مديريت ديسپچينگ شرکت ملي گاز ايران

جواد اوجی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران و محمد بهزاد، معاون وزیر نیرو

جواد اوجی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران

محمد بهزاد، معاون وزیر نیرو

جواد اوجی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران و محمد بهزاد، معاون وزیر نیرو

محمد بهزاد، معاون وزیر نیرو

مصطفی کشکولی(راست) معاون مدیرعامل شرکت ملی گاز، جواد اوجی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران و محمد بهزاد معاون وزیر نیرو

سامانه صدور صورتحساب گاز مصرفی

مرکز دیسپچینگ گاز ایران در شرکت ملی گاز

مديريت ديسپچينگ شرکت ملي گاز ايران

مديريت و راهبري شبکه تأمين گاز کشور با بيش از 150 ميليارد متر مکعب توليد ساليانه به عنوان چهارمين توليد کننده گاز دنيا، 33000 کيلومتر خطوط لوله پر فشار و تعدا بيشماري از مشترکان نيروگاهي، صنعتي، خانگي و تجاري از وظايف عمده مديريت ديسپچينگ ملي گاز ايران مي باشد که از طريق هماهنگي بين بخش هاي مختلف توليد، انتقال و توزيع گاز، کنترل و مديريت شبکه انتقال گاز کشور، کنترل کميت و کيفيت گاز و نظارت بر اندازه گيري گاز صورت مي پذيرد.

وظايف مديريت ديسپچينگ شرکت ملي گاز ايران

مجموعه وظايف اين مديريت مشتمل بر فعاليت هاي ذيل در 4 بخش توليد، انتقال، توزيع و واردات و صادرات گاز مي باشد:

توليد

• هماهنگي با بالادستي

• برنامه ريزي توليد

• برنامه ريزي تعميرات اساسي پالايشگاه هاي گاز

• اندازه گيري و کنترل کميت و کيفيت گاز تحويلي

انتقال

• کنترل عمليات ايستگاه ها

• کنترل مسيرهاي انتقال گاز

• بهينه سازي و استفاده حداکثر از امکانات انتقال گاز (کاهش انرژي مصرفي)

• برنامه ريزي تعميرات اساسي ايستگاه ها و خطوط انتقال

• هماهنگي عمليات پيگ راني و Hot-Tap (اخذ انشعاب گرم)

توزيع

• کنترل کميت و کيفيت گاز تحويلي به مصرف کننده ها

• برنامه ريزي و کنترل مصارف

• برنامه ريزي تعميرات ايستگاه هاي ورودي نيروگاه ها و شهرها واردات و صادرات گاز

• نظارت و کنترل عمليات قراردادهاي واردات و صادرات گاز

در حال حاضر اين مديريت در 3 بخش اصلي شامل:

1- معاونت عمليات(مرکز کنترل ديسپچينگ ملي گاز، واحد اندازه گيري و کنترل کيفيت گاز) 2- امور مطالعات، برنامه ريزي و تحليل سيستم ها

3- امور پشتيباني فني

در شرکت ملي گاز مشغول فعاليت مي باشد.

چارت سازماني مديريت ديسپچينگ

اهم فعاليت هاي واحد هاي فوق به شرح ذيل مي باشد:

معاونت عمليات

همانطور که اشاره شد اين معونت مشتمل بر دو بخش مرکز ديسپچينگ ملي گاز و واحد اندازه گيري و کنترل کيفيت گاز مي باشند که وظايف آنها به تفکيک عبارتند از:

1- مرکز کنترل ديسپچينگ ملي گاز

• دريافت مستمر اطلاعات پالايشگاه ها، خطوط انتقال، ايستگاه هاي تقويت فشار، مراکز مصرف، واردات و صادرات از طريق جمع آوري اطلاعات از سيستم (SCADA ) و تماس مستقيم با مرکز عملياتي.

