استروژن موجود در قرص‌هاي ضد بارداري عامل اصلي ايجاد سنگ صفرا در زنان است

شيوع سنگ كيسه ‌صفرا نسبت به عوامل محيطي و ژنتيكي در جمعيت‌هاي مختلف متفاوت و در زنان دو برابر مردان است.

دكتر عبدالرحيم مسجدي‌زاده، فوق تخصص گوارش و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز، در گفت‌و‌گو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) - منطقه خوزستان - اظهار كرد: آمار دقيق شيوع سنگ كيسه ‌صفرا در ايران تعيين نشده است ولي در برخي جوامع چون اسكاندنياوي ‌٥٠ درصد مردم در سن بالاي ‌٥٠ سال و در جنوب آريزوناي هند تا ‌٧٠ درصد خانم‌هاي مسن‌تر از ‌٢٥ سال داراي سنگ كيسه ‌صفرا هستند.

وي افزود:شيوع سنگ كيسه صفرا در خانمها به علت تاثير هورمون‌هاي جنسي چون استروژن در افزايش ترشح كلسترول در صفرا، بيشتر است. نقش عوامل ارثي در ايجاد سنگ مشخص نيست ولي به هر حال اگر يكي از بستگان خانواده دچار سنگ باشد، شيوع سنگ در بستگان درجه اول او ‌٥/٤ برابر بيشتر از افراد بدون سنگ خواهد بود.

مسجدي‌زاده با اشاره به تقسيم سنگ‌هاي كيسه ‌صفرا به سه دسته بر اساس تركيب شيميايي آنها گفت: سنگهاي كلسترولي عموما بزرگ، سفيد يا زرد رنگ‌ بوده، سنگ‌هاي پيگماني قهوه‌اي و سنگ‌هاي پيگماني سياه كه عمدتا از جنس پيروبينات كلسيم هستند، ‌٧٠ تا ‌٨٠ درصد سنگ‌ها از نوع كلسترولي هستند.

اين فوق تخصص گوارش چاقي را ريسك فاكتور شناخته شده‌اي براي شيوع سنگ كيسه صفرا در برخي افراد دانست و توضيح داد: ‌٢ درصد افراد چاق سالانه دچار سنگ كيسه صفرا مي‌شوند و ارتباط واضحي بين افزايش توده وزن بدن و سنگ صفرا وجود دارد.

وي خاطرنشان كرد: بايد توجه داشت كه كاهش سريع وزن بدن نيز مي‌تواند عامل ايجاد كننده سنگ كيسه ‌صفرا باشد. در ‌٢٥ درصد افراد چاق كه تصميم به رژيم غذايي شديد براي كاهش وزن خود مي‌كنند و در ‌٥٠ درصد افرادي كه به اين منظور عمل جراحي انجام داده‌اند، سنگ كيسه صفرا ايجاد مي‌شود.

مسجدي‌زاده با اشاره به بالا رفتن احتمال شيوع سنگ كيسه صفرا در زمان حاملگي تصريح كرد: تقريبا ‌٢ تا ‌٣٠ درصد زنهاي حامله دچار سنگ كيسه صفرا ( سنگ‌هايي با اندازه‌ كمتر از دو ميلي‌متر) به دليل عوامل هورموني مي‌شوند.

وي درباره ارتباط مصرف برخي داروها با سنگ كيسه صفرا توضيح داد: استروژن موجود در قرصهاي ضد بارداري عامل اصلي ايجاد سنگ صفرا است. امروزه سعي شده از داروهاي با استروژن كمتر براي جلوگيري از حاملگي استفاده شود تا به اين ترتيب شيوع سنگ ناشي از اين داروها كاهش يابد.

مسجدي‌زاده افزود: ارتباط داروهاي كاهش دهنده چربي خون، آنتي‌بيوتيكها و دارويي كه در درمان بيماري آكرومگالي استفاده مي‌شوند، با سنگ كيسه صفرا مشخص شده است.

عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز با بيان اينكه افزايش سطح كلسترول سرم ارتباطي با ايجاد سنگ ندارد، يادآور شد: در مورد ارتباط رژيم غذايي و چربي خون با سنگ كيسه صفرا بايد گفت كه بر اساس برخي مطالعات بين افزايش سطح كلسترول خون و ايجاد سنگ ارتباطي وجود ندارد و بر خلاف آن افزايش سطح‌ تري گليسريد‌ خون ارتباط بيشتري با شيوع سنگ دارد.

وي با اشاره به عوامل مهم دخيل در تشكيل سنگ صفرا اظهار كرد: اشباع كلسترول صفرا، كاهش درصد اسيدهاي صفراوي موجود در صفرا و اختلالات حركت كيسه صفرا از عوامل موثر محسوب مي‌شدند.

اين فوق تخصص گوارش توضيح داد: سنگها به دو دسته داراي علامت و بدون علامت تقسيم مي‌شوند. اگر فردي در درون كيسه صفرا خود سنگ داشته و بدون علامت باشد، برداشتن كيسه صفرا از راه جراحي به صورت پيشگيرانه غيرضروري است، بر عكس بيماراني كه داراي سنگ كيسه صفرا بوده و از درد شاكي هستند احتمال تشديد آن با طول زمان بيشتر مي‌شود.

مسجدي‌زاده ادامه داد: تمايز درد صفراوي از ساير دردها بايد توسط پزشك متخصص انجام شود تا با تشخيص نياز به برداشتن كيسه صفرا در بيماران تبديل به يقين شود. بيماران ديابتي با سنگ كيسه صفرا بدون علامت داراي شرايط مساوي با بيماران غير ديابتي هستند. بنابراين برداشتن كيسه صفرا در بيماران ديابتي بدون علامت توصيه نمي‌شود.

وي با اشاره به علائم باليني سنگهاي كيسه صفرا توضيح داد: ‌٢ درصد سنگها باعث مسدود شدن راه صفراوي شده كه دردهاي صفراوي، زردي و عفونت را بهمراه دارند. پنج درصد سنگها در مدخل خروجي صفراوي گير افتاده و سبب التهاب شديد لوزالمعده حاد مي‌شوند و ‌١٠ درصد نيز سبب بسته شدن مجراي كيسه صفرا و التهاب كيسه صفرا مي‌شوند.

استروژن موجود در قرص‌هاي ضد بارداري عامل اصلي ايجاد سنگ صفرا در زنان است

مطالب مشابه :

سنگ های دستگاه ادراری دوران حاملگی

زمرد

استروژن موجود در قرص‌هاي ضد بارداري عامل اصلي ايجاد سنگ صفرا در زنان است

سنگ های ماه تولد و چاکراه های بدن

خواص و فواید زمرد

درمان سنگهای کلیه با سنگ شکنی برون اندامی

خواص انواع سنگ ها

سنگ های ماه تولد و خواص درمانی آنها

زن حامله