نمای ساختمان

دلایل و اهداف اصلی نما سازی در ساختمانها

زیبا و دلپذیر شدن جلوه ظاهری و بیرونی ساختمان و در نهایت دورنما و منظره (View) مناسب و قابل قبولِ شهر یا محلی که ساختمان در آن واقع شدهاست.

کاهش اتلاف انرژی در تمام فصول سال؛ چراکه نمادر ساختمان نقش یک عایق حرارتی و برودتی را بازی میکند، که هم از هدر روی انرژی تولیدی سیستمهای گرمایشی و سرمایشی ساختمان ممانعت میکند و هم میتواند بر حسب جنس، رنگ و میزان سطحی که دارد، باعث دفع و انعکاس گرما در فصل تابستان خصوصاً در مناطق گرمسیری شود، وعکس همین عملکرد را در فصل زمستان برای جذب انرژی خورشیدی و گرم شدن ساختمانها درمناطق سرد سیری ایفا نماید. نمای ساختمان بعنوان عایق صوتی ایدهال و مناسب؛ کاملاً واضح و روشن است که نمای ساختمان نقش بسیار مهمیدر کاهش ورود میزان آلودگی های صوتی و صداهای آزاردهنده محیط بیرون به فضای داخلی ساختمانهای اداری و مسکونی و ... است. که این مساله در ابر شهرهای با آلودگی های بالای صوتی بیشتر نمود پیدا میکند. در ساخت و سازهای عصر حاضر، این عایقکاری صوتی با استفاده از نماهای شیشهای و با بکار گیری شیشه های چند لایه که مابین آنها با گازهایی مثل آرگون پرشده یا خلاء میباشد، به نتایج بهتری (هم بهرهگیری از نور بیرون برای تامین روشنایی داخل ساختمان و هم ممانعت از ورود صداهای ناهنجار به داخل) با بازده بالاتری رسیدهاست. نماهای با جنس سنگ، بتن و آجر نیز عایقهای خوبی از نظر صوتی هستند. کمک به افزایش دوام و پایداری ساختمانها در برابر شرایط نا مساعد جوی و محیطی (زلزله، باد، باران اسیدی و رطوبتهای خورنده، یخبندان، گازهای اسیدی موجود در هوای آلوده شهرهای بزرگ، پرتوهای مضر خورشید مثل اشعه ماورائ بنفش، گرد و خاکها و دوده های حاوی مواد شیمیایی) و در نتیجه افزایش عمر مفید ساختمان. ساندویچ پانل در نماسازی ساختمان عایق صوت و حرارت: ساندویچ پانل از جهت عایق بودن به دلیل دارا بودن استانداردهای روز جهان و کاربردهای متنوع ای برخوردار بوده و می توان این محصول را مطابق با مقررات ملی مبحث نوزدهم ساختمانی ایران به شمار آورد. به طور مثال عایق صوت در ساندویچ پانل به دلیل داشتن فوم پلی اورتان در پشت ساندویچ پانل باعث شده این نما تا 60 دسی بل صوت رابا ارائه گواهینامه بین المللی از خود عبور نداده و همچنین بعلت وجود این فوم از امکان عایق حرارتی نیز برخوردار می باشد و هدر رفت انرژی نسبت به دیگر نما های نوین تا حد زیادی کاهش می یابد. صرفه اقتصادی: نمای ساندویچ پانل به دلیل ساخته شدن از محصولات مرغوب موجود در بازار که باعث افزایش کیفیت آن نسبت به دیگر رقبای خود گردیده دارای قیمت تمام شده نسبتا بالایی می باشد، اما باید در نظر داشت بازگشت سرمایه آن در بهینه سازی مصرف انرژی باعث صرفه اقتصادی آن در دراز مدت می شود. عواملی از قبیل بالا بودن سرعت اجرا، اینکه عدم پرداخت هزینه شستشوی نما و دوام طرح و رنگ اولیه از مزایای این محصول می باشد. دوام: نمای ساندویچ پانل از دوام و مقاومت بالایی برخوردار بوده که به دلیل وجود فلزات روی و گالوانیزه در ساخت می باشد، فلز روی برای انعطاف پذیری و فلز گالوانیزه برای مقاومت بیشتر به کار برده می شود. از این جهت این نما را می توان از جمله نماهای نوین با استقامت و مقاومت در برابر ضربه نیز برشمرد. تنوع طرح: نمای ساندویچ پانل با طراحی ترکیبی و اجرای زیبا دراشکال متنوع سازه قابل اجرا می باشد. این نما توانسته اشکال مختلف نما های سنتی را در قالب خود ایجاد کرده و همچنین به دلیل