صد و بیست و پنج سال با مرسدس بنز

صد و بیست و پنج سال با مرسدس بنز

در ۲۹ ژانویه ۱۸۸۶، کارل بنز سه چرخه‌ای را که با موتور گازسوز حرکت می‌کرد به شماره ۳۷۴۳۵ در دفتر ثبت اختراعات شهر برلین ثبت کرد. همزمان کمتر از صد کیلومتر دورتر، گوتلیب دایلمر در حال ساخت اولین ماشین چهار چرخ دنیا بود. منتقدان در ابتدا آینده‌ای برای ایده کالسکه بدون اسب متصور نبودند، اما نوآوری این دو نفر سنگ بنای تولید محصولی را بنا گذاشت که امروز تصور زندگی بدون آن مشکل است.

۱۲۵ سال از آن تاریخ می‌گذرد و همچنان نام مرسدس بنز در صدر خودروسازان جهان است. از سال ۱۹۴۵ تاکنون، سی میلیون دستگاه بنز ساخته شده است. بعضی از این ماشین‌ها، فراتر از یک وسیله نقلیه بوده‌اند و نه تنها با‌گذشت زمان به فراموشی سپرده نشدند، بلکه جلوه بیشتری گرفتند و به نمادی برای این صنعت تبدیل شدند. سایت خودرو به این بهانه، با مروری بر تاریخ مرسدس بنز، نگاهی دارد به مدل‌های تاریخ ساز این شرکت از ابتدا تاکنون.

شاید مهم‌تر از سه چرخه گازسوز بنز، مدل ولو Velo (عکس بالا) بود که در سال ۱۸۹۲ ساخته شد. ولو اولین ماشین تولید انبوه جهان بود. کارل بنز این ماشین را سبک و محکم ساخت و هدفش آن بود که با قیمتی مناسب تعداد بیشتری را صاحب کالسکه بدون اسب خود کند. او به هدفش رسید و ۱۲۰۰ دستگاه از این مدل را فروخت. با این موفقیت بنز در آستانه قرن بیستم جایگاهش را به عنوان یک خودروساز بزرگ تثبیت کرد. شاید اگر این مدل تا این حد موفق نبود، اکنون در بین تولید کنندگان خودرو نامی از بنز دیده نمی شد.

۱۹۰۹ برای بنز سال تاریخ سازی شد. بنز گرچه شهرت و اعتبار خوبی داشت، اما به شدت از سوی رقبایی که هر روز تعدادشان بیشتر می‌شد، تحت فشار بود و رفته‌ رفته به این نتیجه می‌رسید که تنها شهرتش برای تضمین فروش، کافی نیست. همزمان دیگر رقبای بنز به قدرت تبلیغاتی مسابقات اتوموبیلرانی پی برده بودند و با شرکت در این مسابقات، سهم بنز از بازار را تهدید می‌کردند. بنز در چند مسابقه شرکت کرده بود، اما مایل نبود از این جریان پیروی کند و ترجیح می‌داد تا همچنان ماشین‌های ارزان‌قیمت بسازد.

با این حال، جولیوس گانز، یکی از اعضای هیات مدیره شرکت پس از تحقیقاتش به این نتیجه رسید که نمی‌توان به مسابقات بی‌توجه ماند و بنز تصمیم گرفت یک ماشین اسپورت بسازد. بنز این ماشین را بلیتزن یا رعد و برق نامید (عکس بالا). تنها شش دستگاه از این ماشین ساخته شد که چهار دستگاه آن هنوز باقی است. این ماشین با موتور ۲۱.۵ لیتری خود ۲۰۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و توانست رکورد سرعت ۲۰۰ کیلومتر در ساعت را به ثبت برساند. با این رکورد بنز سریعترین ماشین جهان را ساخته بود که حتی از هواپیما و قطار هم تندتر می‌رفت. رکورد بلیتزن هشت سال پابرجا ماند و بنز به همین سرعت به قهرمان بلامنازع مسابقات اتوموبیلرانی تبدیل شد.

