انتخاب نژاد ها

انتخاب نژاد ها از نظر ظاهری، مرغ تخم گذار، سرحال، قوی پر تحرک و بسیار پرخور است. به تدریج که میزان تخم گذاری زیاد می‌شود، رنگدانه‌های بدن، رو به کاهش میگذارد. جوجه‌های نژاد تخم گذار از ۴ تا ۶ ماهگی به تخم می‌آیند. به علاوه، جوجه خروس های این نژاد هم زودتر به بازار مصرف می رسند. حدود ۱۸ تا ۲۰ مرغ بومی تخم گذار، می تواند برای یک خانوار ۶ نفری، دست کم یک تخم مرغ به ازای هر نفر در روز تولید نماید. برای شروع کار نگهداری و پرورش مرغ، راه‌های متفاوتی وجود دارد: ۱- استفاده از مرغ بومی تخم گذار ۲- استفاده از تخم مرغ نطفه دار برای جوجه کشی ۳- خرید جوجه یکروزه بومی مناسب از مراکز تایید شده ۴- خرید جوجه ۱ تا ۲ ماهه و پرورش آنها (این روش، هرچند از روش های قبلی کمی گران تر است، اما مطمئن تر می‌باشد و برای بار اول پیشنهاد می‌شود) پرورش جوجه بومی یکروزه جوجه‌های یکروزه باید تا چند هفته اول در محلی گرم، نگهداری شوند. این محل معمولاً شامل یک منبع تولید کننده گرما و یک سرپناه می باشد که دمای لازم را برای پرورش جوجه‌ها تأمین و حفظ می کند. منبع تولید کننده گرما ممکن است برقی، گازسوز یا نفتی باشد. بطور کلی در مورد محل نگهداری جوجه‌ها، با توجه به مناطق مختلف جغرافیایی، باید ۴ عامل؛ عایق بندی، تهویه، منبع گرم کننده و منبع خنک کننده مورد توجه قرار گیرد. دمای محل نگهداری جوجه‌های یکروزه در ابتدا باید حدود۳۲ تا ۳۵ درجه سانتی گراد باشد، با رشد و پردرآوردن، به تدریج نیاز آنها به دمای محیط کاهش می یابد و باید کم کم دما را کاهش داد، تا در ۹-۷ هفتگی به حدود ۲۲ درجه برسد. برای رسیدن به رشد مطلوب، دسترسی به غذا در ساعات اولیه ورود جوجه‌ها اهمیت دارد. ماه اول (به ویژه هفته اول)، زمان حساس در زندگی جوجه‌ها محسوب می‌شود. در روز اول تولد، ۱۲ تا ۲۴ ساعت نباید دان در اختیار جوجه قرار داد، چون باقیمانده زرده در بدن جوجه‌ها، برای تغذیه آنها کافی است. بعد از آن نیز در صورت امکان، ۱۲تا ۱۴ ساعت از آرد ذرت به تنهایی استفاده شود. سپس می توان از غلات یا خوراک های دیگر به صورت آردی (کوبیده شده) استفاده کرد. توصیه می‌شود به هیچ وجه از آرد گندم در هفته اول زندگی جوجه‌ها در جیره غذایی آنها استفاده نشود. بهتر است تا حد امکان برای قوی و آماده شدن جوجه‌ها برای مراحل بعدی رشد، در۲ هفته اول از دان مخصوص جوجه‌ها با سن پایین که توسط شرکت های معتبر ارایه می‌شود و حاوی مکمل ها و ویتامین های لازم می باشد، استفاده کرد. نباید از دانه ی کامل برای جوجه‌ها در هفته اول استفاده کرد. به علاوه باید دقت کرد که در لانه و مسیر حرکت جوجه‌ها دانه سالم ریخته نشده باشد. مهم ترین مشکل مرغداری بومی درکشور ما، زیاد بودن تعداد تلفات جوجه‌هاست که با انجام برخی اقدامات، می توان تلفات را کاهش داد. از عوامل مهم تلفات جوجه‌ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: _ بیماری‌ها، مراجعه نکردن به موقع به دامپزشکی و نزدن واکسن لازم، باعث مرگ و میر جوجه‌ها می‌شود. _ مراقبت نکردن به موقع و مناسب، از جمله عدم تهیه دان خوری وآب خوری متناسب با تعداد و سن جوجه‌ها، می تواند موجب بروزآسیب های فیزیکی به آنها شود. _ فراهم نبودن شرایط بهداشتی جایگاه، تغذیه و آب