چه عواملی موجب عذاب یا نعمت در عالم برزخ می شوند؟ -آکا - عذاب ونعمت برزخ
برگزیده ها: برگزیده ها من از عذاب قبر و قبر خیلی می ترسم و هر زمانی که به قبرستان می روم ترس همه وجودم را در بر می گیرد.
ازشما کارشناس محترم می خواهم عواملی که موجب عذاب قبر می شود را برای من شرح دهید و با دانستن عوامل عذاب قبر ، خودم را از این عذاب نجات دهم .
عذاب ونعمت برزخ
برگزیده ها: چه عواملی موجب عذاب یا نعمت در عالم برزخ می شوند؟ به گزارش برگزیده ها: انسان ها در عالم برزخ زندگی هاى متفاوتى دارند؛ بعضى از بهترین نعمت ها بهره می گیرند و در کمال خوشى و آرامش زندگى می کنند، ولى برخى دیگر کمتر. در عذاب هاى برزخى نیز همه یکسان نیستند؛ بعضى در سخت ترین عذاب ها معذّب هستند و برخى کمتر و خفیف تر؛ لذا به طور کلی باید گفت؛ هر کار نیک یا شرّ همچنان که می تواند در بهشت و دوزخ انسان تأثیر بگذارد، در زندگی برزخی او نیز تأثیرگذار خواهد بود. انواع نعمت ها و عذاب هاى برزخى از عقاید، اخلاق و اعمال انسان ها در دنیا سرچشمه می گیرد، بلکه خود اخلاق و اعمال خوب یا بد انسان هستند که در باطن ذات او وجود دارند و در عالم برزخ به صورت انواع نعمت ها یا عذاب ها آشکار می گردند. چنان که امام صادق(ع) فرمود: «هنگامى که مرده را در قبر می گذارند شخصى بر او ظاهر می شود و می گوید: ما سه نفر بودیم، رزق تو با فرا رسیدن اجلت تمام شد. خویشانت نیز تو را ترک کردند و رفتند. من عمل تو هستم و همیشه با تو خواهم بود، اما در دنیا مرا از همه ناچیزتر می شمردى».[1]
بنابراین، انسان تا زمانى که زنده است می تواند با عمل صالح و اخلاق نیک براى پس از مرگ و جهان آخرت خود توشه اى تهیه کند و در آن جا از آنها بهره بگیرد، ولى با فرا رسیدن مرگ پرونده عملش بسته می شود و دستش از دنیا کوتاه می گردد. اما از احادیث استفاده می شود که اگر انسان در دنیا کارهاى نیک و با دوامى را به قصد قربت انجام داده پس از مرگ و در جهان برزخ نیز از ثواب آنها بهره می گیرد. در روایات؛ به طور جزئی و مشخص از کارهای نیک و گناهانی که موجب نعمت و عذاب برزخی(عالم قبر) می شوند، نام برده شده است که در این جا در دو بخش به نمونه هایی اشاره می شود:
الف. عوامل نعمت برزخی
برخی از اعمالی که موجب نعمت برزخی می شود و در روایات بیان شده اند، عبارت اند از: صدقه، دانش سودمند، فرزند صالح، محبت اهل بیت(ع)، گفتن اذان، و آموزش کار خیر.