در اواخر دهه بیست میلادی، مرسدس بنز پای ثابت مسابقات اتوموبیلرانی بود و در ساخت مدل‌های مخصوص و گران‌ قیمت برای مشتری‌هایش شهرتی به هم زده بود. یکی از نمونه‌های بسیار خوب این دهه مدل SSK (عکس بالا ) است که در سال ۱۹۲۸ ساخته شد و در سال ۱۹۹۹ یکی از ۲۶ نامزد برای عنوان ماشین قرن بود.

موتور SSK شش سیلندر با حجم ۷.۱ لیتر بود و می‌توانست ۱۹۷ اسب بخار قدرت تولید کند. SSK به سرعت به ماشینی محبوب در پیست مسابقه تبدیل شد که نه تنها مرسدس بنز بلکه تیم‌های دیگر هم از آن استفاده کردند. طبق اسناد مرسدس بنز، ۳۳ دستگاه از این مدل بین سال‌های ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۲ ساخته شد که بیش از نیمی از آنها برای مسابقه بود. تعداد زیادی از این مدل باقی نمانده است و در سال ۲۰۰۴ یکی از آن‌ها به قیمت هفت و نیم میلیون دلار در حراجی فروخته شد.

مرسدس بنز با دو مدل جدید اما کاملاً‌ متفاوت به نمایشگاه خودروی برلین در سال ۱۹۳۴ آمد. مدل ۱۳۰ که اولین ماشینی بود که بنز با موتور عقب تولید کرد و دیگری مدل 500K (عکس بالا و پایین) که با الهام از مدل SSK برای جلب نظر خریداران ثروتمند ساخته شد. 500K به جای مدل ۳۸۰ به بازار می‌آمد که یک سال قبل معرفی شده بود اما توجه خریداران را جلب نکرد. موتور 500K هشت سیلندر سوپرشارژ با قدرت ۱۶۰ اسب بخار بود. این ماشین به سرعت به مدل محبوب ثروتمندان تبدیل شد و با آن، مرسدس بنز دیگر سازنده ماشین‌های لوکس بود.

از جمله امکانات پیشرفته این ماشین سیستم فنربندی مستقل آن بود که بنز پیش‌تر آن را در مدل ۳۸۰ عرضه کرد. بنز ۴۹۰ دستگاه از مدل 500K با اتاق‌های مختلف ساخت.

جهان در دهه سی میلادی هنوز سال‌ها با بحران انرژی فاصله داشت، اما کم بودن تعداد جایگاه‌های سوخت رانندگان را به میزان مصرف سوخت ماشینشان حساس کرده بود.

برای حل این مشکل، مرسدس بنز پنجاه سال پس از ساخت اولین اتومبیل، در فوریه ۱۹۳۶ مدل 260D (عکس بالا ) را عرضه کرد که اولین ماشین با موتور دیزل در جهان بود. حجم این موتور چهار سیلندر ۲.۶ لیتر بود و ۴۵ اسب بخار قدرت تولید می‌کرد. این ماشین می‌توانست با یک باک، پانصد کیلومتر حرکت کند. این مصرف کم ابتدا مورد توجه رانندگان تاکسی قرار گرفت. اما جذابیتش به این محدود نشد و ساخت آن آغازگر روندی در صنعت خودروسازی شد که تا امروز ادامه دارد.

مرسدس بنز زیباترین ماشین‌هایش را در دهه پنجاه میلادی ساخت. از همه زیبا‌تر، مدل 300SL ( عکس بالا ) بود که در سال ۱۹۵۴ به بازار آمد. ایده ساخت این ماشین با همفکری مکس هافمن، فروشنده ماشین‌های خارجی در آمریکا به نتیجه رسید. در سال‌های بعد از جنگ، آمریکا یکی از پررونق ترین بازارهای جهان بود و مرسدس بنز هم با اینکه در مسابقات اتومبیلرانی حاضر بود، اما ماشین اسپورت مناسبی برای بازار نداشت.

به فاصله تنها پنج ماه، مرسدس بنز اولین دستگاه 300SL را آماده کرد و برخلاف رسم همیشگی آن را به جای آلمان در نمایشگاه خودروی نیویورک رونمایی کرد. مهمترین مشخصه این ماشین درهای آن بود که شبیه به بال پرندگان باز می‌شد. موتور سه لیتری آن هم اولین موتور چهارزمانه‌ای بود که از سیستم تزریق سوخت مستقیم استفاده می‌کرد. 300SL با حداکثر سرعت ۲۲۵ کیلومتر در ساعت، سریعترین ماشین زمان خود بود.