آشامیدنی. دلایل ساخت جایگاه برای مرغ ها ۱- محافظت آنها از باد، برف، باران، نور مستقیم خورشید و تغییرات شدید آب و هوایی ۲- کنترل روشنایی و میزان نوردهی ۳- جلوگیری از شکار شدن آنها توسط دیگر حیوانات ۴- محافظت و کنترل آسان تر جوجه‌ها ۵- جلوگیری از تغذیه آنها با غذا و آب های آلوده و کنترل غذا وآبی که به مرغ ها داده می‌شود ۷- جمع آوری راحت تر تخم مرغ ها در جایگاه و کاهش آلودگی و شکستگی آنها ۸- پیشگیری از گسترش بیماری‌ها. شرایط جایگاه ۱- با توجه به نوع آب وهوا و امکانات روستا، جایگاه مرغ از آجر، سنگ، بلوک سیمانی و… ساخته شود. ۲- کف جایگاه باید از زمین بلندتر باشد. جنس کف آن سیمانی بوده و شیب ملایمی داشته باشد تا هم به راحتی شسته شود و هم آب در آن جمع نشود. ۳- شیب جایگاه باید به طرف پشت آن باشد. ۴- استفاده از کاه و کلش (پوشال) یا خاک اره به قطر ۵ تا ۱۵ سانتی متر در بستر جایگاه، (با توجه به فصل و دمای محیط) ضروری می باشد. ۵- دیوار و سقف جایگاه باید از موادی ساخته شده باشد که بدون هر گونه شکاف و خلل و فرجی باشد. در صورت امکان، بهتر است سیمان کاری شود. ۶- جایگاه نباید در محل بادگیر ساخته شود. ۷- جهت جایگاه باید طوری باشد که درب آن، به طرف جنوب بوده و آفتاب داخل آن بتابد. ۸- جایگاه مرغ باید طوری ساخته شود که در زمستان گرم و در تابستان خنک باشد. ۹- برای مرغ ها چوب خواب در نظر گرفته شود تا در هنگام شب روی آن استراحت کنند. مقدار فضای لازم در جایگاه باید فضای کافی برای مرغ ها فراهم باشد. چنانچه تعداد زیادی مرغ در یک فضای کوچک نگهداری شوند، شروع به نوک زدن همدیگر خواهند کرد و اگر پرنده ای زخمی‌شود مشکل بیش تر شده، «خود خوری» رواج پیدا می کند. جوجه‌ها نسبت به مرغ ها به فضای کم تری نیاز دارند. فضای مناسب برای جایگاه جوجه را تا سن ۲ ماهگی می توان در ۶ متر مربع (۳ در ۲ متر) پرورش داد. متر مربع برای هر ۵ مرغ و خروس بالغ کافی است. احداث فضای باز در نظر گرفتن فضای باز در محوطه جلوی جایگاه برای مرغ ها لازم است تا بتوانند در آنجا فعالیت کنند و از هوای آزاد استفاده نمایند. فضای باز باید با توری محصور شده باشد. بهتر است در قسمتی از آن سایه بان ساخته شود تا در روزهای بارانی مرغ ها را محافظت کند. مساحت آن معمولاً ۲ برابر مساحت لانه است و برای هر چهار مرغ، ۲ متر مربع فضای آزاد لازم است. کاشت بعضی از علوفه مثل جو و شبدر در محل گردش مرغ ها برای استفاده آنان مفید است. محل استراحت چون بر حسب غریزه، مرغ ها عادت دارند در جاهای بلند استراحت کنند، نصب چوب خواب در آشیانه بسیار مفید بوده و باعث می‌شود که مرغ ها از نشستن بر روی ظروف آب خوری و دان خوری خودداری کنند. در نتیجه این ظروف کم تر در معرض آلودگی به مدفوع قرار می گیرند. ضخامت چوب در حدود ۳ سانتی متر، طول آن به ازای هر مرغ ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر و ارتفاع «برای جوجه‌ها ۴۰ سانتی متر» و «برای مرغ ها، بالغ بر ۹۰ سانتی متر» می باشد. محل تخم گذاری (لانه) وجود محل تخم گذاری کافی، باعث افزایش تعداد و حفظ کیفیت تخم مرغ ها می‌شود. همچنین جمع آوری تخم مرغ ها راحت تر شده و آلودگی و شکستگی آنها به حداقل می رسد. لازم است در یک قسمت جایگاه، محلی برای تخم گذاری مرغ ها در نظر گرفته شود. کف محل تخم گذاری باید پوشال بوده و طوری باشد که جمع آوری تخم ها به راحتی انجام شود. برای هر ۴ تا ۶ مرغ تخم گذار، یک لانه برای تخم گذاری در نظر گرفته شود بطوری که هر مرغ به راحتی بتواند داخل لانه شده و از آن خارج گردد. پیشنهاد می‌شود «عرض کف لانه حدود ۳۵ سانتی متر» و «طول آن ۳۵ سانتی متر» در نظر گرفته شود. بهتر است ارتفاع لانه از زمین، حدود ۶۰ سانتی متر باشد. جنس لانه‌ها می تواند فلری یا چوبی باشد. سقف لانه محکم و شیب دار ساخته شود تا از پریدن و نشستن مرغ ها بر روی آن پیشگیری شود. بهداشت جایگاه جمع آوری فضولات مرغ ها از جایگاه‌ها، از شیوع بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می کند. پس لازم است هر ۷ تا۱۰ روز یک بار، فضولات درون جایگاه‌ها جمع آوری شده، کف جایگاه تمیز شود و بستر کف جایگاه نیز تعویض گردد. شستشو و ضدعفونی مداوم وسایل مرغداری را هرگز نباید فراموش کرد. هر ۱۰ روز یک بار باید آب خوری‌ها و دان خوری‌ها را خوب شست و با مواد مناسب ضد عفونی کرد. در جایگاه‌هایی که به صورت دوره‌ای در آن مرغ پرورش داده می‌شود، باید بعد از پایان دوره پرورش و خالی شدن آنها، سقف، دیوارها و کف جایگاه را ضدعفونی کرد. جایگاه‌هایی که به طور دایمی در آنها مرغ نگهداری می‌شود، هر یک ماه تا ۴۵ روز یکبار باید ضد عفونی شوند. برای ضد عفونی جایگاه می توان از آب آهک ۵ درصد (۵ کیلو آهک در ۱۰۰ لیتر آب) و یا محلول‌های ضد عفونی کننده موجود در داروخانه‌های دامپزشکی استفاده کرد. هنگام استفاده از این محلول ها باید به دستور تهیه و مصرف آنها توجه شود. هرگز به طور مداوم نباید از یک ماده ضد عفونی استفاده کرد. مواد ضد عفونی کننده باید از دسترس کودکان دور نگه داشته شود وحتی در .btnhtml {height:22px;background-color: #E8F1F4;background-repeat:no-repeat;background-position:center center;border: 1px solid #E8F1F4; margin: 0; padding:0px; } .btnOver {height:22px;background-color: #FFFFFF;background-repeat:no-repeat;background-position:center center; border: 1px solid #FFFFFF;margin: 0; padding:0px; } .btnDown { height: 22px; border: 1px solid buttonhighlight;background-repeat:no-repeat;margin: 0; padding:0px; background-color: buttonhighlight; } .btnNA { height: 22px; border: 1px solid buttonface;margin: 0; padding:0px; filter: alpha(opacity=25); } .cMenu { background-color: threedface; color: menutext; cursor: Default; font-family: MS Sans Serif; font-size: 8pt; padding: 2 12 2 16; }.cMenuOver { background-color: highlight; color: highlighttext; cursor: Default; font-family: MS Sans Serif; font-size: 8pt; padding: 2 12 2 16; }.cMenuDivOuter { background-color: threedface; height: 9 }.cMenuDivInner { margin: 0 4 0 4; border-width: 1; border-style: solid; border-color: threedshadow threedhighlight threedhighlight threedshadow; } مسیر حرکت ماکیان و دام ها نیز قرار نگیرد. تغذیه مرغ بومی کلیه احتیاجات مرغ‌های بومی روستاها، تا حد امکان از همان منابع موجود در روستا یا منطقه تأمین خواهد شد. چنانچه در منطقه، موادی موجود باشد که؛ با انجام فرایندهای ساده (مانند سیلوکردن، خرد کردن و تبدیل کردن) یا مازاد و ضایعات کارخانه‌هایی که در منطقه وجود دارد (مانند بوجاری و شالیکوبی) و یا گیاهان غیر مثمر جهت تکمیل دان بتواند مورد استفاده تغذیه مرغ بومی قرار گیرد، در تغذیه آنها گنجانیده خواهد شد. به طور کلی هدف اصلی از جیره غذایی مرغ‌های بومی، استفاده از منابع داخل روستا (بدون استفاده از نهاده‌های دامی وارداتی) می باشد.