تاریخچه ی انرژی هستهای ایران
تاریخچه عضویت ایران در سازمانهای بینالمللی پرچم آژانس بینالمللی انرژی اتمی
ایران در سال ۱۹۵۸، به عضویت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (I.A.E.A) درآمد و در سال ۱۹۶۸، پیمان عدم تکثیر سلاحهای هستهای (N.P.T) را امضا کرد و در سال ۱۹۷۰، آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند.
استفاده از انرژی هستهای در دوران سلطنت محمدرضا شاه پهلوی مطرح شد و با ایجاد سازمان انرژی اتمی ایران آغاز پروژه رآکتور اتمی بوشهر و مشارکت مالی ایران در طرحهای فناوری سوخت اتمی فرانسه شروع شد.
برنامه ایران در سال ۱۹۷۴ این بود که در عرض بیست سال، چرخه کامل سوخت را بومی کرده و بیست و سه هزار مگاوات برق را از طریق ۲۲ نیروگاه هستهای تامین نماید. نمونهای از تبلیغات رسانهای درباره برنامه هستهای ایران در دهه ۵۰ خورشیدی؛ این روزنامه به بیان نقش زنان در برنامه هستهای ایران پرداختهاست. ساخت نیروگاه اتمی بوشهر
قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر در تاریخ آذر/دی ۱۳۵۳ (نوامبر ۱۹۷۴) منعقد و کار به وسیله شرکت آلمانی کرافت ورک اونیون (به آلمانی:(Kraftwerk Union AG (KWU) (یکی از شرکتهای تابعه شرکت زیمنیس و ای ای جی) آغاز شد، محل ساخت آن در تاریخ اردیبهشت/خرداد ۱۳۵۴(May ۱۹۷۵) در ۱۸ کیلومتری جنوب بندر بوشهر بین دو روستای هلیله و بندرگاه انتخاب شده، در تاریخ تیر/مرداد ۱۳۵۴ (ژوئیه ۱۹۷۵) کار ساختمانی آن آغاز شد و در ۱۴ تیر ۱۳۵۵ (۴ ژوئیه ۱۹۷۶) قرارداد فیمابین به امضای نهایی رسید.
در تاریخ ۱۸ دی ماه ۱۳۷۳ قرارداد تکمیل و راهاندازی واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر به صورت مشارکتی بین ایران و روسیه منعقد گردید و در مرداد ۱۳۷۷ بار دیگر این قرارداد مورد بازبینی کلی قرار گرفت و ساخت نیروگاه به صورت کلید در دست به شرکت Atom Stroy Export روسیه محول شد و قرار بود تا آغاز سال ۲۰۰۰ به پایان برسد. این موعد نزدیک به ۱۰ سال است که به طور مداوم و به دلایل مختلف به تاخیر میافتد. بنا به گفته مقامات رسمی ایران قرار بود این نیروگاه در میانه سال ۲۰۰۹ به بهره برداری صنعتی برسد. اولین رآکتور تحقیقاتی ایران
آمریکا در سال ۱۹۶۷، اولین رآکتور تحقیقاتی ۵ مگاواتی آب سبک را به ایران فروخت و شرکت آمریکایی ایاماف (به انگلیسی: American Machine and Foundry)، این رآکتور را در دانشگاه تهران نصب و راهاندازی کرد. سازمان انرژی اتمی ایران
در سال ۱۳۵۳، محمدرضا پهلوی، سازمان انرژی اتمی ایران (A.F.O.I) را تأسیس کرد و دکتر اکبر اعتماد، به ریاست آن منصوب شد. دکتر اعتماد در گفتگویی با بی بی سی با عنوان «غرب دروغ می گوید، ایران باید هستهای شود» با قاطعیت از برنامهی هستهای دولت ایران دفاع کرد., و ایشان در تاریخ 21 دی 1392 هجری شمسی در برنامه تا ثریا گفت که غرب در زمان پهلوی و در زمان جمهوری اسلامی ایران به دنبال این بوده است که او بر ایران سلطه ور باشد و ایران پیشرفت نکند. توقف در ساخت نیروگاه بوشهر انرژی هستهای:خیانت به خلق ما در روزنامه جمهوری اسلامی
در سال۱۳۵۷ با پیروزی انقلاب، عملیات ساخت این نیروگاهها از جانب کشورهای غربی متوقف شد و حکومت جمهوری اسلامی در اوایل انقلاب با ساخت نیروگاه و پروژه هستهای مخالف بودو در طول جنگ ایران و عراق تاسیسات موجود چندین بار مورد حمله هوایی عراق قرار گرفت، که در اثر آن آسیبهایی به تجهیزات و ساختمانهای موجود وارد شد. از سرگیری مجدد ساخت نیروگاه بوشهر
بعد از روی کار آمدن ولادیمیر پوتین وی تلاش کرد سیاست مستقلی از آمریکا برای کشورش تدارک ببیند. از این رو درصدد برقراری مجدد رابطه با کشورهایی برآمد که روسیه سالها از آنها فاصله گرفته بود. از این رو بعد برقراری مجدد روابط دیپلماتیک با ایران، روسیه به همکاری در پروژههای عمرانی ایران علاقهمند شد که یکی از مهمترین آنها نیروگاه بوشهر بود و پوتین دستور به همکاری برای ادامه ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را صادر کرد. این پروژه اساس همکاریهای در حوزه انرژی ایران و روسیه را تشکیل داد. افشای وجود تاسیسات اتمی ایران
در اوت ۲۰۰۲ ' گروهی از مخالفین خارج از کشور حکومت معروف به شورای ملی مقاومت ایران اقدام به انتشار گزارشی نمود که در آن از وجود تاسیسات غنیسازی نطنز و آب سنگین اراک اطلاعاتی منتشر شده بود.با آنکه نخستین بار این گروه خبر فعالیت پنهانی مراکز هستهای ایران را به جهان مخابره کرد، نیویورک تایمز مینویسد که تلاشهای سرویسهای اطلاعاتی آمریکا، انگلیس، و اسراییل منجر به کشف این مرکز در سال ۲۰۰۲ شد که بعدها این خبر به گروه ناراضی ایرانی درز کرد تعلیق برنامههای اتمی
در زمان دولت هشتم ایران، این دولت حاضر به پذیرش چند توافقنامه شد که به تدریج فعالیتهای مرتبط با غنی سازی اورانیوم در ایران را به حالت تعلیق در آورد. بیانیه سعدآباد اولین مذاکره هستهای با سه کشور اروپایی، تهران (سعدآباد)، ۲۹ مهر ۱۳۸۲
در ۲۹ مهر ۱۳۸۲ برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۰۳، در نشست مشترک وزاری خارجه سه کشور اروپایی و هیئت ایرانی که در تهران، سعدآباد، برگزار شد، بیانیهای اعلام گردید که به موجب آن، ایران برای بازدید بازرسان آژانس انرژی اتمی از تأسیسات اتمی خود اعلام همکاری کرد و گازدهی در سانتریفیوژهای نظنر را در راستای راستیآزمایی و اثبات صلحآمیز بودن فعالیت هستهای ایران، بصورت داوطلبانه و برای مدت محدود تعلیق کرد. انگلیس و فرانسه نیز متعهد شدند تا از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری کنند.