پیامبر خدا(ص) در سخنانی فرمود: «وقتى مؤمن بمیرد عملش قطع می شود، جز از سه چیز: صدقه اى که از او مانده و جریان دارد، علمى که مردم از آن نفع می برند و فرزند صالحى که برایش دعا کند».[2]
«دوست داشتن من و دوست داشتن اهل بیت من، در هفت جاى بسیار وحشتناک، سود می بخشد: هنگام مردن، در قبر، روز محشر، هنگام دادن نامه اعمال، هنگام حساب، نزد میزان و در عبور از [پل] صراط».[3]
«بدانید که هر کس با دوستى خاندان محمّد(ص) بمیرد، در قبر، دو در به سوى بهشت برایش باز می شود».[4]
«کسى که براى خدا اذان می گوید، تا زمانى که اذانش را به پایان ببرد، مانند شهیدى است که در خونش می غلتد، و هر تَر و خشکى براى او گواهى می دهد، و هر گاه بمیرد، در گور [بر بدن] او کِرم نمی افتد».[5]
امام صادق(ع) فرمود: «شش چیز است که مؤمن بعد از مرگ نیز از ثواب آنها بهره می گیرد: 1. فرزند صالحى که برایش طلب مغفرت کند. 2. نوشته ای که خوانده شود. 3. چاه آبى که بکند و در اختیار مردم قرار دهد. 4. درختى که در زمین بنشاند. 5. آبى که به عنوان صدقه جارى سازد. 6. عمل خوبى که پایه گذارى کند و مردم از آن پیروى کنند».[6]
ابوبصیر می گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که فرمود: «هرکس کار خیرى را به دیگرى بیاموزد به مقدارى که به عمل کننده پاداش داده می شود به تعلیم دهنده نیز پاداش داده می شود». ابو بصیر می گوید: به آن حضرت عرض کردم اگر شخص آموزش دیده همان را به دیگرى بیاموزد چه؟ فرمود: «چنانچه آموزش دیده به همه مردم تعلیم کند به مقدار ثواب همه آنها به تعلیم دهنده (اول) نیز پاداش داده خواهد شد». ابوبصیر عرض کرد: اگرچه شخص نخست مرده باشد؟ فرمود: «آرى اگرچه مرده باشد».[7]
ب. عوامل عذاب برزخی
برخی از اعمالی که موجب عذاب برزخی می شوند و در روایات بیان شده اند، عبارت اند از: زنا، شراب خواری و سخن چینی.
پیامبر خدا(ص) در سخنانی فرمود: «زن شوهردارى که مرد بی گانه اى یا نامحرمى چشمش را پر کرده باشد، مورد خشم شدید خداوند عزّ و جلّ است. اگر چنین باشد، خداوند همه اعمال او را باطل می گردانَد، و اگر به شوهر خود خیانت ورزد، بر خدا است که او را پس از عذاب دادن در قبر، به آتش دوزخ بسوزانَد».[8]
«سوگند به آن که مرا به حق بر انگیخت، شراب خوار، تشنه می میرد و در قبر، تشنه است. روز قیامت نیز تشنه بر انگیخته می شود...».[9]
«هر کس نَمّامی و سخن چینی بین دو نفر کند، حق تعالی مسلط کند در قبر بر او آتشی را که او را تا روز قیامت بسوزاند...».[10]
آنچه بیان شد تعدادی از کارهای نیک و گناهانی بود که موجب نعمت و عذاب برزخی می شوند و برای آگاهی از برخی اعمال دیگر؛ مانند ذکر و دعاهایی که در نعمت برزخی اثر دارند؛[11] نمایه های زیر را مطالعه کنید:
«عوامل از بین برنده فشار قبر»، سؤال 13032
«فضیلت شب و روز جمعه»، سؤال 5942
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 240، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، محقق، عراقی، مجتبی، ج 2، ص 53، قم، دار سید الشهداء للنشر، چاپ اول، 1405ق.
[3]. خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الاثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، محقق، مصحح، حسینی کوهکمری، عبد اللطیف، ص 108 – 109، قم، بیدار، 1401ق.
[4]. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص 166، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی تا.
[5]. طبرانی، سلیمان بن أحمد، المعجم الکبیر، محقق، سلفی، حمدی بن عبد المجید، ج 12، ص 422، قاهره، مکتبة ابن تیمیة، چاپ دوم، 1415ق.
[6]. صدوق، محمد بن على، الخصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 323، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.
[7]. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، محقق، مصحح، کوچه باغی، محسن بن عباسعلی، ج 1، ص 5، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، 1404ق.
[8]. دیلمی، حسن بن محمد، اعلام الدین فی صفات المؤمنین،ص 418، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1408ق.
[9]. جامع الأخبار، ص 149.
[10]. صدوق، محمد بن على، ثواب الاعمال و عقاب الأعمال، ص 284، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق.
[11]. همچنین در این باره به کتاب هایی مانند: «منازل الآخرة» شیخ عباس قمی مراجعه شود.
,