پمپ های آتش نشانی
جزییات ساختار پمپ های آتشنشانی مطابق با استاندارد NFPA 20 الف) خصوصیات پمپ های آتشنشانیبه خاطر اهمیت ویژه پمپ های آتشنشانی، NFPA استانداردهایی هم برای متریال و هم برای منحنی های عملکرد این پمپ ها وضع کرده است. یک پمپ آتشنشانی باید مطابق با استاندارد NFPA 20 باشد. به نظر می رسد خصوصیات و منحنی عملکرد پمپ های آتشنشانی متفاوت از نمونه های دیگر می باشد. به عبارت دیگر پمپ های دیگر صنایع با توجه به ماکزیمم بازده و مسائل اقتصادی انتخاب می شوند اما در پمپ های آتشنشانی این موضوع از اهمیت اول برخوردار نیست. پمپ های آتشنشانی برای عملکرد مطمئن در تمام عمر طراحی می شوند. ماکزیمم ایمنی و معیارهای فشار خروجی کل از اهمیت بالایی در این پمپ ها برخوردار است.اساس پمپ های آتش نشانیبرخی از اصول بنیادین عبارتند از:۱- انتظار می رود که این پمپ ها فشاری معادل ۱۴۰-۱۲۰ درصد نامی خود را (در شرایط نرخ جریان صفر) ایجاد کنند.۲- نقطه نامی پمپ، فشار و جریان معادل ۱۰۰ درصد فشار و جریان نامی را ایجاد می کند.۳- بیشترین نرخ جریان مورد انتظار از یک پمپ آتش نشانی، نرخ جریانی معادل ۱۵۰ درصد نرخ جریان نامی در فشاری معادل ۶۵ درصد فشار نامی است.ویژگی های این سه نقطه، به تعریف منحنی مشخصه پمپ برای یک پمپ آتش نشانی خاص کمک می کنند.اندازه مناسب یک پمپ آتشنشانی چقدر است؟ پاسخ های فراوانی برای این پرسش وجود دارد ولی بیشتر متخصصان معتقدند که یک پمپ آتشنشانی باید به اندازه ای بزرگ باشد که بتواند آب کافی (جریان و فشار) برای بیشترین جریان مورد انتظار از هر اسپرینکلر منفرد یا یک سیستم سیلابی همچنین یک مقدار اضافه (شیلینگ آتشنشانی) برای نیازهای اطفاء حریق، را تامین کند. مثلا، اگر بیشترین تقاضای اسپرینکلر gpm 1000 در فشار psi 60 باشد و تقاضای مورد نیاز (شیلنگ آتش نشانی) gpm 500 باشد، آنگاه تامین دست کم gpm 1500 نرخ جریان در فشار psi 60 از مجموعه ای از پمپ آتش نشانی و آب عمومی یا مخزن اختصاصی انتظار می رود. اما در واقع درباره اندازه یک پمپ آتشنشانی یک پاسخ اساسی که برای همه موارد مناسب باشد، وجود ندارد. بعضی از بیمه گذاران و مراجع دارای قدرت اجرایی ترجیح می دهند که نرخ تقاضای بیشترین جریان از نقطه کارکرد نامی پمپ (۱۰۰ درصد جریان و فشار) تجاوز نکند، اما دیگران مقداری بین نقطه نامی و نقطه بیشینه جریان را می پذیرند که البته به ندرت نقطه بیشینه جریان پذیرفته می شود.همچنین نصب یک پمپ اضافی در واحدهای خیلی بزرگ کار متداولی است زیرا حتی اگر یکی از پمپ ها دچار مشکل شود یا برای تعمیر خارج از سرویس باشد، در زمینه تامین آب کافی مشکلی وجود نخواهد داشت. اگرچه پمپ آتش نشانی الکتریکی، مطمئن است ولی به شدت به در دسترس بودن منبع تغذیه الکتریکی قابل اعتماد وابسته است. پمپ های آتش نشانی دیزل نیز قابل اطمینان هستند اما آنها نیز به منبع تغذیه خاص خودشان (سوخت دیزل) نیازمندند. روش متداول و مطمئن برای واحدهای بزرگ، استفاده همزمان از یک پمپ الکتریکی و یک پمپ دیزل آتش نشانی است.