یکی از خصوصیات برجسته مرغ‌ها بومی عادت داشتن به شرایط تغذیه ای در روستا است. این مرغ‌ها می توانند ۳۰ تا ۴۰ درصد غذای خودشان را از طریق چرای آزاد و بقیه آن را با غذای دستی تأمین کنند. برای اینکه مرغ بومی تولید خوبی داشته باشد، باید تغذیه مناسب همراه با تأمین نیازهای غذایی انجام گیرد. خوراک مرغ بومی متشکل از ضایعات کشاورزی، اضافه و دور ریز غذای روستاییان، پسچرعلوفه و سبزیجات و جانداران ریز مانند بعضی از کرم ها و حشرات می باشد که می توان با اضافه کردن مقداری مکمل غذایی، کیفیت غذایی آنان را بالا برد. دانه‌های شکسته و نامرغوب که از بوجاری گندم و جو به دست می‌آیند، سبوس گندم و برنج، تفاله‌های گیاهان زراعی، آشغال سبزی‌ها و گیاهان علوفه‌ای نیز غذای خوبی برای مرغ‌ها هستند.در ضمن نباید فراموش کرد که مرغ‌ها وخروس‌ها باید همیشه بطور یکسان تغذیه شوند. یک مرغ به وزن ۱۷۰۰ گرم، روزانه به ۱۰۰ تا ۱۱۰ گرم غذا نیاز دارد. اگر در غذای دستی مرغ به مقدار کافی کلسیم وجود نداشته باشد، در چند روز اول، از کلسیم بدن برای تشکیل تخم مرغ استفاده می کند، ولی بعد از آن پوسته تخم مرغ نازک شده و کم کم تولید تخم مرغ پایین می‌آید. برای تأمین کلسیم مورد نیاز طیور می توان از پودر استخوان، پودر صدف، خرده‌های سنگ آهک و مواد آهکی دیگر استفاده کرد. در پرورش به صورت چرای آزاد، معمولاً مرغ ها تا حدودی کلسیم مورد نیاز خود را از خاک تأمین می کنند.امروزه غذاهای آماده که توسط شرکت ها ی معتبر خوراک دام و طیور تهیه می شوند و در داروخانه‌های دامپزشکی موجود هستند، تقریباً تمام مواد مورد نیاز ماکیان را دارا می باشند. در صورت نیاز، علاوه برغذاهای رایج در منطقه، مقداری هم از این نوع غذاها و جیره‌های آماده در اختیار طیور قرار دهید. یک جوجه مرغ تا سن یک ماهگی حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ گرم دان آماده مصرف می‌کند.جوجه یکروزه، تا ۳ ماهگی به پروتیین بیشتری در جیره غذایی نیاز دارد تا بتواند به خوبی رشد کند.در فصل های گرم سال، برای تحریک مرغ ها به خوردن، ضمن دادن غذا در ساعات خنک شبانه روز، می‌توان با افزودن مقداری آب به خوراک، آن را به صورت اُماج در آورد. به ازای هر مرغ ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر دان خوری ناودانی و یا ۵ سانتی متر دان خوری آویز لازم است. آب مصرفی مناسب طیور به آب تازه و تمیز در تمام اوقات نیاز دارند. ۷۰ درصد بدن مرغ و ۶۵ درصد وزن تخم مرغ از آب تشکیل شده است.