داشتن طراحی انعطاف پذیر از این حیث خود را سرآمد دیگر نماهای نوین و سنتی ساخته که در حقیقت می تواند ساختار نمای سنتی اسلامی را به صورتی نوین عرضه کند. جرم پذیری: ساندویچ پانل بدلیل برخورداری از رنگ استاتیک که با روش الکترو استاتیک انجام می شود از امتیاز عدم جذب معلقات موجود در هوا بهره مند می باشد. رنگ استاتیک روی سطح نمای گالواریوم سبب می شود رنگ شفافیت خود را حفظ نموده و هرگز جلای خود را از دست ندهد. سرعت اجرا: نمای ساندویچ پانل بدلیل بهره گیری از شیوه نصب آسان و علم روز جهان توانسته تا حدود زیادی سرعت اجرای نما را به افزایش دهد. وزن: نمای ساندویچ پانل به دلیل استفاده از فلزات سبکی مانند آلومینیوم، روی و آلیاژی از فلز گالوانیزه تا حدود زیادی سبک بوده و از این بابت بار مرده ساختمان را به مقدار شایان ذکری کاهش می دهد . هر یک متر مربع این نما 5/1 کیلو گرم وزن دارد. تنوع رنگ: رنگ بندی نمای سانویچ پانل بسیارمتنوع بوده و با توجه به نیاز بازار و سفارش مشتری تولید می شود. این نما از100رنگ مختلف برخوردار می باشد. آتش سوزی: نمای ساندویچ پانل با بهره گیری ازجدید ترین دانش روز دنیا توانسته این ضعف عمده که دامن گیر همه محصولات نماسازی می باشد را از پوشش دهد و با بکار گیری فوم رزین پلی اورتان از اشتعال و آتش سوزی جلوگیری نماید. این فوم به دلیل برخورداری از درصد کربنات بالا از گسترش اشتعال جلوگیری کرده و مانع از سرایت آتش به محل های دیگر می شود. قوسها در نما سازی قبل از به کار گرفتن فولاد در امر ساختمان سازی ویا به طور کلی قبل از رواج صنعت فولاد کلیه سقف ها ساختمانها مخصوصاً در ایران با چوب و یا با قوس پوشانیده می شود ودر ممالکی که مانند ایران دارای جنگلهای فراوان نبوده اند از قوس بیشتر استفاده می کردنند به طوری که هنوز هم بعضی از ساختمانها را در یزد وکرمان وبم که در ناحیه کویری قرار دارند به وسیله قوس می پوشانند . بدین لحاظ در معماری اصیل ایرانی استفاده از قوس همیشه رایج بوده و انواع قوسها به شکلهای مختلف مورد استفاده معماران قدیمی قرار می گرفت که از آنها برای سقف ها ومخصوصاً بالای پنچره ها استفاده می گردید. تعریف قوسقوس عبارت است از قسمتی از یک یا چند دایره است که کنار همدیگر قرار گرفته و دهانه را می پوشاند . انواع قوسهای متداول در ایران به شرح زیر است :
قوس نیم دایره: ساده ترین ورایج ترین انواع قوسها قوس نیم دایره کامل می باشدعلت رواج آن بدین علت است که در این قوسها نیروها سریع تر وبهتر به طور عمودی به دیوارهای همال منتقل میگردنند . قوسهای نیم دایره کامل به وسیله شعاع قطر مشخص می گردد. در مواقعی که در اجرء قوسهای نیم دایره از لحاظ ارتفاع و یا به علت دیکر مقدور نباشد می توان قوسهارا با قسمتی از نیم دایره اجراءنمود . قوس شاه عباسی: این نوع قوس با توجه به مفهوم عرفانی آن از رایج ترین قوسهای میباشد که در بناهای تاریخی ایران مخصوصاً بناهای دوره صفویه مورد استفاده قرار گرفته است . این نوع قوسها که به اسامی شاخ بزی ویاپنج وهفت ویا هشت قسمتی و غیره نیزرایج میباشد معمولاً به وسیله دو شعاع و دو مرکز رسم میگردد وبر حسب خیز قوس دارای شعاع و مرکزهای متفاوت میباشد . عناصر پراهميت در نما ورودي يکي از عناصر حايز اهميت نما در ساختمان است که محل و اهميت طراحي آن به شکل مستقيم نمايانگر نقش و عملکرد ساختمان است. در ورودي نشانه گذر از فضاي عمومي خارجي به فضاي خصوصي داخلي و يکي از مهم ترين عناصري است که مي توان به عنوان نشانه ساختمان از آن نام برد.
ليکن به دليل اهميت اقتصادي که سطوح ساخته شده داخلي براي سازندگان دارند، اغلب ورودي ها به فضاهاي کم اهميتي تنزل يافته اند. سرمايه گذاران ساختماني هم فقط به رعايت ضوابط ضروري طراحي ساختمان بسنده مي کنند.
بيشترين مشکل زماني است که ورودي وسايل نقليه به حياط پارکينگ با ورودي خود ساختمان يکي شود. در اين حالت فرد وارد شونده به ساختمان فقط يک راه باريک کنار ديوار برايش باقي مي ماند. گاه نيز ورودي يک ساختمان مسکوني بيش از حد پرتجمل است، به نحوي که عملکرد ساختمان را دگرگون مي سازد. زماني هم ورودي به يک بناي بزرگ تنها با روزنه اي امکان پذير مي شود. تناسب ورودي و حجم ساختمان مي تواند نقش مهمي در توجيه عملکرد و شکل ساختمان داشته باشد.
از آنجا که طبقه همکف ساختمان قسمت اتصال به زمين يا کف پياده رو است، به صورت قابل توجهي در معرض ديد قرار مي گيرد. طبقه همکف اهميت ويژه اي در زندگي شهري دارد، به اين علت که عابران پياده اين قسمت را به طور مستقيم مي بينند. از اين رو نماي اين قسمت پر اهميت است و مصالح مورد استفاده در اين قسمت بايد نسبت به بقيه ساختمان با دوامتر و مستحکم تر باشد تا عابر در نگاه به نماي ساختمان احساس ثبات کند. ساختمان هايي که طبقه همکف آنها عملکرد تجاري دارد، به دليل تغيير دکوراسيون واحدهاي تجاري دايما دستخوش دگرگوني مي شوند. همين موضوع موجب مي شود که ساختمان مذکور شخصيت ثابت خود را از دست داده و داراي نماي شناخته شده ثابتي نباشد.
تراس ها چشم اندازهاي جديدي نسبت به فضاهاي بيرون براي ساختمان فراهم مي آورند. بالکن ها نبايد حالت موقت و ناپايداري که در بيننده تصور به راحتي جدا شدن از بدنه ساختمان القا شود را داشته باشند.