ب) انواع پمپ های آتشنشانیپمپ های آتشنشانی مورد تأیید استاندارد NFPA 20 چهار گونه هستند:۱- پمپ های سانتریفوژ تک طبقه افقی Horizontal End Suction Centrifugal Pump2- پمپ های عمودی خطی Vertical In-Line Pump3- پمپ های اسپلیت کیس یا همان پمپ های دو مکشه Horizontal Split-Case or Double Suction Centrifugal Pump4- پمپ های عمودی توربینیVertical Turbine Pumpهر کدام از پمپ های فوق به گونه های مختلفی تقسیم می شوند. مثلاً پمپ های عمودی خطی به انواع کوپلینگی صلب و کوپلینگی انعطاف پذیر تقسیم می شوند و همینطور بقیه موارد که می توان به استاندارد NFPA 20 مراجعه نمود.پ) متریال پمپ های آتشنشانی
پوسته پمپ | با توجه به فشار کاری پمپ، پوسته پمپ ممکن است چدن خاکسری GG 25، GGG 40، چدن نشکن، برنز و یا استنلس استیل ریخته گری شده |
پروانه | بر طبق استاندارد NFPA 20 و UL 448-FM 1311، پروانه پمپ های آتشنشانی یا باید برنز باشند و یا استنلس استیل. پروانه چدنی هرگز نباید در پمپ های آتشنشانی استفاده گردند. |
محور | محور پمپ باید استنلس استیل باشد. بعلاوه استانداردهای FM 1311 و UL 448 قوانین واضحی جهت طراحی محور پمپ های آتشنشانی عنوان کرده اند. |
آببندی | نوار گرافیتی (نوع بدون آزبست) |
یاتاقانها | بلبرینگ های روانکاری شده با گریس. بلبرینگ ها باید به حد کافی استحکام داشته باشند تا حداقل ۵۰۰۰ ساعت در ماکزیمم بار دوام آورند. |
ث) تأثیر طراحی پروانه روی منحنی عملکرد پمپ های آتشنشانی.پروانه پمپ ها بر اساس نوع کاربردشان برای هدهای پایین، متوسط و بالا طراحی می شوند. در شکل های زیر تأثیر طراحی پروانه بر مشخصه های فشار و دبی نشان داده شده است
ج) سایر خصوصیات پمپ های آتشنشانی- تمام اندازه گیریها و محاسبات باید برای آب تمیز با دمای ۲۰ درجه سانتیگراد انجام شود.- برای حالتی که دبی به ۱۵۰ درصد نقطه کاری می رسد، توان مورد نیاز موتور می بایست مشخص شود و در صورت درخواست کارفرما توان نامی محرکه بر اساس این حالت انتخاب گردد.- برای اطمینان از عملکرد پمپ ها در شرایط خواسته شده، سازنده می بایست هر پمپ را جداگانه با آب تست نماید و گواهینامه های تست را ارائه نماید. در گواهینامه تست می بایست منحنی عملکرد، توان جذبی موتور و منحنی بازده نشان داده شود.- در مواقعی که پمپ می بایست مکش منفی انجام دهد نباید از پمپ های سانتریفوژ استفاده نمود.- هر پمپ می بایستی پلاک جداگانه ای داشته باشد. در پلاک پمپ می بایست فشار کاری، دبی نقطه کاری، سرعت چرخش و فاکتورهای عملکرد موتور ذکر گردد.- هر پمپ می بایستی دارای فشار سنج در سمت رانش و مکش باشد.- پوسته هر پمپ می بایستی دارای شیر فشار شکن باشد.- کوپلینگ موتور پمپ و سایر اجزا دورانی پمپ می بایستی مجهز به محافظ (گارد) باشد.چ) موتورهای الکتریکی- الکتروموتورها می بایست بر طبق استاندارد NEMA MG-1 باشند.- تمام الکتروموتورها می بایست مناسب جهت کارکرد دائم باشند.- موتورها نباید سرویس فاکتور کمتر از ۱٫۱۵ داشته باشند.- در مواقعی که امکان پاشش آب وجود داشته باشد، الکتروموتورها می بایست از نوع TEFC باشند.- در مواقعی که عدم قطعیت در تأمین برق وجود دارد، می بایست منبع قدرت یدکی تأمین شود.