در این مذاکرات ریاست هیئت ایرانی را حسن روحانی و کمال خرازی بر عهده داشتند. ریاست هیئت اروپایی را هم دومینیک دو ویلپن، جک استراو ویوشکا فیشر وزیران خارجه سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان بر عهده داشتند. توافقنامه بروکسل
این توافقنامه در ۴ اسفند ماه ۱۳۸۲ برابر با ۲۳ فوریه ۲۰۰۴ به امضا رسید و ایران متعهد شد ساخت و آزمایش سانتریفیوژهای مورد نیاز برای غنیسازی را متوقف کند و اقدام به ساخت قطعات یدکی سانتریفیوژهای موجود در آن زمان را نیز تعلیق کند.
در این مذاکرات ریاست هیئت ایرانی بر عهده حسن روحانی و ریاست هیئت اروپایی بر عهده خاویر سولانا بود. توافقنامه پاریس
این توافقنامه در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۴ برابر با ۲۴ آبان ۱۳۸۳ در پاریس بین ایران و سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان به امضا رسید و به موجب آن ایران به عنوان اقدامی داوطلبانه در جهت اعتمادسازی -و نه به عنوان یک تعهد قانونی - پذیرفت که کلیه فعالیتهای مربوط به غنیسازی و بازفرآوری مانند ساخت، تولید، نصب، آزمایش، سرهمبندی و راهاندازی سانتریفیوژهای گازی، و فعالیتهای مربوط به جداسازی پلوتونیم را متوقف کند و در عوض اتحادیه اروپا سعی در پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی نماید.
نماینده مذاکرهکننده ایران سیروس ناصری به همراه سفیران وقت ایران در پاریس، لندن و برلین بودند. از سرگیری غنیسازی بخشی از مجموعه مقالههای: تاریخ جمهوری اسلامی انقلاب ۵۷ ایران • جنگ ایران و عراق•دوران گذار • دوران تثبیت • دوران سازندگی •دوران اصلاحات • دوران اصولگرایی •دوران اعتدال مسئله هستهای مذاکرات هستهای روحانی •مذاکرات هستهای لاریجانیمذاکرات هستهای جلیلی •مذاکرات هستهای ظریف مسئله حقوق بشر اعدامهای دهه ۶۰•اعدامهای سال ۶۷ •انقلاب فرهنگی ایرانترور میکونوس • بمبگذاری آمیا •قتلهای زنجیرهای ایران شورشها و تظاهراتهای مهم ۱۷ اسفند ۵۷• ۱۴ اسفند ۵۹• ۲۵ خرداد ۶۰ •۳۰ خرداد ۶۰ • شورشهای خرداد ۷۱ •۱۸ تیر ۷۸ • تظاهرات شهریور ۷۹ خرمآباد•۲۲ خرداد ۸۵• ۲۳ و ۲۴ خرداد ۸۸•۲۵ خرداد ۸۸•۲۵ تا ۲۸ خرداد ۸۸• ۲۹ خرداد ۸۸ • ۳۰ خرداد ۸۸• ۳۱ خرداد ۸۸ •مجموعه تظاهراتهای تیرماه ۸۸•نماز جمعه ۲۶ تیر ۸۸• روز قدس ۸۸ •۱۳ آبان ۸۸• ۱۶ آذر ۸۸•تشییع حسینعلی منتظری•تاسوعا و عاشورای ۸۸• ۲۲ بهمن ۸۸•چهارشنبهسوری ۸۸• ۲۵ بهمن ۸۹•۱ اسفند ۸۹•۱۰ اسفند ۸۹ • ۱۷ اسفند ۸۹•چهارشنبهسوری ۸۹•تشییع عزتالله سحابی•۲۲ خرداد ۹۰ •۲۵ بهمن ۹۰ جنبشهای اجتماعی • جنبش دوم خرداد • جنبش سبز ایران •جنبش دانشجویی ایران • جنبش کارگری ایران •جنبش زنان ایران چالشهای سیاسی کودتای نوژه • بحران گروگانگیری •عزل بنی صدر • ماجرای ایران–کنترا •عزل منتظری •برگزیدگی سید علی خامنهای به مقام رهبری •کنفرانس برلین• طرح خروج از حاکمیت•اصلاح قانون مطبوعات• لوایح دوگانه •جنجال مشایی • جنجال مصلحی •انکار هولوکاست در ایران • یکشنبه سیاه • درگاه تاریخ ایران ن ب و
پس از توافقنامه پاریس در سال اول فعالیت دولت نهم جمهوری اسلامی ایران، در زمانی که هنوز دولت خاتمی بر سر کار بود، ایران اعلام کرد تعلیق داوطلبانه غنیسازی به پایان رسیدهاست و با فک پلمب، فعالیتهای UCF اصفهان را تحت نظارت آژانس ادامه میدهد. همچنین ایران در ژانویه ۲۰۰۶ در حضور بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای تأسیسات مجتمع تحقیقاتی هستهای نطنز را نیز فک پلمب کرد، اما شورای امنیت در مارس همان سال به ایران یک ماه فرصت داد تا فعالیتهای هستهای خود را متوقف کند.
در آوریل ۲۰۰۶ دانشمندان ایرانی موفق به تولید چرخه کامل سوخت هستهای در مقیاس آزمایشگاهی شدند و ایران به کشورهای عضو باشگاه اتمی پیوست. شورای امنیت در ژوئیه ۲۰۰۶ قطعنامه ۱۶۹۶ را تصویب کرد که خواستار تعلیق غنیسازی اورانیوم در ایران بود. شورای امنیت در دسامبر همان سال قطعنامه ۱۷۳۷ را تصویب کرد که بیشتر فعالیتهای تجاری، مالی، صنایع موشکی و هستهای ایران را براساس بند ۴۱ فصل هفتم منشور ملل متحد، هدف قرار داده بود. این قطعنامه نخستین سند بینالمللی حقوقی بود که فعالیتهای هستهای ایران را بهعنوان تهدیدی علیه صلح و ثبات منطقهای معرفی میکرد. تهران با تأکید بر بند ۴ معاهده انپیتی این اتهامات را غیر مستند میخواند و خواستار رفتار غیر تبعیضی با فعالیتهای اتمی این کشور بود.