در شرایط معمولی هر ۴ مرغ در شبانه روز، یک لیتر آب مصرف می کنند. در آب و هوای گرم این مقدار بیشتر می‌شود. در روزهای سرد سال باید مراقب یخ زدن آب خوری‌ها بود و در روزهای گرم برای خنک ماندن آب خوری‌ها، آنها را باید در زیر سایه قرار داد. کمبود آب ممکن است موجب بروز تخم مرغ خوری مرغ‌ها شود. برای هر ۵۰ قطعه مرغ، یک آب خوری کله قندی نیاز است. هر فردی که بتواند از یک چکش و اره استفاده کند، می تواند دان خوری، آب خوری و وسایل لازم دیگر را خود بسازد. با کمی دقت، حوصله و ابتکار می توان لوازم دست ساز را در حد کیفیت لوازم موجود در بازار اما با هزینه کم تر ساخت. البته آب خوری، دان خوری و لوازم مربوط به آن را می توان از مراکز فروش لوازم مرغداری یا داروخانه‌های دامپزشکی نیز تهیه کرد. -------------------------------------- بیماریهای مهم در طیور بومی 1 ـ بیماری نیوکاسل (ناخوشی) بیماری نیوکاسل یک بیماری واگیردار و عفونی بوده و از خطرناکترین بیماریهای طیور به حساب می آید این بیماری ویروسی , می تواند در مدت زمان کوتاهی, خسارات فراوانی به مرغداریها و روستائیان وارد سازد. ویروس بیماری نیوکاسل نسبت به گرمای زیاد و آفتاب شدید حساس بوده و در چنین شرایطی قادر به ادامه حیات نیست به همین علت این بیماری در فصل پائیز و زمستان ,شایع تر است و با گرم شدن هوا در بهار و تابستان از شدت بیماری و احتمال بروز آن کاسته می شود. * نشانه های ظاهری بیماری 1 ـ بالا رفتن دمای بدن و شروع ترشحات بینی و بازماندن منقار 2 ـ اسهال فراوان و سبز رنگ 3ـ ایجاد مشکل در سیستم تنفسی به همراه کج کردن گردن 4ـ شنیده شدن صدایی خاص مانند سوت زدن در هنگام تنفس 5ـ کز کردن و از دست دادن اشتها 6ـ افزایش مصرف آب 7ـ و در مراحل طولانی تر علائم عصبی از قبیل فلج شدن ,لرزش و انحراف گردن , برگشت سر به پشت یا زیر شکم و چرخیدن و معلق زدن و افتادن * پیش گیری و درمان درمان بیماری نیوکاسل بسیار مشکل و امکان موفقیت در آن نیز ضعیف است, همچنین از لحاظ اقتصادی نیز درمان طیور بیمار مقرون به صرفه نیست. بنابراین تنها راه مبارزه , انجام به موقع واکسناسیون و رعایت , نکات بهداشتی زیر است: 1 ـ سالن و محل نگهداری طیور را باید همیشه شستشو کرده و با ضد عفونی کننده های متداول مثل آهک ضد عفونی نمود. 2ـ در صورت بروز بیماری ,پس از تخلیه , شستشو و ضد عفونی باید سالن را بمدت یک ماه خالی نگاه داشت . 3ـ لاشه های تلف شده طیور را پس از جمع آوری , در گودالی انداخته , پس از پاشیدن آهک یا پرمنگنات و یا کلر یا خاک روی آن را پوشاند.(دفن بهداشنی) 4ـ زمان واکسناسیون از سی روزه گی بوده و از واکسن زدن گله پس از شیوع بیماری باید خودداری کرد. 2ـ بیماری گامبورو یکی دیگر از بیماریهای مهم طیور , بیماری گامبورو است که یک نوع بیماری ویروسی می باشد.ویروس این بیماری در برابر عوامل محیطی بسیار مقاوم است بطوریکه حتی پس از تمیز کردن کامل لانه های آلوده و انجام عملیات ضد عفونی , باز هم ویروس آن در محیط باقی مانده و در دوره های بعد , موجب بروز بیماری می گردد.ناقل ویروس این بیماری ,حشرات , بخصوص لاروسوسک می باشد. در میان پرندگان ,مرغ ,خروس ,بوقلمون و اردک نسبت به این بیماری حساس ترند.