یک سال بعد از مدل 300SL، مدل ۱۹۰ کابریوله (عکس بالا) به بازار آمد که اگر چه از نظر فنی قابلیت‌های 300SL را نداشت، اما به همان اندازه پرطرفدار شد.

اما بزرگترین و باشکوه‌ترین مدل مرسدس بنز در دهه پنجاه، سری سیصد بود (عکس‌های بالاو پایین). این ماشین پس از اینکه کنراد آدناور، اولین صدراعظم آلمان غربی از آن استفاده کرد، به مدل ۳۰۰ آدناور معروف شد. پس از جنگ، این اولین ماشینی بود که مرسدس بنز به طور کامل طراحی کرد و ساخت. موتور آن شش سیلندر با حجم سه لیتر بود و همه ماشین‌ها دست ساز و مخصوص مشتری ساخته می‌شد.

امکانات لوکس این ماشین بسیار جلوتر از زمانش بود. رادیو ساخت کارخانه بکر، سیستم تلفن موبایل VHF و ماشین دیکته و همینطور میز تحریر (برای ماشین آدناور) و پرده و سقف شیشه‌ای از جمله این امکانات بود. از این سری مدل‌های کوپه و کابرویله هم ساخته شد.

بین سال های ۱۹۵۴ تا سال ۱۹۵۹، مرسدس بنز با عرضه سری W180 نسل تازه‌ای از ماشین را ساخت که به پونتون مشهور شد. ماشین‌های پونتون از نظر ظاهری کمتر به ماشین‌های قبل از جنگ، با گلگیرهای بزرگ جلو و بیشتر به ماشین‌های امروزی شبیه بود. بسیاری این ماشین را جد بزرگ کلاس E مرسدس بنز می‌نامند. مرسدس بنز با عرضه این سری از ماشین‌ها تلاش کرد تا در کلاس‌هایی ماشین بفروشد که کمتر لوکس بود. در بین محصولات این سری، مدل 220S کابریوله (عکس بالا) از همه زیباتر بود.

با نزدیک شدن به دهه شصت، مرسدس بنز با فکر جایگزینی پونتون، که ایده آن از سدان‌های دهه چهل آمریکایی گرفته شده بود، نسل W111 (عکس بالا) را طراحی کرد. این ماشین با توجه به سلیقه خریداران اروپایی و آمریکایی طراحی شد و در ساخت آن به ایمنی سرنشینان اهمیت بیشتری داده شد. پشت ماشین هم به پیروی از مد روز، شبیه به دم ماهی بود. اولین محصولات این سری در سال ۱۹۵۹ به بازار آمد و مرسدس بنز بعداً مدل‌های کوپه و کابریوله را با موتورهای قویتر ساخت. تا سال ۱۹۷۱ حدود سیصد و هفتاد هزار دستگاه از این ماشین فروخته شد.

مرسدس بنز همیشه نامی آشنا بین سران دولت‌ها و ثروتمندان بوده است، اما مدل ۶۰۰ این کارخانه در سال ۱۹۶۳، در بین ماشین‌های لیموزین و لوکس از بقیه مشهورتر است (عکس بالا). شاید یکی از دلایل این شهرت کم بودن رقبای چنین محصولی در آن سال‌ها بود. تنها رولزرویس، بنتلی، کادیلاک و تعداد محدودی ماشین دیگر در این سطح عرضه می‌شد و به همین خاطر مرسدس بنز ۶۰۰ به سرعت به عنوان ماشین تشریفات جایش را باز کرد.

این ماشین آنقدر بزرگ بود که بزرگترین موتور بنز برایش کافی نبود و بنز یک موتور هشت سیلندر ۶.۳ لیتری برایش ساخت. بحران نفت در دهه هفتاد و عرضه مدل S مرسدس بنز باعث افول این ماشین شد. با این همه تولید آن تا سال ۱۹۸۱ ادامه پیدا کرد و در کل ۲۶۷۷ دستگاه از آن ساخته و فروخته شد.