• نظارت و کنترل وضعيت منابع توليد از نظر حجم گاز توليدي، فشار گاز و هماهنگي لازم جهت مقابله با عوارض نوسانات توليد.

• نظارت و کنترل تجهيزات موجود در خطوط انتقال مانند شيرهاي خودکار، وضعيت رابط هاي بين خطوط اصلي، چگونگي تغذيه انشعابات از خطوط انتقال گاز و نحوه کارکرد ايستگاه هاي تقويت فشار از نظر تعداد واحد هاي فعال، دور واحد ها، تأمين شرايط استاندارد عملياتي و...

• نظارت و کنترل بر ميزان مصارف گاز صنايع عمده و نيروگاه ها و اعمال محدوديت هاي لازم در مواقع بحراني.

• مطالعه و تحليل اطلاعات بخش توليد، انتقال و مصرف به منظور تصميم گيري در مورد اعمال تغييرات لازم به نحوي که سيستم انتقال گاز در وضعيت مطلوب، پايدار و بهينه فعاليت نمايد.

• هماهنگي و اعمال تغييرات لازم جهت ايجاد شرايط مناسب براي انجام فعاليت هاي تعميراتي در تمامي بخش هاي سيستم انتقال گاز (پالايشگاه، ايستگاه و خطوط لوله).

• تصميم گيري و اعمال تغييرات لازم در موارد توقف ناگهاني منابع توليد، ايستگاه ها و يا حوادث مربوط به خطوط انتقال گاز.

• تهيه و تنظيم گزارش عمليات روزانه، توليد، انتقال و توزيع گاز.

2- اندازه گيري و کنترل کيفيت

الف: اندازه گيري گاز

• بررسي و مطالعه بر روي روش ها و مبناي تئوريک اندازه گيري گاز طبيعي و شناسايي نقاط ضعف و قوت آنها.

ب: کنترل کيفيت گاز

• تهيه و تنظيم گزارشات روزانه، ماهانه و سالانه کيفيت گاز منابع توليد، گاز عبوري از خطوط انتقال، گاز تحويلي به شرکت هاي گاز استاني، گاز تحويلي به صنايع عمده و گاز وارداتي و صادراتي.

• اصلاح برنامه توليد، هدايت و کنترل شرايط کيفي گاز مخلوط منابع به کمک نرم افزار کاربردي (SIMONE) جهت انطباق کيفيت گاز طبيعي با استانداردهاي شرکت گاز و شرايط تعيين شده در قراردادهاي صادرات گاز.

ج: قراردادهاي صادرات، واردات و معاوضه گاز

• نظارت بر عملکرد ايستگاه هاي اندازه گيري گاز وارداتي و صادراتي و حصول اطمينان از دقت و تداوم کارکرد دستگاه ها و کاليبراسيون دوره اي آنها، اصلاح روش هاي محاسباتي، انجام امور کارشناسي در حل اختلاف طرفين و در نهايت شرکت در جلسات دوره اي با نمايندگان شرکت ها و کشورهاي وارد کننده و صادر کننده گاز و تنظيم صورتحساب و فرم ماهيانه تحويل و پذيرش گاز.

• اعلام نظرات کارشناسي در تهيه و ندوين قراردادهاي مبادله گاز (صادرات، واردات، ترانزيت و معاوضه گاز (SWAP)).

• پيگيري و نظارت بر اجراي قراردادهاي خريد و فروش گاز طبيعي و موارد مندرج در موافقت نامه هاي عملياتي به نحوي که از حقوق ملي صيانت شود.

د: اطلاع رساني برنامه ريزي و نظارت

• پيگيري و نظارت در انتخاب و نصب سيستم هاي اندازه گيري کمي و کيفي گاز طبيعي در نقاط مورد نظر به نحوي که امکان تحويل گاز به شرکت هاي گاز استاني و يا تأمين کيفيت مورد نياز براي مصارف عمده ميسر گردد.

• تدوين، ابلاغ و نظارت بر انجام عمليات تنظيم (کاليبراسيون) دستگاه هاي کمي و کيفي آنالايزرها در محدوده خطوط اصلي انتقال گاز.