میزان واگیر بودن این بیماری در حدود 100درصد و میزان تلفات آن تا 20درصد خواهد بود. * نشانه های ظاهری بیماری 1 ـ بی اشتهایی و افسردگی 2 ـ اسهال سفید آبکی و گچی 3 ـ ژولیدگی پرها 4 ـ لرزش و زمین گیری در پرندگان مبتلا * نشانه های بیماری بر روی لاشه 1 ـ تیره شدن رنگ عضلات ناحیه سینه 2 ـ وجود نقاط خونریزی بر روی عضلات سینه و ران 3 ـ برجسته شدن کلیه ها 4 ـ متورم شدن و خونریزی در عضو کیسه مانند و مدور زیر مقعد(بورس فابرسیوس) * پیش گیری و درمان درمان بیماری گامبورو بسیار مشکل و تقریباً غیر ممکن است. بنابراین بهترین راه آن است که با رعایت نکات بهداشتی و استفاده از ضدعفونی کننده های مناسب (ترکیبات ید دار مانند بتادین – تنتورید – یا پرمنگنات دو پتاس یا پرمنگنات با فرمالین) با بیماری مبارزه کرد. همچنین از نگهداری مرغهای صنعتی در کنار مرغهای سنتی خودداری کرده و از امعاء و احشاء مرغهای صنعتی برای تغذیه مرغهای سنتی استفاده نشود. باد توجه داشت در صورت ابتلا طیور به بیماری , دوره بیماری باید طی شود , اما با رعایت بهداشت و تقویت غذایی طیور ,می توان تلفات را به حداقل رساند. 3 ـ بیماری آبله آبله یک بیماری ویروسی و واگیردار در طیور بوده و با مرگ و میر نیز همراه است. اکثر پرندگان بومی, محلی , بخصوص مرغ ,خروس ,بوقلمون , اردک و غاز در معرض این بیماری قرار دارند. * علائم بیماری بارزترین نشانه این بیماری همان زخمها و تاولهایی است که بر روی اعضاء بیرونی بدن و حتی اعضاء داخلی بدن دیده می شود. - در شکل پوستی , زخمها و نقاط خونریزی در نواحی گردن ,سر و اطراف منقار دیده می شود. - در شکل چشمی , تاولها کوچک بر روی پلک موجب بسته شدن چشم می گردد و این امر موجب می گردد تا پرنده بدلیل ندیدن غذا گرسنه مانده و تلف شود. - در شکل دیفتریک , زخمها در قسمتهای مختلف داخلی نظیر دستگاه تنفس یا گوارش موجب بسته شدن مجرای تنفسی یا گوارشی شده و نهایتاً باعث خفگی و مرگ پرنده گردد. * راه انتقال بیماری زخمهای پوستی حامل ویروس در پرنده بیمار , پس از مدتی خشک و کنده شده و بر روی خاک می افتد و موجب آلودگی محیط می شود.که از طریق هوا به پرندگان سالم انتقال یافته و آنها را آلوده می سازد. همچنین ویروس می تواند از طریق غذای آلوده به پرندگان سالم منتقل شود.راه دیگر انتقال بیماری از طریق نیش حشرات ,بویژه شپش و کنه است , اما ویروس می تواند بطور مستقیم نیز از طیور بیمار به طیور سالم انتقال یابد. * پیش گیری و درمان بیماری آبله درمان خاصی ندارد و تنها رای جلوگیری از عفونت های ثانویه می توان از آنتی بیوتیک استفاده کرد و زخمها را ضد عفونی نمود. برای ضد عفونی محل زخم , می توان از محل تنتورید , بتادین , ویا پماد آنتی بیوتیک استفاده کرد و آنرا با پنبه بر روی تاول و یا زخم مالید. همچنین می توان با استفاده از تزریق واکسن در نسج بال طیور , آنها را نسبت به بیماری واکسینه کرد. 4 ـ بیماری پاستورلوز (وبای طیور) نوعی بیماری میکروبی است و به (بیماری بهداشتی) معروف است.زیرا در اثر عدم رعایت بهداشت و استفاده از آبهای جاری آلوده و لجنی منتقل می شود. گاهاض دیده شده وقتی روستایی هنگام صبح ,درب لانه را می گشاید ,با لاشه مرده تعداد زیادی از پرندگان مواحه می شود ودر اکثر این مواقع ,علت این مرگ میرهای ناگهانی و زیاد , بیماری پاستولوز است. * علائم بیماری - تورم و کبودی تاج و ریش های طیور - بالا بودن درجه حرارت بدن و تند تر شدن تنفس - اسهال و گاهی فلجی در پرندگان مبتلا که ناشی از مسمومیت حاصله از سم میکروب این بیماری است. - کبودی و تیره شدن عضلات * پیش گیری و درمان خوشبختانه برای این بیماری درمان وجود دارد.