گروه ۱+۵ در راستای ادامه فشار بر توقف برنامه اتمی ایران، قطعنامههای ۱۷۴۷ (در مارس ۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (در مارس ۲۰۰۸)٬ ۱۸۳۵ (در سپتامبر ۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (در ژوئن ۲۰۱۰) را نیز تصویب کردند؛ بر اساس این قطعنامهها محدودیتهای مالی بر شرکتها و افراد وابسته به سپاه پاسداران و سازمان انرژی اتمی افزایش یافته بود. مذاکرات ژنو ۱
این دور از مذاکرات در تیر ۱۳۸۷ در شهر ژنو انجام گرفت. مذاکرات ژنو ۲
این دور از مذاکرات در مهر ۱۳۸۸ در شهر ژنو انجام گرفت. مذاکرات ژنو ۳
این دور از مذاکرات در آذر ۱۳۸۹ در شهر ژنو انجام گرفت. مذاکرات استانبول ۱
این دور از مذاکرات در بهمن ۱۳۸۹ در شهر استانبول انجام گرفت. مذاکرات استانبول ۲
این دور از مذاکرات در ۲۶ فروردین ۱۳۹۱ در شهر استانبول انجام گرفت. مذاکرات بغداد
این دور از مذاکرات در ۳ خرداد ۱۳۹۱ در شهر بغداد انجام گرفت. مذاکرات مسکو
این دور از مذاکرات در ۲۹ خرداد ۱۳۹۱ در شهر مسکو انجام گرفت. مذاکرات آلماآتی ۱
این دور از مذاکرات در ۸ اسفند ۱۳۹۱ در شهر آلماآتی انجام گرفت. مذاکرات آلماآتی ۲[ویرایش]
این دور از مذاکرات در ۱۶ فروردین ۱۳۹۲ در شهر آلماآتی انجام گرفت.[۲۵]
سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد ۱+۵ پس از مراسم تحلیف حسن روحانی، پیشنهاد تازهای را برای از سرگیری گفتگوهای هستهای به ایران خواهد داد. دوره ریاستجمهوری حسن روحانی طرح سه فوریتی به خط جواد کریمی قدوسی و امضای ۱۱۰ نماینده مجلس نهم شورای اسلامی. مذاکرات ژنو، طریف، کاترین اشتون و وزرای خارجه گروه پنج به علاوه یک مصافحه بعد از رسیدن به توافق.
شروع دوره ریاست جمهوری حسن روحانی مصادف با دهمین سال مذاکرات هستهای ایران با کشورهای غربی به حساب میآید. ورود حسن روحانی در نقش رئیس جمهور ایران در شرایطی صورت میگیرد که در طول این سالها دستاورد قابل ملاحظهای در مذاکرات هستهای حاصل نیامد و تنها تغییر، تبدیل طرف مذاکرهکننده با ایران از نمایندگان ۳ کشور آلمان، فرانسه و انگلیس؛ به نمایندگان ۵ عضو دائم شورای امنیت بعلاوه آلمان بوده است. کارشناسان تحقق وعدههای اقتصادی حسن روحانی را در گرو لغو تحریمهای بینالمللی علیه ایران میدانند که آن نیز به شرط به ثمر نشستن مذاکرات هستهای ایران محقق خواهد شد. مذاکرات نیویورک
این دور از مذاکرات که اولین مذاکره هسته ای ایران با قدرت های جهانی پس از به قدرت رسیدن حسن روحانی بود در خلال سفر هیئت ایرانی برای شرکت در کنفرانس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل انجام شد هرچند این دور از مذاکرات بسیار کوتاه(۳۰ دقیقه) و تنها برای معرفی هیئت تازه ایرانی بود اما به دلیل برگزاری در سطح وزیران خارجه و جلسه خصوصی بین جان کری و محمد جواد ظریف وزیران خارجه ایالات متحده و ایران که پس از این دور از مذاکرات انجام شد بسیار خبرساز شد. همه ی شرکت کننده ها پس از این مذاکرات ابراز امیدواری کردند تا موضوع هسته ای ایران سریعتر حل شود مذاکرات ژنو ۴
این مذاکرات در ۲۳ و ۲۴ مهر ۱۳۹۲ در شهر ژنو سوئیس برگزار شد و محمدجواد ظریف سرپرست تیم مذاکره ایران را بر عهده داشت. مذاکرات ژنو ۵
این مذاکرات که قرار بود در روزهای ۱۶ و ۱۷ ابان در سطح معاونین وزیران خارجه گروه ۱+۵ در ژنو سوئیس برگزار شود به دلیل زمان بیشتر برای توافق احتمالی به روز سوم یعنی ۱۸ آبان نیز کشیده شد. این دور از مذاکرات را میتوان نقطه عطفی در مذاکرات ایران با قدرت های جهان طی ده سال اخیر دانست اول به این دلیل که این مذاکرات در سطح کم سابقه وزیران خارجه انجام شد و دوم اینکه احتمال یک توافق اولیه احتمالی در این دور از مذاکرات حداقل در دو روز اول بسیار محتمل بود.
حساسیت در این دوره زمانی بالا رفت که جان کری وزیر خارجه ایالات متحده به دعوت کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای دست یابی به یک توافق به ژنو آمد و سفر خود به خاورمیانه را نیمه تمام گذاشت. بعد از او وزیران خارجه کشورهای آلمان،فرانسه و بریتانیا نیز به این مذاکرات پیوستند.در شب اول حضور جان کری در ژنو مذاکرات سه جانبه ای بین محمد جواد ظریف و جان کری و کاترین اشتون برگزار شد که ۵ ساعت به طول انجامید. این مذاکره اولین جلسه بعد از انقلاب ایران بود که بین وزیران خارجه دو کشور ایالات متحده و ایران برگزار شد. همه چیز تا این موقع بسیار امیدوار کننده پیش میرفت و همه چیز برای یه توافق اولیه فراهم بود تا اینکه در صبج روز ۱۷ ابان وزیر خارجه فرانسه بین خبرنگارها آمد و اظهار داشت که اختلافات جدی هنوز پابرجاست و ایران باید امنیت اسراییل را نیز در توافق نامه پیشنهادی اش لحاظ کند.این اظهارات سبب شد تا مذاکرات بیش از ۲ روز به طول بینجامد و همچنین سرگئی لاوروف وزیر خارجه فدراسیون روسیه و قائم مقام وزارت خارجه چین هم برای کاستن از احتلافات به ژنو آمدند اما حضور انان نتوانست اختلافات و انتظارات فرانسه را برطرف کنند و پس از سه روز مذاکره فشرده بدون هیچ نتیجه ملموسی پایان یافت و مذاکرات به ۱۰ روز بعد موکول شد. در پایان مذاکرات کنفرانس مطبوعاتی با حضور وزیر خارجه ایران و مسوول هماهنگی سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد که هردو در این کنفرانس مذاکرات را سازنده و مفید خواندند.
