رله‌ی اورلود در تابلوهای برق

تعریف اورلود

اورلود وسیله ی حفاظت کننده ی موتور در برابر جریان اضافی است و در دو نوع مغناطیسی و حرارتی وجود دارد.

اورلود حرارتی

نوع حرارتی اورلود، در انواع مختلفی ساخته می شود که متداول ترین نوع آن «بی‌متالی» است. این نوع از رله ی اضافه جریان همراه با کنتاکتور در مدار، سری با موتور نصب می گردد. از اورلود بی متالی در کلید اتوماتیک نیز جهت حفاظت در برابر جریان زیاد استفاده می شود.

ساختمان داخلی بی متال

همان طور كه در شكل زير مشاهده مي كنيد در ساختمان داخلي آنها از دو فلز آهن و برنج كه بر روي هم پرس شده و به صورت به صورت يكپارچه ديده مي شوند استفاده شده است.

بر اثر عبور جريان از بي متال ،دو فلز گرم مي شوند و طول آنها افزايش مي يابد. از آن جايي كه ضريب انبساط طولي يكي از فلزات بيشتر از ديگري است . دو فلز با هم به سمت فلزي كه ضريب انبسا ط طولي كمتري دارد خم مي شود .در نتيجه مسير عبور جريان كنتاكتها باز و مدار قطع مي شود.

طرز کار رله ی حرارتی (بی متال)

در رله هاي حرارتي ، سه تيغه تعبيه شده كه سيم حا مل جريان چند حلقه به دور آن پيچيده مي شود. در اثر عبور جريان اضا فه بار، هادي ها گرم ، حرارات به بي متال منتقل مي شود و با عث خم شدن تيغه مي شود. حركت هر يك از بي متالها به اهرمي فشار مي آورد و با جا به جا شدن اهرم ، يك ميكرو سوئچ كه داراي كنتاكت تبديل باز و بسته است تغيير وضعيت مي دهد و مدار فرمان را قطع مي كند. این رله ها تنظیم پذیر هستند.

در نمونه ی سه فاز این رله ها رله ی حرارتی از سه پل قدرت برای عبور جریان اصلی مصرف کننده تشکیل شده و دو کنتاکت فرمان دارد. یکی کنتاکت بسته جهت قطع مدار تغذیه ی کناکتور و دیگری کنتاکت باز که پس از عمل بی متال بسته می شود و برای اطلاع دادن از خطای حاصل در مدار است.

بعضی از این رله ها دارای کلیدی هستند که برای دو حالت دستی و اتوماتیک طراحی شده اند، بدین مفهوم که در حالت دستی پس از قطع بی متال باید دگمه ی RESET را فشار داد تا رله به حالت اول بازگردد. در حالت اتوماتیک رله پس از مدت زمان معینی به حالت اول باز می گردد.

برخی از قسمت های یک اورلود حرارتی

قسمت های مختلف یک رله ی حرارتی (بایمتال)

اورلود مغناطیسی

نوع مغناطیسی آن بوبینی است که در اثر عبور جریان زیاد (بیشتر از حد تنظیم شده) شدت میدان مغناطیسی آن به حد لازم برای انجام عمل مکانیکی قطع مدار رسیده و ومدار را قطع می کند. از این نوع اورلود در کلیدهای اتوماتیک نیز جهت حفاظت در برابر خطای اتصال کوتاه استفاده می شود.

می دانیم که یک اتصال کوتاه باید سریع قطع شود بنابراین در چنین موقعیتی نمی توان از رله اضافه باری(حرارتی) استفاده نمود چون گرم شدن بیمتال رله به یک زمان نسبتا طولانی نیاز دارد.

این رله از یک هسته مغناطیسی که اطراف آن چند دور سیم پیچیده شده، تشکیل گردیده است.عبور جریان اتصال کوتاه باعث مغناطیس شدن و جذب اهرم قطع می شود.این رله را به طور مجرا به ندرت مورد استفاده قرار می دهند و در کلیدهای اتوماتیک از آنها بهمراه رله های حرارتی بهره می گیرند. به این ترتیب قطع مغناطیسی در صورت بروز اتصال کوتاه، مدار را فورا قطع نموده و مانع از سوختن قطعه ی بیمتال می شود.