• مطالعه و بررسي فرآيند مدرنيزاسيون سيستم هاي اندازه گيري قديمي نصب شده در پالايشگاه ها، ايستگاه هاي تقويت فشار و صنايع عمده.

• نظارت بر مشخصات گاز خروجي پالايشگاه ها، به طوري که پارامترهاي کيفيت در محدوده استاندارد و يا مطابق با شرايط تعيين شده در قراردادهاي صادرات و واردات گاز طبيعي باشد و در موارد حاد جلوگيري از ارسال گاز غير استاندارد.

• پاسخگوئي به تمامي استعلامات و مکاتبات مرتبط با کميت و يا کيفيت گاز اندازه گيري شده در مبادي ورودي و خروجي شبکه ملي انتقال گاز.

امور مطالعات، برنامه ريزي و تحليل سيستم ها

• بررسي و مطالعات در زمينه استقرار طرح ها و روشهاي جديد کاري در مديريت ديسپچينگ.

• برنامه ريزي ميزان توليد، امکانات انتقال و برآورد مصارف در طي سال و هماهنگي لازم در مورد انجام تعميرات دوره اي.

• بررسي و تأييد سالانه تعهدات وليد پالايشگاه ها، درخواست گاز شرکت هاي گاز استاني و پيش بيني هاي صادرات و واردات گاز.

• تنظيم و هماهنگي عملياتي تعميرات پالايشگاه ها، خطوط انتقال و ايستگاه هاي تقويت فشار با توجه به تعهدات تأمين مصارف داخلي و صادرات گاز.

• برنامه ريزي و مديريت در اجراي پروژه هاي پيگراني الکترونيک و بهره برداري کامل از نتايج آن.

• مطالعه، بررسي و اعلام نظر کارشناسي در زمينه توسعه خطوط لوله انتقال، احداث ايستگاه هاي تقويت فشار و خطوط تغذيه.

• تجزيه و تحليل سيستم هاي موجود در ديسپچينگ ملي به منظور ارائه راهکارهايي جهت بهبود عملکرد آن.

• تدوين مدل هاي پيش بيني مصرف (Forecasting ) در طي شبانه روز و با توجه به موقعيت فصلي گرم، سرد و معتدل.

• مديريت و نظارت بر تدوين شاخص هاي کمي جهت ارزيابي و مقايسه کليه واحدهاي عملياتي.

•ارائه خدمات فني و بررسي هاي کارشناسي در خصوص مشکلات عملياتي مرتبط با عملکرد شبکه انتقال گاز کشور.

• مسئوليت ايجاد بانک اطلاعاتي آمار و ارقام و تهيه و تنظيم انواع گزارشات هفتگي، ماهانه و سالانه.

شايان ذکر است واحد بحران از زير مجموعه هاي امور مطالعات، برنامه ريزي و تحليل سيستم ها بوده و وظايف آن عبارت است از:

• آمادگي کامل لراي هر گونه پيشامد

• پي ريزي دفاتر مطالعاتي و هماهنگ سازي آنها به نحوي که از دوباره کاري پرهيز شود

• تهيه بانک اطلاعاتي روزآمد براي استفاده هرچه بهتر آن

• استفاده از سيستم هشدار دهند

• تفکيک وظايف واحدهاي امداد رساني و امجام رزمايش هاي عملياتي سالانه

• ايمن سازي سيستم و شبکه ها

• تقويت بيمه در مناطق حادثه

• آگاهي دادن به پرسنل شرکت در مورد وظايف آنها قبل، حين و بعد از بحران

• شناسايي انواع بحران ها، ارزيابي ريسک و الويت بندي آنها

• تعيين ارتباطات بحراني

• تعيين راهبردهاي برخورد با رسانه ها

• تشکيل اتاق بحران در مواقع لازم و تهيه برنامه مديريت بحران

• پيش بيني و پيشگيري از وقوع بحران

• تعيين روش هاي مداخله در بحران

• تعيين روش هاي سالم سازي

• برنامه ريزي، سازماندهي و کوشش در جهت استفاده بهينه از منابع انساني و مالي

امور پشتيباني فني

وظيفه اين امور پشتيباني و نگهداري سامانه ديسپچينگ ملي گاز مي باشد که از طريق فعاليت هاي ذيل صورت مي پذيرد.