اما به نتیجه نرسیدن این مذاکرات منجر به ایجاد تنش در آخرین جلسهی این دور از گفتگوها بود. به گونهای که سید عباس عراقچی در یکی از شبکههای تلویزیونی اعلام کرد که جلسهی آخر، صحبتهای تندی مطرح شد. وی همچنین گفت که محمد جواد ظریف در این جلسه، در حضور وزرای خارجهی کشورهای 5+1 چند بار فریاد زده است.
در ضمن انجام این مذاکرات بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل با عصبانیت بین خبرنگاران آمد و توافق احتمالی ایران با گروه ۱+۵ را معامله قرن برای ایران و اشتباه بزرگ برای غرب خواند و گفت در صورت توافق در مذاکرات این کشور هیچ تعهدی به توافق نامه نخواهد داشت و برای امنیت کشورش هر کاری میکند. اندکی بعد جی کارنی سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که این اظهارات عجولانه بوده و هنوز توافقی با ایران نشده. به باور بسیاری سنگ اندازی فرانسه در این مذاکرات نتیجه فشار لابی های اسراییلی و عربستانی بر فرانسه بود تا مذاکرات بدون نتیجه خاتمه یابد. مذاکرات ژنو ۶
این نشست پیرو مذاکرات پیشین از تاریخ ۲۹ آبان تا ۳ آذر ۱۳۹۲ در هتل اینترکنتیننتال ژنو برگزار گردید. در نهایت ایران با ۵ کشور دیگر گروه ۵+۱ به توافق نهایی رسیدند. باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا این توافق تاریخی را آغازی مهم خواند.
پس از مذاکرات و توافق طرفین، آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر ایران و حسن روحانی رئیس جمهور از تیم مذاکره کننده قدردانی کردند خواستههای قدرتهای جهانی در مذاکرات اتمی از ایران اورانیوم ۵ درصدی حداکثر سقف غنیسازی
مطابق توافق ایران و گروه ۱+۵ که در آذر سال ۱۳۹۲ (نوامبر ۲۰۱۳) در ژنو سوئیس به دست آمد، ایران با تعلیق غنی سازی ۲۰ درصدی موافقت کرد. غنی سازی تا سقف ۵ درصدی در این توافق مورد پذیرش ایران و گروه ۱+۵ قرار گرفت. شش قدرت جهانی می خواهند که تعلیق غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی همچنان برای مدتی که گفته شده بیشتر از ۱۰ سال است ادامه داشته باشد و ایران هم می گوید که سوخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران را که اورانیوم ۲۰ درصدی احتیاج دارد، پیش از این به طور کافی تولید کرده است اما تعلیق طولانی مدت را نمی پذیرد. محدود کردن ذخیره اورانیوم غنی شده
بر اساس توافق ژنو ایران موافقت کرد که ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده خود را به میزان ۵ درصدی رقیق کند. مطابق تصدیق آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایران ذخیره اورانیوم خود را مطابق توافق ژنو کاهش داده است. کاهش ذخیره اورانیوم ۵ درصدی از جمله موضوعاتی است که در حال حاضر درباره آن مذاکره می شود. کاهش تعداد سانتریفیوژها یا ظرفیت غنی سازی اورانیوم
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، اوایل تابستان سال ۹۳ در جمع مسئولان دولتی برای نخستین بار به طور مشخص با ارائه اعداد و ارقام، جزئیات برنامه ایران در به کارگیریسانتریفوژها را اعلام کرد و گفت "مسئولین ما میگویند ما به ۱۹۰ هزار سو نیاز داریم. ممکن است این نیاز مال امسال و دو سال دیگر و پنج سال دیگر نباشد، اما این نیاز قطعى کشور است." سو (SWU)، عبارتی که خامنه ای به آن اشاره کرد به عنوان واحد کار جداسازی شناخته میشود که بازتابدهنده ظرفیت غنیسازی اورانیوم توسط واحدهای سانتریفیوژ است.
توان دستگاههای نسل اول سانتریفیوژ ایران یا IR-۱ در گزارشهای مختلف حدود یک سو برآورد شده است. به این معنا که برای رسیدن به معادل ۱۰هزار سو توان غنیسازی اورانیوم، حدود ۱۰ هزار دستگاه نسل قدیم لازم است. ایران به دنبال حفظ تعداد (نزدیک به ۹ سانتریفوژ فعال و ۱۰ هزار سانتریفوژ نصب شده اما غیر فعال در غنی سازی) و توان فعلی سانتریفوژهایش است اما به گفتهعباس عراقچی از مذاکره کنندگان ارشد ایران رقم مورد نظر آمریکا تا حدود ۴ هزار سانتریفیوژ است. محدود شدن نطنز و فردو
ایران دو کارخانه غنی سازی اورانیوم در نطنز (در استان اصفهان) و مرکز هستهای فردو (در استان قم) دارد. پس از تهدید مکرر آمریکا و تهدید ضمنی اسرائیل به احتمال حمله به نطنز، کارخانه فردو در دل کوه های جنوب تهران ساخته شد و به مرکز اصلی غنی سازی اورانیوم ایران بدل شد.
