تحقیق در مورد شرکت ایران خودرو

ایران ناسیونال یا همان ایران خودرو که مادر پیکان در 40 سال اخیر بوده روز 12 مهرماه 1341 با سرمایه‌ای در حدود 10 میلیون تومان و با هدف مونتاژ و تولید انواع خودرو در خیابان اکباتان تهران تأسیس شد و از 28 اسفندماه 1342 با تولید اتوبوس شروع به کار کرد. اینک با گذشت بیش از40سال از زمان تأسیس آن همچنان در زمینه ی طراحی و تولید خودروهای سواری ، اتوبوس و مینی بوس به عنوان بزرگترین تولید کننده ی خودرو در کشور ، در راستای تأمین نیاز های جامعه ، ورود به بازارهای جهانی ، تعمیق ساخت داخل کردن قطعات و در نهایت تحقق اهداف ایران به فعالیت خود ادامه می دهد .

شرکت ایران خودرو بزرگترین شرکت خودرو سازی کشور می باشد که به طور متوسط 65 تا 70 درصد تولید خودرو داخل کشور را به طور دائم به خود اختصاص داده است .

اما تولید اتوبوس آن هم به تیراژ محدود خواسته‌های برادران خیامی، مدیران آن روز ایران خودرو، را برآورده نمی‌کرد، و به همین دلیل در آن زمان آنها سعی کردند با کارخانجات خودروسازی دنیا ارتباط برقرار کنند تا بتوانند خودرویی را برای اقشار متوسط در ایران تولید کنند.

فورد، پژو، فولکس‌ و تالبوت برخی گزینه‌هایی بودند که با آنها تماس برقرار شد. هنوز هم بسیاری بر این باورند که استعمار پیر انگلستان که صنعت خودروی خود را در آن روزگار مظهر اراده ملی خود می‌دید، به وسیله راه‌هایی که همه به آن روش‌های انگلیسی نام می‌دهند سبب شد تا شرکت تالبوت بتواند جای شرکت‌های آلمانی و فرانسوی را بگیرد؛ اما عده‌ای دیگر نیز می‌گفتند در آن زمان تنها کارخانجات انگلیسی روی خوش به مدیران ایران خودرو نشان دادند. به هرحال پیکان وارد ایران شد.

درسال 1345 قراردادی بین شرکت ایران خودرو و تالبوت در مورد مونتاژ و ساخت خودروی پیکان که نام انگلیسی آن هیلمن بود منعقد شد و به طور رسمی با وارد شدن قطعات از تالبوت انگلستان که در آن روزگار زیرمجموعه شرکت کرایسلر آمریکا بود تولید پیکان در اردیبهشت سال 1346 با ظرفیت 60 هزار دستگاه آغاز شد، این تیراژ به تدریج به 120 هزار دستگاه رسید.

اما ورود اولین پیکان به خیابان‌های تهران بسیار جالب بود، خودرو بعد از طی مسافت کمی جوش می‌آورد، علت هم مشخص بود، رادیاتور برای انگلستان طراحی شده بود نه ایران؛ بعدها با اصلاح این ایراد، مشکل پیکان تا حدودی حل شد.

تولید داخل این خودرو به آرامی و با شکل‌گیری قطعه‌سازان کوچک و بزرگ و با به وجود آمدن نظام‌های مهندسی در حال افزایش بود.

شاید دانستن این مطلب جالب است که تولید این خودرو پس از یک دهه تولید در انگلستان، در ایران شروع شد. پیکان را شاید هنوز هم بتوان در استرالیا دید، محبوب‌ترین مکان‌هایی که بعد از ایران این خودرو در آن تولید یا فروخته شده است را می‌توان انگلستان و استرالیا دانست.

چهره خودرو که طراحی آن در سال 1965 به پایان رسیده و در سال 1966 نیز در شهر کاونتری انگلستان تولیدش آغاز شده بود آکنده از فرم‌های هندسه و قرینه‌ای است که چهره یک اتومبیل کلاسیک را تداعی می‌کند.

مدل‌های اولیه پیکان در انگلستان دارای حجم موتور 1725 سی‌سی بود، در سال‌های بعد یعنی سال 1969 مدل دولوکس پیکان که در ایران نیز بسیار مشهور است ساخته شد.

بهترین مدل پیکان که در ایران معروف به پیکان اونجر است نیز در سال 1975 ساخته شد؛ تالبوت در آن زمان موتور پرتحرک فورد را بر روی پیکان گذاشته بود.

