فیلمنامه

فیلمنامه، داستانی است به زبان تصویر به همین علت به آن فیلم نوشت هم میگویند.
برای شروع هر داستان باید هدف از نوشتن آن داستان را مشخص کنیم یعنی باید بدانیم که درباره چه چیزی میخواهیم بنویسیم. یعنی مضمون و مفهوم داستانمان چیست. مضمون فکر اصلی ومسلط در طول داستان است که هدف ومقصود شخصیت و داستان، و انتهای آن را مشخص می کند. مثال: ایثار، انتقام، اشتباه و... می توانند مضمون یک داستان باشند. پس از پیدا کردن مضمون،برای پیدا کردن داستان تحقیق میکنیم تا به موضوع برسیم. موضوعخلاصه چند خطی داستان است که حدودا در ۲۵ کلمه گفته میشود و ۱-شخصیت اصلی و ۲- ماجرای داستان رابیان میکند. در موضوع ماجرا و گره اصلی داستان بیان میشود. حوادث،رمان،داستان کوتاه،فیلم،مقالات،تجربیات روزانه و...در پیدا کردن موضمع به ما کمک میکنند. داستانها بر اساس ورود یک عنصر نا معمول در یک داستان معمول بوجود می آیند.
مثال: مضمون: اشتباه
موضوع:یک تکنیسین آزمایشگاه میکروبیولوژی در یک مرکز تحقیقاتی در هنگام انجام آزمایش با یک میکروب خطرناک و مسری دچار اشتباه میشود ولی آن را به کسی نمیگوید پس از مدتی علایم بیماری را در خود مشاهده میکند در حالی که در این مدت با افراد زیادی سر وکار داشته است.
هر داستان یک شخصیت اصلی دارد که ماجرا را جلو میبرد. پس از پیدا کردن موضوع باید شناسنامه شخصیت اصلی را پیدا کرده وبنویسید. سپس باید به پایان داستان فکر کنید.زیرا پایان اهمیت بسیار زیادی دارد. انتخاب پایان درابتدا، روال داستان فیلمنامه را مشخص میکند وکار نگارش را بسیار ساده تر میگرداند.
پس انتخاب یک پایان خوب در ابتدا، بسیارمهم است.
چند نکته در مورد هر فیلمنامه
هر فیلمنامه از قسمتهایی تشکیل شده است که اسمهای مشخصی دارند. که قبلاً در همین وبلاگ بخش هایی از آن ها را مفصلاً توضیح داده ایم.
نما ، پلان یا شات:قسمتی از فیلم است که پس از روشن شدن دوربین فیلمبرداری تا خاموش شدن آن بر روی نگاتیو ثبت میشود،که معمولا توسط کارگردان مشخص شده ودر فیلمنامه قابل شناسایی نیست.
صحنه:مجموعه نماهایی است که در یک مکان وزمان ثابت اتفاق می افتد.
سکانس:مجموعه ای از صحنه ها که در یک زمان بوده وحول یک فکر میچرخد.
فیلمنامه:مجموعه ای از سکانس ها که یک داستان را تعریف میکند.
تمرین: سعی کنید در هر فیلمی که میبینید وهر داستانی که میخونید مضمون وموضوع را پیدا کنید .
ساختار فیلمنامه،نقاط عطف(گره ها)،موقعیت نمایشی و درام
در روش فیلمنامه نویسی سید فیلد، فیلمنامه مانند صحنه تاتر به ۳ پرده تقسیم می شود.
این ۳ پرده با ۲ نقطه عطف از هم جدا میگردند، که نقاط عطف اول ودوم نامیده می شوند.
پرده اول:آغاز، پرده دوم:تقابل یا کشمکش و پرده سوم:گره گشایی نام دارند.
پس ساختار یک فیلمنامه به شکل زیر است:
پرده اول:آغاز×نقطه عطف اول×پرده دوم:تقابل×نقطه عطف دوم×پرده سوم:گره گشایی
نقطه عطف یا گره چیست؟
در مورد نقطه عطف توضیحات مختلفی داده شده است.
نقطه عطف ماجرا یا جریانی است که داستان را وارد مسیری تازه میکند یا سرنوشت قهرمان داستان را عوض میکند.
به بیان دیگر نقطه عطف تغییر جهت نسبت به فرض قبلی داستان وراهی است که داستان قبل از آن می رفت.
البته نقطه عطف همیشه حادثه ای قابل مشاهده نیست وممکن است تغییری درونی و ذهنی باشد.یعنی یا دنیای ذهنی قبل از نقطه عطف به بعد از آن عوض میشود یا دنیای فیزیکی.
نکته مهم در مورد نقطه عطف این است که نقطه عطف نباید یک تصادف یا حادثه بی منطق وبدون برنامه ریزی باشد.بلکه باید از اول داستان برای بوجود آمدن آن برنامه ریزی شده باشد.
وبه بیان دیگر باید از دل داستان یا شخصیت اصلی بوجود آمده باشد.
مثال:نقطه عطف در فیلم آژانس شیشه ای، گروگان گیری افراد داخل آژانس میباشد. و یا در شوکران، آشنایی مهندس با خانم پرستار است.