گروه ۱+۵ خواستار تغییر کاربری کارخانه فردو به محل تحقیق و توسعه و انتقال ماشین های مشغول غنی سازی اورانیوم به نطنز است. آیت الله علی خامنه ای در سخنرانی اوایل تابستان ۹۳ گفته بود که "یکی دیگر از موارد مهم که طرف مقابل تکیه و حساسیت زیادی دارد، حفظ تشکیلاتی است که تخریب آنها برای دشمن امکان پذیر نیست. آنها در مورد تأسیسات فردو می گویند، چون این تأسیسات قابل دسترسی و ضربه زدن نیست، بنابراین باید تعطیل شود که این سخن، خنده آور است." محدودیت در پژوهشهای اتمی
ایران می گوید برنامه تحقیق و توسعه ای برای بهبود کیفیت سانتریفوژها و توان غنی سازی اورانیوم دارد که در حال اجرا است. علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران سال ۹۲ در فاصله توافق ژنو و اجرای آن گفته بود که بهترین بخش توافق ژنو بخش مربوط به تحقیق و توسعه بوده است که در تفاهمنامه بدون محدودیت آمده است. هدف از ایجاد محدودیت در برنامه تحقیق و توسعه ایران، ایجاد زمان گریز اتمی است. زمانِ گریز اصطلاحی است که برای مدت زمان لازم جهت غنیسازی برای رسیدن به یک بمب هستهای به کار میرود. محدودیت در بازفرآوری اورانیوم
برای بازیافت اورانیوم از سوخت اتمی مصرف شده در راکتور از عملیات شیمیایی موسوم به بازفرآوری استفاده می شود. در این عملیات، ابتدا پوسته فلزی میله های سوخت مصرف شده را جدا می سازند و سپس آنها را در داخل اسید نیتریک داغ حل می کنند. در نتیجه این عملیات، ۱درصد پلوتونیوم، ۳درصد مواد زائد به شدت رادیواکتیو و ۹۶درصد اورانیوم به دست می آید که دوباره می توان آنرا در راکتور به مصرف رساند. راکتورهای نظامی این کار را به طور بسیار موثرتری انجام می دهند.
راکتور و تاسیسات بازفرآوری مورد نیاز برای تولید پلوتونیوم را می توان به طور پنهانی در داخل ساختمان های معمولی جاسازی کرد. به همین دلیل، تولید پلوتونیوم به این طریق برای هر کشوری که بخواهد بطور پنهانی تسلیحات اتمی تولید کند گزینه مطلوبی خواهد بود. کشورهای گروه ۱+۵ خواهان محدودیت ایران در بازفرآوری اورانیوم استفاده شده هستند. ایران می گوید به دلیل اینکه ماهیت برنامه اتمی اش صلح آمیز است، مشکلی برای رفع نگرانی های بین المللی در این زمینه ندارد. تغییر راکتور آب سنگین اراک
راکتور آب سنگین[اراک که پلوتونیوم تولیدی آن کاربرد دوگانه از جمله در سلاح های اتمی دارد، همواره از موضوعات مورد نگرانی کشورهای مذاکره کننده با ایران بر سر برنامه اتمی بوده است. مجتمع آب سنگین اراک در ۱۹۰ کیلومتری جنوب غربی تهران واقع شده است و ایران می گوید حاضر به تبدیل آن به آب سبک نیست و این موضوع را خط قرمز می داند. با این همه علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته این راکتور بازطراحی می شود و هدف از این بازطراحی هم کاهش میزان تولید پلوتونیوم آن و رفع نگرانی ها در این باره است. بازرسیهای فراتر از معاهده انپیتی
اجرای موقت پروتکل الحاقی به معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی (ان پی تی) از ابتدای طرح پرونده اتمی ایران مورد درخواست کشورهای غربی بوده است. این پروتکل بازدیدهای سرزده بازرسانآژانس بینالمللی انرژی اتمی را ممکن میکند.
از جمله دیگر درخواست هایی که فراتر از معاهده ان پی تی است، اجرای بند ۳.۱ توافقنامه جانبی اصلاح شده از آئیننامه اجرایی پادمان آژانس است که بر اساس آن کشورها باید هر تصمیمی برای ساختن تاسیسات اتمی جدید را پیش از شروع به اطلاع آژانس برسانند در حالی که بر اساس معاهده ان پی تی اطلاع این موضوع به آژانس شش ماه پیش از وارد کردن مواد اتمی به ساختمان یا تاسیسات لزومی ندارد. ایران اجرای هردوی این خواست ها را پس از ارسال پرونده اش به شورای امنیت سازمان ملل به حالت تعلیق در آورد. اهداف اتم برای صلح
اولین تلاشهای ایران برای دستیابی به فناوری هستهای به سال ۱۳۳۵ بازمیگردد. در ۱۴ اسفندماه این سال موافقت نامهای یازده مادهای میان ایالات متحده آمریکا و ایران راجع به استفادههای غیرنظامی از انرژی هستهای به امضاء نمایندگان دو دولت رسید. به موازات این موافقت نامه، انستیتو علوم هستهای که تحت نظارت سازمان مرکزی پیمان سنتو بود از بغداد به تهران منتقل شد و دانشگاه تهران، مرکزی را تحت عنوان مرکز اتمی دانشگاه تهران برای آموزش و پژوهش هستهای پایه گذاری نمود.در همین راستا آیزنهاور، رئیس جمهور ایالات متحده، به منظور پیشبرد سیاستهای هستهای خود که با عنوان اتم برای صلح شهرت داشت با فروش یک رآکتور کوچک تحقیقاتی به ایران موافقت کرد. بهره برداری از این رآکتور ۵ مگاواتی در سال ۱۳۴۶؛ که با ۵۸۴/۵ کیلوگرم سوخت اورانیومبسیار غنی شده ۹۳ درصد (که تا سال ۱۳۵۷ از طرف آمریکا تأمین میگردید) کار میکرد سرآغاز فعالیتهای هستهای ایران بهشمار میآید.به دنبال این اقدامات قراردادهای متعددی میان ایران و ایالات متحده آمریکا (در سالهای ۱۹۷۴، ۱۹۷۵، و پنج قرارداد در سال ۱۹۷۶)، جمهوری فدرال آلمان (۱۹۷۵، ۱۹۷۶، و ۱ مارس ۱۹۷۸ به منظور اکتشاف اورانیوم)، فرانسه (۱۹۶۹، دو موافقتنامه در سال ۱۹۷۴، ۱۹۷۵ و ۱۹۷۷ )،کانادا (۱۹۷۲)، هند (۱۹۷۶ )، استرالیا (۱۹۷۷) و انگلستان (۱۹۷۵ ) با هدف اکتشاف معادن، تربیت نیروی انسانی، تهیه تجهیزات و ساخت و توسعه تاسیسات و نیروگاههای هستهای به منظور تولید انرژی هستهای منعقد گردید. دستیابی ایران به فناوری هستهای
در تاریخ ۹ فوریهٔ سال ۲۰۰۳ میلادی محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت ایران، خبر از تهیهٔ سوخت هستهای توسط متخصصین ایرانی برای نیروگاههای هستهای ایران داد.
