نکاتی درخصوص تدوین مناسب فصل دوم پایان نامه

معمولا" از فصل دوم پایان نامه تحت عناوینی چون "بررسی مبانی تحقیق"، "بررسی مبانی نظری پژوهش" یا "بررسی ادبیات موضوع" و... نام برده می شود و تقریبا" بخش زیادی از پایان نامه را به خود اختصاص می دهد. معمولا" دانشجویان این فصل را ساده ترین بخش کار پایان نامه قلمداد می نمایند چرا که معتقدند با جستجویکلیدواژه های تحقیق در اینترنت می توانند مطالب آماده ای را پیدا نمایند و فقط لازم است که این مطالب در کنار یکدیگر قرار بگیرند. این در حالیست که این تصور، تصور اشتباهی بوده و اهمیت تدوین درست فصل 2 کمتر از سایر فصل های پایان نامه نیست. در اینجا، نکاتی جهت تدوین درست فصل 2 ارائه می گردد.

1- توصیه می شود فصل 2 را به دو بخش اصلی تقسیم شود. در بخش اول فصل 2 لازم است دانشجو با تکیه و توجه بر کلیدواژگان تحقیق، ابتدا اقدام به تعریف و تشریح کلیدواژگان پرداخته سپس به طور اجمالی به مهمترین تئوری ها و مدل های ارائه شده در حوزه موضوع های مورد بررسی بپردازد. در بخش دوم فصل دوم، محقق به مرور نتایج و یافته های تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده در حوزه موضوع می پردازد. در بررسی تحقیقات قبلی، محقق باید حداقل به چهار مورد سئوالات یا فرضیات موردنظر محقق، مدل مفهومی و ابعاد و شاخص های موردنظر محقق، روش پاسخگویی به سئوالات یا آزمون فرضیات و یافته های تحقیق توجه نماید و آنرا در فصل 2 خود منعکس نماید. هدف از بررسی تحقیقات نیز آن است که: اولا" محقق کار تکراری انجام ندهد، ثانیا" از روش های تحقیق مورد استفاده محققان قبلی بهره برداری نماید، ثالثا" با توجه به مدل مفهومی مورد استفاده و ابعاد و شاخص های مورد نظر محققان قبلی، به جامعیت مدل خود بیفزاید و ....

2- توصیه می شود محقق اولویت بررسی را به تحقیقات متاخر بدهد(ابتدا تحقیقات 1392، بعد 91، بعد 90 و الی آخر) تا به حد کفایت برسد. منظور از حد کفایت نیز حدی است که محقق احساس کند سایر تحقیقات حرف نوی برای گفتن ندارند. همچنین، اولویت اول با تحقیقاتی است که در جامعه ای مشابه جامعه مورد بررسی محقق انجام شده اند، اولویت دوم با صنایع و فعالیت های مشابه است و نهایتا" سایر صنایع( مثلا" اگر محققی می خواهد پایان نامه خود را در صنعت بانکداری بررسی نماید اولویت اول با تحقیقاتی است که قبلا در حوزه موضوع مورد بررسی در صنعت بانکداری به انجام رسیده اند اگه به حد کفایت نرسید باید سراغ تحقیقاتی برود که در صنعتی مشابه به انجام رسیده اند مثل صنعت بیمه یا لیزینگ). بیاد داشته باشید پایان نامه ای که شاکله آن مثلا" بر اساس تحقیقات و مبانی نظری دهه 90 بسته شود حاکی از آن است که محقق 23 سال(با توجه به اینکه در سال 2013 قرار داریم) از زمان خود عقب است و اساسا" یک چنین تحقیقی بیشتر اوقات حتی ارزش یکبار مطالعه را هم ندارد.

3- هر چقدر محقق در فصل 2، بتواند تحقیقات بیشتری را مورد مطالعه قرار دهد و تئوری های بیشتری را ملاحظه نماید کار وی در فصل 5 که باید به بحث و تبیین نتایج تحقیق خود پرداخته و مشابهت ها و تفاوت های یافته های خود را با تحقیقات مشابه بیان نماید، آسان تر خواهد بود. همچنین، محقق باید بتواند با بهره گیری از نظریه های موجود، یافته های تحقیق خود را توضیح دهد و بیان نماید چرا نتیجه تحقیق به چنین یافته هاییی ختم گردیده است.

4- لازم است محقق در فصل 2(بخش اول)، تشابه ها و تفاوت های معنایی احتمالی کلیدواژه های تحقیق خود را با مفاهیم هم خانواده مشخص نماید. مثلا"، کسی که قرار است در موضوع انگیزش به مطالعه بپردازد باید تفاوت ها و مشابه های آنرا با مفهوم رضایت شغلی مشخص نماید.

5- قاعده بر آن است که با خاتمه یک پاراگراف، رفرنس یا رفرنس های مطالب آن پاراگراف بر اساس روش های استاندارد( که در حال حاضر معمولا" روش APA است) در انتهای پاراگراف یا انتهای هر جمله داده شود.

6- در فصل 2 مطالب باید منسجم بوده و معنا و منظور واحدی را دنبال نماید یعنی مطالب قبل و بعد باید مکمل همدیگر بوده و با یکدیگر در ارتباط باشد بگونه ای که هر کسی آنرا مطالعه نماید به هدفمندی مطالب پی برده و منظور نویسنده را از مطالب ارائه شده درک نماید.

7- با افزایش حجم تولیدات نظری در موضوعات مختلف مدیریت، هنر محقق در فصل 2 باید این باشد که بتواند تشخیص دهد چه مطالبی به درد کار وی می خورد و چه مطالبی نه. حجیم کردن بی هدف فصل 2 نشان دهنده ضعف محقق است و بدان معنی است که محقق هنوز حدود و ثغور موضوع مورد بررسی خود را تشخیص نداده و اصطلاحا" در دریایی از مطالب و موضوعات حیران و سرگردان است.