- وقتی ژنراتور برای تأمین برق الکتروپمپ استفاده می شود، منبع انرژی می بایست الزامات استاندارد NFPA 110 را داشته باشد.ح) دیزل موتورها- موتورهای دیزلی استفاده شده در پمپ های آتشنشانی، می بایست قابل اطمینان، با کیفیت بالا و برای سیستم های آتشنشانی طراحی شده باشد.- در حالتی که موتور دیزل انتخاب شده است، می بایست دمای محیط و ارتفاع از سطح دریا مورد توجه قرار گیرد.- پمپ و دیزل موتور می بایست توسط کوپلینگ های انعطاف پذیر کوپله شوند.- دیزل موتورها می بایست مجهز به گاورنر باشند و قابلیت تنظیم سرعت دیزل بین ۱۰ درصد شات اف و ماکزیمم بار کاری پمپ را داشته باشد.- دیزل موتور باید دارای دستگاه خاموش کننده افزایش سرعت Over speed shut-down deviceباشد که وقتی سرعت ۲۰ درصد افزایش می یابد دیزل خاموش گردد.- موتور می بایست مجهز به سرعت سنج Tachometer باشد.- موتور می بایست داری گیج فشار روغن باشد.- موتور می بایست دارای نشانگر دما باشد.- تمام نشانگر های کنترلی موتور می بایستی به طور مناسبی به تابلو کنترل متصل گردند.- هر دیزل موتور می بایستی مجهز به دو باتری ذخیره باشد.- هر باتری می بایستی دو برابر ظرفیت برای نگه داشتن سرعت میل لنگ که توسط سازنده توصیه شده است، دارا باشد.- هر دو باتری می بایستی دارای کنتاکتورهای دستی کنترلی باشند تا وارد مدار گردند.خ) تجهیزات جانبی- شیرآلات مکش و رانش می بایستی از نوع دروازه ای OS&Y باشند.- درمواقعی که بین قطر فلنج مکش و لوله مکش اختلاف سایز وجود دارد، یک تبدیل خارج از مرکز می بایست استفاده شود.- درمواقعی که بین قطر فلنج رانش و لوله رانش اختلاف سایز وجود دارد، یک تبدیل مرکزی می بایست استفاده شود.پمپ های آتشنشانی می بایستی دارای، شیر فشار شکن پوسته Casing relief valve، شیر تخلیه هوا در خروجی (برای پمپ های دو مکشه اسپلیت کیس) و فشار سنج باشند.د) پمپ های جاکی Jockey Pumps- پمپ های جاکی برای ثابت نگه داشتن فشار در تمام زمانها در سیستم آتشنشانی استفاده می شود.- جاکی پمپ باید فشار خروجی کافی داشته باشد تا فشار مورد نظر سیستم محافظتی آتشنشانی تأمین گردد.- پمپ های جاکی همچنین از ایجاد ضربه قوچ وقتی پمپ اصلی وارد مدار می شود جلوگیری می کند.سیستم کنترلی پمپ های آتشنشانی با محرکه الکتریکیالف) خصوصیات- پانل می بایستی به طور ویژه برای کارکرد پمپ های آتشنشانی با محرکه الکتریکی ساخته شوند.- تمام سیستم کنترلی باید قبل از ارسال از کارخانه توسط سازنده، مونتاژ، سیم کشی و تست گردند. - طراحی سیستم کنترلی می بایست بسیار قابل اطمینان باشد.- مفهوم هر لامپ و یا دکمه و مانند آن روی پانل می بایستی به گونه ای نوشته شود که امکان پاک کردن و یا از بین بردن آن نباشد.ب) پوشش Enclosure- پانل می بایستی به طور مطئمنی در برابر قطرات آب محافظت شود (حداقل مطابق توصیه های NEMA و IEC). وقتی که تجهیزات در محیط های بیرون و یا ویژه ای نصب می گردند، درجه حفاظت تابلو می بایستی مناسب باشد.- پانل می بایستی کاملاً روی زمین مستقر شود.