لبه بام حد و مرز ساختمان و آسمان است و از نظر بصري بام انتهاي نماست. بام پوسته اي است که بر سر ساختمان قرار دارد. بنابراين لبه بام نمي تواند بدون تفاوت با ديگر قسمت ها در آسمان رها شود. نمای کامپوزیت آلومينوم و مزایای آن ورق کامپوزیت آلومینیومی از 3 لایه عمده تشکیل می شود که 2 لایه آلومینیوم در دو طرف ورق به ضخامت 5/0 میلیمتر و یک لایه از جنس پلی اتیلن غیر سمی و غیر قابل احتراق به نام PVDF به ضخامت 3 میلیمتر در میان دو ورق آلومینیوم قرار دارد. این لایه نقش عمده ای در انعطاف پذیری وعایق سازی ورق کامپوزیت آلومینیومی در مقابل صدا وحرارت ایجاد می کند . این ورق ها را می توان به اشکال مختلف درنما وداخل ساختمان به کاربرد . مزایای ورق پانل کامپوزیت آلومینوم عبارتند از:
سبکی وزن: ورق های کامپوزیت دارای وزن کمی حدود 8 - 5 کیلوگرم در هر مترمربع می باشند که در مقایسه با دیگر مصالح از قبیل سنگ، شیشه و سیمان دارای پایین ترین وزن ممکن می باشد. با بررسی های بعمل آمده نمای کامپوزیت آلومینیوم حدود 90% سبک تر از سنگ گرانیت، 85% سبک تر از سیمان، 75% سبک تر از شیشه و 50% سبک تر از ورق معمولی است.(کاهش وزن سازه باعث کاهش ضریب زلزله در محاسبات می شود) خواص آکوستیک: فضای خالی پشت ورق های کامپوزیت باعث ایجاد خاصیت آکوستیک می شود. بعنوان مثال وقتی از یک ورق کامپوزیت در یک ساختمان با دیوارهای ساخته شده از بتن سبک استفاده می شود خاصیت عایق بودن صوت آن افزایش می یابد. شکل پذیری: بوسیله ابزار خاص زوایای مختلف با لبه تیز تا 135 درجه را می توان با این ورق ها ایجاد کرد در حالیکه برای مصالح رایج دیگر دارای سیمان، سنگ و شیشه این امر امکان پذیر نمی باشد. تنوع رنگ: با توجه به وجود تنوع رنگ ورق ها طراحان می توانند از رنگ های بسیار متنوع و مختلف از جمله رنگ های متالیک در طرح های خود استفاده کنند . برای رنگ کردن پانل ها از سیستم های بسیار پیشرفته و با کیفیت بالا استفاده می شود تا رنگ مورد نظر بالاترین کیفیت و بهینه ترین مقاومت را در برابر شرایط نامساعد جوی و آلودگی های صنعتی داشته باشد. این خواص به وسیله پوشش های فلورایدی یا PVDF تأمین می شوند. مقاومت در برابر آتش سوزی: از لحاظ مقاومت در برابر آتش سوزی این مصالح در بسیاری از کشورها به عنوان مصالح ضد احتراق شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیرند و پس از آتش سوزی نیز برای محیط زیست آلودگی ایجاد نمی کنند زیرا تمامی مواد بکار رفته در ساخت آن بدون CFC هستند. عملکرد غیر وابسته در هنگام زلزله: با توجه به اینکه این ورق ها به صورت ثابت به نمای ساختمان متصل نمی شوند، هنگام وقوع زلزله ورق ها در جای خود حرکت کرده و امکان فرو ریختن آنها به حدأقل می رسد. امکان آب بندی نما: از ویژگی های نمای کامپوزیت، امکان آب بندی آن می باشد به گونه ای که امکان نفوذ آب به زیر نما وجود نداشته باشد و آب ناشی از باران و برف پس از هدایت به شیارهای تعبیه شده از محل معینی خارج می شوند. همچنین این ورق ها در مقابل خوردگی ناشی از آب و هوا و باران های اسیدی کاملاً مقاوم می باشند و عوامل جوی هیچ گونه تأثیری بر زیبائی و کیفیت نما نخواهد گذاشت. نماسازی شیشه ای قصر کریستال لندن اولین ساختمان شیشهای بود که در سال 1851 احداث شد. البته در ابتدای امر استفاده از شیشه در کارهای ساختمانی با استقبال چندانی ربرو نشد، ولی با گذر زمان و با پیشرفتهای چشمگیری که در کار تولید انواع شیشه ها، از جمله شیشه های نشکن، دو یا چند جداره عایق صدا و حرارت، شیشه های رفلکسی و ... بوجود آمد، هر روز به میزان استفاده از اقسام مختلف شیشه بعنوان یک