8- علیرغم اینکه دانش مدیریت در کشور ما در سالیان اخیر، گسترش کمی و کیفی درخور توجهی را تجربه کرده است و به تبع آن، کتب و مقالات تولید شده به زبان فارسی افزایش چشمگیری داشته است اما این موضوع، محقق را مبری و بی نیاز از رجوع به منابع غیرفارسی(عمدتا" انگلیسی) نمی نماید. بهرحال، علم مدیریت علمی است که تولد یافته کشورهای غربی بخصوص آمریکاست و هنوز هم دانشمندان و دانشگاه های این کشور و برخی از کشورهای اروپایی، از بیشترین سهم در تولید مبانی نظری در این رشته برخوردارند.

9- محقق در تدوین فصل 2 باید از منابع معتبر و مطالب قابل اعتماد و اصطلاحا" رفرنس دار استفاده نماید. بسیاری از مطالبی که در اینترنت و با یک جستجوی ساده به نمایش درمی آیند قابل بهره برداری در پایان نامه بعنوان یک کار علمی نیست.

10-محقق باید بعد از مطالعه پیشینه تحقیق، چارچوب نظری تحقیق خود را مشخص و بر آن اساس مدل مفهومی تحقیق را ترسیم نماید. همچنین، مطالعه پیشینه باید آنقدر عمیق باشد که محقق بتواند بر آن اساس، ابعاد و شاخص های مفاهیم یا متغییرهای مورد بررسی را استخراج نماید. طبعا" این شاخص ها بعدا" در تهیه پرسشنامه مورد استفاده محقق قرار خواهد گرفت.

11- مروری بر عناوین و اسامی اختصاص یافته به فصل 2 نیز خود تا حد زیادی تعیین کننده اهداف این فصل است. "بررسی پیشینه تحقیق" یعنی اینکه محقق ببیند قبل از وی، محققان قبلی چه کارهایی در حوزه موضوع انجام داده و چه دستاوردها و شکست هایی داشته اند. "بررسی مبانی نظری" یعنی اینکه محقق ببیند در حوزه موضوع مورد بررسی تاکنون چه نظریه هایی ارائه شده است و این نظریه از چه سمت و سویی به موضوع نگریسته اند. "بررسی ادبیات موضوع" یعنی اینکه محقق با گفتمان رایج و کلیدواژه ها در حوزه موضوع مورد بررسی آشنا گردد و ببیند در حوزه موضوع در حال حاضر چه مباحثی مطرح می باشد.

۱۲- رعایت نکات ادبی و ویرایشی در فصل 2 بسیار ضروری است و به زیبایی کار بسیار کمک خواهد کرد. مثلا" نقطه یا ویرگول باید به کلمه ماقبل خود چسبیده باشد بعد فاصله(اسپیس) داده شود یا وجود غلط املایی که معمولا" از ارزش کار می کاهد.

۱۳- علاوه بر مطالب فوق، نکات فنی دیگری نیز باید در تدوین فصل 2 مدنظر قرار گیرد مثل شیوه زی نویس کردن، شیوه انعکاس معادل لاتین واژه ها، شماره فونت، نوع فونت و فاصله خطوط، شیوه تیترگذاری و ..... خیلی موارد دیگر که باید دانشجو به دستورالعمل استاندارد دانشگاه مراجعه نماید.

۱۴- یکی از اشتباهات جالب و نادری که همین اواخر در کار یکی از دانشجویان در بخش بررسی سوابق تحقیق - بررسی نتایج تحقیقات خارجی ملاحظه کردم این بود که ایشان تحقیقی را که در داخل کشور انجام شده بود اما نتایج آن بصورت یک مقاله به زبان لاتین منتشر شده بود را جزء تحقیقات خارج از کشور لحاظ کرده بود. باید توجه داشت که منظور از تحقیقات خارجی تحقیقی نیست که به زبانی غیر از زبان فارسی منتشر شده باشد بلکه منظور تحقیقاتی است که در سازمان های خارج از کشور به انجام رسیده باشد چه توسط یک ایرانی و یا غیر ایرانی. مهم جامعه مورد مطالعه است. شرایط استثنا نیز گاهی وجود دارد مثلا" اگر تحقیقی در یکی از دفاتر ایرانی یک شرکت بزرگ بین المللی خارجی به انجام رسیده باشد اگر پرسنل این دفتر متعلق به شرکت خارجی، همه ایرانی باشند می توان تحقیق را جز تحقیقات داخلی محسوب نمود اما اگر شاکله پرسنل را مثلا" ژاپنی های مقیم ایران تشکیل دهند می توان نتایج تحقیق را جز تحقیقات خارج از کشور ذکر کرد. با اینحال، در این شرایط استثنا باید کلیه جوانب را تشریح کرد تا کسی که به مطالعه کار می پردازد از آن مطلع شود.

نکاتی درخصوص تدوین مناسب فصل دوم پایان نامه

مطالب مشابه :

راهنمایی بر نگارش فصل دوم پايان نامه(بخش اول توصيه هايي براي توليد مباني نظري جديد)

فصل های پایان نامه

معرفی فصل های پایان نامه

معرفی فصل های پایان نامه_ دستورالعمل‌ نگارش‌ و تدوین‌ پایان‌نامه‌

فصل بندی پایان نامه های ادبیات فارسی

نکاتی درخصوص تدوین مناسب فصل دوم پایان نامه

پاسخ تمرین های پایان فصل فیزیک2

راهنمای نگارش پایان نامه های کارشناسی ارشد

راهنمای نگارش پایان نامه