در آوریل ۲۰۰۶ ایران اعلام کرد که موفق به غنیسازی اورانیوم به میزان ۳٫۵ درصد شدهاست. در اکتبر ۲۰۰۶ ایران اعلام کرد که آبشار دوم مرکزگریزهای گازی خود را راهاندازی کرده و در آن به غنیسازی اورانیوم پرداختهاست. محمود احمدینژاد عصر روز سهشنبه ۲۲ فروردین ۱۳۸۵ در تالار کتابخانهٔ دانشکدهٔ علوم رضوی در مشهد، دستیابی ایران به چرخهٔ تولید سوخت هستهای را اعلام کرد.ایران اکنون به مقدارهای ۵ درصد و ۲۰ درصد اورانیوم را غنی سازی میکند.طبق گفته آمریکا ایران تنها یک سال با غنی سازی اورانیوم در حد ۹۵ درصد(در حد ساخت بمب هستهای) فاصله دارد. موافقتها و مخالفتها
چند سوال اساسی و ریشه ای در سیاست های کلی ایران در خصوص تولید و بهره برداری از انرژی هسته ای مطرح می باشد: دانش و فناوری هستهای چیست و جایگاه آن در توسعه علمی یک کشور کجاست؟ آیا استفاده از انرژی هسته ای مترادف با غنی سازی اورانیوم است؟ آیا ایران معادن قابل توجه اورانیوم در اختیار دارد تا پس از پایان معادن نفت و گاز همچنان از اورانیوم به عنوان یک منبع انرژی استفاده نماید؟ چرا علیرغم وجود دانش کافی و عدم وجود محدودیت سیاسی (نظیر آنچه برای ایران پیده امده است) برخی کشورها به دنبال تولید انرژی هسته ای و غنی سازی نمی روند؟
برخی تحقیقات علمی نشان می دهند که ایران منابع کافی اورانیوم برای برنامه های هسته ای خود نظیر ساختن هشت نیروگاه هسته ای را در اختیار ندارد. در جریان هرگونه بحثی در مورد برنامه های هسته ای ایران و اهداف آن، باید به ذخایر مواد انرژی زا در ایران توجه کرد. منابع نفتی حدود نود سال آینده وجود خواهد داشت و ذخایر گازی نیز تا دویست و بیست سال دوام خواهند آورد، در مقابل این دو منبع انرژی ذخایر اورانیوم معدنی ایران بسیار ناچیز است. در حال حاضر ایران قصد دارد، در 15 سال آینده توان هسته ای خود را به شدت گسترش دهد و در کنار نیروگاه هسته ای بوشهر، شش نیروگاه با قدرتی مشابه ایجاد کند. براساس مصوبه ای از مجلس شورای اسلامی که در مارس 2005 ابلاغ شد، دولت موظف است 13 رآکتور با قدرتی مشابه آنچه در بوشهر به کار خواهد افتاد (1000 مگاوات) بسازد. برای به کارانداختن یک رآکتور با این قدرت ، سالانه 22 تن اورانیوم غنی سازی شده (به میزان 4/4 درصد) لازم است. و چون از هریک تن اورانیوم معدنی، فقط 553 گرم اورانیوم غنی سازی شده بدست می آید، بنابراین هریک رآکتور، سالانه 450 هزار تن اورانیوم معدنی مصرف می کند. با این حساب، و اگر آمار آژانس بین المللی انرژی هسته ای در مورد ذخایر اورانیوم ایران را اساس قرار دهیم، به نتایجی واقع بینانه می رسیم طبق محاسبه به فرض این که دولت ایران برنامه های هسته ای خود را پیاده کند، یعنی قادر باشد که در سال 2020 میلادی 7 رآکتور مشابه بوشهر را به راه اندازد ، در آن صورت تمامی ذخایر اورانیوم ایران در سال 2012 مصرف شده و ایران می بایست از آن به بعد اورانیوم وارد کند. حتی اگر آن ذخایری هم که در ایران هنوز کشف نشده اند ولی آژانس بین المللی انرژی هسته ای، وجود آنان را حدس می زند نیز کشف و آماده بهره برداری شوند، باز هم ایران در سال 2024 قادر نخواهد بود، اورانیوم مورد نیاز خود را تامین کند و ناچار است دست به دامن کشورهای اورانیوم دار شود. بنابراین برنامه های هسته ای ایران باعث تامین انرژی ایران در آینده نخواهد بود. حال این سوالات مطرح است که: آیا دلیل اقتصادی دیگری برای توجیه برنامه های هسته ای ایران وجود دارد؟ آیا ایران نمی تواند مصرف نفت و گاز خود را برای تولید انرژی کاهش دهد و به جای آن از اورانیوم وارداتی استفاده کند؟ آیا ایران می تواند در صورت مدت زمان بیشتری از ذخایر نفتی و گازی خود بهره برد؟ در زمینه تامین مصرف داخلی انرژی، امکانات ایران برای جایگزینی نفت با انرژی هسته ای محدود است. در حال حاضر 18 درصد تولیدات نفت خام ایران برای انرژی مورد نیاز کشوربه کار می رود. برای جایگزینی آن، دو یا سه رآکتور مشابه بوشهر لازم است. این نشان می دهد که دغدغه اصلی جمهوری اسلامی ایران، جایگزینی نفت با انرژی هسته ای برای تامین انرژی داخلی نیست. علاوه بر آن ایران قادر نخواهد بود تولیدات نفت خام خود را کاهش دهد و به جای آن از انرژی هسته ای استفاده کند . این کشور 80 درصد درآمدهای صادراتی، 45 درصد بودجه سالانه خود را از فروش نفت خام تامین می کند. کاهش این درآمدها برای ایران امکان پذیر نیست.
بگفته روزنامه واشنگتن پست یکی از دلایل مخالفت با برنامه اتمی ایران «سیاستهای تهدیدآمیز (همانند علیه اسرائیل) » میباشد. گزارش افق سالانه ارتش اسرائیل ایران را رسماً به عنوان خطری که موجودیت اسرائیل را تهدید میکند، معرفی کرده و به گفته دنیس بلر، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، اسرائیل مصمم به جلوگیری از پیشرفت برنامه اتمی ایران است. همچنین برای آمریکا، یک ایران هستهای ترسناک و بازدارنده است. در اوت ۲۰۰۶، کمیته دائمی منتخب مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا در گزارشی به کنگره آمریکا با استناد به گفتار زیر از رئیس جمهور ایران، ایران و احمدی نژاد را یک «تهدید علیه امنیت ملی آمریکا» دانسته و «موضع خصمانه ایران علیه آمریکا» را دلیل محکمی برای لزوم پیشگیری از دستیابی به فناوری هستهای دانست. در ۴ آبانماه ۱۳۸۴، محمود احمدی نژاد در همایشی تحت عنوان «جهان بدون صهیونیسم» بیان کرده بود:
بدون تردید میگویم که این شعار و هدف دست یافتنی است و به حول و قوه الهی به زودی جهان بدون آمریکا و صهیونیسم را تجربه کرده و در دوران درخشان حاکمیت اسلامی بر جهان امروز تنفس خواهیم کرد.
