تاریخ سوم دبیرستان، درس22، نهضت اسلامی به رهبری امام خمينی (ره)

اصلاحات آمريکايی در ايران

آمريکا برای حفظ سلطهٔ خود در ايران از محمدرضا شاه خواست تا با انجام اصلاحات اجتماعی ، مانع از بروز جنبش های اعتراضی و شکل گيری نهضت های مردمی شود. برنامهٔ اصلاحات برای تحقق اهداف زير، به اجرا درآمد.
١ -اعتبار بخشيدن به افراد دست نشاندهٔ خود در اين کشورها.
٢ -کاهش فشار بر مردم زير سلطه.
٣ -فريب مردم و جلوگيری از شکل گيری حرکت های مردمی.
٤ -دين زدايی و زمينه سازی برای گسترش نفوذ آمريکا در ايران.
 
الف) تصويب نامه انجمن های ايالتی و ولايتی
با رحلت آيت اللّه بروجردی در فروردين ١٣٤٠ ، محمدرضاشاه فرصت را برای اجرای اصلاحات آمريکايی در ايران مناسب ديد. ابتدا علی امينی مأمور اجرای اصلاحات موردنظر آمريکا شد، اما رقابت شاه و امينی سرانجام به کناره گيری امينی انجاميد و دولت اسداللّه علم مأمور اجرای اصلاحات مورد نظر شد.
عمدهٔ اصلاحاتی که در قانون انتخابات انجمن های ايالتی و ولايتی صورت گرفت عبارت بود از:
١ لغو شرط مسلمان و مرد بودن برای انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان
٢ لغو سوگند به قرآن مجيد و تبديل آن به سوگند به کتاب آسمانی
 
ب) اصول شش گانه
اصول شش گانه ای تحت عنوان انقلاب سفيد، مطرح و دولت علم آن را تصويب کرد.
 
ج) آغاز مبارزه و رهبری امام خمينی (ره)
١ مخالفت با تصويب نامۀ انجمن های ايالتی و ولايتی: اوّلين فعاليت سياسی امام خمينی (ره) در جايگاه مرجعيت شيعه،اعتراض به تصويب نامهٔ انجمن های ايالتی و ولايتی بود. ايشان اين قانون را مقدم های برای تضعيف اسلام و افزايش حضور بهاييان در ارکان حکومتی پهلوی می دانست. امام، با دعوت از علمای سرشناس قم به اظهارنظر دربارهٔ تصويب نامهٔ مذکور پرداخت و دولت علم را وادار به عقب نشينی و لغو آن کرد.
٢ مخالفت با اصول شش گانه: امام خمینی مراجع دينی را به  ياری فراخواند و از محمدرضا شاه در اين باره توضيح خواست .
اما زمانی که با بی اعتنايی و توهين شاه مواجه شد، با انتشار اعلاميه ای در ٢ بهمن ١٣٤١ همه پرسی (رفراندوم) فرمايشی محمدرضا شاه را غيرقانونی اعلام کرد.
٣ فاجعۀ فيضيه و تحريم تقيه از سوی امام خمينی (ره): امام خمينی (ره) به همراه مراجع تقليد، در اعتراض به عملکرد حکومت پهلوی عيد نوروز ١٣٤٢ را عزای عمومی اعلام کردند.
اوج اين حرکت اعتراضی در مدرسهٔ فيضيهٔ قم بود که با خشونت مأموران رژيم به يک فاجعهٔ تاريخی مبدل شد. در جريان حملهٔ وحشيانهٔ نيروهای امنيتی رژيم پهلوی به مدرسهٔ فيضيهٔ قم و مدرسهٔ طالبيهٔ تبريز تعدادی از طلاب شهيد و مجروح شدند. به دنبال اين جنايت، امام خمينی (ره) با بيانات شديداللحنی شاه را مورد خطاب و عتاب قرار داد و تقيه و سکوت در مقابل ظلم و جور را حرام دانستند.
 