اکثر صاحبان مدل ۶۰۰ مشهور بوده‌اند. پاپ، الویس پریسلی، کوکو شنل، جک نیکلسون، فیدل کاسترو، ایدی امین، شاه ایران، صدام حسین و کیم جونگ ایل، رهبر کره شمالی از جمله مالکان مشهور مدل ۶۰۰ بوده اند. بنزهای کیم جونگ ایل سال گذشته (۲۰۱۰) در مراسم شصت و پنجمین سالگرد تاسیس حزب کارگر کره شمالی در مرکز توجه بود. مرسدس بنز امیدوار بود تا با عرضه مدل‌های لوکس با مارک می‌باخ در سال ۲۰۰۲ موفقیت مدل ۶۰۰ را تکرار کند. اما افزایش سازندگان ماشین‌های لوکس و البته کم شدن دیکتاتورهای ثروتمند مانع تکرار این موفقیت شد.

موفقیت سری SL مرسدس بنز، سبب شد این شرکت همزمان با مدل ۶۰۰، سری W113 را به بازار عرضه کند (عکس بالا). این ماشین هم توسط پال براک طراحی شد و تولید آن تا سال ۱۹۷۲ ادامه داشت. نیمی از ۲۳ هزار دستگاهی که از این ماشین تولید شد در آمریکا به فروش رفت و کمتر از پنج هزار دستگاه آن به کشورهای دیگر صادر شد. قابلیت‌های فنی این مدل چندان قابل توجه نبود، اما طرح زیبایش آن را به یکی از ماشین‌های کلاسیک مرسدس بنز تبدیل کرد.

در آوریل سال ۱۹۷۱ نسل تازه‌ای از مدل‌های SL با کد R107 و C107 به بازار عرضه شد. هیات مدیره مرسدس بنز برای تولید این ماشین به صورت روداستر تردید داشت. مهمترین بازار این محصول در آمریکا بود و مدیران بنز نگران بودند که قوانین سختگیرانه‌ای که برای ایمنی ماشین‌های روباز در آمریکا در حال تصویب بود، فروش این ماشین را مشکل کند. آن‌ها فکر می‌کردند که شاید بهتر باشد به جای ماشین روباز، مدلی با طرح تارگا (سقف نیمه باز ) تولید شود.

اما سرانجام قرار شد با توجه بیشتر به ایمنی، این ماشین به همان صورت روداستر ساخته شود و این امکان باشد تا یک سقف فلزی هم روی آن نصب شود. در این سری برای اولین بار از یک موتور هشت سیلندر استفاده شد و طراحی زیبای آن و کم بودن ماشین روباز در بازار آمریکا، به سرعت پرفروشش کرد. ساخت مدل کوپه هم با تردیدهایی روبرو بود اما بالاخره این مدل هم به بازار آمد.

این اتاق بنز هجده سال تولید شد و بعد از سری G، طولانی ترین مدتی است که یک مدل بنز تولید شده است. قوی‌ترین مدل این سری با موتور هشت سیلندر ۵.۶ لیتری برای بازار آمریکا ساخته شد. شتاب این مدل ۷.۷ ثانیه و حداکثر سرعتش ۲۲۳ کیلومتر در ساعت بود (تصویر بالا).

مرسدس بنز در طول هجده سال نزدیک به دویست و چهل هزار دستگاه از این ماشین ساخت و دست آخر در سال ۱۹۸۹ آن را با نسل جدیدی از SL عوض کرد.

در سال ۱۹۸۳، یک سال پس از عرضه سری W201 ، مرسدس بنز برای تبلیغ مدل کامپکت خود از شرکت انگلیسی کازورث خواست تا یک موتور ۲.۳ لیتری برای مدل 190E بسازد و این ماشین را برای شرکت در مسابقات رالی آماده کند. در همین زمان، آئودی، مدل کواترو را با سیستم چهار چرخ متحرک به بازار فرستاد که رقابت با آن مشکل بود.