با اینحال بگفته گودات بغات از دانشگاه پنسیلوانیا، اکثر تحلیلگران بر عدم وقوع درگیری نظامی بین ایران و اسرائیل توافق نظر دارند و فراخوانی برای نابودی اسرائیل را برای استفادههای داخلی و منطقهای دانسته، و معتقد است که ایران هیچگونه برنامهای برای حمله نظامی به اسرائیل (چه با سلاحهای اتمی، و چه با سلاحهای متعارفش) ندارد، و به نقل قولی از رهبر ایران اشاره کرده که بگفته او سیاست رسمی ایران در مورد مناقشه اعراب و اسرائیل را اینگونه جمع بندی کرده که «موضوع فلسطین جهاد ایران نیست».
همچنین بدلیل امکان استفاده دوگانه از این فناوری در تولید تسلیحات هستهای، ایران مورد اعتراض کشورهای دیگر بویژه دیگر اعضای آژانس بینالمللی انرژی اتمی که ایران نیز عضوی از آن میباشد قرار گرفت که کشور ایران با هدف اعتمادسازی و رفع هرگونه ابهام پیرامون صلحآمیز بودن استفاده از فناوری هستهای با بازرسیهای آژانس انرژی هستهای موافقت نمود. پیرامون مخالفت کشورهای آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای غربی بگفته نشریه باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران، برخی کارشناسان بر این باورند که آمریکا در این زمینه برخوردی دوگانه و تبعیضآمیز داشتهاست و کشورهای غربی قصد دارند دانش غنیسازی را در انحصار خود داشتهباشند و از دسترسی کشورهای جهان سوم جلوگیری میکنند و این در حالیست که در برابر زرادخانههای اتمی اسرائیل به سکوت حمایتآمیز خود ادامه میدهند.این نشریه در دفاع از موضع ایران ادامه میدهد که در طول این مدت ایران مطابق با قوانین بینالمللی و پادمانهای جهانی در این زمینه، عمل کردهاست که بازرسی آزادانه بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دوربینهای کارگذاشته شده، تمامی دال بر این ادعا هستند.
آمریکا، اتحادیه اروپا، و اسرائیل بر آنند که ایران با «کمک مخفیانه» منابع پاکستانی موفق به ساخت مراکز لازم برای تولید سوخت هستهای از جمله غنیسازی اورانیوم شد. ایران همواره این ادعا را رد میکند و میگوید تمام برنامه هستهای ایران داخلی و بر مبنایی بنیادی میباشد که بطور اصولی و با طرح استقلال کامل فناوری هستهای از بدو انقلاب اسلامی بازسازی و اجرا شدهاست.
ایران با تأکید همچنین بر حق قانونی خود در استفاده از انرژی هستهای تأکید دارد. روسیه و برنامه هستهای ایران
طبق اسناد منتشر شده توسط ویکیلیکس، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در سال ۲۰۰۶ دستور کارشکنی در برنامهٔ هستهای ایران را صادر کردهاست. گیدئون فرانک، رئیسکمیسیون انرژی اتمی اسرائیل در گفتگویی با سفیر وقت آمریکا در اسرائیل اعلام کرد کرینکو، رئیس کمیسیون انرژی روسیه در ملاقات با وی گفته روند ارسال میلههای سوخت نیروگاه اتمی بوشهربرای مدت طولانی به بهانهٔ نقص فنی به تأخیر خواهد افتاد و دلیل این امر را فرمان پوتین اعلام کرده بود. کرینکو خطاب به مقام اسرائیلی در شرح کارشکنی کرملین گفته بود تغییراتی در سختافزارهایی را که قرار بود برای رآکتور بوشهر ارسال شود ایجاد کردند تا برنامه هستهای ایران را بیشتر به تأخیر اندازند. رابطه با پاکستان[ویرایش]
در سال ۲۰۰۸ محمد البرادعی در گزارش خود در باره برنامه هستهای ایران برای ارائه به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران پذیرفتهاست که منشاء آلودگی قطعات سانتریفوژ ایران از منابع گرفته شده از پاکستان میباشد.[۵۲] آژانس قصد داشت که تجهیزات هستهای پاکستان را دراین مورد مورد تحقیق قرار دهد که با مخالفت دولت پاکستان روبرو شد.[۵۳] در سال ۲۰۰۵ شیخ رشید احمد وزیر اطلاع رسانی پاکستان اعلام کرد که عبدالقدیر خان پدر بمب اتمی پاکستان دستگاههای سانتریفوژ اورانیوم را به ایران فروختهاست.[۵۴] سازمان سیا نیز عبدالقدیر خان را متهم به انتقال فناوری هستهای به ایران کردهاست.[۵۵] اسرائیل و برنامه هستهای ایران
پدافند هوایی ایران در حوالی تاسیسات هستهای نطنز.
اسرائیلیها و دولتمردان آمریکایی بر این امر متفقالقول هستند که در صورت دستیابی ایران به ساخت سلاحهای اتمی، اسرائیل اولین هدف حمله ایران خواهد بود. به گفته کارشناسان اطلاعاتی آمریکا و یکی از ماموران سابق سازمان جاسوسی آمریکا (سیا)، اسرائیل جهت آسیب زدن و به تاخیر انداختن برنامه هستهای ایران از جاسوسهای دوجانبه و شرکتهایی صوری جهت نفوذ به شبکه خرید فعالیتهای هستهای ایران استفاده کردهاست. همچنین اسرائیل با استخدام آدمکشها و قتل دانشمندان هستهای ایران در جهت کاهش استعدادهای فنی فعال ایران اقدام کردهاست.شاید اصلیترین اقدام اسرائیل جهت شکست خوردن برنامه اتمی ایران را بتوان حمله ویروس اینترنتی استاکسنت به رایانههای مورد استفاده در برنامه اتمی ایران دانست. اسرائیل این کرم اینترنتی پیشرفته را با کمک کارشناسان آمریکایی طراحی کرد و از طریق کارشناسان روسی به شبکه رایانههای در ارتباط با برنامه اتمی ایران وارد کرد و توانست شماری از سانتریفیوژهای مورد استفاده جهت غنیسازی اورانیوم را از کار بیندازد. ابعاد و خسارات دقیق این حمله هیچگاه مشخص نشد.
