استاد شهريار

روز 27 شهريور ماه مصادف با سالروز در گذشت استاد سيدمحمدحسين بهجت تبريزي متخلص به شهريار است . وي در سال 1285 هجري شمسي در تبريز متولد شد. پدرش از وكلاي درجه يك تبريز و مردي نسبتا متمول بود.ايام كودكي را در قراء خشگناب و قيش فورشاق گذرانيد و اولين شعرش را در چهارسالگي سرود.

شهريار در كودكي از محضر پدر دانشمند خود استفاده كرده و تحصيلات مقدماتي را با قرائت گلستان پيش او فرا گرفت. و در همان اوان با ديوان خواجه الفتي سخت يافت، بعد از اينكه تحصيلات متوسطه را در مدرسه " فيوضات " و " متحده " به پايان رساند. ‌در سال 1300 به تهران رفته و دنباله تحصيلات خود را در مدرسه " دارالفنون " ادامه داد، تا اينكه در سال 1303 وارد مدرسه طب شده و مدت پنج سال در اين دانشكده به تحصيل مشغول بود. ولي روحيه مخصوصش كه اصلا با پزشكي و مخصوصا با جراحي سازگار نبود او را از تحصيل پزشكي باز مي‌دارد و چنانكه خودش مي‌گويد: بعد از هر عمل جراحي كه انجام مي‌دادم احساس ضعف مي‌كردم و حالم به هم مي‌خورد.

بعد از ترك تحصيل در رشته پزشکي به خراسان رفته و به ديدار كمال الملك نقاش معروف، نائل آمده و شعري نيز به عنوان " زيارت كمال‌الملك " به همين مناسبت دارد. تا سال 1314 در خراسان بوده و بعد از بازگشت از خراسان به كمك دوستانش وارد خدمت بانك كشاورزي شده، در سال 1316 حادثه ناگواري در زندگيش رخ داده و آن مرگ پدرش بود.

استاد شهريار در سن 82 سالگي در بيمارستان مهر تهران دارفاني را وداع و پيکرش به تبريز برده شد و طبق وصيتش در مقبرة الشعراى تبريز با تشييع بيش از 40 هزار نفر به خاک سپرده شد. با اعلام عزاى عمومى در سراسر آذربايجان مردم آذربايجان در احترام و تکريم استاد سنگ تمام گذاشتند.

سالشمار زندگي استاد شهريار:

1285 شهريور ماه، تولد در شهر تبريز، بازارچه ميرزا نصراللّه .

1288- عزيمت بهمراه خانواده به روستاي خشگناب به دليل انقلاب هاي تبريز و نا آرامي هاي شهر .

1290- پنج سالگي، آغاز تحصيلات ابتدايي در مکتبخانه هاي گلستان و نصاب .
- آشنايي با قرآن و ديوان حافظ نزد ملا محمد باقر و ملا ابراهيم .

1291- آرامش نسبي در تبريز و بازگشت خانواده به شهر .

1292- آغاز آشنايي و دوستي با " حبيب ساهر " .
- آغاز تحصيلات دروس عربي در مدرسه طالبيه تبريز .( از جامع المقدمات تا مقامات حريرى و حميدى)
- شروع به آموزش زبان و ادبيات فرانسه در منزل و نزد معلم خصوصي .
- آشنايي با اشعار ميرزا علي اکبر صابر .
- سرودن اولين شعر به زبان ترکي .

1294- سرودن دومين شعرش ( اولين شعر فارسي ) .

1295- سرودن سومين شعر به تأثير اشعار شاتوبريان در وصف تبريز .

1297- سرودن چهارمين شعر به اقتفاى شعر يكى از اجداد خود .

1298- سرودن پنجمين شعر در كنار رودخانه " صافى " مراغه در گردشى به همراه پدر .

1299- چاپ چند غزل با تخلص " بهجت " در مجله ادب مدرسه متوسطه تبريز.
- اخذ مدرک سيکل اول متوسطه از مدارس " متحده " و " متوسطه " تبريز .
- تصميم به سفر اروپا و انصراف از سفر .
- اسفند ماه، عزيمت و مهاجرت به تهران براي ادامه تحصيل .
- 29 اسفند ماه، ورود به تهران و اقامت در منزل اکرم السلطنه . ( خواهر محمد علي شاه قاجار )

1300- آغاز آشنايي و دوستي با " ابوالحسن صبا " و " سيد عبدالکريم اميري فيروزکوهي " .
- ورود به دارلفنون براي تکميل تحصيلات متوسطه .
- تغيير تخلص از «بهجت» به «شهريار» با تفأل از ديوان حافظ.
1302- آغاز شيفتگي و عاشقي .
- اتمام سيکل دوم متوسطه و اخذ مدرک از دارلفنون با معدل 13.1 .

