چالش‏های فناوری سبز

بحران اقتصادی، مانعی جدی
فناوری سبز نیز مانند دیگر صنایع تحت تاثیر رکود اقتصادی قرار گرفت. موسسات زیادی با وجود برنامه‏های بلند مدت و پروژه‏های درخور توجه، مجبور به تعدیل نیرو و برنامه‏های بلند پروازانه خود شدند. در میان چنین شرکت‏هایی می‏توان به شرکت اُسرا اشاره کرد که در زمینه ساخت و راه‌اندازی باتری‏های خورشیدی و استفاده از انرژی خورشیدی برای تولید برق فعالیت می‏کند.

یک سال پیش، قرار بر این بود که شرکت اُسرا نیروگاه عظیم خورشیدی بسازد و با سرمایه‏گذاری چند صد میلیون دلاری، آن را راه‌اندازی کرده و تا سال 2010 نیز سهام آن را برای فروش به عموم عرضه کند. اما پس از شروع مشکلات اقتصادی، این شرکت نظر خود را تغییر داد و با تعدیل اهداف بلند مدت خود، به ساخت واحدهای کوچک‏تر کاربری انرژی خورشیدی مشغول شد. این شرکت با فروش تجهیزات و دستگاه‏ها به صنایع مختلف اعم از صنایع غذایی و همچنین تعدیل 10درصدی نیروی خود برای حفظ منافع شرکت کوشید و تا اطلاع ثانوی، قید ساخت نیروگاه‏های بزرگ را زد.

البته اُسرا تنها شرکت در حوزه فناوری سبز نبود که از بحران اقتصادی لطمه دید. علی‌رغم تمام امیدها، در کل چیزی حدود 14.5 میلیارد دلار که طی دوسال گذشته بر روی این صنایع سرمایه‌گذاری شده است، در خطر سقوط قرار دارد. باید دید سیاست‏های جدید، به‌خصوص با آمدن اوباما به کاخ سفید، برای صاحبان شرکت‏ها برگ برنده محسوب می‏شود یا امیدهایشان را نقش بر آب خواهد کرد.

اما به نظر می‏رسد که سیاست‏های دولت جدید امریکا بهای زیادی به بحث انرژی و فناوری سبز داده است. به عبارت دیگر، اوباما و مشاورانش پیشرفت صنایع سبز را به مثابه راه حلی برای بحران اقتصادی می‏دانند و حرف‏هایشان حاکی از آن است که کسب درآمد از طریق توسعه سبز و نجات محیط‏زیست نیز ممکن است.

استدلال آنها این است که با وجود نوآوری‏ها و فناوری‏های نوین، وابستگی نسبت به سوخت‏های فسیلی کم شده و بدین صورت وابستگی به منابع انرژی خارجی کاهش می‏یابد. هم‌چنین فرصت‏های شغلی بسیاری ایجاد می‏شود و از آمار بی‌کاران رو به افزایش این کشور نیز می‏کاهد. اما از طرف دیگر، صاحبان شرکت‏ها و سرمایه‌گذاران با وجود این که بر چنین اهداف بزرگی واقفند، دغدغه‏های مهم‏تری هم‌چون باقی ماندن در این بازار نابسامان و حفظ مشتریان خود دارند.

اما صنعت سبز تا چه اندازه می‏تواند وسعت یابد و چقدر زمان خواهد برد تا به حد مطلوب خود برسد؟ در حال حاضر، امریکا که به نظر می‏رسد کشوری پیشرو در استفاده از انرژی‏های تجدیدپذیر است، تنها 2.5 درصد برق خود را از طریق این انرژی‏ها تامین می‏کند و نیمی ‏از انرژی برق کماکان از سوزاندن ذغال سنگ تولید می‏شود.

دنیس کاستلو، مدیرعامل یکی از این شرکت‏های سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز به نام برامار انرژی، عقیده دارد که چشم‌انداز فناوری‏های پاک خوب است، هرچند شاید برای رسیدن به اوج به چند دهه نیاز داشته باشد. طولانی بودن این فرایند نیز به سخت بودن تغییرات زیربنایی انرژی برمی‏گردد.