در صورت بروز بیماری با مراجعه به دامپزشکی و ارئه لاشه پرنده تلف شده به دامپزشک ,داروی مناسب تجویز می گردد تا از تلف شدن گله جلوگیری شود. باید توجه داشت تا در طول درمان ,طیور بیمار را در محیطی محصور و بسته نگهداری نمود تا آب و دان حاوی دارو توسط پرنده مصرف شود و ضمن رعایت نکات بهداشتی از ورود طیور بیمار به جمع دیگر طیور خودداری کرد. برای پیش گیری از این بیماری نباید به طیور اجازه داد که به فاضلاب منازل و لجن دسترسی پیدا کند. جایگاه طیور را باید همیشه تمیز نگهداشت و در صورت لزوم پس از شستشو ضد عفونی کرده و حداقل یک یا دوبار در هفته محوطه را آهک پاشی کرد. اما راه اساسی و مطمئن رای پیش گیری از بیمار , انجام واکسناسیون موقع طیور است. 5 ـ بیماری کلی باسیلوز این بیماری میکروبی بوده و بیشتر در فصول سرد سال و یا مناطق سرد و پرباران شایع است.میکروب این بیماری بطور طبیعی و غیر فعال ,در روده پرندگان وجود دارد و زمانیکه بدن در اثر ابتلا به یک بیماری عیف می شود , یا زمانی که محیط پرورش نامطلوب می شود این میکروب به صورت حاد عفونی شده و موجب تلف شدن طیور می گردد. * علائم بیماری - وجود ترشحات غلیظ زرد رنگ داخل حفرات بینی و مجاری تنفسی - شنیده شدن صدای خرخر از حنجره - کز کردن و ژولیدگی پرها - متورم شدن طحال و صفرا و وجود چرکهای پنیری در ناحیه شکم و ریه ها * پیش گیری و درمان برای درمان بیماری می توان با نظر دامپزشک , از داروهای آنتی بیوتیک استفاده کرد. اما بهترین راه همان پیشگیری است بنابراین باید : جایگاه طیور را بگونه ای ساخت که رو به باد و یا به باران نباشد. - لانه را همیشه تمیز نگاه داشته و گاهاً آنرا ضدعفونی نمود. - محوطه لانه را هر چند وقت یکبار باید آهک پاشی کرد. - ظروف آب و غذای طیور همیشه تمیز باشد. - با تهویه مناسب , از تجمع گاز آمونیاک در داخل لانه جلوگیری شود. 6 ـ بیماریهای انگلی بدلیل شرایط خاص تغذیه طیور بومی , این پرندگان نسبت به پرندگان صنعتی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای انگلی هستند.غذای اصلی طیور بومی و محلی را , بقایای غذایی , حشرات, کرمها , حلزون و ... تشکیل می دهد که اکثر آنها میزبان و واسط انواع کرمها و انگل ها هستند. بعضی از این کرمها بشدت بیماریزا بوده و باعث تلفات شدیدی در بین طیور بومی می شود. * علائم بیماری در طیور - از میزان جنب و جوش و فعالیت طیور کم شده و چشمها بی رمق می شود. - پره ها ژولیده , منقار و پاهای رنگ پریده است. - اشتهای پرنده کم شده و گاهی هیچ غذایی نمی خورد و به این ترتیب , سریع لاغر می شود. - لاغری مفرط لاشه که در صورت آلودگی شدید استخوان جناغ برجسته می شود. * پیش گیری و درمان : 1 ـ در نواحی بسیار گرم و نواحی پرباران , بستر لانه باید بالاتر از سطح زمین احداث شود. 2 ـ محیط لانه پاکیزه و تمیز بوده و هفته ای یکبار باید محوطه را با آهک ضد عفونی کرد. 3 ـ دادن داروهای ضد انگلی به طیور نیز می تواند در پیش گیری از بیماری مفید باشد. بهترین سن برای اینکار 25 تا 30 روزه گی است و توصیه می شود تا هر 2 ماه یکبار این کار تکرار گردد. 7 ـ مسمومیت غذایی توجه به سلامت و تازه بودن غذا و ظروف غذایی طیور , یکی از نکات