پیکان تا قبل از انقلاب در بیش از شش مدل تولید شد که پیکان استیشن، دولوکس، کار، جوانان برخی از مدل‌های قبل از انقلاب پیکان است.

روند مونتاژ خودرو در ایران خودرو به همین ترتیب تا سال 1364 ادامه یافت و تا این سال کماکان قطعات اصلی از خارج وارد و شرکت ایران خودرو آن را مونتاژ می‌کرد، و در کنار آن قسمت‌هایی چون بدنه، رادیاتور، شیشه و کمک فنر عقب و جلو در ایران ساخته می‌شد.

در سال 1364 خط تولید پیکان تالبوت انگلستان متوقف و در شرکت پژو فرانسه ادغام شد. با توجه به این وضعیت، تولید پیکان از سقف بیش از 70 هزار دستگاه در سال 1363 به سه هزار دستگاه در سال 1368 رسید و عملا خط تولید پیکان می‌رفت تا با توقف روبه‌رو شود.

اما در سال 1368 مدیران آن زمان ایران خودرو تصمیم گرفتند تا خطوط دست دوم شرکت تالبوت را خریداری کرده و با تقسیم آن در تولید کنندگان قطعات خودرو و بازسازی بخشی از خطوط تولید ایران خودرو سعی کردند پیکان را از ورطه نیستی نجات دهند، اما بعد از نصب خطوط ایران خودرو با خطوط ناقص ، دست دوم و مستهلک شده‌ای روبه‌رو بودند که کاستی‌های فراوانی داشت.

در سال 1370 صنعت خودروی ایران به جانداری نیمه‌مرده شبیه بود؛ رکود اقتصادی و صنعتی بعد از جنگ و حدود هفت سال خواب زمستانی، ایران خودرو را در آستانه نابودی قرار داده بود.

در آن زمان بسیاری معتقد بودند دیگر احتیاجی به صنعت خودرو نیست و عده‌ای نیز خواستار ادامه تولید کارخانجات خودروسازی و نجات آن بودند، اما پیکان در آن سال‌ها، صنعت خودروی ایران را نجات داد و جریان حیاتی سرمایه را به شرکت ایران خودرو بازگرداند.

حتی در اوایل دهه 70 و واردات انبوه خودرو، این خودرو از محبوبیت نیفتاد و هم‌چنان پول رایج بازار خودروی ایران بود.

تعمیر راحت، ارزان بودن تعمیر، تعمیر در همه جا، هزینه کم و انس مردم ایران با این خودرو، هم‌چنان این خودرو را تا سال 1380 به عنوان پرمشتری‌ترین خودرو مطرح می‌کرد.

خودروی پیکان از طی دهه 70 به بعد سبب شد مراکز قطعه سازی نیز بعد از انقلاب دوباره با داخلی سازی قطعات پیکان شکل بگیرد، بسیاری از قطعه سازان از کپی کاری قطعات

پیکان به روش مهندسی معکوس به دانش ساخت دست یافتند وتا جایی پیش رفتند که هم اکنون به اروپا و آمریکا نیز صادرات قطعه انجام می‌دهند.

آخرین مدل پیکان طراحی معروف کرایسلر است که تولیدش در ایران از سال 1359 آغاز شد. شاید اولین زمزمه‌های رفتن پیکان سال 1356 به گوش می‌رسید. در آن زمان قرار بود پژو 304 هووی پیکان شود و طی مدتی کوتاه این نوعروس، قصد گرفتن جای پیکان را داشت.

و بالاخره در سال 1384 و تولید دو میلیون و 295 هزار دستگاه پیکان تولید آن متوقف شد

سرمايه ي شرکت ايران خودرو در پايان سال مالي 1381 ،2,404,687,500,000 ريال (تقسيم شده به 2,404,687,500 سهم 1000 ريالي ) بوده است .
شرکت ايران خودرو با توليد 111111 دستگاه خودرو سواري و وانت در سال 1376 رکورد توليد سي ساله ي خود را شکست و علاوه بر آن موفق شد به ميزان قابل توجهي کميت و کيفيت محصولات خود را افزايش دهد .
در سال 1384 آمار تولید سالانه محصولات ایران خودرو به 500000 دستگاه رسید.
همچنين در راستاي نظام استاندارد ايزو 9000 ، موفق به دريافت گواهينامه ي ايزو 9001 از مؤسسه ي RWTUV آلمان و بسیاری گواهینامه ها در زمینه سلامت، ایمنی و محیط زیست شامل ISO 14001 و OHSAS 18001 شد..