نمایی از یک اورلود حرارتی

تیغه های فرمان و قدرت

هر گاه مقدار جریان عبوری از یکی از فازها بیشتر از میزان ستینگ آن شود، کنتاکت معمولا بسته (NC=Normally Close) (95-96) که در سر راه مدار فرمان بوبین کار گذاشته شده، باز می شود و کنتاکتور از حالت مغناطیس خارج شده، مدار قدرت موتور قطع می گردد.

همزمان با باز شدن کنتاکت 95-96، کنتاکت معمولا باز (Normally Open=NC) (97-98) اورلود بسته شده و لامپی را که برای اخطار در نظر گرفته شده روشن می کند.

تيغه هاي مدار قدرت با شماره هاي يك رقمي از 1 تا 6 و ترمينال هاي تيغه هاي فرمان كه به صورت دوبل (باز و بسته ) مي باشند را با شماره هاي 95 تا98 مشخص مي كنند.

شمای مورد استفاده برای بی متال در مدار قدرت

چگونه قرار گرفتن رله بي متال در زير پيچهاي كنتاكتور

چگونگي قرار گرفتن رله بيمتال در مدارات سه فاز

اتصال بار تکفاز به بی متال سه فاز

در صورت استفاده از يك بي متال سه فاز براي يك مصرف كننده يكفاز، بايد قطع كننده يكي از فازها را با قطع كننده فاز ديگر سري نموده و از كنتاكت باقي مانده براي اتصال به مصرف كننده استفاده نمود.

اتصال بی متال و کنتاکتور سه فاز در بارهای تکفاز و سه فاز

مزایا و معایب بی متال

مزایای بی متال نسبت به فیوز فشنگی :

در صورت بروز اشکال در یک فاز ، دو فاز دیگر به اضافه مدار فرمان از کار باز می ایستند .
هر چه شدت جریان بیشتر شود مقدار حساسیت بی متال نیز بیشتر خواهد شد .
در صورتیکه به صورت مداوم 10٪ اضافه بار وجود داشته باشد بی متال بعد از 2 ساعت مدار را قطع میکند .
اگر جریان به 10 برابر جریان نامی برسد در کمتر از 2 ثانیه مدار را قطع میکند .

یکی از معایب بی متال حساس بودن آن نسبت به درجه حرارت محیط است.

جدول انتخاب فیوز ، بیمتال و کابل موتورهای آسنکرون

کابل mm2	قدرت بیمتال kW	فیوز A	جریان نامی A	توان موتور HP KW
1.5	2.5 – 4	4	2.6	1.5	1.1
1.5	2.5 – 4	6	3.5	2	1.5
1.5	4 – 6	10	5	3	2.2
2.5	5.5 – 8	16	6.6	4	3
2.5	7 – 10	20	8.5	5.4	4
2.5	10 – 13	25	11.5	7.4	5.5
4	13 – 18	35	15.5	10	7.5
6	18 – 25	35	22	15	11
10	13 – 18	35	30	20	15
10	18 – 25	50	37	25	18.5
16	18 – 25	50	44	30	22
16	23 – 32	63	60	40	30
25	28 – 40	80	72	50	37
25	38 – 50	100	85	60	45
35	57 – 66	125	105	75	55
70	60 – 80	160	140	100	75
70	75 – 105	200	170	120	90
120	95 – 125	250	205	150	100

جدول انتخاب رله ي بي متال براي موتورهاي روتور قفسي

چند بیمتال رایج در ایران:

رله‌ی اورلود در تابلوهای برق

تعریف اورلود

اورلود حرارتی

ساختمان داخلی بی متال

اورلود مغناطیسی

تیغه های فرمان و قدرت

اتصال بار تکفاز به بی متال سه فاز

مزایا و معایب بی متال

جدول انتخاب فیوز ، بیمتال و کابل موتورهای آسنکرون

مطالب مشابه :

متن کامل قانون شوراهای حل اختلاف

کتاب الکترونیکی آموزش انجام پروژه فولاد به روش حدی نهایی ( طراحی دستی و گام به گام پروژه با ETABS)

فصل دوم و سوم فهرست بهای ابنیه

فهرست استانداردهای ملی ایران + روِِش پيشنهاد تدوين استانداردهاي ملي ایران

برج Turning Torso - آسمانخراش چرخنده در سوئد

رله‌ی اورلود در تابلوهای برق

برق صنعتی بی متال (بخش سوم)

برجTurning Torso - آسمانخراش چرخنده در سوئد