بنز تصمیم گرفت تا به جای رالی، ۱۹۰ را به مسابقات DTM بفرستد. در این مسابقات ماشین‌هایی حق شرکت دارند که در بازار عرضه شده باشند. این قانون مرسدس بنز را ناگزیر کرد تا ابتدا نمونه‌ای از ماشینش را به بازار عرضه کند که همان مدل 190E 2.3 16 (عکس بالا) بود.

این ماشین توانست دوازده رکورد سرعت در مسافت‌های طولانی را ثبت کرد و به سرعت به یک ماشین کلاسیک تبدیل شد.

موتور دوازده سیلندر AMG بیشتر برای قدرت دادن به پاگانی زوندا مشهور است. اما این موتور پیش از آن که برای این سوپراسپرت در نظر گرفته شود، برای استفاده در مرسدس بنز SL ساخته شده بود.

خریداران مرسدس بنز در سال ۱۹۹۵ می توانستند SL خود را با ۹۹ هزار مارک به AMG بدهند تا این شرکت بزرگترین موتوری که تا آن زمان تولید کرده بود را روی آن سوار کند. این موتور ۷.۳ لیتری دوازده سیلندر، ۵۱۸ اسب بخار نیرو تولید می‌کرد و با آن سرعت ماشین به ۳۲۰ کیلومتر در ساعت می‌رسید. شتاب AMG SL73 اندکی کمتر از پنج ثانیه بود. آمار دقیقی از تعداد SL73ها موجود نیست، اما گفته می‌شود که از این ماشین ۸۵ دستگاه بیشتر ساخته نشد و پنجاه ماشین اول به سلطان برونئی فروخته شده است.

مرسدس بنز در اوایل دهه نود تصمیم گرفت به رسم اولین سال‌های فعالیت خود ماشین‌هایی ارزان‌تر و کوچک‌تر بسازد. این شرکت از دهه هشتاد با کانسپت NAFA و در دهه نود با کانسپت Studie A، ساخت یک ماشین کوچک را بررسی کرده بود و بالاخره در سال ۱۹۹۷ کلاس A را به بازار عرضه کرد.

استفاده از موتور عرضی و دیفرانسیل جلو در یک بنز غیرعادی بود. کمی پس از عرضه این ماشین، کلاس A در آزمایش تغییر ناگهانی مسیر، که توسط یک مجله سوئدی انجام شد، چپ کرد که تبلیغات منفی زیادی در پی داشت.

مرسدس بنز ابتدا ایراد ماشین راانکار کرد، اما به سرعت با فراخواندن ماشین‌های فروخته شده، با نصب سیستم کنترل ایستایی اتوماتیک مشکل را رفع کرد. کلاس A در سال‌های بعد به یکی از پرفروش‌ترین‌های این شرکت تبدیل شد. ماشینی که تجربه سواری مرسدس بنز را برای رانندگان بیشتری امکان‌پذیر کرد.

در سال ۲۰۰۹ مرسدس بنز برای جایگزینی مدل مک‌لارن SLR (عکس بالا) از مدل افسانه‌ای گالوینگ الهام گرفت و با همکاری AMG مدل جدیدی به نام SLS ساخت (عکس پایین) که شتاب آن ۳.۸ ثانیه و حداکثر سرعتش ۳۱۷ کیلومتر در ساعت است.

ظاهر این ماشین از جلوی کشیده تا درهای گالوینگ و پشت ساده‌اش، همگی یادآور مدل 300SL دهه پنجاه است، اما SLS نشانی از مدل‌های آینده بنز را هم با خود دارد و اولین ماشین از نسل تازه این شرکت است.

مرسدس بنز هفته گذشته با رونمایی از طرح Aesthetics 125 (زیبایی‌شناسی ۱۲۵)، یک‌صد و بیست و پنج سالگی‌اش را جشن گرفت. این طرح که بیشتر به یک مجسمه شبیه است، ایده شرکت برای شکل داخلی و بیرونی نسل‌ بعدی محصولات این کارخانه است. طراحان مرسدس بنز این مجسمه را با استفاده از تکنولوژی ساخت سریع پروتوتایپ آماده کرده‌اند. در این تکنولوژی داده‌های دیجیتالی به سرعت و به طور مستقیم مدل‌سازی می‌شود.