• طرح ريزي، هدايت و نظارت بر سخت افزار هاي مرکز کنترل و نرم افزارهاي پايه، کاربردي و پايانه هاي راه دور

• اجراي مديريت از راه دور جهت ايجاد هماهنگي در کليه تجهيزات سخت افزاري و تنظيمات نرم افزاري از جمله ديتابيس سامانه اسکادا در کليه مراکز ديسپچينگ پايين دستي

• هماهنگي و نظارت بر سرويس هاي مخابراتي

• نظارت، اجرا و تنظيم مقررات ايمني و استانداردهاي فني کار با تجهيزات مراکز کنترل

• تنظيم دوره هاي آموزشي مربوطه جهت ارتقاء کيفي کاربران مراکز

• نظارت و پيگيري ارتباطات فني مراکز پايين دستي IOC

• همکاري و هماهنگي لازم با ساير مراکز مياني و مراکز استاني

معرفي سامانه ديسپچينگ ملي گاز

انجام وظايف محوله به مديريت ديسپچينگ ملي گاز نيازمند دسترسي به اطلاعات دقيق، سريع و کافي از کليه بخش هاي توليد، انتقال و توزيع گاز و بهره گيري از نرم افزارهاي کاربردي جهت تحليل اطلاعات و اتخاذ تصميمات به موقع مي باشد که در اين راستا مديريت ديسپچينگ ملي گاز يکي از پيشرفته ترين سامانه هاي جمع آوري و پردازش اطلاعات به عنوان سامانه ديسپچينگ ملي برخوردار مي باشد.

قابليت هاي سامانه ديسپچينگ ملي گاز

• تحصيل اطلاعات: جمع آوري لحظه اي online پارامترهاي کمي و کيفي شبکه سراسري گاز به صورت سيگنال هاي آنالوگ و ديجيتال

• نظارت (Monitoring ) : با مشاهده اطلاعات به صورت سمعي و بصري

• کنترل: ارسال فرامين پس از تصميم گيري

• پردازش اطلاعات: ذخيره و نگهداري داده هاي مورد نياز جهت بررسي هاي آتي

• گزارش گيري: ايجاد گزارش هاي لحظه اي، دوره اي و آماري

توانمندي هاي سامانه

• نظارت و کنترل فشار شبکه.

• نظارت و کنترل کليه ايستگاه هاي تقويت فشار.

• نظارت و کنترل کليه شيرهاي بين راهي.

• دسترسي به اطلاعات CGS ها و محاسبه ميزان گاز تحويل شده و کنترل کيفيت گاز در صورت لزوم.

• دسترسي به اطلاعات مراکز توليد و نظارت و منترل بر عملکرد پالايشگاه ها.

• برنامه ريزي بهينه در توليد- انتقال و به حداقل رساندن تلفات گاز.

• آناليز عرضه و تقاضا و ايجاد توازن در توليد و مصرف.

• افزايش قابليت اطمينان سيستم توليد و انتقال از طريق پيش بيني وقايع احتمالي.

• برنامه ريزي براي توسعه مراکز توليد و شبکه انتقال با استفاده از پيش بيني تقاضا.

• پيش بيني تقاضا به صورت سالانه، ماهانه، هفتگي، روزانه و ساعتي.

• تهيه و نگهداري گزارشات جهت اطلاع دقيق و به موقع مديريت از عملکرد سيستم ها.

• کنترل ايستگاه هاي اندازه گيري و محاسبه ميزان گاز عبوري از شبکه هاي گاز از جمله مبادي ورودي و خروجي کشور با کنترل کيفيت گاز.