1303- ورود به مدرسه عالي طب به اصرار پدر .

1306- آشنايي با قمرالملوک وزيري .( در يك مهمانى بزرگ توسط سيد ابوالقاسم شهيار (دوستش) و سرودن غزل «از كورى چشم فلك امشب قمر اينجاست...» در همان مجلس )
- طي دوره انترني در بيمارستان سپه .

1307 – شرکت در مجالس احضار روح دکتر خليل خان ثقفي تا سال 1309 .

1308- چاپ مثنوي در قطع جيبي با نام " روح پروانه " .
- اواخر سال، فوت صميمي ترين دوستش " سيد ابوالقاسم شهيار " .
- جدايى از معشوق در تعاقب خوابى كه ديده بود، بحران شديد روحى، رها كردن تحصيل طب در آخرين ترم

1310- چاپ و انتشار ديوان اشعار با عنوان " ديوان شهريار " با مقدمه ملك الشعراء بهار، سعيد نفيسى و پژمان بختيارى.
- شروع به کار در اداره ثبت اسناد و املاک سبزوار.

1311- ارديبهشت ماه، انتقال به نيشابور با سمت مامور در اداره ثبت و اسناد.
- خرداد ماه، ملاقات با کمال الملک در حسين آباد و اقامت ده روزه در منزل وي .

1312- انتقال از نيشابور به مشهد و آشنايي با ميرزا خان عقيلي، محمود فرخ و گلشن آزادي .
- شرکت در انجمنهاي ادبي خراسان از جمله مکتب شاهپور .

1313- فوت پدرش سيد اسماعيل موسوى مشهور به " حاج مير آقا خشگنابى " و دفن وي در قم .
- شرکت در جشن هزاره فردوسي در طوس .

1314- بازگشت به تهران و اقامت در خيابان ژاله .
- تجديد چاپ ديوانش و حذف تمامي مقدمه هاي قبلي و بخشي از مقدمه ملک الشعرا بهار .

1315- فروردين ماه، استخدام در بانک کشاورزي و پيشه و هنر با مساعدت حاج اسماعيل اير خيزي .
- خرداد ماه، شروع به کار در بانک با سمت " متصدي حسابداري " .

1316- سفر کوتاه به تبريز و ملاقات با خانواده .

1317- سفر به شهر بارفروش " بابل " بهمراه اميري فيروزکوهي براي ملاقات با نيما يوشيج و عدم پذيرش وي از طرف نيما .

1318- ابتلا به بحران هاي روحي شديد .

1319- ورود به جرگه فقر و درويشى و شركت مجدد در مجالس احضار ارواح.

1321- اولين ديدارش با نيما يوشيج در تهران .
- چاپ مثنوي با مقدمه حسن ارسنجاني با نام " صداي خدا " .

1323- آشنايي با حبيب سماعي .

1324- تيرماه، شرکت در اولين کنگره نويسندگان ايران به رياست ملک الشعراي بهار .

1325- چاپ منظومه اي با مقدمه علي شاهنده با عنوان " قهرمان استالينگراد " .
- سفر مادرش از تبريز به تهران براي پرستاري از وي .

1326- آغاز آشنايي و دوستي با هوشنگ ابتهاج . (ه . ا. سايه)

1328 – چاپ جلد اول ديوانش با مقدمه علي زهري شامل غزليات، رباعيات و قطعات .
- معافيت از خدمت در بانک کشاورزي به تصويب و دستور نخست وزير وقت .

1329- سرودن منظومه " حيدر بابايه سلام " به تأثير حضور مادر و تجديد خاطرات كودكى.

1331- فوت مادرش کوکب خانم در 31 تير ماه در بيمارستان هزار تختخوابي تهران و دفن در شهر قم .

1332- عزيمت و بازگشت به تبريز .
- مردادماه، ازدواج با يکي از خويشاوندان و آموزگاران دبستان به نام عزيزه عبدالخالقي .
- خريد خانه در خيابان پهلوي نزديک ارک با استفاده از وام بانک کشاورزي .
- چاپ منظومه " حيدر بابا سلام " در تبريز .