مصالح ساختمانی بسیار زیبا، عایق و در عین حال با صرفه اقتصادی افزوده میشود. علاوه بر مزایای فوق یکی دیگر از محاسن عمده استفاده از شیشه در ساختمان، فراهم شدن امکان دید وسیع و روشنایی کافی برای ساکنان است که در صورت استفاده از انواع خاص آن این دید میتواند فقط از داخل به خارج باشد و نوری هم که وارد فضای داخل میشود، عاری از هر گونه اشعه مضر خورشید باشد، چراکه تقریباً تمام اشعه های زیان آور آفتاب در برخورد با سطح شیشه ها، بازتاب پیدا کرده و نوری که از شیشه عبور میکند، هیچگونه ضرری برای اشخاص یا اشیائ منزل ندارد. نمای سنگی برای نماهای سنگی از انواع سنگهای پلاک با رنگهای مختلف و اندازه های مختلف استفاده می نمایند مانند سنگ تراورتن – باغ ابریشم – مرمر و یا انواع سنگهای قیچی که دارای سطح ناصافی بوده ودر محل هائی که از لحاظ معماری احتیاج به قدری خشونت در سطح نما میباشد مورد استفاده قرار می گیرد . در سطح بعضی از سنگهای نما خلل و فرجی موجود است که این سوراخ ها برای نصب بسیار مناسب هستند زیرا ملات ماسه و سیمان پشت سنگ بداخل این سوراخ ها نفوذ نموده وماله جداشدن آن از نما می گردد از جمله این سنگها می توان انواع سنگ های تراورتن نام برد . بعضی از سنگها مانند سنگهای باغ ابریشم ویا مرمر یا مرمریت ویا انواع سنگهای چینی دارای سطحی صیقلی بوده وبا توجه به اینکه سنگ خاصیت مکندگی چندانی ندارد به خوبی به نما نمی چسبد و ممکن اسن بعد از مدتی از نما جدا شده و سقوط نماید برای جلوگیری از این کار باید از پشت آنها را بوسیله میله های مخصوصی که به آن اصطلاحاً اسکوب می گویند یه دیوار محکم نمود اسکوب انواع مختلفی دارد. نمای آجری برای نمای آجری باید از آجری که برای نماسازی تهیه می شود استفاده نموداین آجر ها به رنگهای بهی - قرمز - ابلق در بازار یافت می شود . برای نماهای آجری بهتر است آجرها را قبل از مصرف تیشه داری نمود منظور از تیشه داری این است که اضلاع آجررا به وسیله تیشه یا ماشینهای تراش مخصوصی کاملاً گونیا می نمائیم برای پهن کردن ملات نماهای آجری معمولاًاز شمشه ملات استفاده می کنند . شمشه ملات وسیله ای است که از تخته هایی به عرض 5/1الی 2 سانتیمتر و طول آن در حدود 50 سانتیمتر است درست شده و در موقع پهن کردن ملات شمشه ملات را طوری روی دیوار قرار می دهند که یک ضلع آن روی دیوار در محل پهن کردن ملات در قسمت نما و ضلع دیگر آن متکی به نما قرار می گیرد .
آنگاه ملات را پشت آن پهن مینمایند که در نتیجه هم ملات درحدود5/1الی 2 سانتیمتر از لب کار عقب تر خواهد بود که از این عقب بودن ملات برای بند کشی استفاده می نمایند و هم ضخامت ملات در تمام قسمت ها یکنواخت خواهد شد . آجر ها باید در تمام رگها با ریسمان و شاقول چیده شود . در موقع دوغاب دادن روی دیوار باید کاملا توجه نمود که دوغاب به قسمت نما ریخته نشود زیرا در اینصورت منظره ناخوشایندی بآن خواهد داد . ویا بطور کلی از ریختن دوغاب در نماسازی آجری باید صرف نظر گردد. نمای گرانیت گرانيت از جمله سنگهائي است كه داراي خواص مفيد و منحصر به فرد است. اين خصائص به دليل طي كردن پروسه خاص و پيچيده در زمان تشكيل اين سنگ ایجاد شده و به همین دلیل گرانيت در مصالح سنگي امروزي مورد توجه بسيار قرار گرفته است. سنگ گرانيت داراي مقاومت و سختي زيادی است و در رویاروئي با عوامل طبيعي (زلزله، آتش سوزي و ...) مقاومت بسیاری دارد.
این سنگ تنوع زیادی در رنگ دارد كه مي توان با توجه به فرم و موقعيت نماي ساختماني، رنگ آن را انتخاب کرد. اين سنگ ها داراي زيبائي چشم نوازي هستند و به كاربردن آنها در نماي ساختمان، باعث ایجاد زیبایی بصری در نما می شود.