با ادامه روند پیشرفت دانش هستهای در مقیاس صنعتی در ایران، کارشناسان پیش بینیهایی را در مورد حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران، مشابه عملیات اپرا که اسرائیل ضد تاسیسات اتمی عراق انجام داد، مطرح کردهاند. دنی آیالون (سفیر سابق اسرائیل در آمریکا) معتقد است:«اسرائیل نمیبایست هیچ گزینهای را در برخورد با برنامه هستهای ایران از نظر دور بدارد.» جدیدترین نظرسنجیها در سال ۲۰۰۹ نشان میدهد که ۶۶٪ اهالی اسرائیل اعتقاد دارند که این کشور در حمله به تاسیسات اتمی ایران و نیروگاه اتمی بوشهر باید پیشدستی کند.
پژوهشی در دانشگاه یوتا و موسسه امید دربارهٔ تلفات حمله احتمالی اسرائیل به ایران انجام شدهاست که میگوید در صورت حمله به مراکز هستهای ایران (در اصفهان، اراک، نطنز و بوشهر) بین سه هزار تا ده هزار نفر در دم کشته خواهند شد. علاوه بر آن، به خاطر عدم آمادگی دولت جمهوری اسلامی برای کمک به افراد زیادی که در معرض تشعشعات اتمی قرار میگیرند، آمار کشتهشدگان بسیار بیشتر خواهد بود و «فاجعه ای خواهد بود در مقیاس بوپال و چرنوبیل». ایمنی
در سال ۲۰۰۷ برخی رسانهها مدعی شدند که اردشیر حسین پور دانشمند اتمی ایران بر اثر مسمومیت رادیواکتیو درگذشتهاست اگرچه این ادعا توسط مقامات ایران رد شدهاست.
مقامات مرتبط با برنامهٔ اتمی ایران اعلام کردهاند که در کارخانهٔ UCF اصفهان کلیه ملاحظات زیست محیطی رعایت شدهاست. بخش ویژهای در بیمارستان فارابی اصفهان نیز به مصدومان هستهای که نیاز به درمان اورژانسی دارند، اختصاص یافتهاست. همچنین تاکنون چندین همایش برای آموزش کارکنان پزشکی در برخورد با مصدومان هستهای در استان اصفهان برگزارشدهاست.
فعالیتهای مرکز نظام ایمنی هستهای کشور طی سالهای ۸۴ و ۸۸ از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی مورد تایید قرار گرفتهاست.
تعدادی از تأسیسات هستهای ایران در همسایگی مناطق مسکونی قرار دارند، مثلاً تأسیسات فرآوری اورانیوم اصفهان در ورودی شهر اصفهان واقع است و ۳۷۱ تن هگزافلوراید اورانیوم در آن وجود دارد. در صورت حمله به این تأسیسات، دود سمی ناشی از انفجار در کمتر از یکساعت به مرکز شهر میرسد و مواد رادیواکتیو موجود در آن موجب کشته یا مجروح شدن بین هفتاد تا سیصد هزار نفر میشود. خسرو سمنانی، کارشناس مدیریت صنعتی زبالههای اتمی، در پژوهشی در دانشگاه یوتا و موسسه امید دربارهٔ تلفات حمله احتمالی اسراییل به ایران میگوید «اعداد و ارقام هشدار دهندهاست، فاجعهای خواهد بود در مقیاس بوپال و چرنوبیل.» این تحقیق نشان میدهد «امدادرسانی دولت ایران در موارد اضطراری، بسیار ضعیف بوده و مثلاً در موارد وقوع بلایای طبیعی همچون زمین لرزه، آمار مرگ و میر افراد در ایران در مقایسه با کشورهایی مثل ترکیه که آمادگی بیشتری برای برخورد با بلایای طبیعی را دارند، بسیار بالاتر است. ظرفیت پذیرش بیمارستانها و مراکز پزشکی برای درمان افرادی که در معرض پرتو رادیواکتیو قرار میگیرند بسیار اندک است؛ سیستم هشدار دهندهای هم وجود ندارد که از پیش مردم را آگاه کند تا کمتر در معرض اشعه رادیواکتیو قرار گیرند. با این حساب، کشور به سرعت درگیر عواقب چنین حملهای خواهد شد.» همچنین نیروگاه اتمی بوشهر در صورت تخریب خطر بسیار زیادی برای شهر بوشهر و شهرها و کشورهای منطقه خلیج فارسدارد. به گفتهٔ جمشید برزگر، تحلیلگر امور ایران در لندن، «صحبت از این مسأله خط قرمزی است که رسانههای داخل ایران نمیتوانند به آن نزدیک شوند. گفتگو در این باره تضعیف روحیه مردم تلقی می شود.»
مطالب مشابه :
دو پژوهشکده سازمان انرژی اتمی ایران
سازمان انرژی اتمی ایران سازمان پژوهشهای علمی و
تاریخچه ی انرژی هستهای ایران
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران استخدام آدمکش اصفهان نیز به
دکتر اکبر حریری
بازگشت ه و در سازمان انرژی اتمی ایران استخدام در سازمان انرژی اتمی صنعتی اصفهان
گفت و گوی عباسعلی منصوری با رادیو گفت و گو
خبرگزاری تسنیم اصفهان. سخنگوی سازمان انرژی اتمی و عباسعلی منصوری در مصاحبه با استخدام.
راهنمای گرفتن امریه سربازی لیست ارگان های دریافت امریه و پذیرش
٨- امریه شدن در یک سازمان تعهدی به استخدام آینده 10- سازمان انرژی اتمی آهن اصفهان
درباره حضور دکترصالحی درمذاکرات به قلم دکترمنصوری
کانون خبر استان اصفهان. آرنجن سرزمین هلال ابوالفضل (ع) قالب
ثبت نام دبيرستان سازمان انرژي اتمي ايران آغاز شد
استخدام نیروهای دانشگاه بین الملل اصفهان. ثبت نام دبيرستان سازمان انرژي اتمي ايران
بررسی ابعاد فنی بیانیه سوئیس درمرکز پژوهش های مجلس
خبرگزاری تسنیم اصفهان. راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی، و جمعی از استخدام.
اعلام نیاز هیئت علمی بهمن 90
اصفهان تهران سازمان انرژی اتمی ایران استخدام در
همه چيز درباره اولین نیروگاه اتمی ایران
آقای دکتر راهاندازی نیروگاه بوشهر جایگاه سازمان انرژی اتمی اصفهان استخدام شدند و در
برچسب :
استخدام سازمان انرژی اتمی اصفهان