قيام با شکوه ۱۵ خرداد
در آستانهٔ ماه محرم ١٣٤٢ ش. امام خمينی (ره) در رهنمودهای خود به سخنرانان مذهبی سفارش کردند که خطر اسرائيل را به مردم تذکر دهيد
رژيم پهلوی ادامهٔ سخنرانی ها را مشروط به رعايت موارد زير کرد:
١- عليه شخص اول مملکت سخن نگو يند.
٢- عليه اسرائيل سخنی به ميان نياورند.
٣- مرتّب به گوش مردم نخوانند که اسلام در خطر است.
امام خمينی علی رغم محدوديت های عمال پهلوی، در عصر روز عاشورا در قم به منبر رفت و در نطق تاريخی خود مستقيماً شاه را مورد خطاب قرار داد و با شجاعت تمام به افشاگری عليه خاندان پهلوی و سيطرهٔ آمريکا و اسرائيل بر ايران پرداخت. اين سخنان باعث دستگيری امام و انتقال ايشان به تهران شد.
 
در قم مراجع و علمای دينی در منزل آيت اللّه سيداحمد زنجانی جمع شدند و بعد از انتشار اعلاميه ای در تقبيح دستگيری امام خمينی، به حرم حضرت  معصومه (س) رفتند.
مردم مسلمان ورامين با شنيدن خبر دستگيری امام کفن پوشيدند و به سوی تهران حرکت کردند اما با يورش مأموران حکومتی تعدادی از آنها شهيد و مجروح شدند. در ديگر شهرها ازجمله شيراز، اصفهان و مشهد نيز تظاهراتی در اعتراض به دستگيری امام برپا شد.
 
نتايج قيام پانزده خرداد ١٣٤٢
مهم ترين تأثيرات و نتايج قيام خونين پانزده خرداد ١٣٤٢ را می توان اين گونه برشمرد:
١- تکامل جريان مبارزه و کم رنگ شدن جاذبۀ گروه های سياسی.
٢- افزايش آگاهی سياسی در حوزه های علميه و ميان روحانيون.
٣- حضور فراگير همۀ اقشار اجتماعی در صحنۀ مبارزه با رژيم.
٤- برجسته شدن رهبری امام خمينی و مذهب به عنوان راهنمای مبارزه.
٥-  افشای چهرۀ منافقانه شاه و برملا شدن رابطۀ وی با آمريکا و رژيم صهيونيستی.
 
پرسش های نمونه
١- اهداف آمريکا از طرح اصلاحات اجتماعی در کشورهای تحت سلطه اش چه بود؟
آمريکا برای حفظ سلطهٔ خود در ايران از محمدرضا شاه خواست تا با انجام اصلاحات اجتماعی ، مانع از بروز جنبش های اعتراضی و شکل گيری نهضت های مردمی شود. برنامهٔ اصلاحات برای تحقق اهداف زير، به اجرا درآمد.
١ -اعتبار بخشيدن به افراد دست نشاندهٔ خود در اين کشورها.
٢ -کاهش فشار بر مردم زير سلطه.
٣ -فريب مردم و جلوگيری از شکل گيری حرکت های مردمی.
٤ -دين زدايی و زمينه سازی برای گسترش نفوذ آمريکا در ايران.
 
٢- چه کشورهايی از رفراندوم (همه پرسی) شاه در سال ١٣٤١ حمايت کردند؟
دولت های آمريکا، انگلستان و حتی شوروی
 
٣ ساواک برای سخنرانی در ماه محرم ١٣٤٢ ، چه شرايطی تعيين کرد؟
- عليه شخص اول مملکت سخن نگو يند.
٢- عليه اسرائيل سخنی به ميان نياورند.
٣- مرتّب به گوش مردم نخوانند که اسلام در خطر است.
 
٤ قيام ١٥ خرداد چه نتايج و پيامدهايی داشت؟
١- تکامل جريان مبارزه و کم رنگ شدن جاذبۀ گروه های سياسی.
٢- افزايش آگاهی سياسی در حوزه های علميه و ميان روحانيون.
٣- حضور فراگير همۀ اقشار اجتماعی در صحنۀ مبارزه با رژيم.
٤- برجسته شدن رهبری امام خمينی و مذهب به عنوان راهنمای مبارزه.
٥-  افشای چهرۀ منافقانه شاه و برملا شدن رابطۀ وی با آمريکا و رژيم صهيونيستی.
 