دوباره سازی زیربنای انرژی، کاری بسیار سخت و پیچیده است و به این می‏ماند که بخواهید یک شهر را از نقطه شروع بسازید. برای این کار از جزئیاتی مانند علائم راهنمایی رانندگی گرفته تا آسمان‌خراش‏های سربه فلک کشیده، باید فکر همه چیز را کرده باشید.

بنابراین، برای ایجاد یک انقلاب برای تامین انرژی برق توسط فناوری‏های جدید، نیاز به شرکتی داریم که به عنوان یک نمونه عالی و قوی از تمام منابع و امکانات خود استفاده کند و بازدهی انرژی بالاتری نسبت به دیگر رقیبان داشته باشد. چنین شرکتی را در دنیای وب می‏توان با گوگل مقایسه کرد که به عنوان قوی‏ترین موتور جستجوی وب، بیشترین سلطه و کارایی را دارد.

شبکه هوشمند
اما بازدهی بالا، تنها چیزی نیست که برای تغییر کلی زیربنا به آن نیازمندیم. شبکه تولید، توزیع و کنترل برق و خدماتی که پس از تولید لازم است، از دیگر پایه‏های اصلی و ضروری است. با مقایسه دیگری در دنیای آی.تی، می‏توان گفت که شبکه برق به شرکتی مشابه سیسکو نیاز دارد که جواب‌گوی بسیاری از نیازهای یک شبکه کامل و نسبتا ایده‌آل باشد.

ایجاد یک شبکه هوشمند برای راه‌اندازی دستگاه‏ها و سیستم‏های تنظیم خودکار، نیاز به هزینه‏های چند میلیاردی و بازه زمانی 10 ساله دارد. البته چنین شبکه نوینی که به دستگاه‏ها و حسگرهای دقیق‌تری مجهز است، بیش از شبکه‏های قدیمی ‏مورد اطمینان و پربازده خواهند بود و توزیع برق با سهولت و کنترل بیشتری انجام خواهد گرفت. با انواع انرژی‏های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی هماهنگ خواهند بود و حتی می‏توانند در صرفه‌جویی و مصرف بهینه از انرژی نیز مفید باشند. مصرف‌کنندگان برق هم اطلاعات بهتر و دقیق‏تری از چگونگی مصرف انرژی شخصی خود دریافت می‏کنند و شاید موفق شوند که هزینه‏های انرژی خود را نیز کاهش دهند.

هم‌اکنون شرکت‏هایی همچون تندریل و گرین باکس، انرژی‌سنج‏های مبتنی بر وب یا قابل استفاده در منازل را در اختیار افراد قرار می‏دهند که با کمک نرم‌افزارهای خاص، در هر زمان می‏توانند از میزان و چگونگی مصرف انرژی خانه خود اطلاع پیدا کنند و بر اساس یافته‏های گوگل، دانستن اطلاعات و جزئیات بیشتر توسط مصرف‌کنندگان، به صورت محسوسی باعث کاهش مصرف انرژی می‏شود.

بنابراین شرکت‏های آی.تی در این میان می‏توانند نقش بسیار حیاتی را ایفا کنند و با مهیا کردن پلت‌فورم‏های جدید، برنامه‏های کاربردی، مرورگرهای جدید و غیره، در مدیریت هرچه بهتر شبکه هوشمند توزیع برق نقش ایفا کنند. به واسطه آنها، نه تنها نیروگاه‏های بزرگ برق و شبکه توزیع به راحتی اداره می‏شود، که هر فرد هم می‏تواند به طور مثال در هر زمان با دسترسی آسان به شبکه، بفهمد بهترین زمان برای استفاده از ماشین لباس‌شویی خانه‏اش کدام است و با ارزان‏ترین قیمت از سرویس برق‏رسانی استفاده کند.

درو کلارک، از مدیران شرکت آی.بی.ام معتقد است همان‌طور که در دهه 90، تولد وب باعث به وجود آمدن بسیاری از برنامه‏هایی شد که هیچ‌کس تصورش را هم نمی‏کرد، در این عصر نیز با ایجاد پلت‌فورم جدید و تاسیس شبکه هوشمند می‏توان انتظار داشت که برنامه‏های جدید به صورت موثر به بهبود زیربنای حاصل کمک کنند.