شبکه جمع آوري اطلاعات (SCADA)

• جمع آوري و ارسال اطلاعات در پروژه ديسپچينگ ملي گاز توسط يک سيستم (Supervisory Control and Data Acquisition) انجام مي گيرد که شامل بخش هاي اصلي ذيل مي باشد:

1- پايانه هاي راه دور (RTU): شامل 343 پايانه که جهت جمع آوري اطلاعات ديجيتال و آنالوگ از نقاط مختلف شبکه توليد، انتقال و توزيع گاز و ارسال آنها به مراکز ديسپچينگ به کار مي روند.

2- مراکز ديسپچينگ: که در يک سيستم سه لايه اي سلسله مراتبي، وظيفه دريافت، پردازش، نمايش و بايگاني اطلاعات دريافتي از RTUها را بر عهده دارند.

اين مراکز عبارتند از:

• 1 مرکز ديسپچينگ ملي (NCC) واقع در تهران (برج گاز)

• 12 مرکز عملياتي مياني (IOC) شامل 6 مرکز امور خطوط لوله، 5 مرکز پالايشگاهي و يک مرکز تهران بزرگ

• مرکز پشتيبان يا ENCC (واقع در مرکز IOC ري) که در صورت بروز اختلالات احتمالي در مرکز ديسپچينگ ملي، تمامي وظايف آن مرکز را به عهده مي گيرد.

• 24 مرکز گاز رساني (GSC) واقع در مراکز استاني

3- کانال هاي مخابراتي: که ارتباط مراکز با RTU ها و ديگر مراکز را فراهم مي آورند. اين کانال هاي مخابراتي توسط شبکه مخابراتي شرکت ملي گاز، شرکت مخابرات، شرکت ديتا و تجهيزات ماهواره اي تأمين مي گردد که عبارتند از:

•خطوط Leased Line آنالوگ، ديجيتال kbps 64 و خطوط E1

•کانال هاي راديويي و خطوط Dial-Up

• ارتباطات ماهواره اي VAST و INMARSAT MiniC

نرم افزار کاربردي (Application Software)

به منظور شبيه سازي و تحليل شبکه گاز و همچنين محاسبه و پيش بيني پارامتر هاي شبکه، يک نرم افزار کاربردي به نام SIMONE در مرکز کنترل ملي (NCC) مورد استفاده قرار گرفته است که ضمن ارتباط با نرم افزار اسکادا، توانمندي هاي گوناگوني دارد از جمله:

• محاسبه ذخيره گاز در خطوط لوله (Line Pack Calculation)

• شبيه سازي لحظه اي (Online) مقادير مربوط به فشار، فلو، اجزاي ترکيبي گاز و ... در شبکه سراسري گاز

• بررسي موازنه در شبکه گاز (Gas Balancing)

• بهينه سازي عمليات انتقال گاز در شبکه (Operation Optimization)

• پيش بيني وضعيت شبکه در آينده

• تحليل پارامترهاي کيفي گاز در طول شبکه توليد و انتقال

• امکان تحليل و شبيه سازي تأثيرات گسترش شبکه قبل از شروع عمليات

مديريت ديسپچينگ شرکت ملي گاز ايران

مطالب مشابه :

سناریوی حذف کاغذ از وزارت نفت کلید خورد

زنگ تفریح

مديريت ديسپچينگ شرکت ملي گاز ايران

کنتور اولتراسونیک

اسکرابر چیست؟

دلایل تعطیلی جایگاه‌های CNG در کشور

ایستکاه های تقلیل فشار گاز

مهندس اوجي در بازديد اعضاي کميسيون انرژي مجلس از مخزن سراجه قم: امکان برداشت روزانه 3ميليون متر مکعب

نکات ایمنی هنگام سوخت‌گیری در جایگاه‌های CNG

ماجرای گازهای گمشده چیست؟