تاريخچـــه خودرو ســواري
1346 -	سواري پيکان در مدلهاي دو لوکس ، کار لوکس ، جوانان و تاکسي با حجم موتور 1600 و 1725 و 1800 سي سي
1369 -	سواري پژو 405 در مدلهاي GL و GLX با حجم موتور 1580 سي سي
1374 -	سواري پژو 405 در دو مدل دنده اي و اتوماتيک با حجم موتور 2000 سي سي
1374 -	سواري پژو 205 مدل GR با حجم موتور 1360 سي سي
1376 -	سواري پژو RD با حجم موتور 1600 سي سي و سپس RDiو RDX
1377 -	سواري استيشن پژو 405 با حجم موتور 2000 سي سي
1378 -	پارس با حجم موتور 1800 سي سي و سپس پارس 2000 سی سی و پارس ELX و سفارشی
1379 -	توليد آزمايشي سمند X7 با حجم موتور 1800 سي سي و سيستم انژکتوري سپس سمند، سمند LX و سفارشی
1380 -	پژو 206 باحجم موتور 1400 سي سي (تیپ های 2 و 3 و5 و6 ) و سفارشی
1380 -	افتتاح خط توليد سمند با حضور رياست محترم جمهور
1383 -	پژو GLI 1800 سی سی
1385 -	پژو 206 صندوقدار 1600 سي سي - (SD) ، تیپ های 3 و 4 و5
1385 -	پژو (RD (ROA با حجم موتور 1600 سي سي
1385 -	سمند سال LX85

تــاريخچــه خــودروهاي سـنگين

1342 -

اتوبوس مرسدس بنز مدل 302 ، مدلهاي ( برون شهري ، درون شهري ، فرمان چپ و شاسي ) ، اتوبوس بنز LP 608 ، اتوبوس بنز مدل OP

1344 -

ميني بوس کومر (ميني بوس ،وانت و آمبولانس )

1346 -

ميني بوس مرسدس بنز مدل 319 که بعد ها به مدل 309 تغيير يافت در مدلهاي : (استاندارد و سقف بلند )

1349 -

ميني بوس مرسدس بنز 409 آمبولانس

1350 -

ميني بوس بنز 309 (ميني بوس ، وانت و آمبولانس تک کابين و دو کابين )

1367 -

ميني بوس مرسدس بنز مدل 508 ( استاندارد و سقف بلند )

1368 -

اتوبوس شهري مدل O355

1369 -

ميني بوس بنز 508 کاروان ، ميني بوس بنز 409 ، ميني بوس بنز M30 ، ميني بوس بنز 508 کاروان ، ميني بوس بنز 409 ، ميني بوس بنز M30

1372 -

اتوبوس توريستي سقف بلند مدل 400 ، ميني بوس بنز O508 D

1374 -

اتوبوس سوپر C400 ، ميني بوس کاروان

1375 -

اتوبوس درون شهري S360

1376 -

اتوبوس دو طبقه ي نئوپلن ، اتوبوس فرودگاهي نئوپلن ، اتوبوس شهري لاينر نئوپلن ، اتوبوس توريستي سقف بلند مدل 400 توليد انبوه ، ميني بوس هيوندايي مدل E ، اتوبوس شهري دو کابين ، ميني بوس هيوندايي مدل M (ميني بوس و نوع وانت)

1377 -

ميني بوس هيوندايي مدل کروز ، LP609/36 ، LPK609/32 ، كاميونت 508 ، آمبولانس MB140

1378 -

کامیون LP809/36 ، LPK809/32 ، کشندهS A3850/38 ، اتوبوس درون شهري سه درب O355 ، اتوبوس نئوپلنSKYLINER

1379 -

کامیونهای LP612/36 ، LP814/36 ، A 1114 و 2631 ، ون MB140، پول رسان MB140 و سواري MB140 ، اتوبوس درون شهري C355 ، اتوبوس فرودگاهي

1380 -

كاميونت مايتي ، آتش نشانی ATEGO1325f ، ون غزال ، اتوبوس درون شهري O457 و مگاترنس ، اتوبوس بین شهري C457

1381 -

کشنده اکتروس 1843 LS ، اتوبوس درون شهري OMG

1382 -

آتش نشانیATEGO 815/33 F ، کامیون ATEGO 815/42 ، ATEGO 1828و کمپرسی ATEGO 2528 ، کامیونATEGO 2628 ، اتوبوس بین شهري SC457

1383 -

کامیون ATEGO1317 و کمپرسی ATEGO 1828 K، ATEGO 2628 K و ATEGO 3331 K ، کامیون 3340 ، کشنده AXOR 1843 LS و 3340 S ، ون SPRINTER.