در همین راستا، شرکت‏هایی چون انرناک و کامورج نرم‌افزاری به نام «عرضه و تقاضا» ارائه کرده‏اند که به نظر بسیار مفید است و در مورد بالابردن بازدهی انرژی، حرف اول را می‏زند. روش کار این نرم‌افزار این گونه است که در زمان اوج مصرف برق، اگر مراکز صنعتی دستگاه‏های خود را به طور موقت خاموش کنند؛ به‌طور مثال سیستم تهویه هوای یک کارخانه، هزینه‏ای به عنوان پاداش به آنها تعلق می‏گیرد. بدین صورت در یک نقطه، مصرف پایین آمده و در نقطه دیگر که انرژی به شدت مورد نیاز است، مورد استفاده قرار می‏گیرد.

ایجاد شبکه سراسری و استفاده از فناوری نرم‌افزارهای مختلف می‏تواند در مدیریت و کنترل نیروگاه‏های انرژی خورشیدی و بادی نیز بسیار چاره‌ساز باشد. مثلا توربین‏های بادی این توانایی را بیابند که توسط اینترنت بی‏سیم در زمان اوج مصرف ولتاژ خود را تنظیم کنند یا سیستم‏های خود را به‌روز نمایند. یا صفحه‏های خورشیدی با اتصال به اینترنت، در صورت بروز هر گونه مشکل بتوانند با مصرف‌کننده یا نصب‌کننده صفحات ارتباط برقرار کرده و مشکل را رفع کنند.

به هرحال استفاده از فناوری و آی.تی در سطح بالا، راندمان مصرف انرژی را بالا می‏برد که این خود اولین و مهم‏ترین قدم برای کاهش گازهای گلخانه‌ای به ویژه دی اکسیدکربن است. اما تعویض منابع انرژی در سطح گسترده کار آسانی نیست و یک شبه هم انجام نخواهد پذیرفت؛ ریسک‏های بسیاری در پی خواهد داشت و هزینه‏های زیادی نیز تحمیل خواهد کرد. علاوه بر این‏ها، قانونگذاری‏ها و سیاست‌گذاری‏های ملی و بین‌المللی در زمینه کاهش گازهای گلخانه‏ای و اصلاح صنایع مختلف نیز می‏تواند تغییرات عمده‏ای را در مسیر رشد فناوری‏های سبز ایجاد کند.

از سوی دیگر، اشتیاق مصرف‌کنندگان نیز برای استفاده از منابع انرژی جایگزین بسیار حائز اهمیت است. به‌طور مثال، در دهه 1350 / 1970 که قیمت نفت و کالاهای نفتی چون بنزین افزایش چشمگیری یافت، امریکایی‌ها بسیار مشتاق شدند تا از انرژی‌های جایگزین استفاده کنند. اما پس از آن‌که شرایط به حالت عادی برگشت، بحث عدم وابستگی به کشورهای خارجی برای تامین انرژی هم به فراموشی سپرده شد. بنابراین به نظر می‏رسد که هزینه‏های بالای انرژی می‏تواند مردم را به فکر استفاده از انرژی‏های دیگر بیندازد. اما آیا صنایع در حال حاضر، قدرت عرضه چنین انرژی‏هایی را با قیمت مناسب به عموم مردم دارند؟

به هرجهت برنامه‏های بسیار خوبی را از زبان سیاست‌مداران و دولت‏ها می‏شنویم، اما هنوز هیچ‌کدام نتوانسته‌اند آن‌طور که باید، جایگاه خود را تثبیت کنند و هر چند که امید می‏رود آینده سبز و روشنی در پیش رو داشته باشیم، امروز از نظر انرژی در وضعیت ناخوشایندی به سر می‏بریم.

چالش‏های فناوری سبز

مطالب مشابه :

چالش‏های فناوری سبز

شهر پویا، شهروند پویا

اکولوژی اداری

تحولی در دنیای ساختمان (برج سبز دبی)

ليست اسامي اعضاء 29 شركت خدمات مشاوره اي كشاورزي شهرستان كرمانشاه

فروش عمده

فهرست مجلات پرستاری