بسیار مهم در امر پرورش طیور بومی است. در بسیاری از منازل روستایی مشاهده می شود که برای کاهش هزینه ها از نان خشک جمع آوری شده برای تغذیه طیور استفاده می شود. در این صورت روستائیان عزیز باید توجه داشته باشند : اول آنکه از نان کپک زده و آلوده هرگز استفاده نشود. دوم آنکه هر بار به مقدار نیاز روزانه , نان خشک را با آب مخلوط کرده و در اختیار پرندگان قرار داد تا به این ترتیب امکان رشد قارچها و کپک زدگی نیز از بین برود. جالب است بدانید که , بیش از 200 نوع قارچ در اثر کپک زدگی پدید می آیند که دو نوع از این قارچها که در طیور بومی موجب مسمومیت شدید می شوند عبارتند از : 1ـ قارچ آسپر ژیلوس 2 ـ قارچ فوزاریوم که سم خطرناکی تولید می کند. عوارض ناشی از مسمومیت های قارچی موجب سستی و بی حالی , نازک شدن پوسته تخم مرغ , کاهش سرعت رشد و افت کیفیت گوشت و افزایش تلفات گله می گردد. بهداشت جایگاه: جهت حفظ سلامت طیور , داشتن جایگاه یا لانه ای مناسب و بهداشتی , امری بسیار مهم و ضروری است بنابراین در تهیه جایگاه و نگهداری طیور , باید موارد ذیل را با دقت رعایت کرد. 1 – جهت لانه باید رو به جنوب باشد. تا نور و گرمای خورشید به اندازه کافی به لانه برسد. 2 – برای دور ماندن از رطوبت و آب , باید دقت کرد تا لانه رو به باران نبوده و بالاتر از سطح زمین اطراف احداث شود. 3 – با نصب دریچه در لانه, باید اجازه داد تا تهویه به قدر کافی در داخل لانه صورت گیرد. 4 – مساحت لانه مناسب با تعداد طیور موجود باشد (10 – 8 مرغ در هر متر مربع) 5 – لانه را از جنسی مناسب و به گونه ای ساخت که به راحتی قابل شستشو و ضد عفونی باشد. 6 – باید به نکات گرمایی و سرمایی لانه نیز , توجه کافی داشت بخصوص برای جوجه ها که به این مسئله حساس ترند. 7 – محل گردش طیور نباید مرطوب و لجنی باشد. 8 – جوجه های تازه متولد شده را باید تا مدت حداقل یک ماه از پرندگان بالغ دور نگهداشت. 9 – انواع طیور را نباید بطور یکجا نگهداری کرد. حتی المقدور مرغ, خروس را باید از اردک و غاز جدا کرد. 10 – لانه باید همیشه پاکیزه بوده و هر چند وقت یکبار شستشو و ضد عفون گردد. 11 – با آهک پاشی محوطه گردش و اطراف لانه , باید میکروبها ,انگلها و عوامل آلوده کننده دیگر را نابود کرد. 12 – مرغهای صنعتی را نباید در کنار طیور بومی و محلی نگهداری کرد. بهداشت تغذیه: 1 – نباید از غداهای ماندهو کپک زده و آلوده , برای تغذیه استفاده کرد. 2 – از آب تمیز و عاری از آلودگی برای آشامیدن طیور استفاده شود. 3 – ظروف غذا و آبخوری باید همیشه تمیز باشند. 4 – از سبزیجات تازه ,برای تغذیه طیور استفاده شود. 5 – بقایای غذایی درون سفره که مورد استفاده طیور قرار می گیرد ,باید عاری از آلودگی باشد. 6 – بقایای لاشه و استخوان مرغهای خریداری شده از بیرون را پس از آب پز نمودن و پختن , برای تغذیه در اختیار طیور قرار دهید و هرگز آنرا بصورت خام استفاده نکنید.

انتخاب نژاد ها

مطالب مشابه :

پرورش مرغ های محلی(بومی)وتولید جوجه

پرورش مرغ محلی

پرورش مرغ بومی

پرورش مرغ و محصولات محلی

پرورش مرغ و محصولات محلی

مقاله پرورش مرغ محلی و ماشینی

پرورش مرغ وجوجه به شکل سنتی

انتخاب نژاد ها

نحوه و نگهداری مرغ و خروس خانگی :

تولید مرغ و تخم مرغ محلی