1333- چاپ اشعارش با عنوان " منتخب آثار شهريار " توسط نشريه مهرگان .
- تولد اولين فرزندش با نام " شهرزاد " .

1334- آغاز کتابت قرآن مجيد و گوشه گيري تدريجي از اجتماع و دوستان .
- شهريور ماه، ديدار با ابوالحسن صبا و عبداله دوامي در شهر تبريز .

1335- چاپ جلد دوم ديوانش با عنوان " شهريار 2 " شامل مثنوي ها، قصايد و اشعار متفرقه.
- تولد دومين فرزندش " ابوالحسن " . (بعد از 15 روز فوت مى كند)
- اشتغال مجدد در بانک کشاورزي به علت سختي در معيشت .
- چاپ جلد سوم ديوان با عنوان " شهريار 3 مكتب شهريار " در تهران.

1336- آبانماه، سرودن مثنوي به مناسبت روز مولانا با عنوان " مولانا در خانقاه شمس " .
- تولد سومين فرزندش " مريم " .
- چاپ جلد چهارم ديوانش با عنوان " شهريار 4 " در تهران شامل افسانه شب و ساير آثار .

1337- تيرماه، آخرين ديدارش با نيما يوشيج در تبريز .
- اسفند ماه، نامگذاري روز 16 اسفند به نام روز شهريار در تاريخ آذربايجان از طرف وزارت فرهنگ وقت و تجليل از او با حضور عده اى از شاعران و نويسندگان از جمله حسين پژمان بختيارى.

1338 تولد چهارمين فرزندش هادى.
- ديدار با هوشنگ ابتهاج در تبريز.

1340- ترجمه گزيدهاي از اشعارش به زبان انگليسي .

1342 انتشار كتاب " منوگرافيا محمدحسين شهريار " تأليف " پروفسور غلامحسين بيگدلى " در باكو.

1343 سفر به " خشگناب " و سرودن جلد دوم " حيدر بابايه سلام ".
- انتشار كتاب با عنوان " شهريار و حيدر بابايه سلام " تأليف " پروفسور احمد آتش " در تركيه.
1344 دهم خرداد ماه، بازنشستگى از بانك كشاورزى.
- ديدار با " ه . ا. سايه " و " نادر نادرپور " در تبريز.

1345- دعوت به شوروى براى شركت در جشن " دويست و پنجاهمين سالگرد تولد ملا پناه واقف " (دعوتنامه را چهار ماه پس از جشن به او مى دهند).
- سرودن شعر " سهنديه " در جواب بولود قره چورلو " سهند " شاعر آذربايجانى.

1346- چاپ دوم " حيدر بابا " با مقدمه استاد دكتر منوچهر مرتضوى در تبريز.
- تابستان، ديدار با سيدابوالقاسم انجوى شيرازى در تبريز.
- امتناع از قبولي رياست کتابخانه پهلوي و مهاجرت به تهران عليرغم اصرار رژيم.
- تيرماه، چاپ ديوان با عنوان " كليات ديوان شهريار مجموعه پنج جلدى " در تبريز.
- مسافرت 15 روزه به تهران و ديدار با فريدون مشيري، هوشنگ ابتهاج و نادر نادرپور.
- تجليل از وي در محافل فرهنگي متعدد .

1348- اعطاى درجه " استاد افتخارى " به او از طرف دانشگاه تبريز و تجليل از وى در سالن شير و خورشيد تبريز.
- نقل مکان به خانه جديد در کوي مقصوديه .

1349- چاپ جلد دوم ديوان با عنوان " کليات ديوان شهريار " در تبريز .
- اجابت دعوت مردم و دانشکده ادبيات شهر اروميه و سفر به آن شهر .

1350- سفر به تهران و شركت در نمايشگاه فرش همچنين تجليل از او در چند محفل فرهنگى.
- ششم آذرماه، ديدار با " رستم علي اف " ايران شناس شوروي .
- بيست و هفتم آذرماه، تجليل از وي در انجمن روابط فرهنگي ايران و ترکيه .
- ديماه، بازگشت به تبريز .
- ترجمه برخي از اشعارش به زبان فرانسه .
- عدم اجابت دعوت سفر به شهر مسجد سليمان بدليل ضعف مزاج .