1384 -

کامیون ATEGO 1523 و ATEGO 1935 و 2031 ، ATEGO 1935 K ، کمپرسی ATEGO 3335 K ، کشنده ACTROS 1844 LS و HOWO ، ميني بوس كروز گازسوز

سالنهای شرکت ایران خودرو بدین شرح است:

1- سالن پرس 3: سالن پرس برای تهیه قطعات بدنه وشاسی مورد استفاده قرار می گیرد. ورقه های فولادی بدنه به ضخامتهای مورد نیاز(به عنوان مثال پژو206 0.67 میلیمتر) در خودروهای مختلف به صورت Coil(مدور) وارد سالن شده و به دستگاه باز کننده Coil متصل می گردد. سپس بستگی به ضخامت و ابعاد، ورق وارد خطوط مختلف پرس( G2,G1 و..) با ظرفیتهای گوناگون می شود. با آغشته کردن ورق به روغن مخصوص پرسکاری(Lubrication)، ورق زیر پرسهای ضربه ای یا هیدرولیک قرار گرفته وبا توجه به فرم قالبهایی که روی پرس بسته شده است، اجزای مختلف خودرو نظیر گلگیرها، دربها و... به صورت پرس شده وبا سرعت زیاد تولید می شود.

ضایعات و دورریزهای ورق از زیر قسمت پرس وارد کانویرهای(تسمه های انتقال دهنده) زیر خط شده و پس از جمع آوری به وسیله پرس ضایعات، فشرده و به خارج کارخانه منتقل می شود. در انتها قطعات ساخته شده بدنه خودرو، برای طی مراحل بعدی به سالن بدنه وساخت منتقل می شود.

مشخصات و آمار سالن فوق به شرح زیر است:

مشخصات کلي سالن پرس 3
مساحت کـــل سالــن	26500 متر مربع
ظرفيت توليد	12 ميليون قطعه در سال (با احتساب 326 روز کاري)
نوبت کاري (شيفت)	سه شيفت / چهار گروه
مشخصات محصول	سمند	سمند LX	پژو پارس	پژو 405	پژو 206
درصد قطعات (بدنه)ساخت داخل	100%	100%	100%	100%	100%
مشخصات تجهيزات
تعداد رباتهاي عملياتي	33
مشخصات نيروي انساني
اداره کل توليد	241
اداره کل تعميرات	51
اداره کل مهندسي توليد	88
کيفيت در توليد	52
تغذيه خطوط و برنامه ريزي	128

2- سالن بدنه سازی 2(شاتل): در بازدید از سالن شماره 2 که بدنه خودروهایی چون پژو206، پژو405، پژو پارس و سمند را تولید می کند، روند کاری خط مکانیزه و رباتیک بدنه سازی ایران خودرو مشاهده شد. این خط قادر است 17 دستگاه در ساعت بدنه خودروی 206 تولید کند.

همچنین خط تولید سمند در این سالن با تجهیز 57 ربات، ظرفیت تولید 30 دستگاه بدنه سمند در ساعت را دارد که با توسعه خطوط رباتیک توسط شرکت تام ایران خودرو، این واحد تولیدی به بزرگترین واحد رباتیک خاورمیانه تبدیل خواهد شد.

لازم به ذکر است که بدنه سمند از 4400 نقطه جوش در مقابل 2600 نقطه جوش در پژو 405 برخوردار است واز نظر استحکام در بالاترین رده محصولات ایران خودرو قرار دارد.همچنین تنها خودروهای پژو206 وسمند از بدنه با روکش گالوانیزه برخوردارند.

مشخصات و آمار سالن فوق به شرح زیر است:

مشخصات کلي سالن شاتل (بدنه سازي 2)
مساحت کـــل سالــن	54343 متر مربع
نوع محصول	سمند معمولي ،LX،گازسوز	405 ، پارس معمولي ، ELX	206 انواع تيپ
ظرفيت توليد (دستگاه بر ساعت)	25	30	17
نوبت کاري (شيفت)	سه شيفت / چهار گروه
مشخصات محصول	سمند ، سمند LX	پژو پارس ، پژو 405	پژو 206
تعداد قطعات	308	311	201
مشخصات تجهيزات	سمند ، سمند LX	پژو پارس ، پژو 405	پژو 206
تعداد کل رباتها	56	93	8
مشخصات نيروي انساني (سه شيفت)
تعداد نيروهاي توليد	605	831	781

3- سالن بدنه سازی 5:

مشخصات کلي سالن بدنه سازي 5
مساحت کـــل سالــن	33600 متر مربع
ظرفيت توليد (دستگاه بر ساعت)	42 بدنه در ساعت
نوبت کاري (شيفت)	دو شيفت
مشخصات محصول	پژو 206 و پژو SD
تعداد قطعات	---------------
مشخصات تجهيزات	پژو 206 و پژو SD
تعداد کل رباتها	263
مشخصات نيروي انساني
تعداد نيروهاي توليد	438

4- سالن پیش رنگ 3: بدنه های آماده شده ازسالن بدنه سازی برای طی مراحل فرآیند رنگ به این سالن انتقال می یابد. ابتدا فرآیند چربی زدایی از روی بدنه که برای چسبندگی خوب رنگ به بدنه ضرورت دارد، در این سالن انجام میپذیرد. بدین منظور بدنه ها وارد وان های شستشوی حاوی شوینده ها وسایر مواد شیمیایی شده و سپس با آب خالص آبکشی می شود. پس از اطمینان از اینکه املاحی روی بدنه وجود ندارد و سطح بدنه کاملا خشک است، بدنه برای طی مرحله رنگ آستری به الکترودهای حاوی جریان برق وصل شده و وارد وان های رنگ آستری می گردد. به نحوی که لایه رنگ کاملا یکنواخت و چسبنده ای روی بدنه قرار می گیرد.به این فرآیندED(Electro Deep) می گویند.

بدنه ای که رنگ آستری را دریافت کرده وارد کوره های خشک کن شده و در این کوره ها رنگ با هوای گرم بین 120 تا 150 درجه خشک میشود. درادامه بدنه های آستری شده وارد بوت های رنگ دست اول و اصلی (Prime Coat) و سپس پوشش نهایی (Final Coat) می شود.

رنگ در این بوتها توسط ربات های پیش بینی شده به این منظور در کلیه سطوح و زوایا، پوشش لازم را توسط جریان هوای فشرده عاری از روغن که محلول رنگ را روی سطوح بطور یکنواخت اسپری می کنند، به عمل می آورد.جهت یکنواخت سازی کیفیت رنگ آمیزی، شرایط هوای داخلی بوت ها، توسط هوا سازهای خاص در درجه حرارت و رطوبت معین نگهداری می شود و کل هوای دمیده شده توسط فن های تخلیه هوا از بوت ها و از روی سطح آب زیر بوت به خارج منتقل می شود.

در فواصل بین به کارگیری لایه های مختلف پوشش رنگ در بوت ها و مرحله رنگ، کوره های خشک کن رنگ قرار گرفته اند. در نهایت پس از خشک شدن لایه رنگ نهایی، نشت بندها و سیلینگ های زیر بدنه (Under Body Ceiling) کامل شده و جهت انجام عملیات مونتاژ به سالن مونتاژ منتقل می گردد.

مشخصات و آمار سالن فوق به شرح زیر است:

مشخصات کلي سالن پيش رنگ 3
مساحت کـــل سالــن	6302 متر مربع
ظرفيت توليد	25 بدنه در ساعت
نوبت کاري (شيفت)	سه شيفت
سطح اتوماسيون انتقال در خط اصلي	100%
سطح اتوماسيون انتقال در خط فرعي	100%
مشخصات محصول
درصد رنگ ساخت داخل	رنگها توسط شركتهاي گاما تينر و رنگ آفرين و تابا و گوهرفام كه تحت ليسانس شركتهاي اتريش و ايتاليا تامين مي شود.
مشخصات تجهيزات	سيلر	PVC
تعداد کل رباتها	-	-
تعداد رباتهاي عملياتي	-	-
تعداد رباتهاي بازرسي	-	-
تعداد رباتهاي علامت گذاري	-	-
مشخصات نيروي انساني
تعداد نيروهاي توليد	65

5- سالن موتورسازی 3: سالن موتورسازي شماره 3 انحصارا براي مونتاژ موتورهاي 206 راه اندازي شده است.قرار است با همکاری شرکت پژو فرانسه، خط 4 با هدف احداث خط ماشین کاری هم راه اندازی شود.

ظرفیت تولید موتورسازی شماره 3 حدود 250000 موتور درسال می باشد.

گفتني است شرکت تام ايران خودرو ايستگاه رباتيک چسب سيليکون بر قطعات موتور را نصب و راه اندازي کرده که به صورت اتوماتيک اين کار را انجام مي دهد.
پس از مونتاژ قسمتهاي مختلف موتور تست نشت روغن صورت مي گيرد و پس از طي مراحل مختلف تست و بعد از تاييد نهايي ، موتور به قسمت سواري سازي انتقال مي يابد.