگان بر روي اينترنت كه به سادگي از كنار دهسال تلاش و مجاهدت همكاران سازمان عبور شد را ميتوان نقطه عطفي در تاريخ سازمان تامين اجتماعي دانست .البته عظمت و صلابت اين طرح از مرحله تصميم سازي و تصميم گيري تا اجرا و گردآوري ميلياردها ركورد سابقه از خرداد ماه 1328 تاكنون و از زيرزمين ها و انباري ها و زيرپله هاي 500 شعبه در سراسر كشور و تبديل اين اطلاعات از سيستم كاغذي به الكترونيكي را همگان متوجه نمي شوند. مگر اينكه با الفباي تامين اجتماعي و اصول و قواعد محاسبات بيمه اي و بويژه روند شكل گيري منابع و مصارف آن آشنا باشند.

بي شك اين كار سترگ و ماندگار، ماحصل زحمات شبانه روزي هزاران همكار سازمان در دورترين نقاط كشور و در بدترين شرايط آب و هوايي و در محيط هاي نمور بايگاني ها و با تلاش كارشناسان فرابري داده هاي شعب و استانها و با كيمياگري مهندسان ICT شركت مشاور مديريت و خدمات ماشيني تامين ميسر و ممكن گرديده است ودر شرايط حاضر كه ثمره شيرين اين مجاهدت دركام بيمه شدگان و مستمري بگيران مي نشيند، برخي از اين تلاشگران رخ در نقاب خاك كشيده اند و بعضي نيز به افتخار بازنشستگي نائل شده اند و عده اي نيز هنوز در شعب و استانها مشغول انجام وظيفه مي باشند.

ابعاد اين طرح ملي به حدي بود كه در آن زمان، معاونت فرهنگي و اجتماعي (توليد محتوا و كارفرهنگي و اجتماعي طرح )،موسسه آتيه(انتشارات ويژه نامه هفتگي براي طرح و...) مؤسسه عالي پژوهش ( انجام پروژه هاي تحقيقاتي مرتبط با طرح) و بسياري از بخشهاي ديگر، سازمان تامين اجتماعي را در مسير تحقق اجراي اين طرح ياري دادند ، بخشهايي كه متاسفانه در حال حاضر در محاق و مورد بي مهري قرار گرفته اند همانند معاونت امور استانها تجربه موفق حضور فعال و مؤثر بخشهاي ميان فعاليتي نظير معاونتهاي امور استانها و فرهنگي و اجتماعي و مؤسسات آتيه و پژوهش در تداوم و نهادينه شدن طرح ملي سامان سوابق بيمه شدگان و بررسي طرحهاي نسبتاً‌ ناموفق چند سال اخير سازمان تامين اجتماعي نظير بيمه رانندگان ، بيمه زنان خانه دار، بيمه كارگران ساختماني و علي النهايه مصوبات برنامه و بودجه سال 1390 كشور بر عليه تعادل منابع و مصارف سازمان تامين اجتماعي ، گوياي اثرات خلاء وجودي اين بخشهاي ميان فعاليتي است.

در كارداني و كارشناسي مديران و همكاران سازمان تامين اجتماعي كه دست اندركار اين طرح بودند. همين بس، كه در سال 1384 و پس از اينكه وزارت رفاه و تامين اجتماعي تاسيس صندوق تامين اجتماعي روستائيان و عشاير را كليد زد، همين مديران و كارشناسان سرآمد تامين اجتماعي كه بازنشسته شده و يا در شرف بازنشستگي بودند با تكيه بر تجارب سازماني خود فرآيندهاي اجرايي و سيستم هاي بيمه اي و نرم افزارهاي مورد نياز صندوق بيمه اجتماعي روستائيان و عشاير را پايه گذاري و راه اندازي كردند و درحال حاضر صندوق مزبور با تكيه بر همان زير بناي ايجاد شده ، يكي از بهترين، جامع ترين و بروز ترين بانك هاي اطلاعاتي بيمه اي كشور را در اختيار دارد.

اگر بپذيريم كه شكل گيري پايگاه اطلاعات سوابق بيمه شدگان و ارائه آن در اينترنت ، بطور قطع و تعيين باعث كاهش سفرهاي شهري و بالمال كاهش تصادفات مي گردد و ميليون ها بيمه شده و مستمري بگير از ثمرات راهگشاي آن بهره مند مي شوند ، شايد بتواند مرهمي بر داغ از دست دادن مرحوم شيخ رباط ،‌ مرحوم اميني فر و مرحوم جافروند و التيام بخش زخمهاي جناب آقاي دريالعل گردد . اما آيا كسي از متوليان امر كه ثمره اين جهاد دهساله را به نام خود تبليغ مي كنند، به خانه بازماندگان و مجروحان همكاران خوزستاني سرزده است؟ خدايشان رحمت كند و به جناب آقاي دريالعل سلامتي عنايت فرمايد

«ياد آرز شمع مرده يادآر»

مطالب مشابه :

ثبت نام دانشگاه علمی کاربردی آغاز شد .

آغاز ثبت نام وام شهریه نیم‌سال دوم تحصیلی 94-93

ماهواره وسيستم اتوماسيون اداري دانشگاه پيام نور سیریک نصب شد

چشم انداز بانكداري الكترونيكي در ايران

«ياد آرز شمع مرده يادآر»

گزارش کار آموزی رشته کامپیوتر در بنیاد شهید

رهبري وهدايت كلاس