1351- انتشار کتاب " آذري توركجه سى " ( ترکي آذري ) تاليف پروفسور محرم ارگين در ترکيه . (در اين كتاب منظومه «حيدربابايه سلام» به عنوان معتبرترين سند زبان تركى آذرى نقد و مورد ارزيابى قرار گرفته است).
- ديدار با " رسول حمزه اتوف " شاعر داغستاني در تبريز .
- مرداد ماه، سخنراني در سمينار " دبيران زبان و ادبيات کشور " در تبريز .
- آبانماه، رياست دومين کنگره سراسري شعر ايران در تبريز .

1352- ديماه، مهاجرت به تهران و اقامت در منطقه امير آباد .

1353- فوت همسرش عزيزه خانم و دفن وي در قم .

1356- تابستان، بازگشت به تبريز و کناره گيري از اجتماع .

1357- همنوايي با قيام ملت و حضور در راهپيمايي و تظاهرات .

1361- چاپ اشعار تركى با عنوان " شهريارين آذربايجان ديلينده اثرلرى " به كوشش يحيى شيدا در تبريز.

1363- برپايي کنگره اي 3 روزه بمناسبت هشتادمين سالگرد تولدش در تالار وحدت دانشگاه تبريز با عنوان " کنگره بزرگداشت استاد سيد محمد حسين شهريار " .
- چاپ مجموعه شعرى با نام " نغمه هاى خون " همزمان با كنگره بزرگداشت.

1365- اقامت يک ماهه در اسکو در زمان بمبارانهاي تبريز .

1366- شانزدهم خرداد ماه، ديدار با هوشنگ ابتهاج و دکتر شفيعي کدکني در تبريز .
- تيرماه، ديدار با رئيس جمهور وقت " حضرت آيت الله خامنه اي " در راس جمعى از شاعران آذربايجانى در استاندارى تبريز.
- آذر ماه، آغاز بيماري و بستري شدن در بيمارستان امام خميني ( ره ) شهر تبريز.

1367- نهم مرداد ماه، شدت بيماري و انتقال وي به تهران.
- ديدار با " مهدى اخوان ثالث " در بيمارستان مهر.
- ديدار با " مفتون امينى " در بيمارستان مهر.
- ديدار با " فريدون مشيرى " در بيمارستان مهر.
- ديدار با " سيمين بهبهانى " در بيمارستان مهر.
- عيادت حضرت آيت اللّه خامنه اى (رئيس جمهور وقت) از او در بيمارستان مهر.
- شهريور ماه، شرکت در يک محفل خصوصي با حضور اخوان ثالث، سيمين بهبهاني و دکتر حميد مصدق .
- شهريور ماه، ديدار با قديمي ترين دوستش " لطف الله زاهدي " در بيمارستان مهر .
- شهريور ماه، ديدار با مهدى اخوان ثالث، و دكتر شفيعى كدكنى در بيمارستان مهر.
- بيست و هفتم شهريور ماه، فوت ساعت 6.45 بامداد در بيمارستان مهر .
- بيست و هشتم شهريورماه، تشييع از بيمارستان تا فرودگاه و انتقال پيکرش به تبريز .
- بيست و نهم شهريور ماه، پيش از ظهر، دفن در مقبرة الشعراى تبريز و با تشييع بيش از 40 هزار نفر و اعلام عزاى عمومى در سراسر آذربايجان.

دانلود حیدربابایه سلام با صدای استاد

منظومه ی حیدربابایه سلام

ترجمه شعر حیدربابایه سلام به زبان استانبولی

ترجمه ی شعر حيدربابایه سلام به زبان انگلیسی

ترجمه ی شعر حیدربابایه سلام به زبان فارسی

استاد شهريار

مطالب مشابه :

آدرس ستادهاي اسكان فرهنگيان كشور(استانها)

خانه دوست کجاست

اگر عمر دوباره داشتم

استاد شهريار

جزئیاتی جدید از لحظه سقوط از زبان دو مسافر

مراحل مصاحبه چند برابر ظرفيت‌ كدرشته‌هاي تحصيلي دانشگاه فرهنگيان

این لامپ ها خطرناک هستند ( روزنامه جام جم مورخه 29/2/92 )

مکانهای توزیع کارت آزمون کنکور 86 در سراسر کشور

قبل از آریاییها چه کسانی ساکنان ایران بودند؟

آمار راهیافتگان به دانشگاه در روستای دولاب