پرسش های چهار گزینه ای
1- امام خمینی(ره) برای لغو تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی به کدام اقدام دست زدند؟
الف- مراجع دینی را به چاره جویی فراخواند.
ب- علمای طراز اول قم را به جلسه خصوصی دعوت کرد.
ج- با ارسال نامه ای به شاه خواستار لغو آن لایحه شد.
د- با اعتراض شدید دولت را وادار به عقب نشینی در مورد لایحه کرد.
 
2- پس از کدام اتفاق در سال 1342ش.، امام خمینی (ره) تقیه و سکوت در مقابل ظلم و جور را حرام دانستند؟
الف- قضیه کاپیتولاسیون                   ب- شهادت حاج آقا مصطفی
ج- حمله مآموران رژیم به فیضیه          د- پیش آمدن بحث لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی
 
3- کدام یک از اهداف آمریکا از ایجاد اصلاحات در کشورهای تحت نفوذ نبود؟
الف- اعتبار به مهره های دست نشانده          ب- جلوگیری از فشار بر مردم
ج- جلوگیری از تکوین حرکت های مردمی        د- ایجاد فضای باز سیاسی
 
4- واکنش رهبران مذهبی در برابر رفراندوم اصول ششگانه انقلاب سفید چه بود؟
الف- ابطال                ب- تحریم
ج- پذیرش                 د- بی اعتنایی
 
5- چه عاملی باعث دستگیری امام خمینی در محرم سال 1342ش. به وسیله عمّال رژیم شاه گردید؟
الف- مخالفت با لایحه کاپیتولاسیون               ب- رهبری قیام 15 خرداد
ج- سخنرانی عصر عاشورا                          د- تحریم رفراندوم انقلاب سفید
 
6- به چه دلیل هیئت دولت مجبور شد لغو تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی را رسما اعلام کند؟
الف- افشاگری های حضرت امام                   ب- تظاهرات مردم در شهر قم
ج- تحریم همه پرسی                               د- تظاهرات خیابانی در شهر تهران
 
7- حذف قید سوگند به قرآن از شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان در کدام لایحه به تصویب رسید؟
الف- لایحه اصلاحی قانون انتخابات                ب- لایحه تشکیل خانه های اصناف
ج- لایحه تشکیل انجمن های شهری             د- لایحه  انجمن های ایالتی و ولایتی
 
8- با رحلت کدام فرد، محمدرضا شاه فرصت را برای اجرای اصلاحات آمریکایی در ایران مناسب دید؟
الف- آیت الله گلپایگانی           ب- آیت الله بروجردی
ج- آیت الله مرعشی              د- آیت الله سید احمد زنجانی
   

 

پاسخنامه

د

ج

ب

الف

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

2

 

 

 

 

3

 

 

 

 

4

 

 

 

 

5

 

 

 

 

6

 

 

 

 

7

 

 

 

 

8

 


مطالب مشابه :


دانلود گام به گام اول دبیرستان

دانلود گام به گام اول دبیرستان دانلود تمام کتاب های گام به گام اول




پاسخ فعالیت های مطالعات اجتماعی اول دبیرستان

گام به گام - پاسخ اجتماعی اول دبیرستان - گام به گام و نمونه ازمن خواسته بود که در دروس به




مطالعات اجتماعی

دانلود گام به گام مطالعات اجتماعی اول دبیرستان. سوالات درسی,گام به گام تمام دروس اول




گام به گام

دانلود گام به گام اول دبیرستان. نمايش تمام دروس دوره




روش گام به گام برنامه‌ریزی درسی

روش گام به گام گام اول سلام دانش ولی بعضی دیگر ممکن است تمام درس‌ها را انباشته کرده




دانلود پاور پوینت فصل اول کتاب زیست شناسی یک

» ترجمه تمام دروس عربی سال اول دبیرستان » آموزش گام به گام تمام حقوق اين وبلاگ و




تاریخ سوم دبیرستان، درس22، نهضت اسلامی به رهبری امام خمينی (ره)

آموزش گام به گام دروس تاریخ دبیرستان و با شجاعت تمام به اول قم را به




برچسب :