بعضی معتقدند که داستان اصلی بین دونقطه عطف اول و دوم می آید. یعنی پرده دوم یا تقابل. البته اساتید فن نقطه عطف دیگری را در وسط پرده دوم در نظر می گیرند که به آن نقطه عطف میانی می گویند. و در تعریف آن ذکر می کنند که نقطه میانی نقطه است که شخصیت نمی تواند به قبل از آن برگردد یعنی نقطه بی بازگشت. که مثال آن در فیلم شوکران بارداری خانم پرستار می باشد.
موقعیت نمایشی:در ابتدای داستان تماشاگر باید بفهمد که فیلم درباره چیست و درباره کیست.
در فیلمها به این قسمت موقعیت نمایشیمیگویند.به بیان دیگر موقعیت نمایشی قسمت ابتدایی پرده اول فیلم است، که به معرفی شخصیتها و موقعیتها میپردازد.که حدودا ۱۰ دقیقه طول میکشد. البته در بعضی فیلمها بسیار کوتاه است، مانند تیتراژ فیلم فراری.
موقعیت نمایشی یکی از مهمترین قسمتهای فیلم ومهمترین کارهای فیلمنامه نویس و کارگردان میباشد.
زیرا عامل جذب تماشاگر و نشاندن او بر روی صندلی و وادار کردنش به دنبال کردن فیلم میباشد.
به همین علت باید تا میتوانید در جذاب بودن وغیر عادی بودنش کوشش کنیم.
مختصری در مورد درام:درام یا کشمکش که بدنه داستان را تشکیل میدهد از ورود عامل غیر معمول در داستان معمول بوجود می آید. به عبارت دیگر پس از تعیین هدف قهرمان داستان، موانعی که در سر راه او برای رسیدن به هدف بوجود می آیند(توسط فیلمنامه نویس خلق میشوند)تشکیل درام یا کشمکش را میدهند. بنابراین درام موجب می شود که قهرمان به راحتی به هدفش نرسد. الگوهای مختلف فیلمنامه نویسی
منظور از الگوهای فیلمنامه نویسی روشها یا فرمولهایی است که شخصیتها واهداف فیلم در آن قرار میگیرند و داستان را به پیش میبرند.
۱. الگوی دو عامل روبرو که تشکیل یک رابطه را میدهند که میتواند عاشقانه ویا ناشی از تنفر باشد.این الگو به صورت(A<-------->B)نمایش داده میشود.والگوی بیشتر فیلمهای عاشقانه میباشد.قابل ذکر است که تعداد این دو عامل قابل افزایش است به طوری که برای پیچیده تر کردن و جذابیت داستان از عشقهای مثلثی و مربعی استفاده میشود.
۲. الگوی دیگر دارای یک شخصیت اصلی است که به علت تناقض درونی از دو سو کشیده میشود و عامل پیش برنده داستان انحراف شخصیت اصلی به این دو سو است این الگو به صورت(<----A---->)نمایش داده میشود.
۳. الگوی سوم الگوی شخصیت هدفمند است که به صورت(A--------->#)نشان داده میشود و مانند الگوی دوم یک شخصیت اصلی دارد که برای رسیدن به هدف مورد نظرش تلاش نموده وبا مشکلات مبارزه میکند.این الگو در بیشتر فیلمها به کار برده میشود ومانند الگوی اول قابلیت بست به یک گروه چند نفره که هدف واحدی را دنبال میکنند نیز دارد.
۴. الگوی آخر الگوی مخمصه میباشد که در بیشتر فیلمهای فاجعه ای پرخرج آمریکایی به کار میرود و به این صورت میباشد که نیرویی قوی وضعیت پایدار فعلی را خراب میکند وفرد یا افراد سعی میکنند علاوه بر حفظ جان خود وضعیت ناپایدار ایجادشده را به حالت سابق یا کمی پایدارتر از اکنون برگردانند.قابل توجه است که نیروی ایجاد شده میتواند درونی مثلا بیماری ویا بیرونی مثلا زلزله وآتشفشان باشد.
امروزه برای پیچیده تر کردن داستان از ترکیب الگوهای مختلف استفاده میشود ولی همیشه یکی از الگوها الگوی اصلی و پیش برنده داستان است.

منبع: وبلاگ آموزشی سینمای ایران

فیلمنامه

مطالب مشابه :

بازی اسم یک نقطه ای

بازی اسم پنج نقطه ای

اسامی بدون نقطه خداوند متعال

نام دختران ایرانی که با (س) شروع می شوند

فیلمنامه

یک روش ساده برای داشتن پسوردی ایمن،جالب ،ساده و با کارایی

هیدروژن

نام هر شب محرم بنام کدام شهید کربلاست؟

نکات دستوری بخوانیم و بنویسیم پایه ی پنجم(قسمت سوم)

راه حلی برای کک و مکی ها