- پانل های نوع ایستاده On stood یا دیواری می بایستی مجهز به تمام تجهیزات لازم جهت نصب باشند.- پانل می بایستی به طور مطمئنی قفل شود.پ) راه اندازی و کنترل- راه اندازی و کنترل می بایستی بصورت دستی یا اتوماتیک باشد.- کنترلر اتوماتیک باید خود عمل کننده Self-acting برای راه اندازی و محافظت الکتروموتور باشد.- وقتی سویچ فشار استفاده می شود، باید سویچی استفاده شود که مستقل از تنظیمات بالا و پایین کالیبر در مدار کنترل باشد.- برای تمام پمپ ها و همچنین پمپ جاکی، هر کنترلر باید سویچ فشار جداگانه مخصوص خودش را داشته باشد.- برای حالت غیر اتوماتیک، سوئیچ عملکرد دستی روی کنترل پانل باید به گونه ای باشدکه موتور به صورت دستی روشن شود و عملکرد سوئیچ دستی تأثیری بر سوئیچ فشاری نداشته باشد. سیستم باید به گونه ای باشد تا موقع خاموش کردن دستی، سیستم در حالت کار باقی بماند.ت) تجهیزات سیگنال و آلارم- یک نشانگر قابل رویت باید دسترسی توان در تمام فازها را نمایش دهد.- نقص فاز یا برگشت فاز Phase reversal در ترمینال کنتاکتورهای موتور باید مونیتور شود. تمام فازها می بایستی مونیتور شوند.- کنترلر باید مجهز به مدارات عملکرد زیر باشد:الف) کارکرد موتور و پمپب) دو فاز شدن جریانپ) برگشت فازت) کنترلر به منبع جایگزین Alternative source متصل شده است.سیستم کنترلی پمپ های آتشنشانی با محرکه دیزلیالف) خصوصیات- کنترلرها می بایست به طور ویژه برای کارکرد پمپ آتشنشانی با محرکه دیزلی ساخته شوند.- تمام سیستم کنترلی باید قبل از ارسال از کارخانه توسط سازنده، مونتاژ، سیم کشی و تست گردند.- تمام کنترلرها باید دارای علامت Diesel Engine Fire Pump Controller باشند و نام سازنده دستگاه در محل مناسبی درج گردیده باشد.ب) پوشش- کنترلر می بایست تا جایی که عملاً امکان دارد نزدیک دیزل موتور باشد و در کنار آن نصب گردد.- کنترلر باید در محلی نصب گردد و یا به طریقی محافظت گردد که امکان خرابی ناشی از پاشش آب از پمپ ها و یا اتصالات نباشد. - پوشش باید مطابق استاندارد NFPA 70 باشد.پ) راه اندازی و کنترل- راه اندازی و کنترل می بایستی به صورت اتوماتیک و یا غیر اتوماتیک باشد.- منبع تغذیه اولیه کنترلر نباید برق ac باشد.- وقتی سیستم کنترل فشار آب استفاده می شود، مدار کنترل باید سوئیچ فشاری داشته باشد که مستقل از تنظیمات بالا و پایین کالیبراسیون باشد.ت) تجهیزات سیگنال و آلارم- برای حالات زیر می بایست نشانگرها و آلارمهای جداگانه ای وجود داشته باشد:۱) از کار افتادن استارت اتوماتیک موتور۲) خاموش شدن موتور به خاطر سرعت غیر مجاز Over speed3) خرابی باتری.۴) از کار افتادن شارژر باتری.۵) فشار بسیار پایین روغن در سیستم روانکاری۶) دمای سیستم خنک کاریث) اتصالات و سیم کشی- اجزای سیم کشی کنترلر باید به صورتی باشد که برای کارکرد دائم مناسب باشد.