اما نكته مهم و قابل توجه درباره گرانیت، اين است كه اين سنگ ها داراي خاصيت راديو اكتيو هستند. طبق تحقيقات اخير، اين سنگ در محيط هاي داراي تشعشع هاي ايكس، گاما، ميدانهاي مغناطيسي قوي و مواد شيميائي قوي به صورت پریودیک (دوره ای) از خود امواج راديو اكتيو ساتع می کند که باعث آلودگي های خاص و بيماري هاي سرطاني مي شود، به همين علت، اصولا" بهتر است از سنگ هاي گرانيت در نماي داخلي ساختمان استفاده نشود؛ بلکه این سنگ، در نماي بيروني و برای فرش كردن سطوحي كه رفت و آمد در آن زياد است مناسب است. نمای مرمریت سنگ هاي مرمريت نيز بيشتر در فضاي داخلي ساختمانهاي مسكوني استفاده مي شود. يكنواختي در سنگ هاي مرمريت از اهميت بالائي برخوردار است و هرچقدر سنگ ساده تر باشد، قيمت آن بالاتر است. مرمريتي كه براي فضاي داخلي منزل مورد استفاده قرار مي گيرد با سنگ هائي كه براي نماي خارجي استفاده مي شود متفاوت است.
سنگ هاي تراورتن به دليل حفره هائي كه در آنها مشاهده مي شود ممكن است يك نوع سنگ كم مقاومت بنظر برسند؛ در حالي كه اينطور نيست و سنگ تراورتن يكي از بادوام ترين سنگ ها براي نماي داخلي و خارجي ساختمانها محسوب مي‎شود.
حداقل عمر سنگهاي آهكي مانند مرمريت و تراورتن، 30 سال است و علاوه براين، با صيقل دادن این نوع سنگها، امكان تغيير و تميز شدن نماي آن پس از چند سال كاركرد فراهم مي‎شود، در حالي كه انجام اين كار براي سنگ‎هاي مصنوعي مانند كاشي و سراميك امكان پذير نيست. نمای سیمانی نمای سیمانی نیز انواع مختلفی دارد از قبیل تخته ماله – تگرگی – چکشی – سیمان شسته و غیره ... که هر کدام با دانه های ماسه مختلف رنگی در محل ساخته میشود .
چنانچه سطح ها ی بزرگ باسیمان تخته ماله اندوده گردد بواسطه نشست های ساختمان ترک های موئی در آن ایجاد میشود در موقع سیمان کاری ابتدا زیر کار را با سیمان معمولی و ماسه می پوشانند و به آن آستر می گویند قبل از آستر کردن باید تمام سطح دیوار شمشه گیری شود . آنگاه باید بین شمشه ها را با ملات ماسه و سیمان پر نمود . در طول سیمان کاری و همچنین تا چند روز بعد از آن باید حداقل روزی سه الی چهار بار دیوار سیمان کاری شده را بوسیله آب مرطوب نمود . در غیر این صورت ماسه سیمان مصرف شده بصورت پودر در آمده و با کوچکترین تماسی فرو خواهد ریخت . باید توجه نمود که کلیه مصالحی که باسیمان مصرف میشود از جمله سیمان کاری نما باید حداقل در حرارت های 4 الی 5 درجه بالای صفر انجام شود تا از یخ زدن و فاسد شدن ملات جلو گیری شود . نمای گچی متداولترین نماهای مورد استفاده در ایران همان است که در صفحات پیش تو ضیح داده شده که عبارت است از نمای آجری – سنگی – آجری ولی در بعضی مواقع از ساختمانها از نمای گچی نیز استفاده می نمایند که بوسیله گچبری و سر ستون سازی شکل زیبائی به نما می دهند با توجه به اینکه گچ از مصالح است که در مقابل آب مقاومت نمی نمایید باید توجه نمود که برای نما سازی از گچ مخصوص که در مقابل آب مقاوم باشد استفاده نمایند .

نمای ساختمان

مطالب مشابه :

نمای خشک ساختمان

مهندسی نما

نما سازی ساختمان

نمای خود را چگونه تمیز کنیم؟