آزمایش های منظم مورد نیازپمپ های آتشنشانی، در هر نوع و اندازه ای نه تنها باید بطور دوره ای و ترجیحا به روش روشن شدن خودکار (استارت اتوماتیک) آزمایش شوند بلکه گاه باید دستی نیز روشن شوند. بعضی می گویند این پمپ ها باید هفتگی آزمایش شوند (مانند آنچه در NFPA20 آمده است) و بقیه می گویند پمپ های دیزل، هفتگی و پمپ های الکتریکی، ماهانه نیازمند آزمایش هستند. این آزمایش ها شامل آزمون راه اندازی و کارکردی (بدون جریان آب) هستند، مانند روشن کردن خودرو در یک صبح زمستانی خیلی سرد. درباره زمان این آزمایش ها نیز نظرها متفاوت است اما به نظر بعضی کارشناسان خبره ۳۰ دقیقه برای پمپ های دیزل و ۱۵-۱۰ دقیقه برای پمپ های الکتریکی (در هر نوع پمپ در سرعت نامی و دمای کاری عادی). فصل پنجم “استاندارد NFPA25، با نام بازرسی، آزمایش و نگهداری سیستم های اطفاء حریق بر مبنای آب” (ویرایش ۱۹۹۸) شامل محدوده کاملی از آزمون های پیشنهاد شده و دوره تکرار آنهاست. NFPA25 راهنمایی های خوبی در هر مورد دارد.آزمایش جریان آبهمه پمپ های آتشنشانی باید دست کم بطور سالانه در شرایط جریان آب کامل آزمایش شوند و ویژگی های آنها در شرایط دبی صفر، نقطه نامی و بیشترین خروجی اندازه گیری شود. به دلیل این که امکان دارد کارایی پمپ به تدریج کاهش یابد یا در اثر آسیب های موقت در مخزن آب مشکل ایجاد شود، به کمک نتایج سالانه آزمایش جریان آب می توان به دقت این مشکلات را نشان داد و پیش از نیاز به وجود پمپ ها در شرایط اضطراری، به حل این مشکلات کمک کرد. اکنون بسیاری از کارخانجات و مجتمع های صنعتی و ساختمانی از پیمانکاران مستقلی که در زمینه آزمایش هی پمپ های آتش نشانی تخصص دارند، بهره می گیرند. این پیمانکاران در زمینه قطعات یدکی و چگونگی انجام این آزمایش ها تخصص دارند و به نتایج خوبی رسیده اند.پمپ های آتشنشانی خیلی بزرگ دارای ابزار اندازه گیری جریان هستند تا آزمایش جریان بتواند بدون هدر رفتن هزاران گالن آب در دقیقه به سهولت انجام شود. از دبی سنج برای اندازه گیری نرخ جریان آب در یک سیستم بازچرخش استفاده می شود. معمولا پمپ های آتشنشانی با دبی های نامی بیش از gpm 2500 برای آزمایش دبی سنج دارند، اگرچه ممکن است پمپ های کوچک نیز نیاز به دبی سنج داشته باشند. گاهی اوقات شرایط نصب، امکان تخلیه نرخ جریان کل را فراهم نمی کند. بازرسی کامل واحدپمپ های آتشنشانی باید دست کم هر هفته برای کنترل شرایط عمومی پمپ، محرک و کنترلر، بازرسی (و راه اندازی) شوند. بازرسی باید شامل خود پمپ، یاتاقان ها، محفظه آب بندی، مکش مخزن آب و رانش، صافی ها، کارایی پمپ، آژیرهای قطع برق، مخازن سوخت و منابع تغذیه الکتریکی باشد. محدوده بازرسی پمپ های آتش نشانی دیزل و بنزینی باید شامل باتری ها، سطح روغن، سیستم خنک کننده، تسمه ها و شیلنگ ها، و شرایط مکانیکی عمومی موتور باشد. محرک دیزل های آتش نشانی، مانند خودرو یا کامیون، به تنظیم سالیانه و دیگر نگهداری هایی که توسط سازنده مشخص شده است، نیاز دارد و یک مکانیک دیزل متخصص باید این کار را انجام دهد.تمام کارکردهای کنترلر پمپ آتشنشانی باید حداقل سالیانه آزمایش شوند. سازنده کنترلر می تواند متخصص محلی را برای کمک در انجام این آزمایش ها، معرفی کند. پس از پایان آزمایش ها، باید گزارشی از آزمون شامل آزمایش های انجام شده و تنظیم همه ابزارهای دارای تاخیر زمانی تهیه شود. گزارش باید شامل نتایج آزمایش کارکرد پمپ، محرک و کنترلر باشد. مقایسه نتایج سال به سال می تواند مشکلات را پیش از جدی شدن آن آشکار سازد.آزمایش پذیرشمولفین و بیشتر بیمه گذاران و مراجع دارای قدرت اجرایی موافقند که تست پذیرش برای یک پمپ آتشنشانی مشخص در هر سیستم نصب شده جدید، ضروری است. NFPA20 آزمایش های پذیرش یک پمپ آتش نشانی تازه نصب شده را لازم می داند و در فصل ۱۱ (ویرایش ۱۹۹۹) معیار مشخصی را ارائه می دهد.“آزمون سه نقطه ای” و منحنی مشخصه پمپ، یک آزمون پایه ای برای کمترین نرخ جریان است که البته مولفین پیشنهاد می کنند که در آزمایش های پذیرش، پنج نقطه مورد آزمایش برداشت شود.واحد کنترل پمپ آتشنشانی نیز در آزمایش پذیرش دارای مراحلی است. NFPA20 شش استارت دستی و شش استارت خودکار و یک حداقل زمان کارکرد پنج دقیقه ای برای محرک پمپ می خواهد.پمپ های آتشنشانی الکتریکی نیز باید با اندازه گیری ولتاژ و جریان الکتریکی در شرایط جریان مختلف، آزمایش شوند. NFPA20 (ویرایش ۱۹۹۹) اینک خواستار وجود ولتمتر و آمپرمتر در کنترلر برای انجام ایمن این آزمایش ها می باشد. پمپ های دیزل باید توسط هر دو مجموعه باتری روشن شوند. پمپ های آتشنشانی در طول مدت (کل) انجام این آزمایش ها باید دست کم ۶۰ دقیقه کار کند.متخصصان پمپ آتشنشانی، شامل سازندگان و نصب کنندگان، آزمایش های پذیرش را به طور متداول انجام می دهند. اگر پروانه پمپ بطور اشتباهی نصب شده باشد یا در مسیر مکش، انسداد وجود داشته باشد، آزمایش پذیرش، موقعیت خوبی برای یافتن این مشکلات است.پمپ های آتشنشانی کمی گران هستند ولی برای مکان هایی که به تقویت فشار آب نیاز دارند یا تغذیه آب عمومی ندارند، بسیار ارزشمند هستند.اینگونه سرمایه گذاری به مراقبت های ویژه ای نیاز دارد، چنان که شاید پمپ های نصب شده و نگهداری شده سال ها قابل استفاده باشند.
مطالب مشابه :
معرفی پمپ های آتش نشانی
تاسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمان بعضی از آنها از نوع توربینی با محور عمودی هستند در
پمپ های آتش نشانی
تاسیسات مکانیکی - پمپ های آتش نشانی - تاسیسات مکانیکی . تاسیسات مکانیکی صفحه
بررسی لوله ها
تاسیسات مکانیکی - بررسی لوله ها - تاسیسات مکانیکی انواع لوله : لوله ها را مي توان به انواع
چیلر
تاسیسات مکانیکی - چیلر - تاسیسات مکانیکی چیلر دستگاهی است که با استفاده از یک سیال خنک
نقشه تاسیسات مکانیکی نظام مهندسی
تاسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمان - نقشه تاسیسات مکانیکی نظام مهندسی - تاسیسات مکانیکی و
موتور خانه بخار
تاسیسات مکانیکی - موتور خانه بخار - تاسیسات مکانیکی موتورخانه: این اتاق شامل تجهیزات زیر
تصفیه خانه فاضلاب
تاسیسات مکانیکی - تصفیه خانه فاضلاب - تاسیسات مکانیکی در هر جامعه ای فاضلاب و آلاینده های
انواع استخر
تاسیسات مکانیکی - انواع استخر - تاسیسات مکانیکی انواع استخر از نظر استقرار. الف: استخرهای
محاسبه فشار ورودی شبکه آبرسانی ( افت فشار در سیستم ابرسانی)
تاسیسات مکانیکی - محاسبه فشار ورودی شبکه آبرسانی ( افت فشار در سیستم ابرسانی) - تاسیسات مکانیکی
برچسب :
تاسیسات مکانیکی